Venedik’i sular altında kalmaktan kurtarmak için zamana karşı yarış sürüyor

Araştırmalar, sular altında kalacak ilk yerin San Marco Meydanı olduğunu ortaya koydu. (AFP)
Araştırmalar, sular altında kalacak ilk yerin San Marco Meydanı olduğunu ortaya koydu. (AFP)
TT

Venedik’i sular altında kalmaktan kurtarmak için zamana karşı yarış sürüyor

Araştırmalar, sular altında kalacak ilk yerin San Marco Meydanı olduğunu ortaya koydu. (AFP)
Araştırmalar, sular altında kalacak ilk yerin San Marco Meydanı olduğunu ortaya koydu. (AFP)

Venedik 2100 yılına kadar sular altında kalacak mı? Bilim insanları, iklim değişikliğinin tehdit ettiği bölgedeki kırılgan ekosistemi korumak için genç nesilleri eğiterek bu felaketi önlemeye çalışıyor.
Aqua Alta olarak bilinen yüksek gelgit dalgası, turistlerin merakını uyandıran, aynı zamanda Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) Dünya Mirası Kentinin antik saraylarının temellerini tehdit eden Venedik’teki ünlü San Marco Meydanı’nı sık sık sular altında bırakıyor.
UNESCO, 2021’de Venedik’i tehlike altındaki Dünya Mirası Listesi’ne alma sözü verirken şehir büyük yolcu gemilerinin lagüne girmesini yasaklayarak önlem aldı.
UNESCO, Venedik’in korunmasına katkıda bulunmak için Prada grubu ile iş birliği içinde salı günü 3 ila 6 yaş arası öğrencilere Venedik lagününün sırlarını öğretmeyi amaçlayan bir girişim başlattı.
Gölün kuzeyinde yer alan Torcello Adası, kıyıları motorlu teknelerin neden olduğu dalgalarla aşınan tuz bataklıkları ile ‘Gölün Çocuk Bahçesi’ adı verilen bu eğitim programının ilk açık hava dersine sahne oldu. Böylelikle çocukların bölgeyi daha yakından tanımaları, sevmeleri ve daha iyi korumaları sağlandı.
Venedik’teki Deniz Bilimleri Enstitüsü araştırma direktörü Jorg Omgeser’e göre bu eğitim programı oldukça faydalı. Zira deniz seviyesinin yükseldiğini gösteren basit grafikler tek başına yeterli olmuyor.
AFP’ye konuşan Jorg şunları söyledi:
“Venedik’teki toprak çökmesi ve su seviyesindeki yükselişin sonucunda, son 150 yılda deniz seviyesi 30 santimetre arttı. Bu yüzyılın sonunda 50 santimetre daha yükselmesi bekleniyor.”
40 yıldır Venedik’te yaşayan Alman okyanus bilimciye göre şehrin alt kısmında bulunan San Marco Meydanı sular altında kalan ilk yer olacak. Venedik de 2100 yılında su altında kalabilir.



Sihirli mantarların ömrü uzatabileceği keşfedildi

Çalışma, psilosibinin güçlü bir yaşlanma karşıtı araç olabileceğini ve hatta bazı yaşlı farelerin daha koyu tüylerinin yeniden çıktığını gösteriyor (AFP)
Çalışma, psilosibinin güçlü bir yaşlanma karşıtı araç olabileceğini ve hatta bazı yaşlı farelerin daha koyu tüylerinin yeniden çıktığını gösteriyor (AFP)
TT

Sihirli mantarların ömrü uzatabileceği keşfedildi

Çalışma, psilosibinin güçlü bir yaşlanma karşıtı araç olabileceğini ve hatta bazı yaşlı farelerin daha koyu tüylerinin yeniden çıktığını gösteriyor (AFP)
Çalışma, psilosibinin güçlü bir yaşlanma karşıtı araç olabileceğini ve hatta bazı yaşlı farelerin daha koyu tüylerinin yeniden çıktığını gösteriyor (AFP)

Emory Üniversitesi'nde yapılan yeni bir çalışma, sihirli mantarların aktif bileşeni psilosibinin yaşam süresini uzatabileceğini öne sürüyor.

Üniversitenin Atlanta'daki tıp fakültesinden bilim insanları, psilosibinin hücrelerin ömrünü uzattığını ve yaşlı farelerin hayatta kalma oranlarını yükselttiğini keşfetti.

Geçen hafta hakemli dergi Nature'da yayımlanan çalışmada psilosibin "halüsinojenik mantarların ürettiği, doğal yolla oluşan psikedelik bileşik" diye tanımlanıyor.

Araştırmacılar psikiyatrik ve nörodejeneratif rahatsızlıkların tedavisinde psilosibine yönelik ilginin arttığına dikkat çekse de bu çalışma, bileşiğin aktif formu psilosinin yaşlı farelerde yaşam süresini uzattığına dair ilk deneysel kanıtı sunuyor.

Psilosibinin oksidatif stresi azalttığını, DNA hasarını önlediğini ve telomer uzunluğunu korumaya katkı sağladığını gösteren veriler sunan çalışma, bileşiğin güçlü bir yaşlanma karşıtı araç olabileceğini öne sürüyor. Bütün bunlar yaşlanma sürecini yavaşlatmaya yardımcı oluyor.

Hatta beyaz tüylü yaşlı fareler tedaviden sonra daha genç görünüme kavuştu ve siyah tüyleri yeniden çıktı.

Emory Üniversitesi'nden çalışmanın ortak yazarı Louise Hecker, Fox News Digital'a yaptığı açıklamada, "Psilosibin yaşlanmaya eşlik eden 'yıpranmayı' yavaşlatıyor gibi görünüyor" diyor.

 Fareler ve hücreler hem daha sağlıklı hem de belirgin biçimde daha uzun yaşıyor.

Çalışma bunun insanlarda da işe yarayabileceğini öne sürse de çok daha fazla teste ihtiyaç var. Yayın kuruluşuna konuşan Hecker, araştırmacıların "İnsanlar için en uygun doz protokolleri neler? Optimum fayda için tedaviye başlamanın en uygun yaşı ne?" gibi soruları yanıtlaması gerektiğini söylüyor.

Hecker "Tedavinin artık istenen etkiyi yaratmayacağı belirli bir yaş var mı?" diye devam ediyor.

Uzun süreli tedaviyle ilişkili potansiyel zararlar veya yan etkiler var mı? Etki mekanizmaları neler? Tüm bu soruların titizlikle araştırılması gerekiyor.

Oregon'da ABD'nin ilk yasal psilosibin inziva merkezinin kurucusu Gabe Charambides, bulguları "ikna edici" diye nitelendirse de insan kullanımının, farelerdekinden daha sıkı bir tarama, hazırlık ve güvenlik gerektirdiğini vurguluyor.

Psilosibin terapisinden en fazla fayda sağlayabilecek kişilerin çocukluk travması, boşanma, işini kaybetme veya yas gibi büyük yaşam olaylarından sonra "sıkışmış" hisseden veya ruh sağlığını iyileştirmek isteyen kişiler olduğunu da ekliyor.

Charambides, inzivaya katılan misafirlerinin kronik ağrı ve migren gibi fiziksel şikayetlerde rahatlama bildirdiğini ancak biyolojik test yapılmadığını söylüyor.

Klinik aşama için doğal psikedelik ilaç geliştiren Kanada merkezli Filament Health şirketinden Ryan Moss, daha önce Fox News Digital'a yaptığı açıklamada psikedeliklerin güvenli ve kontrollü bir ortamda uygulanması gerektiğini vurgulamıştı.

Moss, "Psikedelik deneyimler bazen anksiyete, halüsinasyon ve paranoyaya yol açabilir" demişti. 

Geleneksel psikedelikleri kullanan bazı hastalar klinik deneyler sırasında olumsuz kardiyovasküler olaylar yaşadıklarını bildiriyor.

Klinik deneylere katılanların iyi hazırlanmasını ve eğitimli profesyoneller tarafından yakından izlenmesini tavsiye ediyor.

Independent Türkçe için çeviren: Büşra Ağaç