Kanalizasyon suyu arıtma teknolojisi, küresel çapta yaşanan zorluklarla mücadelede kullanılacak

Teknoloji, su güvenliği krizleri ve Kovid-19 salgını ile mücadeleye katkıda bulundu.

Kanalizasyon suyunun yüksek kalitede arıtılmasının, suyun ev içi tüketim ve sulama için uygun hale getirebileceği belirtiliyor.
Kanalizasyon suyunun yüksek kalitede arıtılmasının, suyun ev içi tüketim ve sulama için uygun hale getirebileceği belirtiliyor.
TT

Kanalizasyon suyu arıtma teknolojisi, küresel çapta yaşanan zorluklarla mücadelede kullanılacak

Kanalizasyon suyunun yüksek kalitede arıtılmasının, suyun ev içi tüketim ve sulama için uygun hale getirebileceği belirtiliyor.
Kanalizasyon suyunun yüksek kalitede arıtılmasının, suyun ev içi tüketim ve sulama için uygun hale getirebileceği belirtiliyor.

Suyun arıtılarak yeniden kullanılması planlarına ynelik destek giderek artıyor. Hafife alınmayacak derecede küresel bir tehdit oluşturan su kıtlığı sürerken iklim değişikliği bu olgunun daha da kötüleşeceğine işaret ediyor. Kral Abdullah Bilim ve Teknoloji Üniversitesi’nin (KAUST) Su Arıtma ve Yeniden Kullanım Merkezi’ne bağlı Bilim, Mühendislik ve Çevre Bilimleri Bölümü’nde görev alan mikrobiyolog Dr. Peiying Hong’a göre kanalizasyon suyunun arıtılması, söz konusu krize gerçekçi bir çözüm olabilir.

Kanalizasyon suyunu arıtma
Dr. Hong An, kanalizasyon suyunun yüksek kalitede arıtılmasının, suyun ev içi tüketim, ekinlerin veya bahçe bitkilerinin sulanması gibi çeşitli kullanımlarda uygun hale gelmesini sağlayacağını açıkladı.
Dr. Hong An sözlerini şöyle sürdürdü:
“Deniz suyunun tuzdan arındırılması, Suudi Arabistan’ın ve bölgedeki diğer su kıtlığı çeken ülkelerin ulusal su güvenliğini sağlamasına yardımcı oldu. Ancak aslında işe yaramaz olarak görülmemesi gereken kanalizasyon suyun arıtılması da su güvenliğine katkıda bulunabilir.”
Dr. Hong An, bu suyun yüzey veya yeraltı sularından bile daha saf bir hale getirebilecek arıtma seçenekleri olduğunu belirttiği açıklamasını şöyle sürdürdü:
“Ters ozmoz membranlarının kullanıldığı membran ayırma süreçleri gibi teknolojiler, su molekülleri dışında neredeyse her şeyi arındırır. Ardından arıtılan su tekrar kullanılabilir ve hatta içme suyu olarak bile kullanılabilir.”
Dr. Hong An’ın kanalizasyon suyuna olan ilgisi Singapur’daki doktora çalışmaları sırasında başladı. Araştırmacı açıklamasında “İşim gereği hayvan ve insan dışkısı örnekleri kullandım. Sonra dışkıdaki mikroorganizmaları inceleyerek, konağın sağlığına dair şaşırtıcı sonuçlar elde ettim. Yıllardır, çoğu kanalizasyon suyunu oluşturan çeşitli dışkı maddeleriyle uğraştım” dedi. Dr. Hong An’ın araştırma ekibi, kanalizasyonun suyunun yeniden kullanımı için arıtma işlemlerini iyileştirmeye odaklandı. Araştırmacı süreci şöyle anlattı:
“Enerji açısından son derece verimli bir şekilde arıtma potansiyeline sahip teknolojiler geliştirmeye çalışıyoruz. Bu, yüksek kaliteli suya sürdürülebilir bir şekilde ulaşmamızı sağlayacak. Aynı zamanda, kanalizasyon suyunda bulunabilecek yeni ortaya çıkan mikrobiyal kirleticileri inceliyoruz ve suyun güvenli bir şekilde yeniden kullanılabilmesini sağlamak için bu kirleticileri ortadan kaldıracak teknolojileri araştırıyoruz.”

Mikrobiyal kirleticilerin arındırılması
Kovid-19 salgını dünyayı vurduğunda, sağlığa yönelik bu yeni tehdidi anlamak, Dr. Hong An’ın araştırmasının odak noktası haline geldi. Ekibi, mikroplar hakkında bilgi edinmek için geçtiğimiz yıllarda kanalizasyon suyundan örnekler almıştı. Dr. Hong An konuya dair şunları söyledi:
“Sanki bir dedektif gibi her zaman kanalizasyon suyundan elde edilen bilgilerde derine inmeye çalışıyorum. Gerek bakteriyel gerekse viral ne tür mikrobiyal kirleticiler içerebileceğini bulmaya çalışıyorum. Bunun başarılması halinde, yerel toplumda halk sağlığını tehdit eden bir sonraki salgını tahmin edebiliriz.”
Dr. Hong An’ın araştırma ekibi kısa süre sonra, 2020’nin başlarında SARS-CoV-2 virüsünün izlerini araştırmak için kanalizasyon suyu örnekleri toplamaya başladı.
Kral Abdullah Bilim ve Teknoloji Üniversitesi’nin (KAUST) genel merkezinin yakınında topladıkları numuneler sayesinde, üniversite kampüsünde virüsle mücadele edebildiler. Dr. Hong An konuya dair yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:
“Herhangi bir eğilimi izlemek ve yerel toplulukta enfeksiyon oranlarında önemli bir ani artış olup olmadığını belirlemek amacıyla, üniversitenin kanalizasyon suyunu test ettik ve çok miktarda SARS-CoV-2 RNA’larının olup olmadığına baktık. Bu, karar alma süreçlerini kolaylaştıracak şekilde, zamanında bilgi sağlayabildiğimiz anlamına geliyordu.”
Yerel toplulukları SARS-CoV-2 virüsünün RNA’sını izleyerek uyarı veren bir erken uyarı sistemine ilişkin, kanalizasyon suyunun gizli potansiyeline yönelik ilgi arttı. Zira herhangi bir topluluğun sağlık durumu ve yaşam tarzı, kanalizasyon sularına yansıyor. Dr. Hong An konuya dair şunları söyledi:
“Bu tür bir örneklerin bize verebileceği bilgiler beni hala şaşırtıyor. Şimdi ihtiyacımız olan şey, bu araştırmadaki faydaları daha iyi anlamak için, ilgili paydaşları dahil ederek erişimimizi genişletme ve buradan elde edilen sonuçların nasıl yorumlanacağını ve bunlardan nasıl yararlanılacağının mekanizmasının belirlenmesidir.”



Meta'nın spam temizliği iyi niyetli kullanıcıları da vurdu

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

Meta'nın spam temizliği iyi niyetli kullanıcıları da vurdu

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

Facebook, dünyanın en popüler sosyal ağında devam eden temizlik kapsamında 10 milyondan fazla hesabı sildi.

Facebook'un ana şirketi Meta bu hamlenin amacının "spam içerikleri engellemek" ve gerçek hesapları teşvik etmek olduğunu belirtse de bazı kullanıcılar, hesaplarının bir yanlış anlamayla silinmesinden şikayet ediyor.

Bir blog yazısında bu rakamı doğrulayan Facebook, 2025'in ilk yarısında her ay 1 milyondan fazla hesabın silindiğini açıkladı.

Şirket blog gönderisinde, "Çoğu zaman aynı mim ya da video, bazen bunun yaratıcısı gibi davranan hesaplarda, bazen de farklı spam hesaplarda tekrar tekrar ortaya çıkıyor" diye yazdı.

Bu durum kullanıcı deneyimini herkes için olumsuz etkiliyor ve yeni seslerin ortaya çıkmasını zorlaştırıyor. Facebook'taki orijinal olmayan içeriği azaltmak ve nihayetinde orijinal içerik paylaşan üreticileri koruyup desteklemek için daha güçlü önlemler alıyoruz.

Düzinelerce kullanıcı, sahte olmamasına rağmen hesaplarının kaldırıldığına dair benzer deneyimlerini sosyal medyada paylaşırken bazıları, hesaplarını yanlışlıkla sahte diye tanımlayan yapay zeka sistemlerini sorumlu tutuyor.

Bir kullanıcı Reddit forumu MetaLawsuits'te yazdığı bir gönderide "Görünüşe göre bağlantı kurma becerisi, anlayıştan yoksun bir algoritma tarafından elimizden alınıyor" diyor.

Müşterilerimize, iş bağlantılarımıza ulaşmaya ve ilişkilerimizi sürdürmeye çalıştığımız için işletmemiz şu anda sıkıntı içinde. Oğlumun otizm destek ağının da kesilmesi terk edilmiş hissetmemize neden oldu... Bu kopukluk insanlık dışı, adaletsiz ve son derece yürek parçalayıcı.

"Meta'nın engelleme dalgası" diye adlandırılan toplu silinmelerin, yine Meta'ya ait olan Instagram'daki kullanıcıları da etkilediği anlaşılıyor.

The Independent, silinen gerçek hesaplarla ilgili daha fazla yorum için şirketle temasa geçti.

Hesabı silinen tüm kullanıcılara bu işlemi bildiren bir e-posta gönderiliyor.

Şirketin destek sayfalarına göre Facebook kullanıcıları hesaplarının herhangi bir şekilde askıya alınmasına 180 gün içinde itiraz edebiliyor ve bu sürenin sonunda profil kalıcı olarak siliniyor.

Bu büyük ölçekli hesap silme işlemi, diğer teknoloji şirketlerinin de kendi platformlarını temizlemek üzere adımlar attığı bir dönemde yaşanıyor.

2023'te Google, milyonlarca kullanıcıyı etkilemeye devam eden bir hamleyle, etkin olmayan tüm Gmail, Fotoğraflar ve Drive hesaplarını sileceğini duyurmuştu.

Meta'nın patronu Mark Zuckerberg daha önce Facebook'ta etkileşimi artırmak amacıyla daha da aşırıya kaçan temizlikler yapılmasını önermişti.

2022'de şirket içi bir e-posta göndererek tüm Facebook kullanıcılarının arkadaşlarını silme planını açıkladığı bildirilmişti.

"Muhtemelen çılgınca bir fikir: Herkesin grafiklerini [bağlantılarını] silerek baştan başlamalarını sağlamayı düşünebiliriz" diye yazdığı şirket yöneticileri, bu fikri geri çevirmişti.

Independent Türkçe