Cumhuriyetçiler, Biden yönetimini sorgulamaya başladı

‘Terör listesindeki’ bir İranlı'nın tutuklanması yasa dışı göç dosyasını canlandırıyor

Cumhuriyetçi Temsilciler Meclisi üyeleri Matt Gaetz ve Jim Jordan dünkü Yargı Komitesi toplantısında (AFP)
Cumhuriyetçi Temsilciler Meclisi üyeleri Matt Gaetz ve Jim Jordan dünkü Yargı Komitesi toplantısında (AFP)
TT

Cumhuriyetçiler, Biden yönetimini sorgulamaya başladı

Cumhuriyetçi Temsilciler Meclisi üyeleri Matt Gaetz ve Jim Jordan dünkü Yargı Komitesi toplantısında (AFP)
Cumhuriyetçi Temsilciler Meclisi üyeleri Matt Gaetz ve Jim Jordan dünkü Yargı Komitesi toplantısında (AFP)

ABD yetkilileri, ülkenin güney sınırından içeriye sızmaya çalışan ve terörist listelerinde yer alan bir İranlıyı tutukladı. Ön bilgilere göre geçen hafta Meksika sınırındaki Teksas eyaletinde tutuklanan İranlı şahsın adı Ali Rıza Haydari (29).
Şarku’l Avsat’ın Fox News'ten aktardığı habere göre olay, Cumhuriyetçilerin Temsilciler Meclisi’nde çoğunluğu ele geçirmesinden beri Kongre’deki ilk soruşturma oturumlarını yasa dışı göç konusunu resmi olarak açmak için kullandıkları bir sırada yaşandı. Dolayısıyla hiç şüphesiz Haydari’nin tutuklanması ekmeklerine yağ sürmüş olacak.

Sınır krizi
Temsilciler Meclisi Yargı Komitesi’nin soruşturma oturumunun başlığı, Biden'ın karşılaşacağı sıkıntıları net bir şekilde yansıtıyor: “Biden Sınır Krizi: Birinci Kısım”. Komite Başkanı Jim Jordan liderliğindeki Cumhuriyetçiler, Biden yönetimini Meksika sınırında ‘kriz yaratmakla’ suçlayıp sınırdan ‘teröristlerin sızdığından’ ve son zamanlarda ABD'de yaygınlaşan fentanil hapları gibi ‘uyuşturucuların aktığından’ söz ediyorlar. Cumhuriyetçi Temsilciler Meclisi üyesi Chip Roy, “Yönetimin ülkemizi tarumar eden saçma açık sınırlar politikasını ifşa etmeye devam edeceğiz” dedi. Diğer üyeler ise fentanil maddesinin ABD’ye nasıl girdiği konusunda yönetim yetkililerinden yanıt almaya çalışacaklarına söz verdiler. Cumhuriyetçiler bu dosyada ABD İç Güvenlik Bakanı Alejandro Mayorkas'ı hedef alırken, Mayorkas’ın görevinden alınması yönünde çağrılar yapılıyor. Hatta görevden alınması ile ilgili işlemlerde ilerleme kaydetmek için bir dizi yasa tasarısı önerildi. Ancak bu tasarılar Demokratların kontrolündeki Senato Meclisi’nden geçemeyecektir.
Bazı Cumhuriyetçiler, sınır güvenliğinin kontrolüne katkı sağlayacağı düşüncesinden hareketle ABD'deki siyasi iltica politikasını askıya almaya çalışırken, Demokratlar bu hamlelere karşı çıkıyor. Yargı Komitesi’ndeki kıdemli Demokratlardan Jerry Nadler, “Kanıtlar, siyasi iltica başvurusunda bulunanların ülkeye uyuşturucu soktuklarını göstermiyor. Asıl uyuşturucu kartelleri, sınırdan uyuşturucu kaçakçılığı yapmak için ABD’lileri kullanıyor” dedi. Demokratlar, yönetimin uyuşturucu krizini çözmek için sıkı bir şekilde çalıştığını söylüyor ve Hazine Bakanlığı’nın bu hafta Meksikalı bir uyuşturucu kartelinin başına ve iki yardımcısına yaptırım uyguladığına işaret ediyor.

Kovid-19 cephesi
Öte yandan Cumhuriyetçiler başka bir cephe daha açtı: Yönetimin Kovid-19’u Ele Alma Politikası. Temsilciler Meclisi Gözetim ve Reform Komitesi, “Federal Pandemi Giderleri: İsraf, Yolsuzluk ve Suistimal İçin Bir Reçete” başlıklı bir soruşturma oturumu düzenledi. Cumhuriyetçiler, Kovid-19 ile ilgili programlarda ‘milyarlarca’ doların israf edildiğini öne sürüyor. Temsilciler Meclisi Gözetim ve Reform Komitesi Başkanı Cumhuriyetçi James Comer, dosyanın ayrıntılarını şöyle açıkladı:
"ABD’li vergi mükelleflerinin paralarına yönelik en büyük hırsızlığın temeline inmeyi ABD halkına borçluyuz. Komite, federal hükümetteki hemen hemen her kurumdan sağlanan yüz milyarlarca dolarlık hibe ve kredilerin pandemiye yanıt vermek için uygun bir şekilde kullanılıp Kovid-19 ile ilgisi olmayan mevzulara gitmediğinden emin olmak için değerlendirme yapacak.”
Cumhuriyetçiler, bir yandan seçim kampanyaları sırasında vaat ettikleri bir stratejinin parçası olarak ABD yönetimine açıktan açığa ve yoğun bir şekilde saldırırken; bir yandan da yeni Temsilciler Meclisi Başkanı Kevin McCarthy ile ABD Başkanı Joe Biden'ı bir araya getirerek kamu borcunun tavanının yükseltilmesi ile ilgili krizi çözmeye çalıştıkları bir toplantıyla Beyaz Saray'a zeytin dalı uzatıyorlar. Bu hamle, seçmenlerin Meclis’te borç tavanını yükseltmeye karşı çıkan Cumhuriyetçileri suçlayabilecekleri herhangi bir ekonomik bozulmayı engelleme stratejisinin bir parçası gibi görünüyor.



ABD Trump kararını bekliyor... Akıbeti ne olacak?

Eski ABD Başkanı Donald Trump, dün (çarşamba) jüri müzakerelerinin başlamasının ardından mahkeme salonundan çıktı. (Reuters)
Eski ABD Başkanı Donald Trump, dün (çarşamba) jüri müzakerelerinin başlamasının ardından mahkeme salonundan çıktı. (Reuters)
TT

ABD Trump kararını bekliyor... Akıbeti ne olacak?

Eski ABD Başkanı Donald Trump, dün (çarşamba) jüri müzakerelerinin başlamasının ardından mahkeme salonundan çıktı. (Reuters)
Eski ABD Başkanı Donald Trump, dün (çarşamba) jüri müzakerelerinin başlamasının ardından mahkeme salonundan çıktı. (Reuters)

Eski ABD Başkanı Donald Trump, New York Ceza Mahkemesi’ndeki jürinin, pornografik film oyuncusu Stormy Daniels ile yaşadığı iddia edilen kısa süreli ilişkiyi gizlemek için 2016 seçimleri sırasında iş kayıtlarında tahrifat yaptığına dair iddialarla ilgili kritik bir karar vermek üzere dün (Çarşamba) görüşmelere başlamasıyla, seleflerinin hiçbirine benzemeyen bir kader anıyla karşı karşıya.

‘Sus parası’ davasında haftalarca süren tanık çağırma ve incelemeler sunma sürecinin ardından Trump'ın kaderi, New York'tan 12 üye ve 6 yedek üyeden oluşan ve her an karar verebilecek olan jürinin elinde. ABD'nin eski başkanının cezai suçlamalarla yargılanmasıyla sonuçlanacak bu tarihi görev haftalar da sürebilir.

dferrfbfrtb
Eski ABD Başkanı Donald Trump’ın dünkü (çarşamba) duruşmaya katılırken çizilmiş bir resmi (Reuters)

Trump, 2016 seçimleri sırasında gerçek adı Stephanie Clifford olan Daniels'ı susturmak için kendisine yapılan 130 bin dolarlık ödemeyi gizlemek amacıyla şirketi Trump Organization'ın kayıtlarında tahrifat yaptığı gerekçesiyle 34 suçlamayla karşı karşıya. O yıl Trump, Demokrat rakibi Hillary Clinton'ı mağlup etmişti.

7 erkek ve 5 kadın

Yargıç Juan Merchan'ın 7 erkek ve 5 kadından oluşan jüriye müzakerelerle ilgili talimatlar ve usul kuralları hakkında bilgi vermesinin ardından, jüri, dün yerel saatle 11:30'dan kısa bir süre önce kararı değerlendirme sürecine başlamak üzere özel bir odaya girdi. Jürinin tartışmaları gizli olacak, ancak Yargıç Merchan'a ifadeleri yeniden dinlemek veya kanıtları görmek için not gönderebiliyorlar. Ayrıca karara varmaları ya da varamamaları halinde mahkemeyi bu şekilde bilgilendirecekler. Diğer yandan Merchan jüriye, “Buradaki kanıtları değerlendirmek benim sorumluluğum değil, bu sizin işiniz” mesajını verdi.

Manhattan'da ikamet eden ve profesyonel geçmişleri olan jüri üyeleri, Avukat Cohen ve Daniels'ın ifadeleri de dahil olmak üzere sık sık duruşmadaki ifadelerle meşgul görünüyorlardı. Birçoğu notlar aldı ve tanıkların, Manhattan savcılarının ve Trump'ın avukatlarının sorularını yanıtlamalarını dikkatle izledi.

sdfvbgrntyhumı
Eski ABD Başkanı Donald Trump’ın destekçileri dün (çarşamba) Manhattan'daki adliye binasının önünde toplandı. (AFP)

Trump'ın mahkûm edilebilmesi için jüri üyelerinin makul bir şüphenin ötesinde, ticari kayıtlarda tahrifat yaptığına ya da bu kayıtların yanlış girilmesine neden olduğuna ve bunu aldatma niyetiyle ve başka bir suç işleme ya da gizleme niyetiyle yaptığına kanaat getirmeleri gerekiyor. Yasaya göre, savcıların bu unsurlardan birini ya da ikisini kanıtladığını tespit edemezlerse, Trump'ı beraat ettirmeleri gerekiyor.

Savcılar, Trump'ın kampanya finansmanı yasası ihlallerini gizlemek için ticari kayıtlarda tahrifat yaptığını ve seçimi teşvik etmek veya engellemek için komplo kurduğunu iddia ederek eyalet seçim yasasını ihlal ettiğini iddia ediyor.

‘Aşağılayıcı’ koşullar

Müzakerelerin başlamasına saatler kala Trump, dün sabah adliyeye gitmek üzere Trump Tower'dan ayrılmadan önce sosyal medya ağında duruşma, Yargıç Merchan ve eski avukatı Michael Cohen hakkında kapsamlı bir konuşma daha yayınladı.

New York Ceza Mahkemesi’ni ‘Kanguru Mahkemesi!’ olarak adlandıran Trump, Yargıç Merchan'ın, iddia edilen eylemlerinin o zamanki avukatı Cohen'in tavsiyesi üzerine gerçekleştirildiği gerekçesiyle kendisini savunmasını engellediğini iddia etti. Trump'ın avukatları Mart ayında mahkemeye bu savunmaya itibar etmeyeceklerini söylemişlerdi. Trump ayrıca, Cohen'i kastederek “Benden çalarken yakalanan evsiz adam dışında ortada bir suç yoktu!” dedi.

Anayasa uzmanları, herhangi bir mahkûmiyet kararının Trump'ın seçimlere adaylığını koymasını ya da seçilmesi halinde başkan olarak görev yapmasını engellemeyeceğini söyledi.

Herhangi bir jüri kararının oybirliğiyle alınması gerekiyor. Müzakereler sırasında, duruşmanın her dakikasında mahkeme salonunda oturan altı yedek jüri üyesi, hasta ya da başka bir şekilde müsait olmayan bir jüri üyesinin yerine geçmeleri gerekmesi ihtimaline karşı ayrı bir odada tutulacak. Böyle bir durumda, yedek jüri üyesi yerine oturduktan sonra müzakereler yeniden başlayacak.

Trump'ın olası mahkumiyeti, başkanlığa adaylığını koymasını veya seçilmesi halinde başkan olarak görev yapmasını engellemeyecek. (Anayasa uzmanları)

Trump suçlu bulunursa, New York Şehri Denetimli Serbestlik Dairesi'nin zorunlu mahkûm incelemesi de dahil olmak üzere, kendisi için ‘aşağılayıcı’ kabul edilen koşullarla karşı karşıya kalabilir. Mahkemenin denetimli serbestlik bürosu hakimler için sunum raporları hazırlıyor. Burada Trump'la kişisel geçmişi, akıl sağlığı ve mahkumiyetine yol açan koşullar hakkında mülakat yapılacak.

Hapse girecek mi?

Eski savcılar, Trump'ın davadaki herhangi bir suçlamadan suçlu bulunması halinde, New York'un ceza adaleti sisteminde hüküm giymiş suçlulara yapılan rutin muamele ve olası bir temyiz için zaman çizelgesi hakkında bilgilendirilmesi de dahil olmak üzere, Trump için olası deneyimlerin bir karışımını çizdiler. Trump'ın eski bir başkan ve 5 Kasım'daki başkanlık seçimlerinin muhtemel Cumhuriyetçi adayı olması nedeniyle, cezaevine gönderilmesi halinde Gizli Servis'in kendisini nasıl koruyacağı ve ev hapsine mahkûm edilmesi halinde kampanya etkinliklerine seyahat etmesine izin verilip verilmeyeceği gibi olağanüstü hususlar da söz konusu olacak.

trhyju
Eski ABD Başkanı Donald Trump, dün (Çarşamba) oturumun bitiminden sonra gazetecilere seslendi. (AP)

Merchan, Trump'ın 4 Nisan 2023'te çağrılmasının ilk gününden itibaren, Trump'ın seçim kampanyasını yürütme becerisine müdahale etmekten hoşlanmadığını söylemişti. Merchan, “O ABD Başkanlığı’na aday. Açıkçası, ABD Anayasası Birinci Değişikliği hakları çok önemli” ifadelerini kullanmıştı.

Merchan, 6 Mayıs'ta olası bir hapis cezası verme konusundaki isteksizliğini dile getirmiş ve suçlu bulunması halinde Trump'ın hapsedilmesinin yükünü taşıyacak diğer kişilerle ilgili endişelerini ifade ederek hapishaneyi ‘gerçekten son çare’ olarak tanımlamıştı. “Bu cezayı uygulamak zorunda kalacak insanlar için endişeleniyorum: Mahkeme memurları, infaz koruma memurları, Gizli Servis görevlileri ve diğerleri” şeklinde konuşan Merchan, ‘hapishanenin söz konusu olmadığı’ uyarısında bulundu.

Merchan duruşma sırasında Trump'a, “Eğer gerekli ve uygunsa bunu yapacağımı anlamanızı istiyorum” dedi.

Ancak hukuk uzmanları, sabıka kaydı bulunmayan 77 yaşındaki Trump için hapis cezasının pek olası görünmediğini söyledi. E sınıfı ağır suçlar 16 aydan dört yıla kadar hapisle cezalandırılabiliyor. Trump'ın suçlu bulunması halinde belirlenecek en önemli husus, bir devlet tesisinde ya da özel bir ortamda bir tür hapis cezasıyla mı yoksa şartlı tahliye yoluyla daha az kısıtlayıcı bir deneyimle mi karşı karşıya kalacağı.