Yemenli iş insanları, Husilerin zorbalığından şikayetçi

Husiler ticari faaliyetlerin çoğunu tekelleştirdi

İbb şehrinde Husiler tarafından el konulan bir hastanenin Twitter'da paylaşılan bir fotoğrafı
İbb şehrinde Husiler tarafından el konulan bir hastanenin Twitter'da paylaşılan bir fotoğrafı
TT

Yemenli iş insanları, Husilerin zorbalığından şikayetçi

İbb şehrinde Husiler tarafından el konulan bir hastanenin Twitter'da paylaşılan bir fotoğrafı
İbb şehrinde Husiler tarafından el konulan bir hastanenin Twitter'da paylaşılan bir fotoğrafı

Husi milisler kendilerine bağlı pek çok ticari faaliyete el koyuyor. Son olarak Husilere bağlı iş insanı İbrahim Muhammed el-Hamli görevden alıp mal varlığına el konuldu.
Geçtiğimiz Ocak ayı ortasında Husi iş insanı İbrahim Muhammed el-Hamli darbe liderine, darbe hükümetinin üst düzey yetkililerini, şirketi rüşvet ve avans olarak alınan meblağlar da dahil olmak üzere büyük meblağlardan mustarip olduğunu bildirdikten sonra Husi yönetimine Kara Taşımacılığı Otoritesi için bir proje üzerinde çalışmasının engellendiğini anlatan bir mesaj gönderdi.
Hamli mesajında, şirketinin, Velid el-Vadii tarafından temsil edilen Kara Taşımacılığı Düzenleme Kurumu ile Hudeyde’de bir kara limanı projesini uygulamak üzere proje için yaklaşık iki yıl süren çalışmalar ve tasarımlar yapıp Husi yetkililere büyük meblağlarda rüşvet ödenmesinden sonra bir anlaşma imzaladığını belirtti. Bu meblağların yolsuzluk yapan kişiler tarafından teslim alındığını ve bu kişilerin işleri zorlaştırdığını ifade etti.
Hamli, Husi üyelerinin projeyi adını vermediği başka bir tarafa havale ettiğini söyledi. Ancak ekonomik kaynaklar, milislerin Savunma Bakanlığı'nda lojistik destekten de sorumlu olan milislerin yatırım yetkilisi Salih Musfir eş-Şair'e bağlı bir müteahhitlik şirketi olduğunu belirtti.
Husi Grubu’na mensup iş insanının şikayet mesajında belirtilenlere göre, bu liderler onunla imzalanan sözleşmeyi iptal etmekle yetinmediler ve kaybettiği meblağları ve ondan alınanları iade etmeyi reddettiler. Ayrıca ‘Ard Al-Saeeda’ isimli bir takas şirketinin şirkete yatırdığı parasını iade etmesine engel oldular. Milislerin kontrolündeki Sana'a'daki Merkez Bankası şubesinden parası iade edilene kadar şirketin kapatılması yönünde talimat aldığına işaret etti.
Yolsuzluğa bulaşan yetkililerin nüfuzları sayesinde borsa şirketini yeniden açabildiklerini söyleyen Hamli, -miktarını belirtmediği- parasını iade etmeyi reddettiklerini ifade etti.
Meşru hükümetin kontrolündeki bölgelerdeki çatışmalarda milis kontrolündeki bölgelere yaptığı hareket nedeniyle şirketinin mağazalarında kaybettiğinden daha fazlasını kaybettiğini söyleyen iş adamı, mektubunda, milis lideri Abdulmelik el-Husi'den uygun gördüğü kişileri onunla oturması ve elindeki belgeleri incelemesi için görevlendirmesi ayrıca tüm detayları, ardından gerçeğin idrakini ve adalet ve insafın idaresini, kendisini yağmalayıp işini durduran memurlardan alması için talepte bulundu.
Bu şikayet, milis kontrolündeki bölgelerde yaşayan başka bir iş adamı tarafından destekleniyor. Söz konusu iş adamı, “Milis yönetiminde bir akrabanız varsa veya tüccarların, politikacıların, aktivistlerin, milletvekillerinin, muhaliflerin ve devlet kurumlarının el konulan tüm mülkleri için adli muhafız olarak atanan Salih Şair ile akrabaysanız, Kolayca ağır ekipman ithalatı yapabilir, gıda yardım depoları kurabilir ve bu kuruluşlar için lojistik hizmet ihalesi kazanabilirsiniz. Sözleşmeler imzalayabilir, döviz şirketleri açabilir ve petrol türevleri ve ilaçları ithal edebilirsiniz. Grubun liderliğindeki bir grup etkili insan, müteahhitlik ve akaryakıt ve ilaç ithalatı gibi büyük ticari faaliyetlerde tekel haline geldi. Yurtiçinde bu grup, çimento, kaya kırıcılar, savaş uçaklarını besleme, devasa ticaret merkezleri inşa etme ve Kızıldeniz kıyı bölgelerinde tatil köylerine sahip olma ticaretini tekelleştiriyor” dedi.
Şarku’l Avsat’a konuşan İbb şehrindeki yerel kaynaklar, büyük Husi güçlerinin özel sektöre ait ‘Dar eş-Şifa’ Hastanesinin binasını birkaç saat kuşattıktan sonra bastığını hastanede milis otoritesine karşı çıkan hissedarlar olduğu suçlamasıyla adli muhafız sıfatıyla liderin temsilcisi Şair'e teslim ettiğini bildirdi. Kaynaklar, darbe karşıtlarına veya hissedarlarına ait olduğu için milislerin söylentilerine dayanarak bu sürecin konut ve yatırımlara da uzanacağını öngörüyor.
Husi milisleri, geçtiğimiz yılın ortası ve sonunda Yarim ilçesindeki ‘Selama’ hastanesine ve İb kentindeki ‘el-Emin’ ihtisas hastanesine yıllarca süren ve hastane yönetimi ve yatırımcıları üzerinde etkili olan baskı ve zorbalık operasyonlarının ardından el koymuştu. Ayrıca Manar Hastanesi, Hansa kliniği, Kadın Öncüleri Vakfı ve hayır kurumları da dahil olmak üzere birçok kuruma el koydu.



Hizbullah ateşkes sonrası döneme siyasi olarak hazırlanıyor

Hizbullah Genel Sekreteri Şeyh Naim Kasım, 20 Kasım 2024 (Reuters)
Hizbullah Genel Sekreteri Şeyh Naim Kasım, 20 Kasım 2024 (Reuters)
TT

Hizbullah ateşkes sonrası döneme siyasi olarak hazırlanıyor

Hizbullah Genel Sekreteri Şeyh Naim Kasım, 20 Kasım 2024 (Reuters)
Hizbullah Genel Sekreteri Şeyh Naim Kasım, 20 Kasım 2024 (Reuters)

Her türden siyasi güç, Hizbullah Genel Sekreteri Şeyh Naim Kasım'ın kendisini bir kez daha Taif Anlaşması şemsiyesi altında konumlandırdığını yinelemesiyle uğraşıyor. Çünkü Kasım, 1701 sayılı Birleşmiş Milletler (BM) kararının uygulanmasına hazırlık olarak İsrail'in girdiği bölgelerden çekilmesiyle birlikte Güney Lübnan'a sükunetin geri dönmesinden sonraki aşamaya yaklaşımında yol haritasının ana başlıklarını tanımlayarak ABD'nin ateşkese ulaşma vaatlerinin önüne geçmek istedi.

Siyasi kaynakların Şarku’l Avsat'a aktardığına göre Kasım'ın ateşkes sonrası sahneye yaklaşımında tanımladığı maddeler, Hizbullah'ın yönelimlerine Lübnanlılığı siyasi faaliyette bulunma noktasına kadar ekleme arzusuna işaret ediyor. Buna karşılık, Lübnanlılar arasında bölünmeye neden olan tek taraflı Gazze Şeridi'ni destekleme kararının yol açtığı tepkilere ilişkin değerlendirmeleri ışığında bölgede olup bitenlerle ilgilenme düzeyi azalıyor.

Kaynaklar, Hizbullah'ın Gazze Şeridi'ni destekleme kararının dayattığı gerçekleri görmezden gelemeyeceğine inanıyor. Bunların başında direniş eksenindeki müttefiklerinin desteğinden yoksun olması geliyor. Bu çatışmada Hizbullah neredeyse tek başınaydı. Hizbullah'ın Meclis Başkanı Nebih Berri'ye Amerikalı arabulucu Amos Hochstein ile müzakere yetkisi vermesi ve güneyi sükûnete kavuşturacak bir taslak üzerinde anlaşmaya varmaları, kaçınılmaz olarak Gazze Şeridi ve Güney Lübnan cephelerini birbirine bağlayacak ve Hamas'ı destekleyecek bir taslağa yer olmadığı anlamına geliyor.

Hizbullah'ın geri çekilişi

Aynı kaynaklar Hizbullah'ın taslağa itiraz etmemesinin, Litani'nin güneyindeki konuşlanma alanını boşaltmayı ve geri çekilmeyi zımnen kabul ettiği anlamına geldiğine işaret ediyor. Buna ek olarak, Ağustos 2006'da 1701 sayılı kararın kabul edilmesinden bu yana yürürlükte olan angajman kuralları ve bu kuralların uygulanmasını kontrol altında tutan terör dengesi de iptal edilmiş oldu.

Aynı kaynaklar Hizbullah'ın içe çekilmekten başka çaresi olmadığını ve şu ana kadar elde edilenlerin ABD'nin vaatlerine bağlı bir ateşkese varmakla sınırlı kaldığını söylüyor. Lübnan-Suriye sınırı, ordunun Refik Hariri Uluslararası Havaalanı'nda uyguladığı modele uygun olarak kontrol edilmesine ve Lübnan'a ve Lübnan'dan her türlü kaçakçılığın önlenmesine karar verilmesinin ardından artık Hizbullah'a silah sevkiyatına açık değil. Diğer yandan Suriye rejimi, uluslararası toplumla ilişkilerini düzeltmek ve ABD'nin Sezar Yasası kapsamında kendisine uyguladığı yaptırımların kaldırılmasını sağlamak amacıyla bu eksenden çekildiği için direniş ekseni aktif bir varlık gösteremedi.

Laricani

Bu bağlamda kaynaklar, İran Dini Lideri’nin kıdemli danışmanı Ali Laricani'nin Beyrut ziyareti sırasında kendisiyle görüşen direniş ekseninden bir heyete söyledikleri üzerinde duruyor: “İran Lübnan'a yardım ulaştırmak istiyor, ancak kara, deniz ve havadan bize uygulanan abluka yardım göndermemizi engelliyor. Yeniden inşada ortak olduğumuzu vurgulamaktan başka çaremiz yok.”

Hizbullah'ın Lübnan'ı güvenli bir liman haline getiren Taif Anlaşması'na katılmasının, direniş ekseninin yanında yer alması nedeniyle bozulan Lübnan-Arap ilişkilerinin düzeltilmesi ve Lübnan'ın bölgede yaşanan çatışmalardan uzak tutulması yerine mesajların verildiği bir platform haline getirilmesi bağlamında eleştirel bir gözden geçirme olup olmadığı soruluyor. İsrail geniş alanları tahrip etmeye devam ederken ateşkesi kabul etmekteki isteksizliğine rağmen ateşkese varmaktan başka çaresi olmadığına mı ikna oldu? Bu da Amerikan vaatlerinin akıbeti sorusuna kapı açıyor. Peki savaşın sona erdiğini ilan etmek için doğru zamanı seçmek Tel Aviv'in mi elinde?

Taif Anlaşması çatısı altında konumlanma

Kaynaklar, Berri'nin Hizbullah’a, içe dönmesi ve kendisini Taif Anlaşması çatısı altında konumlandırması tavsiyesinde bulunma rolünü de göz ardı etmedi. Özellikle de uluslararası toplum tüm bileşenleriyle muhalefete Lübnan'ın birikmiş krizlerinden kurtulması için iş birliği yapması yönünde el uzatmasını tavsiye ederken…

Hizbullah'ın Gazze Şeridi'ne verdiği destekle aynı döneme denk gelen gelişmelere karşı temkinli olduğunu söyleyen kaynaklar, Hizbullah’ın İran'ın müdahalesine oynadığı bahsin yanlış olduğu gerçeği ışığında hesaplarını yeniden gözden geçirmeye karar verip vermediğini soruyor. İran, bölgedeki konumunun zayıflaması ihtimalini göz önünde bulundurarak rejimi korumak ve muhafaza etmekle ilgileniyor.

Dolayısıyla Hizbullah'ın Taif Anlaşması’nı restore etme kararı, kaynaklara göre sahip olduğu artı gücün siyasi denklemde harcanmayacağını anladıktan sonra Lübnan'ı kurtarmak için çözüm arayışında siyasi harekete katılmaya istekli olduğu anlamına geliyor. Ateşkes sağlanır sağlanmaz ülkenin yeni bir siyasi aşamaya girmeye hazır olmasıyla birlikte, 1701 sayılı kararın uygulanması için üzerinde anlaşmaya varılanları hayata geçirmeyi üstlenecek cumhurbaşkanının seçilmesine öncelik verecek şekilde, başta muhalefet olmak üzere ülkedeki ortaklarıyla iletişime geçecek kanalların aranmasına ihtiyaç var.

Bu nedenle, Kasım'ın Hizbullah'ı yeni bir siyasi aşamaya taşımaya hazırlanırken çizdiği yol haritasına muhalefetten ya da merkezcilerden gelebilecek tepkilere yer açmak için sabırlı olmak gerekiyor. Bunun için de muhaliflerine kabadayılık taslamaması, cumhurbaşkanının seçimini durgunluktan çıkarmak ve Taif Anlaşması’nın uygulanmasını tamamlamak için açık, esnek ve gerçekçi olması gerekiyor. Bunun karşılığında da kendisine aynı şekilde davranılmalı ve Gazze Şeridi'ni destekleme tekelinden önceki gücünün artık geçmişteki gibi olmadığı bahanesiyle ülkenin kurumlarını restore etme konusunda kendisini zayıflatmak istediklerini düşündürecek şekilde hareket edilmemelidir. Öyle ki İran'ın etkisinin azalması, direniş ekseninin vurucu gücünü oluşturan ve bölgedeki en güçlü kolu olduğu için Hizbullah'a destek sağlamada mütevazı sınırlarda bile olsa bir rol oynamayan arenaların birliğinin etkisizliği ile bağlantılı olarak ortaya çıktı. Dolayısıyla, devlet projesine yeniden kazandırmak için İran'ı kucaklamaya ihtiyaç var.