Dünya'ya suyun nasıl geldiğini bulma yolunda önemli bir adım daha atıldı

Çalışmaya göre su meteoritlerden gelmiyor

Araştırmalar, su içeren gezegenlerin daha önce düşünülenden daha yaygın olduğunu gösteriyor (Unsplash)
Araştırmalar, su içeren gezegenlerin daha önce düşünülenden daha yaygın olduğunu gösteriyor (Unsplash)
TT

Dünya'ya suyun nasıl geldiğini bulma yolunda önemli bir adım daha atıldı

Araştırmalar, su içeren gezegenlerin daha önce düşünülenden daha yaygın olduğunu gösteriyor (Unsplash)
Araştırmalar, su içeren gezegenlerin daha önce düşünülenden daha yaygın olduğunu gösteriyor (Unsplash)

Bilim insanları Dünya'nın en büyük gizemlerinden birini çözme yolunda bir adım attı: Tüm bu su nereden geldi?
Gezegenimizin yaklaşık yüzde 71'i suyla kaplı fakat bilim insanları bu suyun nasıl geldiğini veya neden bu kadar çok suya sahip olduğumuzu hâlâ bilmiyor.
Bu gizem sadece gezegenimizi değil, uzayın başka yerlerindeki yaşam arayışını da ilgilendiriyor. Gezegenimizin nasıl yaşanabilir hale geldiğini anlayarak diğer gezegenlerin yaşamı nasıl destekleyebileceğini anlayabiliriz.
Halihazırda araştırmacılar en yaygın açıklamalardan biri olan, suyun erimiş meteoritlerden gelerek buraya ulaştığı fikrini eleyerek bir cevap bulma yolunda adım attı.
Akondrit meteorit diye de bilinen erimiş meteoritler, uzaydaki yolculukları sırasında erimeyen meteoritlerin nispeten nadir formlarıdır.
Bilim insanları Güneş Sistemi'nin yaklaşık 4,5 milyar yıl önce oluşmasından bu yana uzayda süzülen erimiş meteoritleri analiz etti.
The Independent'ın haberine göre, araştırmacılar bu meteoritlerin son derece düşük seviyede su içerdiğini buldu. Aslında bunlar o kadar kuru ki uzayda bugüne kadar incelenen hemen hemen her şeyden daha az suya sahipler.
Maryland Üniversitesi Jeoloji Bölümü'nden, araştırmayı yöneten Yardımcı Doçent Megan Newcombe, "Gezegenimizde suyun nasıl bulunduğunu anlamak istedik çünkü bu bütünüyle açık değil" diyor.

"Küçük ve nispeten güneşe yakın bir gezegende suyun bulunması ve yüzeyinde okyanusların yer alması çok güçtür."

Bunun nasıl gerçekleştiğini anlamak adına bilim insanları son zamanlarda Dünya'ya çarpan 7 adet erimiş meteoriti inceledi. Bu astroitler gezegenimsileri, yani çarpışarak nihayetine bizi çevreleyen gezegenleri yaratan cisimleri parçaladıktan sonra meydana geldi.
Dünya'daki suyla kolayca bozulabileceklerinden bu tür nesneleri incelemek zordur. Bu yüzden bilim insanları çözümü, onları yüzey suyunu ortadan kaldıran bir vakum fırınında pişirip bir pompayla kurutmakta buldu.
Bilim insanları sonradan elde edilen görüntülerde örneklerin kütlesinin, iki milyonda birinden daha azına düştüğünü tespit etti. Bu, yüzde 20'si su olabilen en ıslak meteoritlere kıyasla böyle.
Yapılan tespit bu tür meteoritlerin, yaşamına nerede veya ne kadar suyla başladığı fark etmeksizin, ısıtıldığında ve eritildiğinde neredeyse tüm suyunu kaybettiğini gösteriyor.
Bu, suyun Dünya'ya muhtemelen kondrit meteoritlerle, yani erimemiş olanlarla ulaştığı anlamına geliyor.
Yeni bulgu, suyun diğer gezegenlere nasıl ulaştığı ve ulaşıp ulaşmadığı hakkında da daha fazla bilgi vererek uzayda yaşam arayışımıza katkı sağlayabilir.
Profesör Newcombe yaptığı açıklamada, "Su, yaşamın gelişebilmesi için bir bileşen olarak kabul ediliyor. Bu yüzden evrene baktığımızda ve tüm o ötegezegenleri bulduğumuzda, bu gezegen sistemlerinden hangisinin yaşama ev sahipliği yapma potansiyeline sahip olabileceğini anlamaya başlıyoruz" dedi.

"Diğer güneş sistemlerini anlayabilmek için bizimkini anlamak istiyoruz."

Bulgular Nature'da yayımlanan "Degassing of early-formed planetesimals restricted water delivery to Earth" (Erken oluşmuş gezegenimsilerin gazdan arındırılması, Dünya'ya su ulaşımını kısıtladı) adlı yeni bir makalede aktarıldı.



Her şeyin nasıl başladığını ortaya çıkarabilecek bir sinyal belirlendi

(Hans Lucas/AFP)
(Hans Lucas/AFP)
TT

Her şeyin nasıl başladığını ortaya çıkarabilecek bir sinyal belirlendi

(Hans Lucas/AFP)
(Hans Lucas/AFP)

Andrew Griffin 

Evrenin erken dönemlerinden gelen bir radyo sinyali, çevremizdeki her şeyin nasıl başladığını anlamamızı sağlayabilir.

21 santimetre sinyali diye bilinen bu sinyal, ilk yıldızların ve galaksilerin nasıl yanmaya başladığını ve evreni karanlıktan ışığa nasıl çıkardığını nihayet anlamamızı mümkün kılabilir.

Cambridge Üniversitesi'nden makalenin ortak yazarı Anastasia Fialkov yaptığı açıklamada, "Bu, karanlık evrendeki ilk ışığın nasıl ortaya çıktığını öğrenmek için eşsiz bir fırsat" diyor. 

Soğuk, karanlık bir evrenden yıldızlarla dolu bir evrene geçiş hikayesini yeni yeni anlamaya başlıyoruz.

Sinyal, 13 milyar yıldan fazla bir süre önceden, Büyük Patlama'nın sadece 100 milyon yıl sonrasından bize ulaşıyor. Zayıf parıltı, yıldızların oluştuğu uzay bölgeleri arasındaki boşluğu dolduran hidrojen atomları tarafından yaratılıyor.

Bilim insanları artık bu sinyalin doğasını kullanarak erken evreni daha iyi anlayabileceklerine inanıyor. Bunu, evrenin başlangıcıyla ilgili verileri ortaya çıkarmak için radyo sinyallerini yakalamaya çalışacak REACH (Radio Experiment for the Analysis of Cosmic Hydrogen / Kozmik Hidrojen Analizi için Radyo Deneyi) adlı radyo anteniyle yapacaklar.

Araştırmacılar bu projenin nasıl işleyeceğini daha iyi anlamak için REACH ve Kilometre Kare Dizisi adlı başka bir projenin, ilk yıldızların kütleleri ve diğer ayrıntıları hakkında nasıl bilgi sağlayabileceğini öngören bir model oluşturdu.

Profesör Fialkov, "İlk yıldızların kütlelerinin 21 santimetre sinyaline bağımlılığını ve ilk yıldızlar öldüğünde üretilen, X ışını ikililerinden gelen ultraviyole yıldız ışığı ve X ışını emisyonlarının etkisi de dahil olmak üzere tutarlı bir şekilde modelleyen ilk grubuz" diyor.

Bu bilgiler, Büyük Patlama'nın ürettiği hidrojen-helyum bileşimi gibi, evrenin ilkel koşullarını birleştiren simülasyonlardan elde edildi.

REACH teleskobunun baş araştırmacısı ve çalışmanın ortak yazarı Eloy de Lera Acedo, "Bildirdiğimiz tahminler, evrendeki ilk yıldızların doğasını anlamamız açısından muazzam önem taşıyor" ifadelerini kullanıyor.

Radyo teleskoplarımızın, ilk yıldızların kütlesi ve ilk ışıkların bugünkü yıldızlardan ne kadar farklı olabileceği hakkında ayrıntılı bilgiler verebileceğine dair kanıt sunuyoruz.

REACH gibi radyo teleskopları, evrenin bebeklik döneminin gizemlerini çözme yolunda umut vaat ediyor ve bu tahminler, Güney Afrika'daki Karoo'dan yaptığımız radyo gözlemlerine rehberlik etmesi açısından hayati önemde.

Çalışma, hakemli dergi Nature Astronomy'de yayımlanan "Determination of the mass distribution of the first stars from the 21-cm signal" (21 santimetre sinyalinden ilk yıldızların kütle dağılımının belirlenmesi) başlıklı yeni bir makalede anlatılıyor.

 Independent Türkçe, independent.co.uk/space