Yeni araştırma: Bekar erkeklerin kalp yetmezliğinden ölme ihtimali evlilerden iki kat fazla

Colorado Üniversitesi'nde yapılan bir araştırmaya göre, evli erkeklerin sağlık durumlarını takip eden bir yakınları olduğu için kalp yetmezliğinden ölme ihtimalleri daha düşük

Çalışmada, genelde böyle bir yakınları olmayan bekarların aksine evli erkeklerin, sağlıklarını takip eden bir yakınları olduğu için ölme ihtimallerinin daha düşük olduğu bulundu (Unsplash)
Çalışmada, genelde böyle bir yakınları olmayan bekarların aksine evli erkeklerin, sağlıklarını takip eden bir yakınları olduğu için ölme ihtimallerinin daha düşük olduğu bulundu (Unsplash)
TT

Yeni araştırma: Bekar erkeklerin kalp yetmezliğinden ölme ihtimali evlilerden iki kat fazla

Çalışmada, genelde böyle bir yakınları olmayan bekarların aksine evli erkeklerin, sağlıklarını takip eden bir yakınları olduğu için ölme ihtimallerinin daha düşük olduğu bulundu (Unsplash)
Çalışmada, genelde böyle bir yakınları olmayan bekarların aksine evli erkeklerin, sağlıklarını takip eden bir yakınları olduğu için ölme ihtimallerinin daha düşük olduğu bulundu (Unsplash)

Bekar erkeklerin kalp yetmezliğinden ölme ihtimalinin evli olanlardan iki kat daha yüksek olduğu yeni bir çalışmada bulundu.
Colorado Üniversitesi'nin yürüttüğü araştırmada, 6 bin 800 ABD'li yetişkinden elde edilen veriler derlenerek kalp yetmezliği olanların hayatta kalma oranları medeni halleriyle karşılaştırıldı. Peki sonuçlar? Evli erkeklerin ölme ihtimali, sağlıklarını takip eden bir yakınları olduğu için daha düşük ki genelde bekarların yanında böyle biri olmuyor.
Bekarlar, daha yüksek ölüm riskine sahip grubu oluştururken, evlendikten sonra dul kalan, boşanan ya da ayrılan erkekler evliliğin koruyucu yönünden etkilenmeye devam ediyor.
Öte yandan çalışmada, evli kadınlarda böyle bir eğilim tespit edilmedi. Uzmanlar bunu, kadınların kendi sağlıklarına dikkat etmeyi erkeklerden daha iyi becerdiği şeklinde yorumluyor. Burada, medeni durumla kalp yetmezliğinden ölme arasında bir bağlantı bulunmadı.
The Independent'ta yer alan habere göre, Birleşik Krallık'ta (BK) kalp yetmezliği görülme sıklığı yaşla birlikte yavaş yavaş artıyor ve 65 yaşından sonra daha ani şekilde hızlanıyor. Britanya Kalp Vakfı her yıl 160 binden fazla ölüme yol açan kalp ve dolaşım sistemi hastalıklarının, BK'deki tüm ölümlerin çeyreğine neden olduğunu bildiriyor.
Ulusal Sağlık ve Bakım Mükemmelliği Enstitüsü (NICE), 65 ila 74 yaşlarındaki her 35 kişiden; 75 ila 84 yaşlarındaysa her 15 kişiden birinin bu hastalıklardan etkilendiğini tahmin ediyor. 85 yaşın üzeri için bu istatistik sadece 7 kişide bire düşüyor.
Bu nedenle Colorado Üniversitesi'nin çalışmasında doktorlara, kalp yetmezliği olan hastaları tedavi ederken medeni durumlarını sormaları öneriliyor. Araştırmanın baş yazarı Dr. Katarina Leyba şöyle diyor:
"Yaşam boyu bekar kalmak, erkeklerde ölümün önemli bir habercisi fakat kadınlarda değil."
Dr. Leyba "Klinisyenler olarak, hastalarımızı sadece tıbbi risk faktörleri açısından değil, yaşam koşulları açısından da düşünmemiz gerekiyor. Bir kişinin ilişki durumu ve kalp yetmezliğinin klinik seyri arasında bir ilişki var" diye ekliyor.
200 yıllık bir dönemde 199 ülkeden gelen verilerin analiz edildiği, Ağustos 2022 tarihli başka bir çalışmada evlenip üniversiteye giden erkeklerin kadınlardan daha uzun yaşama ihtimalinin daha yüksek olduğu sonucuna varılmıştı.
Tarihsel olarak araştırmalarda kadınların erkeklerden daha uzun yaşama oranlarına ve daha düşük ölüm oranlarına sahip olduğu bulunmasına rağmen bu çalışmada, yükseköğrenimini tamamlamış ve evlenmiş erkeklerin, bunları yapmamış kadınlardan fazla yaşamaya daha yatkın olduğu tespit edilmişti
2019'da, iki cinsiyet arasındaki beklenen ortalama yaşam süresi farkı dünya çapında 4,4 yıldı.



Uzmanlar menopoz semptomlarına iyi gelen baharatı açıkladı

Asya ve Avrupa mutfağının gözdesi olan anason tohumları, bayram kurabiyelerine ve sıcak şaraplara ekleniyor (AFP)
Asya ve Avrupa mutfağının gözdesi olan anason tohumları, bayram kurabiyelerine ve sıcak şaraplara ekleniyor (AFP)
TT

Uzmanlar menopoz semptomlarına iyi gelen baharatı açıkladı

Asya ve Avrupa mutfağının gözdesi olan anason tohumları, bayram kurabiyelerine ve sıcak şaraplara ekleniyor (AFP)
Asya ve Avrupa mutfağının gözdesi olan anason tohumları, bayram kurabiyelerine ve sıcak şaraplara ekleniyor (AFP)

Julia Musto 

Unlu mamuller ve tatlılarda yaygın olarak kullanılan anason, eklendiği her yemeğe sıcak, tatlı ve meyan kökü benzeri bir aroma katar.

Ancak çoğu kişi bu tohumların gizli sağlık yararları sunduğunu bilmiyor olabilir. Tayland'ın Vinmec Sağlık Sistemi'ne göre, tohumlar beyin ve bağışıklık sistemini güçlendiren demirin yanı sıra kemik ve hücreleri koruyan manganez gibi temel mineraller açısından da zengindir.

İran'daki kurumlarda yürütülen önceki araştırmalar, Pimpinella anisum bitkisinin tohumlarının depresyonla mücadeleye ve menopoz belirtilerini hafifletmeye bile yardımcı olabileceğini gösteriyor.

Üreme hormonlarının doğal olarak azalmasıyla ortaya çıkan menopoz, her yıl ABD'de 1 milyondan fazla kadını etkiliyor. Belirtiler arasında ateş basması ve gece terlemeleri, uyku güçlüğü, ruh hali değişimleri ve cinsel yolla bulaşan enfeksiyon riskini artırabilen vajinal kuruluk yer alıyor.

Ancak Tahran'daki araştırmacıların yaptığı bir çalışmada, anason tohumu tüketmenin ateş basmasının şiddetini ve sıklığını neredeyse 4'te üç oranında azalttığı bulundu.

İran'da yapılan iki başka çalışma da günde üç kez anason tohumu tozu veya kapsülü alındığında hem doğum sonrası hem de hafif-orta şiddetteki depresyon belirtilerinin hafiflediğini gösteriyor.

Depresyon belirtileri arasında üzgün hissetme, kolay sinirlenme, uykuya dalma veya uykuda kalmada sorun yaşama, normalden daha fazla veya daha az yeme, eskiden eğlenceli gelen şeyleri yapmak istememe ve kendine zarar verme veya intihar düşünceleri var. ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri'ne göre, depresyon 16 milyon Amerikalı yetişkini etkiliyor ve her 6 kişiden biri hayatının bir noktasında depresyona giriyor.

İtalya'da yapılan diğer araştırmalar, bu tohumun yağının iltihabı azaltmak için kullanılabileceğini öne çıkarırken, Çinli araştırmacıların bir çalışması, anasonun antibakteriyel özellikler taşıdığını belirtiyor.

Çoğu kişi yan etki riski olmadan anasonu güvenle tüketebilir ancak hormonlarla ilgili belirli rahatsızlıkları veya alerjileri olan kişiler anason tüketmeden önce doktorlarıyla görüşmeli.

Vinmec Sağlık Sistemi'ne göre çoğu yemekte sadece bir veya iki çay kaşığı kullanılıyor ve sağlıklı yetişkinlerin günde 20 grama kadar anason tohumu tozu tüketmesi güvenli kabul ediliyor. Ayrıca düşük kalorili bu baharatın bir yemek kaşığı sadece 23 kalori içeriyor.

Independent Türkçe,independent.co.uk/life-style


Kalp sağlığı için uzun yürüyüşler mi, sık ama kısa yürüyüşler mi daha iyi?

Çalışmada, günde 15 dakika yürümenin, 5 dakikalık sürelerde yürümekten daha iyi olduğu bulundu (Unsplash)
Çalışmada, günde 15 dakika yürümenin, 5 dakikalık sürelerde yürümekten daha iyi olduğu bulundu (Unsplash)
TT

Kalp sağlığı için uzun yürüyüşler mi, sık ama kısa yürüyüşler mi daha iyi?

Çalışmada, günde 15 dakika yürümenin, 5 dakikalık sürelerde yürümekten daha iyi olduğu bulundu (Unsplash)
Çalışmada, günde 15 dakika yürümenin, 5 dakikalık sürelerde yürümekten daha iyi olduğu bulundu (Unsplash)

Araştırmacılar kalp sağlığı için günde bir kez uzun bir yürüyüş yapmanın, çok sayıda kısa yürüyüş yapmaktan daha iyi olduğunu ortaya koydu.

Tek seferde en az 15 dakika (veya yaklaşık 1500 adım) yürümek, kalbin etkin şekilde çalışması için yeterli. Ayrıca tek seferde 5 dakikadan fazla yürümeyenlere kıyasla kalp-damar hastalığı görülme riskini üçte iki oranında azaltıyor.

Sidney Üniversitesi'nden çalışmanın ortak başyazarı Dr. Matthew Ahmadi, "En hareketsiz kişiler için ara sıra kısa yürüyüşlerden, daha uzun süreli sürekli yürüyüşlere geçmek  sağlık açısından fayda sağlayabilir" diyor.

Sağlık uzmanlarının günde 10 bin adım atmayı önerdiği yönünde bir algı var ancak bu gerekli değil. Günde en az 10-15 dakika süren, rahat ama istikrarlı bir tempoda bir-iki uzun yürüyüş yapmak, özellikle çok fazla yürümeyen kişiler için önemli faydalar sağlayabilir.

Hakemli dergi Annals of Internal Medicine'da yayımlanan çalışmada Birleşik Krallık'tan, günde 8 bin adımdan az yürüyen 40-79 yaşındaki 33 bin 560 yetişkin incelendi.

Katılımcılara verilen bileklikle bir hafta boyunca adım sayıları ve her yürüyüşün süresi ölçüldü.

Sidney Üniversitesi ve İspanya'daki Universidad Europea'dan araştırmacılar 8 yıl boyunca katılımcıların sağlık durumlarını takip etti.

Sonuçlar, günde 8 binden az adım atanlar arasında en az 10-15 dakika veya daha uzun süre yürüyenlerin, kalp krizi veya felç gibi kardiyovasküler olay yaşama riskinin yüzde 4 olduğunu gösterdi.

Buna karşılık 5 dakikadan kısa olacak şekilde çok kısa sürelerde adım atan katılımcıların kardiyovasküler olay yaşama riski yüzde 13'tü.

Ancak en az aktif olan ve günde 5 bin adım veya daha az yürüyen kişiler, sürekli yürüyüşten en çok fayda görenlerdi.

Araştırmacılar bu gruptaki kişilerin günde 5 dakika yerine sadece 15 dakika yürüyerek kalp-damar hastalığı riskini yarı yarıya azalttığını ve yüzde 15'ten yüzde 7'ye düşürdüğünü buldu.

Bu grupta ölüm riski de gün içinde 5 dakikalık sürelerde yürüyenlerde yüzde 5'ken, günde 15 dakika yürüyenlerde yüzde 1'in altına düştü.

Kıdemli yazar Profesör Emmanuel Stamatakis "Genellikle bütün odağı adım sayısına ya da toplam ne kadar yürüdüğümüze veriyoruz ancak örneğin yürüyüşün 'nasıl' yapıldığı gibi örüntülerin kritik rolünü göz ardı ediyoruz" diyor.

Bu çalışma, fiziksel açıdan çok hareketsiz kişilerin bile yürüyüş düzenlerini değiştirip daha uzun süre adım atınca kalp sağlığı faydalarını en üst düzeye çıkarabileceğini gösteriyor.

Independent Türkçe


Kanser kendini virüs olarak gizler ama bağışıklık sistemi onu tespit edebilir

Kanser kendini virüs olarak gizler ama bağışıklık sistemi onu tespit edebilir
TT

Kanser kendini virüs olarak gizler ama bağışıklık sistemi onu tespit edebilir

Kanser kendini virüs olarak gizler ama bağışıklık sistemi onu tespit edebilir

Günümüzün en tehlikeli hastalıklarından birini ortadan kaldırmak için amansız bir yarış içinde olan dünyanın dört bir yanındaki bilim insanları, bağışıklık sisteminin vücutta, hücrelerin içinde gizlenen kurnaz düşman olan kanserle nasıl mücadele ettiğini gösteren yeni sırları açığa çıkarmaya devam ediyor.

Gizli etkileşimler

Daha önce bağışıklık sisteminin bu hileye karşı güçsüz olduğu düşünülürken, son araştırmalar iki taraf arasında kanser tedavisinin geleceğini sonsuza dek değiştirebilecek gizli etkileşimler olduğunu ortaya çıkardı. Bu umut verici keşifler, hastalığı içeriden yenmek için özel olarak tasarlanmış yeni bir hassas immünoterapi (kanser tedavisi sürecinde bağışıklık sisteminin güçlendirilmesi için uygulanan ve yararlanılan bir yöntem) ve aşı çağının önünü açıyor.

ABD'nin New York kentindeki Memorial Sloan Kettering Kanser Merkezi'nden bir araştırma ekibi, 24 Eylül 2025 tarihinde Cell Genomics dergisinde yayınlanan yeni bir çalışmada, bağışıklık sisteminin kanserin gelişimini nasıl şekillendirdiğini açıklayan bulgularını açıkladı. Bu çalışma, bilim insanlarının hastalığı anlama ve tedavi etme şeklini değiştirebilecek gizli bir kodu da ortaya koyuyor.

Kanser hücreleri virüs gibi davrandığında

Bağışıklık sisteminin temel işlevi, bakteri ve virüs gibi tehditleri tanımak ve ortadan kaldırmaktır. Ancak kanser vücudun kendi hücrelerinden kaynaklandığı için, bağışıklık sisteminin onu bir tehdit olarak tanıması çok zor.

Bilim insanları, bazı kanser hücrelerinin DNA'daki tekrarlayan dizileri yeniden aktive ettiğine dair şaşırtıcı bir keşfe imza attı. Bu diziler insan genomunun yaklaşık yarısını oluşturur, ancak genellikle pasif olur. Aktifleştiklerinde ise bu segmentler gerçek virüsler tarafından üretilenlere çok benzeyen RNA molekülleri üretmeye başlar.

Bağışıklık sistemi daha sonra bu sinyalleri, vücut viral saldırı altında gibi değerlendirir ve güçlü bir bağışıklık tepkisi başlatır. Bu durum ‘virüs taklidi’ olarak bilinir.

ABD'deki Memorial Sloan Kettering Kanser Merkezi'nde araştırma ekibinin lideri olan onkoloji uzmanı Dr. Benjamin Greenbaum, virüs taklidinin, kanser hücrelerinin bağışıklık sisteminin dikkatini çekmek için kullandıkları şaşırtıcı bir yöntem olduğunu söylüyor. Bunun ne zaman ve neden gerçekleştiğini anlamak, kanserin nasıl geliştiği ve tedavilerin nasıl iyileştirilebileceği konusunda birçok sorunun cevabını verebilir.

Biyolojiyi matematiksel denklemlere dönüştürmek

Bilim insanları yakın zamana kadar, bu durumu ölçmek veya ne zaman ortaya çıkacağını tahmin etmek için doğru araçlara sahip değildi. Ancak Dr. Greenbaum'un ekibi, uluslararası araştırmacılarla iş birliği yaparak kanser hücrelerinde viral taklidi ölçmek ve tahmin etmek için gelişmiş bir matematiksel model geliştirdi.

Ekip, istatistiksel fizik, yapay zeka (AI) ve evrimsel biyolojiyi kullanarak, hangi genetik dizilerin bağışıklık sistemini tetiklediğini ve hangilerinin fark edilmediğini belirleyebilen bir model oluşturdu. Bu simülasyonu neyin etkinleştirdiğini veya devre dışı bıraktığını anlamak, büyük ölçüde bağışıklık sisteminin, kanser hücreleri de dahil olmak üzere, gelişen hücrelerle nasıl etkileşime girdiğini izlemeye bağlı.

Yeni çalışmanın sonuçları, bazı tekrarlayan DNA türlerinin diğerlerine göre virüsleri daha iyi taklit ettiğini ortaya koydu. Bu da bu segmentlerin hücre içinde bir sorun olduğunda erken uyarı mekanizması olarak işlev görebilecek gizli bir savunma işlevine sahip olduğunu düşündürüyor.

Bazı kanser hücreleri neden ‘görünür’ kalır?

Tüm kanserler bağışıklık sisteminden saklanmaz. Bazı kanser hücreleri, bağışıklık hücrelerinin saldırısına daha açık hale gelmelerine rağmen genetik sinyallerini aktif ve görünür tutar.

Dr. Greenbaum, bu tekrarlayan dizilerin hücre gelişiminde belirli bir dengeyi korumaya yardımcı olabileceğini ve hücrelerdeki anormalliklerin veya stresin tespitine katkıda bulunabileceğini söylüyor.

Dr. Greenbaum'un ekibi, 10 Aralık 2024 tarihinde Immunity dergisinde yayınlanan bir önceki çalışmada, pankreas kanseri hücrelerinin retrotranspozonlar (RNA aracılığıyla yer değiştirebilen ve ters transkriptaz enziminin genetik kodlarına sahip yer değiştirebilir elemanlar) olarak bilinen genetik tekrarları susturarak bağışıklık sisteminin saldırılarından nasıl kaçtığını açıklamıştı.

Aynı ekip daha önceki çalışmalarında, tümörlerin bağışıklık tepkisinden kaçmak için iki yol kullanabileceğini de gösterdi. Bunlardan ilki TP53 genindeki bir mutasyonla ilgiliyken diğeri ise hücreleri bağışıklık sistemine maruz bırakan sinyalleri azaltmak için RNA'yı modifiye eden ‘ADAR1’ adlı bir enzime dayanır.

Laboratuvar deneylerinde bu yollardan herhangi biri kesintiye uğradığında, tümör büyümesi önemli ölçüde azaldı. Bu durum, kanserlerin vücudun doğal savunma mekanizmalarından kaçmak için nasıl karmaşık yöntemler geliştirdiğini gösteriyor.

Daha akıllı immünoterapilere doğru bir ilerleme

Kanser ve bağışıklık sistemi arasındaki bu ‘gizli kodu’ anlamak, bilim insanlarının daha hassas bağışıklık tedavileri geliştirmesine olanak sağlayabilir. Dr. Greenbaum, bağışıklık sistemini neyin aktive ettiğini anlarsak, mümkün olan en iyi yanıtı elde etmek için gerektiğinde bağışıklık sistemi tarafından daha fazla veya daha az görünür olacak kanser aşıları tasarlayabileceğimizi söylüyor. Bu bilgi, bağışıklık sistemini seçici olarak harekete geçirerek zararlı iltihaplanmaya neden olmadan sadece tümörleri saldırıya uğratan yeni ilaçların geliştirilmesine de yardımcı olabilir.

Kanser araştırmalarında yeni bir dönem

Virüs taklitçiliğinin tespit edilmesinin, kanser ve bağışıklık sistemi arasındaki karmaşık ilişkiyi incelemek için yeni yollar açtığını vurgulayan Dr. Greenbaum, “Bizler için bir sır olanı artık ölçülebilir bir fenomene dönüştürdük” diyor. Bu gelişme, bağışıklık sisteminin kanseri nasıl gördüğünü ve bu bilgiyi hastaları tedavi etmek için nasıl kullanabileceğimizi daha derinlemesine anlamanın önünü açıyor.

Modelleme ve yapay zeka alanındaki hızlı gelişmelerle birlikte, bilim insanları kanserin gizli kodunu anlamanın ve bir gün vücudun kendi biyolojisini kullanarak kanseri yenebilmenin eşiğinde gibi görünüyor.