ABD'de İsrail'i eleştiren Müslüman vekil Ilhan Omar'ın meclis komitesinden ihracına karar verildi

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA
TT

ABD'de İsrail'i eleştiren Müslüman vekil Ilhan Omar'ın meclis komitesinden ihracına karar verildi

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA

ABD'de Temsilciler Meclisinde yapılan oylamada, İsrail'e yönelik eleştirileri nedeniyle Müslüman Demokrat Milletvekili Ilhan Omar'ın Dış İlişkiler Komitesindeki görevine son verilmesi kararlaştırıldı.Cumhuriyetçilerin çoğunlukta olduğu Kongrenin alt kanadı Temsilciler Meclisinde yapılan oylamada, 211 "hayır" oyuna karşın 218 "evet" oyuyla Minnesota Temsilcisi Somali asıllı Omar'ın Dış İlişkiler Komitesinden çıkarılmasına karar verildi.
Cumhuriyetçiler, İsrail'in bazı politikalarını eleştiren Omar'ın "anti-Semitik yorumlar yaptığı" gerekçesiyle Dış İlişkiler Komitesinden çıkarılması yönünde oy kullandı.

Omar: "Konuşmaya devam edeceğim"
Omar, oylama öncesi yaptığı konuşmada, Cumhuriyetçilerin dünyanın belli bölgelerinden ten rengi farklı olanlara ve Müslümanlara "olağan şüpheli" şeklinde yaklaştığını belirterek, ülkenin ilk siyahi Başkanı Barack Obama'nın da "gizli Müslüman" olarak suçlanmasını örnek verdi.
"Hedef olmama şaşıran var mı? Bir şekilde Amerikan dış politikası hakkında konuşmaya layık görülmememe şaşıran var mı?" diyen Omar, Kongreye susmak için gelmediğini, komitede olmasa dahi dünyanın dört bir yanında adaleti arayanlar için konuşmaya devam edeceğini vurguladı.

Beyaz Saray'dan tepki
Beyaz Saray, İsrail'e yönelik eleştirileri nedeniyle Müslüman Demokrat Milletvekili Ilhan Omar'ın Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesindeki görevine son verilmesinin "siyasi bir gösteri" olduğunu, bunun, Amerikan halkına zarar verdiğini bildirdi.
Beyaz Saray Sözcüsü Karine Jean-Pierre, günlük basın toplantısında gazetecilerin sorularını yanıtladı.
Minnesota Temsilcisi Somali asıllı Omar'ın Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesinden çıkarılması kararına ilişkin bir soruya Jean-Pierre, "Biz bunu siyasi bir gösteri olarak görüyoruz. Tıpkı, meclisteki Cumhuriyetçilerin son haftalarda diğer Demokrat üyeleri kilit komitelerden çıkarmaları gibi." ifadesini kullandı.
Jean-Pierre, Omar'ın Kongre'nin "son derece saygın bir üyesi" olduğuna inandıklarını belirterek, meclisin bu kararının Amerikan halkına zarar verdiği görüşünü savundu. Sözcü ayrıca, Omar'ın daha önceki yorumları için özür dilediğini ve açıkça anti-Semitizmi kınadığını vurguladı.
ABD'de Temsilciler Meclisinde yapılan oylamada, İsrail'e yönelik eleştirileri nedeniyle, 211 "hayır" oyuna karşın 218 "evet" oyuyla Müslüman Demokrat Milletvekili Omar'ın Dış İlişkiler Komitesindeki görevine son verilmesine karar verilmişti.

Milletvekilleri, Omar'ı savundu
Mecliste yapılan oylama öncesi Demokrat ve Cumhuriyetçi milletvekilleri de Omar'ın Dış İlişkiler Komitesindeki göreviyle ilgili görüşlerini dile getirdi.
Cumhuriyetçi milletvekilleri, Omar'ın "anti-Semitik" ve dahası "anti-Amerikan" görüşleri olduğunu öne sürerken, kendisi de bir Yahudi olan Demokrat Milletvekili Dean Philips, bu iddialara karşı çıkarak Omar'ı savundu.
Philips, kendisiyle birçok konuda farklı görüşlere sahip olsalar da Omar'ın ilgili komiteden çıkarılmasının ikiyüzlülük olacağını söyledi.
Cumhuriyetçilerin görüşlerine atıfta bulunan Philips, Omar'ın "11 Eylül'de Pentagon'a gerçekten bir uçak çarpıp çarpmadığı, Yahudi Rothshild ailesi tarafından finanse edilen uzay lazerlerinin Kaliforniya'daki orman yangınlarının nedeni olduğu" gibi komplo teorilerini yaymadığına ve "bir Cumhuriyetçi milletvekilinin yaptığı gibi Kongre üyelerinin başını kesip öldürüldüğünü gösteren bir video yayınlamadığına" dikkati çekti.
Philips, "Amerika'daki anti-Semitizmi yenme konusunda gerçekten samimiyseniz, bize sormaya ne dersiniz?" ifadesini kullandı.
Demokratlar, Cumhuriyetçileri ikiyüzlü olmakla suçluyor
Bir diğer Yahudi milletvekili Jan Schakowsky de "Bir Yahudi olarak beni savunmanıza ihtiyacım yok." diyerek, Müslüman bir Amerikalı kadın olan Omar'ın Dış İlişkiler Komitesindeki "dünyanın üçüncü en büyük dini İslamiyet"e mensup tek üyesi olduğuna dikkati çekti.
Siyahi Demokrat Milletvekili Gregory Meeks ise Omar'ın yerinde başka biri olsaydı bu şekilde "anti-Semitizm" ile suçlanamayacağı görüşünü savundu.
Meeks, bu kapsamda mevcut Meclis Başkanı Kevin McCarthy'nin 2019'da sosyal medyasından paylaştığı, "Soros, Steyer ve Bloomberg'in bu seçimi satın almasına izin veremeyiz. Dışarı çıkın ve 6 Kasım'da Cumhuriyetçilere oy verin." ifadesini örnek gösterdi.
Temsilciler Meclisinin Müslüman üyelerinden Rashida Tlaib de gözyaşlarına hakim olamadığı konuşmasında, Cumhuriyetçilerin Müslüman bir kadına karşı nefreti artırmak için elinden geleni yaptığını savundu. Tlaib, "İfade özgürlüğü savaşçıları bugün nerede? Buradaki ikiyüzlülük oldukça açık." diye konuştu.

Omar'a yöneltilen suçlamalar
İsrail'in Filistin'e yönelik birçok politikasını eleştiren Omar'ın, 2021'de İsrail yanlısı Amerikan-İsrail Halkla İlişkiler Komitesinin (AIPAC) İsrail'i desteklemeleri için ABD'li siyasilere para ödediğini ifade etmesi tartışmalara neden olmuştu.
Eski Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi dahil bazı Demokratların da yorumların "anti-Semitik" olduğunu ifade etmesi üzerine Omar, "niyetinin Amerikalı Yahudileri gücendirmek olmadığını" belirterek özür dilemişti.
Temsilciler Meclisi Başkanı Kevin McCarthy, 25 Ocak'ta Demokrat Kongre üyeleri Adam Schiff ve Eric Swalwell'in Temsilciler Meclisi İstihbarat Komitesindeki görevlerine son vermişti. McCarthy ve Cumhuriyetçi milletvekilleri, bir süredir Omar'ın da Dış İlişkiler Komitesindeki görevinden alınması gerektiğini savunuyordu.
Omar, kendisine yönelik suçlamaları reddederek, McCarthy ve destekçilerinin siyasi nedenlerle hareket ettiği görüşünü savunuyor.
Temsilciler Meclisinde Demokratların lideri Hakeem Jeffries de Cumhuriyetçi üyelerin bazı "aşırıcı" üyelerinin anti-Semitik ifadeler kullandıklarına dikkati çekerek, Omar'ın görevden alınması kararını "riyakarlık" olarak nitelemişti.
Demokratlar da 2021'de, eski ABD Başkanı Donald Trump'a güçlü desteğiyle bilinen Cumhuriyetçi vekil Marjorie Taylor Greene'yi, "ırkçı söylemleri" ve "komplo teorilerini yaydığı" gerekçeleriyle Temsilciler Meclisindeki komite görevlerinden almıştı.
Demokratlar, Cumhuriyetçilerin "intikam" almak istedikleri için bu adımları attıklarını öne sürüyor.



ABD Trump kararını bekliyor... Akıbeti ne olacak?

Eski ABD Başkanı Donald Trump, dün (çarşamba) jüri müzakerelerinin başlamasının ardından mahkeme salonundan çıktı. (Reuters)
Eski ABD Başkanı Donald Trump, dün (çarşamba) jüri müzakerelerinin başlamasının ardından mahkeme salonundan çıktı. (Reuters)
TT

ABD Trump kararını bekliyor... Akıbeti ne olacak?

Eski ABD Başkanı Donald Trump, dün (çarşamba) jüri müzakerelerinin başlamasının ardından mahkeme salonundan çıktı. (Reuters)
Eski ABD Başkanı Donald Trump, dün (çarşamba) jüri müzakerelerinin başlamasının ardından mahkeme salonundan çıktı. (Reuters)

Eski ABD Başkanı Donald Trump, New York Ceza Mahkemesi’ndeki jürinin, pornografik film oyuncusu Stormy Daniels ile yaşadığı iddia edilen kısa süreli ilişkiyi gizlemek için 2016 seçimleri sırasında iş kayıtlarında tahrifat yaptığına dair iddialarla ilgili kritik bir karar vermek üzere dün (Çarşamba) görüşmelere başlamasıyla, seleflerinin hiçbirine benzemeyen bir kader anıyla karşı karşıya.

‘Sus parası’ davasında haftalarca süren tanık çağırma ve incelemeler sunma sürecinin ardından Trump'ın kaderi, New York'tan 12 üye ve 6 yedek üyeden oluşan ve her an karar verebilecek olan jürinin elinde. ABD'nin eski başkanının cezai suçlamalarla yargılanmasıyla sonuçlanacak bu tarihi görev haftalar da sürebilir.

dferrfbfrtb
Eski ABD Başkanı Donald Trump’ın dünkü (çarşamba) duruşmaya katılırken çizilmiş bir resmi (Reuters)

Trump, 2016 seçimleri sırasında gerçek adı Stephanie Clifford olan Daniels'ı susturmak için kendisine yapılan 130 bin dolarlık ödemeyi gizlemek amacıyla şirketi Trump Organization'ın kayıtlarında tahrifat yaptığı gerekçesiyle 34 suçlamayla karşı karşıya. O yıl Trump, Demokrat rakibi Hillary Clinton'ı mağlup etmişti.

7 erkek ve 5 kadın

Yargıç Juan Merchan'ın 7 erkek ve 5 kadından oluşan jüriye müzakerelerle ilgili talimatlar ve usul kuralları hakkında bilgi vermesinin ardından, jüri, dün yerel saatle 11:30'dan kısa bir süre önce kararı değerlendirme sürecine başlamak üzere özel bir odaya girdi. Jürinin tartışmaları gizli olacak, ancak Yargıç Merchan'a ifadeleri yeniden dinlemek veya kanıtları görmek için not gönderebiliyorlar. Ayrıca karara varmaları ya da varamamaları halinde mahkemeyi bu şekilde bilgilendirecekler. Diğer yandan Merchan jüriye, “Buradaki kanıtları değerlendirmek benim sorumluluğum değil, bu sizin işiniz” mesajını verdi.

Manhattan'da ikamet eden ve profesyonel geçmişleri olan jüri üyeleri, Avukat Cohen ve Daniels'ın ifadeleri de dahil olmak üzere sık sık duruşmadaki ifadelerle meşgul görünüyorlardı. Birçoğu notlar aldı ve tanıkların, Manhattan savcılarının ve Trump'ın avukatlarının sorularını yanıtlamalarını dikkatle izledi.

sdfvbgrntyhumı
Eski ABD Başkanı Donald Trump’ın destekçileri dün (çarşamba) Manhattan'daki adliye binasının önünde toplandı. (AFP)

Trump'ın mahkûm edilebilmesi için jüri üyelerinin makul bir şüphenin ötesinde, ticari kayıtlarda tahrifat yaptığına ya da bu kayıtların yanlış girilmesine neden olduğuna ve bunu aldatma niyetiyle ve başka bir suç işleme ya da gizleme niyetiyle yaptığına kanaat getirmeleri gerekiyor. Yasaya göre, savcıların bu unsurlardan birini ya da ikisini kanıtladığını tespit edemezlerse, Trump'ı beraat ettirmeleri gerekiyor.

Savcılar, Trump'ın kampanya finansmanı yasası ihlallerini gizlemek için ticari kayıtlarda tahrifat yaptığını ve seçimi teşvik etmek veya engellemek için komplo kurduğunu iddia ederek eyalet seçim yasasını ihlal ettiğini iddia ediyor.

‘Aşağılayıcı’ koşullar

Müzakerelerin başlamasına saatler kala Trump, dün sabah adliyeye gitmek üzere Trump Tower'dan ayrılmadan önce sosyal medya ağında duruşma, Yargıç Merchan ve eski avukatı Michael Cohen hakkında kapsamlı bir konuşma daha yayınladı.

New York Ceza Mahkemesi’ni ‘Kanguru Mahkemesi!’ olarak adlandıran Trump, Yargıç Merchan'ın, iddia edilen eylemlerinin o zamanki avukatı Cohen'in tavsiyesi üzerine gerçekleştirildiği gerekçesiyle kendisini savunmasını engellediğini iddia etti. Trump'ın avukatları Mart ayında mahkemeye bu savunmaya itibar etmeyeceklerini söylemişlerdi. Trump ayrıca, Cohen'i kastederek “Benden çalarken yakalanan evsiz adam dışında ortada bir suç yoktu!” dedi.

Anayasa uzmanları, herhangi bir mahkûmiyet kararının Trump'ın seçimlere adaylığını koymasını ya da seçilmesi halinde başkan olarak görev yapmasını engellemeyeceğini söyledi.

Herhangi bir jüri kararının oybirliğiyle alınması gerekiyor. Müzakereler sırasında, duruşmanın her dakikasında mahkeme salonunda oturan altı yedek jüri üyesi, hasta ya da başka bir şekilde müsait olmayan bir jüri üyesinin yerine geçmeleri gerekmesi ihtimaline karşı ayrı bir odada tutulacak. Böyle bir durumda, yedek jüri üyesi yerine oturduktan sonra müzakereler yeniden başlayacak.

Trump'ın olası mahkumiyeti, başkanlığa adaylığını koymasını veya seçilmesi halinde başkan olarak görev yapmasını engellemeyecek. (Anayasa uzmanları)

Trump suçlu bulunursa, New York Şehri Denetimli Serbestlik Dairesi'nin zorunlu mahkûm incelemesi de dahil olmak üzere, kendisi için ‘aşağılayıcı’ kabul edilen koşullarla karşı karşıya kalabilir. Mahkemenin denetimli serbestlik bürosu hakimler için sunum raporları hazırlıyor. Burada Trump'la kişisel geçmişi, akıl sağlığı ve mahkumiyetine yol açan koşullar hakkında mülakat yapılacak.

Hapse girecek mi?

Eski savcılar, Trump'ın davadaki herhangi bir suçlamadan suçlu bulunması halinde, New York'un ceza adaleti sisteminde hüküm giymiş suçlulara yapılan rutin muamele ve olası bir temyiz için zaman çizelgesi hakkında bilgilendirilmesi de dahil olmak üzere, Trump için olası deneyimlerin bir karışımını çizdiler. Trump'ın eski bir başkan ve 5 Kasım'daki başkanlık seçimlerinin muhtemel Cumhuriyetçi adayı olması nedeniyle, cezaevine gönderilmesi halinde Gizli Servis'in kendisini nasıl koruyacağı ve ev hapsine mahkûm edilmesi halinde kampanya etkinliklerine seyahat etmesine izin verilip verilmeyeceği gibi olağanüstü hususlar da söz konusu olacak.

trhyju
Eski ABD Başkanı Donald Trump, dün (Çarşamba) oturumun bitiminden sonra gazetecilere seslendi. (AP)

Merchan, Trump'ın 4 Nisan 2023'te çağrılmasının ilk gününden itibaren, Trump'ın seçim kampanyasını yürütme becerisine müdahale etmekten hoşlanmadığını söylemişti. Merchan, “O ABD Başkanlığı’na aday. Açıkçası, ABD Anayasası Birinci Değişikliği hakları çok önemli” ifadelerini kullanmıştı.

Merchan, 6 Mayıs'ta olası bir hapis cezası verme konusundaki isteksizliğini dile getirmiş ve suçlu bulunması halinde Trump'ın hapsedilmesinin yükünü taşıyacak diğer kişilerle ilgili endişelerini ifade ederek hapishaneyi ‘gerçekten son çare’ olarak tanımlamıştı. “Bu cezayı uygulamak zorunda kalacak insanlar için endişeleniyorum: Mahkeme memurları, infaz koruma memurları, Gizli Servis görevlileri ve diğerleri” şeklinde konuşan Merchan, ‘hapishanenin söz konusu olmadığı’ uyarısında bulundu.

Merchan duruşma sırasında Trump'a, “Eğer gerekli ve uygunsa bunu yapacağımı anlamanızı istiyorum” dedi.

Ancak hukuk uzmanları, sabıka kaydı bulunmayan 77 yaşındaki Trump için hapis cezasının pek olası görünmediğini söyledi. E sınıfı ağır suçlar 16 aydan dört yıla kadar hapisle cezalandırılabiliyor. Trump'ın suçlu bulunması halinde belirlenecek en önemli husus, bir devlet tesisinde ya da özel bir ortamda bir tür hapis cezasıyla mı yoksa şartlı tahliye yoluyla daha az kısıtlayıcı bir deneyimle mi karşı karşıya kalacağı.