Dünyanın ilk "süper" mıknatısı nükleer füzyonda çığır açacak

Tokamak Enerji, mıknatısın Dünya'nın manyetik alanından neredeyse bir milyon kat daha güçlü olduğunu belirtiyor

(Tokamak Enerji)
(Tokamak Enerji)
TT

Dünyanın ilk "süper" mıknatısı nükleer füzyonda çığır açacak

(Tokamak Enerji)
(Tokamak Enerji)

Birleşik Krallık'ta bir firma, nükleer füzyonla çalışan enerji santrallerini test etmede kullanılabilecek, dünyada bir ilk olan "süper" mıknatıs setini duyurdu.
Tokamak Enerji, Demo4 mıknatısının Dünya'nın manyetik alanından neredeyse bir milyon kat daha güçlü bir manyetik alan gücüne sahip olduğu için füzyon sürecinde ortaya çıkan aşırı sıcak plazmayı muhafaza ve kontrol edebildiğini belirtiyor.
1950'lerden bu yana bu teknoloji üzerinde çalışan bilim insanları, nükleer füzyonu temiz enerjinin "kutsal kasesi" diye nitelendiriyor.
The Independent'ta yer alan habere göre, süreçte, Güneş'te meydana gelen doğal reaksiyonlar taklit edilerek fosil yakıtlara ihtiyaç duymadan ve tehlikeli atık üretmeden neredeyse sınırsız enerji sağlanıyor.
2030'ların başında şebekede kullanmaya hazır füzyonu tanıtmayı amaçlayan Tokamak Enerji, ticari olarak kullanılan füzyon enerjisi üreten ilk özel şirket olmayı hedefliyor.
Tokamak Enerji'den Dr. Rod Bateman, "Bu gerçekten heyecan duyduğumuz muazzam, kayda değer bir an" dedi.

"Mıknatıslarımız küresel tokamakların yapımını ve işletilmesini mümkün kıldığı için temiz, sınırsız füzyon enerjisini şebekeye daha hızlı ulaştırmada bir dönüm noktası niteliğinde."

Güç kaynağının ticarileştirilmesi için hâlâ uzun bir yol olsa da son yıllardaki birkaç büyük atılım, bu teknolojinin gelecek 10 yıl içinde erişilebilir olacağına dair umut veriyor.
Geçen yıl ilk defa, Kaliforniya'daki Lawrence Livermore Ulusal Laboratuvarı'ndan (LLNL) bilim insanları nükleer füzyon gücünü kullanarak net enerji kazancı elde etti.
LLNL bu başarıyı, füzyon enerjisini gerçeğe dönüştürme çabalarını güçlendirecek, "insanlığın şimdiye kadar aşmayı amaçladığı en önemli bilimsel zorluklardan biri" diye tanımlıyor.
Tokamak Enerji'nin CEO'su Chris Kelsall, şirketin yeni mıknatıs teknolojisinin füzyon sürecinin kilit bir bileşenini sunarak ilerlemelere katkı sağlayacağını söylüyor.
Kelsall, "Demo4'ten edinilen bilgiler, kompakt ve düşük maliyetli küresel tokamak enerji santrallerinin dünya çapında yaygınlaştırılmasında kilit önemde bir katalizör olacak" diyor.

"Dünyada bir ilk olan ve artık test edilmek üzere tam bir tokamak yapısına monte edilecek bu eksiksiz HTS (yüksek sıcaklık süperiletkeni) manyetik bobin sistemini sunmaktan gurur duyuyoruz."



Meta insanüstü yapay zeka için yeni laboratuvar kurdu

Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)
Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)
TT

Meta insanüstü yapay zeka için yeni laboratuvar kurdu

Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)
Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)

Mark Zuckerberg, insan zekasını aşan yapay zeka geliştirmeye odaklanacak yeni bir yapay süper zeka biriminin Meta'da kurulduğunu duyurdu.

Meta Süper Zeka Laboratuvarı, teknoloji devinin yapay zekayı Facebook, Instagram ve WhatsApp gibi tüm ürünlerine entegre etme yolunda büyük çaba sarf ettiği bir dönemde kuruldu.

Bu son girişim, ChatGPT'nin yaratıcısı OpenAI'dan birkaç üst düzey araştırmacının transfer edilmesiyle şimdiden tartışmalara yol açtı.

OpenAI CEO'su Sam Altman'a göre Zuckerberg, ChatGPT çalışanlarına şirketine katılmaları için 100 milyon dolara kadar teklifte bulundu ve birkaç kişi yeni süper zeka laboratuvarında işe alındı.

Meta Süper Zeka Laboratuvarı'na katılan eski OpenAI çalışanları arasında Shuchao Bi, Huiwen Chang, Ji Lin, Hongyu Ren, Jiahui Yu ve Shengjia Zhao yer alırken, yeni atananlar arasında eski Google ve Anthropic araştırmacıları da var.

Meta'nın patronu pazartesi günü çalışanlarına gönderdiği bilgi notunda, yeni yetenek dalgasının milyarlarca kullanıcıya "kişisel süper zeka" sunmayı sağlayacağını söyledi.

İlk kez CNBC'nin bildirdiği notta "Yapay zekanın ilerleme hızı arttıkça süper zekanın geliştirilmesi de ufukta beliriyor. Bunun insanlık için yeni bir çağın başlangıcı olacağına inanıyorum ve Meta'nın bu yola öncülük etmesi için ne gerekiyorsa yapmaya kararlıyım" diye yazdı.

Meta dünyaya süper zeka sunmak için eşsiz bir konumda. Daha küçük laboratuvarlara kıyasla çok daha büyük bilgi işlem kapasitesini destekleyen güçlü bir altyapımız var. Milyarlarca kişiye ulaşan ürünler oluşturup büyütme konusunda daha derin deneyime sahibiz. Çok hızlı büyüyen yapay zeka gözlükleri ve giyilebilir cihazlar kategorisine öncülük ve liderlik ediyoruz. Ve şirket yapımız muazzam bir inanç ve cesaretle hareket etmemizi sağlıyor.

Yeni laboratuvar, Meta'nın ScaleAI adlı girişimine 14,3 milyar dolar yatırım yapmasının ardından şirkete katılan Meta'nın baş yapay zeka sorumlusu Alexandr Wang tarafından yönetiliyor.

Zuckerberg çalışanlarına gönderdiği notta, Meta'nın "aşağı yukarı gelecek bir yıl içinde" süper zekanın "sınırına ulaşmasını" beklediğini söylerken bu, Altman'ın benzer tahminlerini yansıtıyor.

Meta'nın yeni süper zeka laboratuvarı, çeşitli uygulamalarında Meta yapay zekasına güç veren Llama modellerini geliştirmek için de çalışacak.

Independent Türkçe