ABD güçleri DEAŞ tümüyle yenilene kadar Suriye’de kalacak

Temsilciler Meclisi, Suriye’den asker çekilmesi için DEAŞ’ın tamamen yenilmesini şart koştu

ABD askerleri Suriye’nin kuzeydoğusundaki bir üste (AP)
ABD askerleri Suriye’nin kuzeydoğusundaki bir üste (AP)
TT

ABD güçleri DEAŞ tümüyle yenilene kadar Suriye’de kalacak

ABD askerleri Suriye’nin kuzeydoğusundaki bir üste (AP)
ABD askerleri Suriye’nin kuzeydoğusundaki bir üste (AP)

ABD Temsilciler Meclisi, Cumhuriyetçi Kongre Üyesi Matt Gaetz tarafından sunulan bir yasa tasarısını büyük çoğunlukla reddetti. Bu tasarı, ABD'nin Suriye'de konuşlu kuvvetlerini altı ay içinde geri çekmesini isteyen bir öneriydi. Bu hamlenin, DEAŞ’ın saflarını yeniden organize etmesine izin verebileceği ve ABD ve müttefiklerini terörist saldırı riskine maruz bırakabileceği uyarıları yapıldı.
Tasarıya 321 vekil karşı çıkarken, sadece 103 vekil destekledi. Gaetz, metni, geçtiğimiz ay Suriye'nin kuzeydoğusundaki bir helikopter saldırısında dört ABD askerinin yaralanması ve önde gelen DEAŞ liderlerinden Hamza al-Humsi'nin öldürülmesinin ardından sundu. Terör örgütünün uyuyan hücreleri, Suriye'deki yenilgisine rağmen Suriye ve Irak'ta saldırılarını sürdürüyor.
Gaetz, sunduğu yasayı savunurken, ‘hilafet ile yokluğu arasında duran şeyin, zafer tanımı olmadan bu cehennem yerine gönderilen 900 Amerikalı olduğuna’ inanmadığını söyledi.
Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre ABD askeri gücünün kullanımına yönelik uzun süredir devam eden yetkilendirmelerin sona erdirilmesi için Kongre'de destek artıyor. Bir Senato Komitesi, geçtiğimiz Çarşamba günü Körfez ve Irak'taki savaşlar için resmi olarak verilen yetkileri sona erdirmeyi amaçlayan 8 senatörün itirazına karşı 13 oyla kabul edilen bir yasa tasarısını onayladı. Ancak Gaetz'in çabaları, birçok Cumhuriyetçi ve Demokrat milletvekili için sürpriz oldu.
Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi'nin Cumhuriyetçi Başkanı Michael McCaul ise ABD'nin geçen yıl ortaklarıyla birlikte 466 DEAŞ üyesinin öldürülmesi ve 250 kişinin tutuklanmasıyla sonuçlanan operasyonlara katıldığını belirtti. McCaul, eğer ABD kuvvetlerini şimdi geri çekerse, bunun DEAŞ'ın yeniden dirilişine yol açabileceğine inanıyordu. ABD’li yetkili, “ABD kuvvetlerinin bu yasal ve yetkili konuşlandırmasının geri çekilmesi, DEAŞ'ın tamamen yenilgiye uğratılmasına dayanmalıdır” dedi.
Komitenin önde gelen Demokrat üyesi Temsilci Gregory Meeks, ABD'nin Suriye'de süresiz askeri varlığına karşı çıkıyor. Ancak, Gaetz tasarısına atıfta bulunarak ‘çabalarımızın kritik bir döneminde görevimize erken bir son vermeye zorladığını’ söyledi.
DEAŞ, yıllarca süren ABD destekli bir harekatın ardından 2019'da Irak ve Suriye'deki tüm toprak kontrolünü kaybetti. Bir zamanlar filli başkenti Rakka olan sözde ‘hilafet devletini’ mağlup etti. Ancak militanların uyuyan hücreleri hala var ve o zamandan beri çok sayıda Iraklı ve Suriyeliyi öldürdüler. Suriyeli Kürtler ve Amerikan güçleri, örgütün Kuzey ve Doğu Suriye'deki uyuyan hücrelerini hedef alan sık sık baskınlar düzenliyor.
Cumhuriyetçi Temsilci Ryan Zinke, "Acı gerçek şu ki ya onlarla Suriye'de savaşacağız ya da burada onlarla savaşacağız. Ya onlarla Suriye'de savaşır ve onları yeneriz ya da ülkemizin sokaklarında onlarla savaşırız" dedi. Geçtiğimiz hafta, Ordunun Genelkurmay Başkanı Orgeneral Mark Milley, ABD güçlerinin DEAŞ'a karşı mücadeledeki misyonu hakkında güncelleme almak, güç koruma önlemlerinin gözden geçirilmesi ve çoğu DEAŞ ile bağlantılı kadın ve çocuklardan oluşan on binlerce mülteciyi barındıran genişleyen bir mülteci kampından ülkelerine geri dönüş çabalarının değerlendirilmesi için Suriye'ye sürpriz bir ziyarette bulundu.
Gaetz’in yasa tasarısı Ukrayna'ya devam eden yardıma karşı çıkan bazı muhafazakarların desteğini aldı. Bazıları, paranın ABD-Meksika sınırındaki güvenliği artırmaya harcanmasının daha iyi olacağını savunuyor. Ancak yasa, daha liberal Demokrat milletvekillerinin çoğundan da destek aldı. Önlem lehinde oy kullanan İlerici Demokrat Temsilci Pramila Jayapal, tasarının özünün Kongre'nin görevinin ‘nerede ve ne zaman savaşa gidileceğine karar vermek ve düşmanlıklarla yüzleşmek’ olduğunu iddia etmek olduğunu söyledi.
Sonuçta, 47 Cumhuriyetçi yasa tasarısı lehinde oy kullanırken, 171 Cumhuriyetçi karşı çıktı. 56 Demokrat milletvekili tasarı lehinde oy kullandı ve 150 Demokrat karşı çıktı.



Mısır'ın Somali'ye askeri desteğinin sınırları ne?

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi ve Somalili mevkidaşı Hasan Şeyh Mahmud geçtiğimiz ağustos ayında Kahire'de bir askeri iş birliği protokolünün imza törenine katıldı. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi ve Somalili mevkidaşı Hasan Şeyh Mahmud geçtiğimiz ağustos ayında Kahire'de bir askeri iş birliği protokolünün imza törenine katıldı. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
TT

Mısır'ın Somali'ye askeri desteğinin sınırları ne?

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi ve Somalili mevkidaşı Hasan Şeyh Mahmud geçtiğimiz ağustos ayında Kahire'de bir askeri iş birliği protokolünün imza törenine katıldı. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi ve Somalili mevkidaşı Hasan Şeyh Mahmud geçtiğimiz ağustos ayında Kahire'de bir askeri iş birliği protokolünün imza törenine katıldı. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)

Somali'nin Mısır'dan askeri destek aldığını tekrar tekrar açıklaması, Addis Ababa ile çatışma halinde olan Mogadişu hükümetine verilen bu desteğin sınırları ve Etiyopya'nın ayrılıkçı Somaliland bölgesinde bir deniz limanı elde etme çabalarına ilişkin soru işaretlerini gündeme getirdi.

Somali Dışişleri Bakanı Ahmed Muallim Fiqi, ülkesinin ‘Mısır'dan askeri yardım ve mühimmat’ aldığını açıkladı. Fiqi cumartesi günü yaptığı basın açıklamasında, ‘Kahire'nin Somali için destekleyici bir rol oynadığını ve tarihsel olarak her zaman Mogadişu'yu savunduğunu’ belirtti.

Uzmanlar ve askeri yetkililer Mısır'ın Somali'ye verdiği askeri desteğin şekillerini sıraladılar. Somali'nin şu anda karşı karşıya olduğu güvenlik sorunları çerçevesinde bu desteğin “ortak savunma ve bilgi alışverişinin yanı sıra Afrika Birliği (AfB) barışı koruma güçlerine katılımı” da içerdiğini ifade ettiler.

Mısır, Etiyopya hükümetinin ocak ayında Somaliland ile imzaladığı ve Etiyopya'nın Somaliland'ı bağımsız bir devlet olarak tanıması karşılığında, Addis Ababa'nın bir deniz limanı alacağı mutabakat zaptına karşı çıktı. Kahire söz konusu anlaşmayı ‘Somali'nin egemenliğine saldırı’ olarak değerlendirdi.

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi ve Somalili mevkidaşı Hasan Şeyh Mahmud geçtiğimiz ağustos ayında Kahire'de ‘askeri iş birliği protokolü’ imzaladı. Sisi ayrıca ülkesinin Ocak 2025'ten itibaren AfB’nin barışı koruma güçlerine katılacağını duyurdu.

Mısır Askeri Akademisi danışmanlarından Tümgeneral Pilot Dr. Hişam el-Halebi'ye göre Mısır'ın Somali'ye askeri desteği ‘Somali tarafından gelen ve Somali Cumhurbaşkanı tarafından sunulan resmi bir talebe’ dayanıyor.

El-Halebi Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte, “Kahire'nin Mogadişu'ya sağladığı güvenlik ve askeri yardım iki şekilde gerçekleşiyor. Birincisi, AfB'nin barışı koruma güçleri çerçevesinde, hafif silahlı Mısır güçlerinin de katılımıyla, güvenliğin sağlanması ve insani yardımların ulaştırılması. İkincisi ise iki ülkenin silahlı kuvvetleri arasında ikili iş birliği çerçevesinde gerçekleşiyor. Somali ordusunun etkinliğini ve yeteneklerini arttırmak için eğitim programlarını içeriyor” ifadelerini kullandı.

El-Halebi, ‘Mısır'ın askeri desteğinin kimseye karşı olmadığını ve diğer bölgesel taraflarla savaşmayı amaçlamadığını’ belirtti. ‘Mısır'ın Somali'yi terör örgütlerinin tehdidi ve Kızıldeniz bölgesinin güvenliğiyle ilgili güvenlik sorunları çerçevesinde desteklemeyi amaçladığını’ ifade eden el-Halebi, bunun, ‘Mısır'ın Libya, Sudan, Yemen ve Suriye'ye yönelik politikasıyla aynı olan, egemenliklerini korumak için çatışmalarla karşı karşıya olan ülkelerin ulusal kurumlarını desteklemeye dayanan dış politika parametreleriyle tutarlı olduğunu’ kaydetti.

Somali geçtiğimiz ağustos sonunda, Mısır'ın barışı koruma güçlerine katılımının bir parçası olarak Mısır askeri teçhizatının ve heyetlerinin başkent Mogadişu'ya geldiğini duyurdu. Bunu, Etiyopya'nın ‘bölge için risk oluşturan bazı ülkelerin dış müdahalesini eleştiren’ açıklaması izledi. Söz konusu açıklamada, ‘buna karşı kayıtsız kalınmayacağı’ belirtildi.

Öte yandan el-Halebi, Etiyopya'nın Kızıldeniz'de bir liman elde etme hamlesini eleştirerek, bunun ‘uluslararası hukuk kurallarını ihlal ettiğini ve Somali'nin endişesinin meşru olduğunu, zira Etiyopya'nın hamlesinin, bölgenin resmi olarak bölünmesinin bir başlangıcı olduğunu’ vurguladı.

Mısırlı Afrika uzmanı Rami Zuhdi, Mısır'ın Somali'ye verdiği askeri desteğin sınırlarını ve şeklini sıralayarak, bunun ‘ortak savunma anlaşması, bilgi alışverişi, Somali silahlı kuvvetleri için eğitim programları ve AfB barışı koruma güçlerine katılımı’ içerdiğini belirtti. Zuhdi, ‘barışı koruma misyonundaki Mısır güçlerinin 10 bin personele ulaşabileceğini, bunların 7 bininin sınır korumasına, 3 bininin ise şehirlerdeki güvenlik durumunun korunmasına katılacağını’ söyledi.

Şarku’l Avsat'a konuşan Zuhdi, “Mısır'ın istikrarı sağlama ve Somali'yi koruma arzusu, karşılıklı savunma anlaşması ve uluslararası hukuk kuralları doğrultusunda askeri iş birliği seviyesini mümkün olduğunca sınırsız hale getirebilir” dedi.

“Kahire, Somali'nin bağımsızlığından bu yana Mogadişu'ya her zaman destek olmuştur” diyen Zuhdi, ‘bu desteğin kriz dönemlerinde arttığını ve şekillerinin çoğaldığını’ belirtti. Zuhdi ayrıca ‘mevcut Somali Cumhurbaşkanı’nın Mayıs 2022’de göreve gelmesinden bu yana Kahire'yi üç kez ziyaret ettiğini’ vurguladı.

Somali, topraklarında Etiyopya birliklerinin varlığını sürdürmesi nedeniyle bir güvenlik sorunuyla karşı karşıya. Zuhdi, Addis Ababa'nın AfB barış gücü misyonunun bir parçası olarak bu yılın sonunda görev süresi dolacak olan birliklerini sürdürmekte ısrar etmesi halinde gerilimin artabileceğini kaydetti.

Somali Dışişleri Bakanı geçtiğimiz günlerde basına yaptığı açıklamada, AfB barış gücü misyonuna katılan Etiyopya güçlerinin bu yılki görev sürelerinin sonunda Somali topraklarını terk etmelerini talep etti. Etiyopya güçlerinin bölgede kalışını ‘ülkesinin mevcut tüm imkanlarla mücadele edeceği askeri bir işgal’ olarak değerlendiren Fiqi, ‘Addis Ababa'nın sadece deniz limanlarını elde etmeye değil, Somali topraklarını kontrol etmeye ve egemenliğine katmaya çalıştığına’ işaret etti.