Araştırma: Futbolcuların kafa vuruşları demans riskini artırıyor

Galatasaray'ın Kasımpaşa'yı yendiği maçta Icardi kafa topuna yükseldi (AA)
Galatasaray'ın Kasımpaşa'yı yendiği maçta Icardi kafa topuna yükseldi (AA)
TT

Araştırma: Futbolcuların kafa vuruşları demans riskini artırıyor

Galatasaray'ın Kasımpaşa'yı yendiği maçta Icardi kafa topuna yükseldi (AA)
Galatasaray'ın Kasımpaşa'yı yendiği maçta Icardi kafa topuna yükseldi (AA)

İsveç'te yapılan araştırma, futbolcuların demansa (bunama) yakalanma riskinin sıradan insanlara kıyasla bir buçuk kat daha fazla olduğunu ortaya koydu.
BBC'nin haberine göre, araştırmada sıradan insanlar arasında demansa yakalanma oranının yüzde 6 olduğu görülürken bu oranın futbolcularda yüzde 9'a çıktığı tespit edildi.
1924-2019 yıllarında İsveç'in en üst liginde oynayan 6 bin futbolcunun sağlık durumu, benzer yaş ve ortama sahip 56 binden fazla sıradan kişinin sağlığıyla karşılaştırıldı.
Futbolcuların, sıradan insanlara nazaran Alzheimer ve diğer türlerde demansa yakalanma riskinin daha yüksek olduğu gözlendi.

Kafa vuruşları demans riskini artırıyor
Araştırmada futbol topuna tekrar tekrar kafa vurmanın hafif beyin travmasına neden olduğu ve yaşlılıkta daha fazla demans vakasına yol açabileceği belirlendi.
Buna karşın, kalecilerin demansa yakalanma riskinin diğer futbolcular kadar yüksek olmadığı tespit edildi.
Araştırma ekibinin lideri, Karolinska Enstitüsünden Dr. Peter Ueda, "Kaleciler ve diğer futbolcular karşılaştırıldığında ortaya çıkan nörodejeneratif hastalıklara yakalanma riskindeki farklılık, bu teoriyi destekliyor." açıklamasını yaptı.
Bunun yanı sıra demansa yakalanma riskinde sadece kafa travmalarının değil, sigara, depresyon, aşırı alkol tüketimi, hareketsizlik ve obezite, yüksek tansiyon, yaşlılık ve genetik sebeplerin de etkili olduğuna işaret edildi.
Alzheimer's Research UK'den Dr. Sara Imarisio, topa kafa vurmanın yanı sıra futbolcuların saha içi ve dışındaki yaşantılarının da demans riskini artırabileceğini kaydederek, konu hakkında daha fazla araştırma yapılması gerektiğini vurguladı.

Kafa darbelerden korunmalı
Araştırmacılar, deneklerin yaşam tarzları ve kaç defa kafa vuruşu yaptıklarına dair detaylı bilgi olmadığını belirtirken demanstan etkilenen futbolcuların çoğunun, topların ağır olduğu ve deriden yapıldığı 1950-60 yıllarında futbol oynadıklarını vurguladı.
Edinburgh Üniversitesinden Profesör Tara Spiers-Jones, egzersizin bunama riskini azalttığına dair kanıtlar olduğuna dikkati çekerek, "Ben kafanızı korumanızı ve çok egzersiz yapmanızı tavsiye ediyorum." dedi.
Daha önce İskoçya'da yapılan araştırma, eski profesyonel futbolcuların demanstan ölme olasılığının, aynı yaştaki diğer insanlara göre üç buçuk kat daha fazla olduğunu ortaya koymuştu.
Araştırma sonucu İngiltere ve Avrupa'daki futbol federasyonlarına futbol oynayan çocuklar ve yetişkinler için kafa vuruşunu azaltan yönergeler hazırlama tavsiyesinde bulunulmuştu.
Dünya çapında çoğu 65 yaşın üzerinde 57 milyon demans hastası bulunuyor. Yapılan araştırmalar, bu rakamların gelecek yıllarda ciddi biçimde artacağını gösteriyor.
Araştırmanın bulguları, "The Lancet Public Health" dergisinde yayımlandı.



Yeni Star Wars üçlemesine dair bilinen her şey

1977'de vizyona girmeye başlayan Star Wars filmleri, küresel gişe hasılatında 10 milyar doları geçti (Lucasfilm/Walt Disney)
1977'de vizyona girmeye başlayan Star Wars filmleri, küresel gişe hasılatında 10 milyar doları geçti (Lucasfilm/Walt Disney)
TT

Yeni Star Wars üçlemesine dair bilinen her şey

1977'de vizyona girmeye başlayan Star Wars filmleri, küresel gişe hasılatında 10 milyar doları geçti (Lucasfilm/Walt Disney)
1977'de vizyona girmeye başlayan Star Wars filmleri, küresel gişe hasılatında 10 milyar doları geçti (Lucasfilm/Walt Disney)

Lucasfilm yeni bir Yıldız Savaşları (Star Wars) üçlemesi için start verdi. 

Yeni filmlerin yazar ve prodüktörü de belli oldu: X-Men ve Deadpool serisiyle benzer roller üstlenerek tanınan Simon Kinberg.

51 yaşındaki Londra doğumlu sinemacı, 2015'te vizyona giren Star Wars: Güç Uyanıyor'da (Star Wars: The Force Awakens) danışmanlık yapmıştı. Star Wars Rebels adlı çizgi dizinin de yaratıcılarından biri. 

Diğer yandan Kinberg'in 2015'teki Fantastik Dörtlü (The Fantastic Four) ve 2019'daki X-Men projesi Dark Phoenix'te beklentileri karşılayamadığını savunarak bu tercihi eleştirenler de var. 

Filmlerin yönetmeniyse henüz açıklanmadı. 

Disney ve Lucasfilm konuyla ilgili yorum yapmıyor. 

Kültür ve sanat haberleri sitesi Deadline, yeni filmlerin 2019'da Star Wars: Skywalker'ın Yükselişi'yle (Star Wars: The Rise of Skywalker) biten son üçlemeden sonrasını konu alacağını duyurdu. 

Deadline'a göre 10, 11 ve 12. filmlerde yeni karakterler ve hikayeler de Yıldız Savaşları evrenine eklenecek ama bilinen isimlerin dönüşü de ihtimal dahilinde. 

The Hollywood Reporter ise yeni üçlemenin önceki 9 filmden ayrışma konusunda kararlılık sergileyeceğini vurguluyor. 

Skywalker'ın Yükselişi, aldığı kötü yorumlar ve gişedeki hayal kırıklığı nedeniyle serinin geleceğine dair soru işaretlerini artırmıştı.

Marvel Stüdyoları'nın Başkanı Kevin Feige ve Wonder Woman'ın yönetmeninin de Patty Jenkins'in de adının geçtiği bir dizi proje açıklansa da sonrasında bunlardan vazgeçilmişti.

Daisy Ridley'in canlandırdığı Rey karakterine odaklanacak yeni bir film projesi, Peaky Blinders'la bilinen Steven Knight'ın önceki haftalarda projeyi terk etmesiyle birlikte büyük bir darbe almıştı. 

Son Star Wars hikayeleri dijital yayın platformlarında anlatılırken Disney+'ta gösterilen The Acolyte ve Ahsoka adlı diziler yakın zaman önce iptal edildi. 

Başrolünde Jude Law'un yer alacağı Skeleton Crew, Aralık'ta aynı platformda gösterilmeye başlanacak.

Disney, 2026 ve 2027'de üç Star Wars filmini gösterime sokacağını bu yıl duyururken bunlardan yalnızca birinin adını vermişti: The Mandalorian dizisinin devamı niteliğindeki The Mandalorian & Grogu. Jon Favreau yönetmenliğindeki filmin 2026'da izleyicilerle buluşması bekleniyor. 

Independent Türkçe, Deadline, Guardian, Forbes, Hollywood Reporter