43 yıllık sır ifşa oldu: Reagan'ın ekibi seçimi kazanmak için İran'a "ABD'li rehineleri bırakmayın" demiş
1979'daki rehine krizi sırasında Amerikan siyasetinde yaşananlar eski bir siyasetçinin kamuoyuna açıkladığı tanıklıklarıyla yeniden gündeme geldi
ABD Kongresi Reagan yönetimiyle İran arasında gizli bir anlaşma olup olmadığını ortaya çıkarmak için 1992 ve 1993'de iki ayrı soruşturma yürütmüştü (AFP)
43 yıllık sır ifşa oldu: Reagan'ın ekibi seçimi kazanmak için İran'a "ABD'li rehineleri bırakmayın" demiş
ABD Kongresi Reagan yönetimiyle İran arasında gizli bir anlaşma olup olmadığını ortaya çıkarmak için 1992 ve 1993'de iki ayrı soruşturma yürütmüştü (AFP)
Eski Teksas Vali Yardımcısı Ben Barnes, 1979 İran İslam Devrimi sonrasında Tahran'da 52 ABD'linin 444 gün boyunca alıkonulduğu rehine kriziyle ilgili çarpıcı bir iddia ortaya attı.
Barnes, o dönem ABD başkanlığı için aday olan Ronald Reagan'ın ekibinden üst düzey bir kişinin, 1980 seçimlerinde Jimmy Carter'ın yeniden seçilmesini engellemek için İran'la pazarlık yaptığını ve rehinelerin salınmasını ertelemek istediğini söyledi.
Barnes'ın röportajı The New York Times'ta "40 yıllık sır" başlığıyla yayımlandı.
Barnes verdiği röportajda, Reagan'ın seçim ekibini yöneten ekipte yer alan eski Teksas Valisi John Connally Jr.'ın kendisini bir Ortadoğu turuna götürdüğünü söyledi. Eski siyasetçi, bu gizli diplomatik seyahatin İran'ı Amerikan rehineleri seçim sonrasına kadar serbest bırakmamaya ikna etmek için yapıldığını öne sürdü.
Birkaç Ortadoğu başkenti ve lobi grubunu ziyaret ettiklerini belirten Barnes, rehineler seçime kadar serbest bırakılmazsa Cumhuriyetçi aday Reagan'ın daha iyi bir teklifle geleceği konusunda Tahran'ı ikna etmeye çalıştıklarını ifade etti.
Eski ABD Başkanı Jimmy Carter'ın ciddi sağlık sorunları nedeniyle bakımevine kaldırılmasının ardından konuyu açıklamaya karar verdiğini belirten Barnes, "Yaşananlar tarihe geçmeli" dedi.
Barnes, ilk olarak bazı Ortadoğu liderleriyle görüşen Connally'nin onları şu sözlerle ikna etmeye çalıştığını söyledi:
"Bakın, Ronald Reagan seçilmiş başkan olacak ve İran, Carter'la yaptığından daha iyi bir anlaşmayı Reagan'la yapabilecek. İranlılara bu seçim bitene kadar beklemelerini söylemek sizin için çok akıllıca olur"
Barnes, daha sonra seçimi kazanan Reagan'ın ziyaretlerden haberi olup olmadığını bilmediğini ancak seyahat sonrasında Connally'nin konuyla ilgili seçim kampanyası müdürünü bilgilendirdiğini söyledi.
Röportajla bağlantılı olarak başkanlık kütüphanesi kayıtlarını inceleyen New York Times, Connally ve Barnes'ın 18 Temmuz 1980'de Ürdün, Suriye, Lübnan, Suudi Arabistan, Mısır ve İsrail'i kapsayan bir tura çıktıklarını ve 2 Ağustos'ta ABD'ye döndüklerini tespit etti.
1979 rehine krizi
1979 İran İslam Devrimi'nin takip eden günlerde, devrimi destekleyen bir grup İranlı öğrenci Tahran'daki ABD Büyükelçiliği'ni basarak 52 diplomat ve Amerikan vatandaşını rehin almıştı.
Beyaz Saray'ın diplomatik çabalarına rağmen, 52 kişi tam 444 gün boyunca rehin olarak tutulmuş ve yaşanan kriz Demokrat başkan Jimmy Carter'ın yeniden seçilme şansına ciddi darbe vurmuştu.
Cumhuriyetçilerin adayı Ronald Reagan, 1980 seçimlerini ağır bir farkla kazanmış, Reagan'ın yemin ederek göreve başlamasından dakikalar sonra ise rehineler serbest bırakılmıştı.
ABD Kongresi 1992 ve 1993'te iki ayrı soruşturma başlatarak, Reagan'ın ekibiyle İran arasında gizli bir anlaşma olup olmadığını incelemiş ve iddiayla ilgili delilleri yetersiz bulmuştu.
Reagan yönetimi o dönem İran'daki yeni rejimi silah desteğiyle ödüllendirmek ve Amerikan bankalarındaki İran varlıklarını kullanıma açmakla suçlanmıştı.
ABD Trump kararını bekliyor... Akıbeti ne olacak?https://turkish.aawsat.com/d%C3%BCnya/5026100-abd-trump-karar%C4%B1n%C4%B1-bekliyor-ak%C4%B1beti-ne-olacak
Eski ABD Başkanı Donald Trump, dün (çarşamba) jüri müzakerelerinin başlamasının ardından mahkeme salonundan çıktı. (Reuters)
Eski ABD Başkanı Donald Trump, New York Ceza Mahkemesi’ndeki jürinin, pornografik film oyuncusu Stormy Daniels ile yaşadığı iddia edilen kısa süreli ilişkiyi gizlemek için 2016 seçimleri sırasında iş kayıtlarında tahrifat yaptığına dair iddialarla ilgili kritik bir karar vermek üzere dün (Çarşamba) görüşmelere başlamasıyla, seleflerinin hiçbirine benzemeyen bir kader anıyla karşı karşıya.
‘Sus parası’ davasında haftalarca süren tanık çağırma ve incelemeler sunma sürecinin ardından Trump'ın kaderi, New York'tan 12 üye ve 6 yedek üyeden oluşan ve her an karar verebilecek olan jürinin elinde. ABD'nin eski başkanının cezai suçlamalarla yargılanmasıyla sonuçlanacak bu tarihi görev haftalar da sürebilir.
Eski ABD Başkanı Donald Trump’ın dünkü (çarşamba) duruşmaya katılırken çizilmiş bir resmi (Reuters)
Trump, 2016 seçimleri sırasında gerçek adı Stephanie Clifford olan Daniels'ı susturmak için kendisine yapılan 130 bin dolarlık ödemeyi gizlemek amacıyla şirketi Trump Organization'ın kayıtlarında tahrifat yaptığı gerekçesiyle 34 suçlamayla karşı karşıya. O yıl Trump, Demokrat rakibi Hillary Clinton'ı mağlup etmişti.
7 erkek ve 5 kadın
Yargıç Juan Merchan'ın 7 erkek ve 5 kadından oluşan jüriye müzakerelerle ilgili talimatlar ve usul kuralları hakkında bilgi vermesinin ardından, jüri, dün yerel saatle 11:30'dan kısa bir süre önce kararı değerlendirme sürecine başlamak üzere özel bir odaya girdi. Jürinin tartışmaları gizli olacak, ancak Yargıç Merchan'a ifadeleri yeniden dinlemek veya kanıtları görmek için not gönderebiliyorlar. Ayrıca karara varmaları ya da varamamaları halinde mahkemeyi bu şekilde bilgilendirecekler. Diğer yandan Merchan jüriye, “Buradaki kanıtları değerlendirmek benim sorumluluğum değil, bu sizin işiniz” mesajını verdi.
Manhattan'da ikamet eden ve profesyonel geçmişleri olan jüri üyeleri, Avukat Cohen ve Daniels'ın ifadeleri de dahil olmak üzere sık sık duruşmadaki ifadelerle meşgul görünüyorlardı. Birçoğu notlar aldı ve tanıkların, Manhattan savcılarının ve Trump'ın avukatlarının sorularını yanıtlamalarını dikkatle izledi.
Eski ABD Başkanı Donald Trump’ın destekçileri dün (çarşamba) Manhattan'daki adliye binasının önünde toplandı. (AFP)
Trump'ın mahkûm edilebilmesi için jüri üyelerinin makul bir şüphenin ötesinde, ticari kayıtlarda tahrifat yaptığına ya da bu kayıtların yanlış girilmesine neden olduğuna ve bunu aldatma niyetiyle ve başka bir suç işleme ya da gizleme niyetiyle yaptığına kanaat getirmeleri gerekiyor. Yasaya göre, savcıların bu unsurlardan birini ya da ikisini kanıtladığını tespit edemezlerse, Trump'ı beraat ettirmeleri gerekiyor.
Savcılar, Trump'ın kampanya finansmanı yasası ihlallerini gizlemek için ticari kayıtlarda tahrifat yaptığını ve seçimi teşvik etmek veya engellemek için komplo kurduğunu iddia ederek eyalet seçim yasasını ihlal ettiğini iddia ediyor.
‘Aşağılayıcı’ koşullar
Müzakerelerin başlamasına saatler kala Trump, dün sabah adliyeye gitmek üzere Trump Tower'dan ayrılmadan önce sosyal medya ağında duruşma, Yargıç Merchan ve eski avukatı Michael Cohen hakkında kapsamlı bir konuşma daha yayınladı.
New York Ceza Mahkemesi’ni ‘Kanguru Mahkemesi!’ olarak adlandıran Trump, Yargıç Merchan'ın, iddia edilen eylemlerinin o zamanki avukatı Cohen'in tavsiyesi üzerine gerçekleştirildiği gerekçesiyle kendisini savunmasını engellediğini iddia etti. Trump'ın avukatları Mart ayında mahkemeye bu savunmaya itibar etmeyeceklerini söylemişlerdi. Trump ayrıca, Cohen'i kastederek “Benden çalarken yakalanan evsiz adam dışında ortada bir suç yoktu!” dedi.
Anayasa uzmanları, herhangi bir mahkûmiyet kararının Trump'ın seçimlere adaylığını koymasını ya da seçilmesi halinde başkan olarak görev yapmasını engellemeyeceğini söyledi.
Herhangi bir jüri kararının oybirliğiyle alınması gerekiyor. Müzakereler sırasında, duruşmanın her dakikasında mahkeme salonunda oturan altı yedek jüri üyesi, hasta ya da başka bir şekilde müsait olmayan bir jüri üyesinin yerine geçmeleri gerekmesi ihtimaline karşı ayrı bir odada tutulacak. Böyle bir durumda, yedek jüri üyesi yerine oturduktan sonra müzakereler yeniden başlayacak.
Trump'ın olası mahkumiyeti, başkanlığa adaylığını koymasını veya seçilmesi halinde başkan olarak görev yapmasını engellemeyecek. (Anayasa uzmanları)
Trump suçlu bulunursa, New York Şehri Denetimli Serbestlik Dairesi'nin zorunlu mahkûm incelemesi de dahil olmak üzere, kendisi için ‘aşağılayıcı’ kabul edilen koşullarla karşı karşıya kalabilir. Mahkemenin denetimli serbestlik bürosu hakimler için sunum raporları hazırlıyor. Burada Trump'la kişisel geçmişi, akıl sağlığı ve mahkumiyetine yol açan koşullar hakkında mülakat yapılacak.
Hapse girecek mi?
Eski savcılar, Trump'ın davadaki herhangi bir suçlamadan suçlu bulunması halinde, New York'un ceza adaleti sisteminde hüküm giymiş suçlulara yapılan rutin muamele ve olası bir temyiz için zaman çizelgesi hakkında bilgilendirilmesi de dahil olmak üzere, Trump için olası deneyimlerin bir karışımını çizdiler. Trump'ın eski bir başkan ve 5 Kasım'daki başkanlık seçimlerinin muhtemel Cumhuriyetçi adayı olması nedeniyle, cezaevine gönderilmesi halinde Gizli Servis'in kendisini nasıl koruyacağı ve ev hapsine mahkûm edilmesi halinde kampanya etkinliklerine seyahat etmesine izin verilip verilmeyeceği gibi olağanüstü hususlar da söz konusu olacak.
Eski ABD Başkanı Donald Trump, dün (Çarşamba) oturumun bitiminden sonra gazetecilere seslendi. (AP)
Merchan, Trump'ın 4 Nisan 2023'te çağrılmasının ilk gününden itibaren, Trump'ın seçim kampanyasını yürütme becerisine müdahale etmekten hoşlanmadığını söylemişti. Merchan, “O ABD Başkanlığı’na aday. Açıkçası, ABD Anayasası Birinci Değişikliği hakları çok önemli” ifadelerini kullanmıştı.
Merchan, 6 Mayıs'ta olası bir hapis cezası verme konusundaki isteksizliğini dile getirmiş ve suçlu bulunması halinde Trump'ın hapsedilmesinin yükünü taşıyacak diğer kişilerle ilgili endişelerini ifade ederek hapishaneyi ‘gerçekten son çare’ olarak tanımlamıştı. “Bu cezayı uygulamak zorunda kalacak insanlar için endişeleniyorum: Mahkeme memurları, infaz koruma memurları, Gizli Servis görevlileri ve diğerleri” şeklinde konuşan Merchan, ‘hapishanenin söz konusu olmadığı’ uyarısında bulundu.
Merchan duruşma sırasında Trump'a, “Eğer gerekli ve uygunsa bunu yapacağımı anlamanızı istiyorum” dedi.
Ancak hukuk uzmanları, sabıka kaydı bulunmayan 77 yaşındaki Trump için hapis cezasının pek olası görünmediğini söyledi. E sınıfı ağır suçlar 16 aydan dört yıla kadar hapisle cezalandırılabiliyor. Trump'ın suçlu bulunması halinde belirlenecek en önemli husus, bir devlet tesisinde ya da özel bir ortamda bir tür hapis cezasıyla mı yoksa şartlı tahliye yoluyla daha az kısıtlayıcı bir deneyimle mi karşı karşıya kalacağı.
