El-Ula, UNWTO’nun en iyi turizm köyleri programına ev sahipliği yapıyor

El-Ula’daki ‘Eski Şehir’ 2022 yılında dünyanın en iyi turistik köyü seçildi (SPA)
El-Ula’daki ‘Eski Şehir’ 2022 yılında dünyanın en iyi turistik köyü seçildi (SPA)
TT

El-Ula, UNWTO’nun en iyi turizm köyleri programına ev sahipliği yapıyor

El-Ula’daki ‘Eski Şehir’ 2022 yılında dünyanın en iyi turistik köyü seçildi (SPA)
El-Ula’daki ‘Eski Şehir’ 2022 yılında dünyanın en iyi turistik köyü seçildi (SPA)

Birlemiş Milletler Dünya Turizm Örgütü (UNWTO), 2022 yılının en iyi turizm köyleri listesine giren el-Ula’da iki gün boyunca devam edecek bir program düzenliyor.
2021’den beri tüm ekonomik, sosyal ve çevresel yönleriyle sürdürülebilirliğe olan bağlılıklarını vurgulayan UNWTO’ya göre, en iyi turizm köyleri girişimi kırsal kalkınma programı çerçevesinde gerçekleştiriliyor.

2022 yılının en iyi turizm köyleri törenine el-Ula Valiliği’nin ev sahipliği yapması, Eski Şehir’in 2022 yılında en iyi turizm köyleri listesine girmesinden sonra geldi.
UNWTO kırsal kalkınma programı çerçevesinde, istihdam yaratılması ve kültürel kaynakların korunması gibi stratejik hedefleri göz önüne alındığında, dünya mirasının ve turistik köylerin yenilenmesinin ve korunmasının önemini kabul etmekte.

Program ayrıca, bölgeler arasındaki eşitsizliği azaltmaya, nüfus düşüşüyle mücadeleye ve cinsiyet eşitliğini teşvik etmeye yönelik turizmi güçlendirerek dünya çapında doğal ve kültürel mirası korumayı amaçlamakta.
Geçen Aralık ayında, UNWTO 2022 yılının en iyi turizm köylerini seçti.

Köyler, kültürel ve doğal kaynaklar, kaynakların tanıtımı ve korunması, ekonomik, sosyal ve çevresel sürdürülebilirlik, turizm gelişimi ve değer zinciri entegrasyonu, turizm yönetimi ve önceliklendirme, altyapı, iletişim, sağlık ve güvenlik olmak üzere 9 alanı kapsayan bir dizi kritere göre bağımsız bir danışma kurulu tarafından değerlendirildi.
Seçilen köyler, UNWTO ve ortakları tarafından destek alarak deneyim alışverişi, uygulamalar, öğrenme ve fırsatlar için bir alan sağlayacak.



Suudi Arabistan’ın ilk kadın astronotu uzaydaki deneylerini tamamladı

Suudi kadın astronot Reyyane Bernavi. (SPA)
Suudi kadın astronot Reyyane Bernavi. (SPA)
TT

Suudi Arabistan’ın ilk kadın astronotu uzaydaki deneylerini tamamladı

Suudi kadın astronot Reyyane Bernavi. (SPA)
Suudi kadın astronot Reyyane Bernavi. (SPA)

İlk Suudi kadın astronot Reyyane Bernavi, Suudi Arabistan Uzay Kurumu ile iş birliği içinde, Kral Faysal Uzman Hastane ve Araştırma Merkezi'nin Uluslararası Uzay İstasyonu'nda (ISS) hücre bilimi deneylerinin uygulanmasını tamamladı. Deneyler, bağışıklık hücrelerinin tepkisini ve bazı tedavilerin enflamatuar durumlar üzerindeki etkisini incelemeyi ve uzay ortamında meydana gelen biyolojik değişiklikler hakkındaki bilgileri artırmayı amaçlıyor.

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre bilimsel deneyler, Kral Faysal Uzman Hastanesi ve Araştırma Merkezi'nde moleküler bölüm başkanı ve araştırma bilimcisi Dr. Halid Saad ve Dr. Vicdan Bint Abdurrahim Ahmedi başkanlığındaki araştırma ekibinin gözetim ve takibinde dört gün boyunca devam etti.

Deneyler birkaç aşamada gerçekleştirildi. İlk aşamada, canlı hücrelerin özel kaplarda hazırlanması ve mikro yerçekimi koşullarına uyum sağlamak için 48 saat hücre inkübatöründe tutulmasıyla başladı ardından enzimleri inhibe etmek için terapötik özelliklere sahip bileşikler ekleyerek inflamatuar reaksiyonları uyarıldı.

Uzmanlar tarafından gerçekleştirilen bilimsel deneyler, Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman bin Abdülaziz başkanlığındaki Uzay Kurumu tarafından onaylanan Ulusal Uzay Stratejisinin en önemli programlar çerçevesinde yürütülüyor.


Suudi Arabistan Dışişleri Bakan Yardımcısı, Nijerya Devlet Başkanı’nın yemin törenine katıldı

Suudi Arabistan Dışişleri Bakan Yardımcısı, Nijerya Devlet Başkanı ile Abuja’da (SPA)
Suudi Arabistan Dışişleri Bakan Yardımcısı, Nijerya Devlet Başkanı ile Abuja’da (SPA)
TT

Suudi Arabistan Dışişleri Bakan Yardımcısı, Nijerya Devlet Başkanı’nın yemin törenine katıldı

Suudi Arabistan Dışişleri Bakan Yardımcısı, Nijerya Devlet Başkanı ile Abuja’da (SPA)
Suudi Arabistan Dışişleri Bakan Yardımcısı, Nijerya Devlet Başkanı ile Abuja’da (SPA)

Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdulaziz adına Dışişleri Bakan Yardımcısı Velid el-Harici dün Nijerya Devlet Başkanı Bola Ahmed Tinubu’nun yemin törenine katıldı.

Harici, heyet başkanlarıyla birlikte Nijerya’nın başkenti Abuja'da düzenlenen Bola Ahmed Tinubu’nun yemin törenine katıldı.

Bu vesileyle Kral Selman ve Veliaht Prens Muhammed bin Selman, Nijerya hükümeti ve halkına daha fazla ilerleme, gelişme ve refah diledi.


Suudi Arabistan'da, 'terör hücresine katılmakla' suçlanan iki Bahreynli idam edildi

Suudi Arabistan İçişleri Bakanlığı binası (Şarku'l Avsat)
Suudi Arabistan İçişleri Bakanlığı binası (Şarku'l Avsat)
TT

Suudi Arabistan'da, 'terör hücresine katılmakla' suçlanan iki Bahreynli idam edildi

Suudi Arabistan İçişleri Bakanlığı binası (Şarku'l Avsat)
Suudi Arabistan İçişleri Bakanlığı binası (Şarku'l Avsat)

Suudi Arabistan İçişleri Bakanlığı tarafından bugün yapılan açıklamada, bir terör hücresine katılmak ve Suudi Arabistan ile Bahreyn'in güvenliğini hedef alan eylemler planlamakla suçlanan iki Bahreynlinin idam edildiği.

Suudi Arabistan İçişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, Cafer Muhammed Ali Sultan ile Sadık Mecid Samir adlı Bahreyn vatandaşı iki kişi hakkında verilen idam cezasının infaz edildiği vurgulandı.

İdam edilen söz konusu şahısların Bahreyn'de bir terör hücresine katılmak ve Suudi Arabistan ile Bahreyn'in güvenliğini hedef alan eylemler planlamakla suçlandığı ifade edildi.


Suudi Arabistan ve İngiltere’nin dışişleri bakanları Sudan’da siyasi çözüme ulaşma çabalarını görüştü

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı ve İngiliz mevkidaşı (SPA-Arşiv)
Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı ve İngiliz mevkidaşı (SPA-Arşiv)
TT

Suudi Arabistan ve İngiltere’nin dışişleri bakanları Sudan’da siyasi çözüme ulaşma çabalarını görüştü

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı ve İngiliz mevkidaşı (SPA-Arşiv)
Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı ve İngiliz mevkidaşı (SPA-Arşiv)

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Ferhan bin Abdullah, bugün İngiltere Dışişleri Bakanı James Cleverly ile bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi.

Telefon görüşmesi sırasında, Suudi Arabistan’ın Sudan’da siyasi çözüme ulaşma çabalarının yanı sıra Cidde müzakerelerine ev sahipliği yaparak, çatışan Sudanlı taraflar arasındaki bakış açılarını yakınlaştırma konusundaki aralıksız çabaları ve müzakereler sonucunda varılan kısa vadeli ateşkes ve insani düzenlemelere ilişkin anlaşmalar ele alındı.

Prens Ferhan ve James Cleverly, ayrıca iki dost ülke arasındaki güçlü ilişkileri geliştirme yolları ve birçok konuda ortak koordinasyonu yoğunlaştırma yollarını tartıştı.


Suudi Arabistan’da turizm gelirleri 2021’de yüzde 70 arttı

Taif’deki Ruddaf Parkı (Şarku’l Avsat)
Taif’deki Ruddaf Parkı (Şarku’l Avsat)
TT

Suudi Arabistan’da turizm gelirleri 2021’de yüzde 70 arttı

Taif’deki Ruddaf Parkı (Şarku’l Avsat)
Taif’deki Ruddaf Parkı (Şarku’l Avsat)

Suudi Arabistan Genel İstatistik Kurumu (GASTAT) verilerine göre, 2021 yılında ülkedeki turizm faaliyetlerindeki işletme gelirleri, bir önceki yıla göre yüzde 70,8 artışla 213,3 milyon riyal (56,8 milyon dolar) olarak kaydedildi.

Bu gelirler içinde en yüksek payı %33,2 ile konaklama faaliyetleri alırken, onu yaklaşık 29,9 ile yiyecek-içecek faaliyetleri izledi.

Turizmle ilgili faaliyetlerin toplam işletme giderleri, 2020 yılına göre yüzde 92,2 artışla 112.205 milyon riyale ulaştı.

İşletme giderlerinin yüzde 31,6’sını ziyaretçi konaklama giderleri, yüzde 29,7’sini ise yeme-içme faaliyetleri oluşturdu.

Turizm Bakanlığı’nın idari verileri, 2021 yılında otel odalarında yıllık doluluk oranının yüzde 42,1 olduğunu gösterdi.

Aralık ayı, yüzde 53,3 ile en yüksek aylık doluluk oranına tanık oldu.

Eşyalı konutların yıllık doluluk oranı ise, 2021 yılında yüzde 49,3 olurken, Haziran ayında yüzde 55 ile en yüksek aylık doluluk oranı kaydedildi.

Turizm sektöründe çalışanlar, 2021 yılında 767 bin 819 kişiye ulaştı. Bunların 516 bin 382’si yeme-içme, 101 bin 861’i ise konaklama faaliyetlerinde bulundu.

2021’de turizmle ilgili faaliyetlerdeki toplam işgücünün yüzde 26,8’ini Suudiler oluşturdu.

Turizmle ilgili faaliyetlerde çalışan Suudilerin yüzde 41,9’u kadın ve yüzde 58,1’i de erkekti.

Dünya Turizm Örgütü (UNWTO) tarafından yayınlanan Dünya Turizm Barometresi raporuna göre, Suudi Arabistan uluslararası turizm geliri endeksinde 16 sıra ilerleyerek, 2022’de dünya genelinde 11. sıraya ulaştı.


Papa ve Rabıta Genel Sekreteri radikal eğilimlerle mücadele yollarını görüştü

Katoliklerin ruhani lideri Papa Franciscus ve Rabıta Genel Sekreteri Şeyh Muhammed el-İsa (Şarku’l Avsat)
Katoliklerin ruhani lideri Papa Franciscus ve Rabıta Genel Sekreteri Şeyh Muhammed el-İsa (Şarku’l Avsat)
TT

Papa ve Rabıta Genel Sekreteri radikal eğilimlerle mücadele yollarını görüştü

Katoliklerin ruhani lideri Papa Franciscus ve Rabıta Genel Sekreteri Şeyh Muhammed el-İsa (Şarku’l Avsat)
Katoliklerin ruhani lideri Papa Franciscus ve Rabıta Genel Sekreteri Şeyh Muhammed el-İsa (Şarku’l Avsat)

Katoliklerin ruhani lideri Papa Franciscus, Dünya İslam Birliği (Rabıta) Genel Sekreteri Şeyh Muhammed el-İsa’yı bugün Santa Marta’daki konutunda ağırladı.

assa

Görüşmede, dini ve fikri radikal eğilimlerle mücadele yollarının yanı sıra ortak değerler ve medeniyetler arası köprüler kurulması başta olmak üzere uluslararası arenadaki birçok konu hakkında görüş alışverişinde bulunuldu.

as

 


Suudi Arabistan’dan teknik bir ekip büyükelçiliği yeniden açmak için Şam’a gitti

Suudi diplomat Gazi el-Anzi ve Suriye Dışişleri Bakan Yardımcısı Dr. Eyman Susan (Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı)
Suudi diplomat Gazi el-Anzi ve Suriye Dışişleri Bakan Yardımcısı Dr. Eyman Susan (Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı)
TT

Suudi Arabistan’dan teknik bir ekip büyükelçiliği yeniden açmak için Şam’a gitti

Suudi diplomat Gazi el-Anzi ve Suriye Dışişleri Bakan Yardımcısı Dr. Eyman Susan (Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı)
Suudi diplomat Gazi el-Anzi ve Suriye Dışişleri Bakan Yardımcısı Dr. Eyman Susan (Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı)

Suudi Arabistan’ın Şam Büyükelçiliğini yeniden açmakla görevlendirilen Suudi teknik ekibi, 11,5 yılın ardından Riyad’ın Suriye’deki diplomatik misyon çalışmalarına yeniden başlama kararının uygulanması için Şam’a gitti.

Suudi diplomat Gazi el-Anzi başkanlığındaki Suudi teknik heyeti, Suriye Dışişleri Bakan Yardımcısı Dr. Eyman Susan ve diğer yetkililerle Dışişleri Bakanlığı’nın Şam’daki karargahında bir araya geldi.

Anzi görüşme sırasında, sıcak karşılama ve prosedürlerini kolaylaştırdığı için Susan’a teşekkürlerini sundu.

Susan ise, Suudi ekibinin görevini kolaylaştırmak için tüm desteği sağlamaya istekli ve hazır olduklarını vurguladı.

 Suudi Arabistan teknik heyeti ile Suriye Dışişleri Bakanlığı yetkililerinin Şam’daki görüşmesi (Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı)
Suudi Arabistan teknik heyeti ile Suriye Dışişleri Bakanlığı yetkililerinin Şam’daki görüşmesi (Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı)

Suudi Arabistan, Mart ayı sonlarında konsolosluk hizmetlerine ve karşılıklı uçuşlara devam etmek için Suriye ile görüşmelerde bulunduğunu açıkladı.

İki ülkenin dışişleri bakanları, Nisan ortasında Cidde’de yaptıkları görüşmede prosedürlerin yeniden başlatılmasını memnuniyetle karşıladı.

Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed, Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Ferhan bin Abdullah ile geçtiğimiz ay Şam’da görüştü.

Görüşmede, Suriye krizine, ülkenin birliğini, güvenliğini, istikrarını, Arap kimliğini ve toprak bütünlüğünü koruyacak ve halkının yararına olacak şekilde siyasi bir çözüme ulaşmak için sarf edilen çabalar ele alındı.

Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed, Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Ferhan bin Abdullah ile (SPA)
Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed, Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Ferhan bin Abdullah ile (SPA)

Arap Birliği liderleri, Esed’in de katıldığı, 19 Mayıs’ta Cidde’de düzenlenen 32. Arap Birliği Liderler Zirvesi’nde, Suriye’nin 12 yıllık aradan sonra birliğe dönüşünü memnuniyetle karşıladı.

Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman ve Arap Birliği liderleri Cidde’de düzenlenen 32. Arap Birliği Liderler Zirvesi’nde (SPA)
Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman ve Arap Birliği liderleri Cidde’de düzenlenen 32. Arap Birliği Liderler Zirvesi’nde (SPA)

 


Suudi Arabistan ve ABD, Sudan ordusu ve Hızlı Destek Kuvvetleri’ni ateşkesi uzatmaya çağırdı

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı, Cidde Anlaşması’nın imzalanması sırasında Sudanlı tarafların temsilcileriyle birlikte (Reuters)
Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı, Cidde Anlaşması’nın imzalanması sırasında Sudanlı tarafların temsilcileriyle birlikte (Reuters)
TT

Suudi Arabistan ve ABD, Sudan ordusu ve Hızlı Destek Kuvvetleri’ni ateşkesi uzatmaya çağırdı

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı, Cidde Anlaşması’nın imzalanması sırasında Sudanlı tarafların temsilcileriyle birlikte (Reuters)
Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı, Cidde Anlaşması’nın imzalanması sırasında Sudanlı tarafların temsilcileriyle birlikte (Reuters)

Sudan’da ilan edilen kısa süreli ateşkesin arabuluculuğunu yapan Suudi Arabistan ve ABD, Sudan Silahlı Kuvvetleri ve Hızlı Destek Kuvvetleri’ne, yarın Hartum saatiyle 09:45’te sona erecek olan ateşkesi uzatma konusunda anlaşmaya varmak için görüşmeye devam etme çağrısında bulundu.

Riyad ve Washington tarafından yapılan açıklamada, “Anlaşma tamamlanmadığı için ateşkesi uzatma, Sudan halkının ihtiyaç duyduğu insani yardımın ulaştırılmasını kolaylaştıracaktır” denildi.

Söz konusu açıklamada, “Mevcut ateşkesin uzatılmasına yönelik bir anlaşmanın olmaması durumunda, kısa vadeli ateşkes kapsamındaki taahhütlere uymak ve Sudan’daki sivillerin korunmasına yönelik taahhütlerini beyan etmek tarafların görevi olmaya devam etmektedir” ifadeleri de kullanıldı.


Suudi Arabistan ve ABD’ye göre Sudan’daki ateşkeste iyileşme gözlemleniyor

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Ferhan ve Sudan çatışmasının tarafları Cidde Anlaşması imza törenine katıldı. (Reuters)
Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Ferhan ve Sudan çatışmasının tarafları Cidde Anlaşması imza törenine katıldı. (Reuters)
TT

Suudi Arabistan ve ABD’ye göre Sudan’daki ateşkeste iyileşme gözlemleniyor

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Ferhan ve Sudan çatışmasının tarafları Cidde Anlaşması imza törenine katıldı. (Reuters)
Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Ferhan ve Sudan çatışmasının tarafları Cidde Anlaşması imza törenine katıldı. (Reuters)

ABD Başkanı Joe Biden yönetimi dün, Suudi Arabistan ve ABD’nin Sudan’da savaşan iki taraf arasında sınırlı süreli ateşkes anlaşmasına gösterilen bağlılıkta bir iyileşme gözlemlediklerini bildirirken, Orgeneral Abdulfettah el-Burhan liderliğindeki Sudan Silahlı Kuvvetleri ve Hamideti lakabıyla bilinen Muhammed Hamdan Daklu liderliğindeki Hızlı Destek Kuvvetleri’nde (HDK) bu ateşkesi ihlal edenlere karşı yaptırım kılıcının da hala çekik olduğunu gösterdi.

ABD’nin Hartum Büyükelçiliği tarafından yayınlanan ortak bir Suudi Arabistan-ABD bildirisinde, Hartum’da ara sıra savaş uçaklarının kaldırılmasına ve ateş açılmasına rağmen ‘durumun iyiye gittiği’ belirtildi. ‘Ateşkes ihlallerinin sivilleri tehlikeye attığı, insani yardımları engellediği, temel hizmetlerin yeniden verilmesini engellediği ve ateşkesin ana hedeflerini baltaladığı’ vurgulandı.

Sudanlı taraflar ateşkesi daha fazla ihlal etmemeleri konusunda uyarılarak, ateşkesin sağlamlaştırılması ve herhangi bir ihlalin izlenmesi süreci için görüşmelerin devam ettiği Cidde’de varılan anlaşmadaki taahhütlere saygı gösterilmesi çağrısında bulunuldu. Bildiride Sudanlı taraflardan ‘sivilleri korumak için taahhütlerini yerine getirmeleri ve insani yardımların ulaştırılıp temel hizmetlerin tekrar sağlanması için gerekli adımları atmaları’ istendi.

Fotoğraf Altı: ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Sudan Silahlı Kuvvetler Komutanı ile gerçekleştirdiği telefon görüşmesinde ateşkes konusunu ele aldı. (Arşiv)
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Sudan Silahlı Kuvvetler Komutanı ile gerçekleştirdiği telefon görüşmesinde ateşkes konusunu ele aldı. (Arşiv)

Olası ihlaller

Aynı bağlamda ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Matthew Miller, Cidde anlaşmasıyla kurulan ateşkes izleme mekanizmasının ‘anlaşmanın olası ihlallerini ortaya çıkardığını’ belirterek buna ‘topçular, askeri uçaklar ve insansız hava araçlarının (İHA) kullanımı, hava saldırılarına ilişkin güvenilir raporlar ve Hartum’un sanayi bölgesinde devam eden çatışmaların yanı sıra Darfur’un ortasındaki Zalince’deki çatışmaların’ dahil olduğunu açıkladı. Miller açıklamasında şu ifadeleri kullandı:

“Ateşkes şartlarına bağlılığı denetliyoruz. Yaptırım yetkimizi saklı tutuyoruz ve gerekirse bu yetkiyi kullanmaktan çekinmeyiz. Suudi Arabistan Krallığı ile birlikte Sudan halkına olan bağlılığımızı tekrar vurguluyoruz. Tarafları yükümlülüklerine tam olarak uymaya davet ediyoruz. Burhan ve Daklu’ya bu çatışmanın askeri bir çözümü olmadığını açıkça belirttik. Gerekirse onlardan hesap sormak için elimizdeki bütün araçları kullanmaktan çekinmeyiz. Bu ihlallerle ilgili olarak her iki tarafa da baskı yapıyoruz.”

Fotoğraf Altı: Martin Griffiths, savaştan kaçanlara yardım ulaştırılmasını kolaylaştırmak için Port Sudan’ı ziyaret etti. (Reuters)
Martin Griffiths, savaştan kaçanlara yardım ulaştırılmasını kolaylaştırmak için Port Sudan’ı ziyaret etti. (Reuters)

Birleşmiş Milletler’den baskı

BM Afrika Boynuzu Özel Temsilcisi Hanna Tetteh, Sudan’daki gelişmelerden duyduğu endişeyi dile getirdi. Twitter hesabından yaptığı paylaşımda “Sudan’daki gelişmeler endişe verici. Ateşkes anlaşması imzalanmasına rağmen çatışmalar hala devam ediyor” ifadelerini kullanarak “Bu kabul edilemez ve bitmeli... İnsanlar hayatlarını huzur içinde yaşayabilmeli” vurgusunda bulundu.

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre BM Sözcüsü Stephane Dujarric de ‘insani yardım toplumunun ateşkesin yürürlükte olduğu süre boyunca mümkün olan en fazla sayıda insana ulaşmaya çalıştığını’ kaydetti. BM İnsani İşler Koordinasyon Ofisi’nden (OCHA) BM Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) ve Uluslararası Göç Örgütü’nün (IOM) yardımlarını taşıyan yaklaşık 20 kamyonun ‘Sudan’ın farklı bölgelerine doğru yolda olduğunu’ aktardı.

Diğer yandan Dünya Gıda Programı (WFP), yaklaşık üç hafta önce yeniden gıda dağıtımına başladığından beri dokuz eyalette 500 binin üzerinde kişiye gıda desteği ulaştırmayı başardı. WFP, Orta Darfur ve Kuzey Eyaleti’nde de dağıtım yapmayı planlıyor. Gıda yardımlarıyla yüklü kamyonlar Vadi Halfa’ya ulaştı. Dün Port Sudan’da WFP, yaklaşık dört bin yeni gelen kişiye gıda tedarik etmeye başladı. Yapılan açıklamalarda çatışmaların insani durum üzerindeki etkisine dikkat çekildi.


Tarihte Mescid-i Haram'ın revaklarında ne gibi gelişmeler meydana geldi?

Suudi Revakı, daha önce görülmeyen geniş alanıyla, Abbasi Revakı’nı çevreliyor (SPA)
Suudi Revakı, daha önce görülmeyen geniş alanıyla, Abbasi Revakı’nı çevreliyor (SPA)
TT

Tarihte Mescid-i Haram'ın revaklarında ne gibi gelişmeler meydana geldi?

Suudi Revakı, daha önce görülmeyen geniş alanıyla, Abbasi Revakı’nı çevreliyor (SPA)
Suudi Revakı, daha önce görülmeyen geniş alanıyla, Abbasi Revakı’nı çevreliyor (SPA)

Mina el-Mencumi 

Bir yapıda üstü kapalı, önü ise açık yerlere revak deniyor. Mescid-i Haram'da ise revak ismi İslam'ın ilk çağlarında Hulefâ-yi Râşidîn'den Osman bin Affan döneminde başlayan tavaf avlusunu çevreleyen yapılar için kullanılıyor.  

Alanın ilki Ömer bin Hattab, ikincisi ise Osman bin Affan döneminde olmak üzere Hulefâ-yi Râşidîn döneminde iki kez genişletildiğini söyleyen Suudi Tarih Kurumu üyesi Mensur ed-Decani, Osman bin Affan'ın Mescid-i Haram duvarlarına revak ekleten ilk kişi olduğunu söylüyor.

Bunun hicretin 26'ncı yılına, miladi takvime göre 646 yılına denk geldiğini belirten Decani, "Böylece ibadet edenlerin güneş ışınlarından korunması amaçlanmıştı" ifadelerini kullanıyor.  

Decani'nin ifade ettiğine göre üçüncü genişletme ise Abdullah bin Zubeyr döneminde kaydediliyor. Bu dönemde alanın Şam köşesiyle Yemen köşesinden genişletildiğini, Zubeyr'in buradaki evleri satın alarak Mescid-i Haram'a dahil ettiğini belirtiyor. 

Revaklar ve Emevi devleti

Suudi araştırmacı, bilimsel bir tezde, Emevi döneminde Mescid-i Haram'ın bu bölümünün gelişimini takip ediyor.

Abdülmelik bin Mervan döneminde ise duvarlar yükseltilerek revaklar en iyi ağaç türlerinden biri olan tik ağacından yapılmaya başlandı.

Sütunlar aracılığıyla yükseltilen revaklara altın taçlar eklendi. Her bir sütunda bir ağırlık altın yer aldı. 

Belgeye göre, Emevi hanedanı dönemindeki bu genişleme Abdülmelik bin Mervan ile sınırlı kalmayarak oğlu Velid döneminde ve hicri 91 yılında (miladi 709) da devam etti.

Tavaf avlusunu çevreleyen revaklar kaldırılıp yeniden inşalarına başlandı. Mermerden yapılmış sütunlardan oluşan, tik ağacından çatısı bulunan tek bir revak inşa edildi. 

Abbasi Revakı

Decani'nin bahsettiğine göre, Mescid-i Haram avlusundaki revağı eksiksiz hale getiren ve mermer sütunların üzerine sabitleyen ilk kişi Abbasi halifesi Ebu Cafer el-Mansur'dur.

Bir öncekine göre iki katı revak mevcut hale gelmiş, mozaik, altın ve yazıtlarla kapsamlı dekorasyon çalışmaları yapılmıştır. Bu çalışmanın iki yıl sürdüğü, miladi 757'de (hicri 140) tamamlandığı biliniyor. 

Suudi revak haritası (King Abdulaziz Foundation for Research and Archives)
Suudi revak haritası (King Abdulaziz Foundation for Research and Archives)

Decani, bugün bilinen Abbasi Revakı'nın Abbasi Halifesi Ebu Abdullah el-Mehdi döneminde inşa edildiğine dikkat çekti.

Bu dönemde miladi 776'da (hicri 160) bu alan genişletilirken halife Mehdi ise Mısır ve Levant'tan mermer sütunların getirtilmesini emretti.

Çoğu Yukarı Mısır'ın Ahmim şehrinden deniz yoluyla eş-Şuaybe şehri üzerinden getirtildi. 

Mehdi, Mescid-i Haram revaklarını vadinin güney tarafı haricinde her taraftan üç sıra halinde inşa etti.

O tarafta bir darlığın bulunması sebebiyle tek sıra revak kaldı. Mehdi kısa bir süre sonra ise Kabe'yi çevreleyen yapıyı güney tarafı da içerecek şekilde genişletti.

Böylece Abbasi Revakı meydana geldi. Abbasilerden sonraki dönemlerde bu yönde bazı değişiklikler yapıldı. 

Mehdi, revak için biri diğerinden yüksek iki çatı yaptırdı. İnşanın tamamlanması ardından revaktaki sütun sayısı doğuda 103, batıda 105, kuzeyde 135 ve güneyde 141'e ulaştı.

Decani'nin ifade ettiğine göre, tüm genişletme işlemlerinde hicri 980 (miladi 1583) yılına dek revakta önemli bir değişiklik olmadı. 

Akademisyen Talal et-Tarifi gibi Suudi araştırmacılar, Türklerin son çağlarda ‘Osmanlı Revakı' adını kullanarak başvurduğu aldatmacaları eleştiriyor.

Türkler daha sonradan AA üzerinden, Mescid-i Haram etrafına ilk revak yapanın Osmanlılar değil, Osman bin Affan olduğunu itiraf etmişti. Osmanlılar ise bu revaklar üzerinde bazı iyileştirmeler yapmıştı.

Suudi Revakı

Şu anki Suudi Revakı ise mevcut Suudi devletinin kurucusu Kral Abdülaziz dönemine kadar uzanıyor.

Kral Abdülaziz ölümünden önce halefi Kral Suud'un hükümdarlığı sırasında 1955 (hicri 1375) Mescid-i Haram'ın genişletilmesine başlanması emrini vermişti.

Bu genişletme süreci, bir dizi eski revağın kaldırılması, farklı bir mühendislik yöntemiyle yeniden inşa edilmeleriyle sonuçlanmıştı.

Bu, Mescid-i Haram'ın tarihindeki 10'uncu, Suudi devleti tarihindeki ise ilk genişletme süreciydi. 

Mescid-i Haram ile Mescid-i Nebevi İşleri Genel Başkanı ve Kabe İmamı Şeyh Abdurrahman es-Sudeys, revağın yapımının Kral Suud, Kral Faysal ve Kral Halid döneminde devam ettiğini, yapımın Kral Fahd, Kral Abdullah ve Kral Selman döneminde tamamlandığını belirtti.

Bu revağın Mescid-i Haram'a daha önce görülmeyen bir genişlik sağlayacağını söyleyen Sudeys, Suudi Revakı'nın dört kattan oluşacağını, 287 bin kişi kapasiteli olacağını ve saatte 107 bin kişiye tavaf imkanı sunacağını da ekledi. 

Suudi Revakı, ibadet edenler için genişlik sağlıyor (SPA)
Suudi Revakı, ibadet edenler için genişlik sağlıyor (SPA)

Suudi Arabistan'ın tüm girişimlerine karşı çıkan bazı siyasal İslamcı örgütlere karşılık vererek tarihsel verilere değinen Suudi ve Arap aktivistler ve araştırmacılar, "İnsanlık, iki Suudi mescidinin mimarisine de tanıklık etti. Tarih, gerek bu alanda, gerekse sunulan ayrıntılı hizmetlerde bir emsalinin olmadığını gösteriyor" vurgusunda bulundu. 

Kuveytli İhvan Tarık es-Suveydani, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, Mescid-i Aksa gibi Mekke'deki Mescid-i Haram'ın da özgür hale getirilmesini dileyerek tepkilere sebebiyet vermişti.

Ardından ise bu ifadelerin hesabı yöneten kişinin hatası olduğunu iddia etmişti. Ancak ülkesinin Saddam'dan kurtuluşuna önderlik ettiğinde dahi Suudi Arabistan'a karşı olan akımının tarihi, herkesçe iyi biliniyor.

Saddam döneminin eski Irak istihbaratçısı Salim el-Cumeyli, Londra merkezli Şarku'l Avsat ile yaptığı röportajda, perde arkasından bazı kısımları ortaya çıkarmıştı.

Ummu'l Kurâ Üniversitesi'nde Kral Selman Mekke-i Mükerreme Tarihi Araştırmaları Merkezi'nden Profesör Abdullah eş-Şerif, gözle görülebilen eklemeler ve geniş yer işaretleri açısından Suudi mimarisinin niteliklerini taşıması dolayısıyla bu adın konduğunu söylüyor. Suudi Revakı'nın, ibadet edenler için genişlik sağladığını da ekliyor. 

Mühendislik standartları ve yapılan hizmetler dikkate alınarak inşa edilen Suudi Revakı, ibadet edenler için uygun bir ortam yaratılması amacıyla ses ve ışık sistemlerinin yanı sıra tüm teknik hizmetlerle donatıldı.

 

Independent Arabia