عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
TEKNOLOJİ

Genetikçiler farelerde boynuz çıkarttı

Boynuzlar hızla büyüdü

Boynuzlu farelerden elde edilen bilgiler, çeşitli hastalıkların tedavisinde rol oynayabilir (Temsili / Midjourney)
Boynuzlu farelerden elde edilen bilgiler, çeşitli hastalıkların tedavisinde rol oynayabilir (Temsili / Midjourney)
TT
TT

Genetikçiler farelerde boynuz çıkarttı

Boynuzlu farelerden elde edilen bilgiler, çeşitli hastalıkların tedavisinde rol oynayabilir (Temsili / Midjourney)
Boynuzlu farelerden elde edilen bilgiler, çeşitli hastalıkların tedavisinde rol oynayabilir (Temsili / Midjourney)

Bilim insanları fare genomuna geyik genleri ekleyerek farelerde "mini boynuzlar" çıkmasını sağladı.
Çinli araştırmacı Toa Qin ve meslektaşlarının yürüttüğü çalışmada esasen memelilerdeki doku yenileme mekanizmalarının daha iyi anlaşılması amaçlanıyordu.
Hakemli bilimsel dergi Science'ta yayımlanan bulgular, organları yenileme yeteneğini kaybetmiş insanlar ve hayvanlar için yeni tedaviler geliştirilmesinin önünü açabilir.
Geyiklerde her yıl üreme döneminden sonra boynuzların düştüğü ve yerine yenilerinin çıktığı biliniyor. Günde yaklaşık 2,75 santimetre büyen boynuzlar, hayvanlar alemindeki en hızlı yenilenen dokulardan biri.
Çinli araştırmacılar memelilerin düzenli olarak nasıl hücre yenileyebildiğine dair daha ayrıntılı bilgi edinmek için özellikle geyik boynuzları üzerinde çalışmayı tercih etti.
Öncelikle Doğu Asya'ya özgü Sika geyiğinin boynuzlarından doku gelişiminde kritik rol oynayan genler laboratuvarda izole edildi.
Boynuzların dökülmesinden 10 gün önce geyikleri inceleyen araştırmacılar, bu yapıların yeniden büyümesinde ve rejenerasyonda aktif rol üstlenen kök hücreleri belirledi.
Yeniden büyüme potansiyeli en yüksek olan kök hücreler çıkarıldı ve laboratuvar ortamında çoğaltıldı.
Daha sonra bunlar farelerin kafa bölgelerine nakledildi.
45 gün sonra bu farelerde, geyik boynuzlarından alınan kök hücreler sayesinde mini boynuzlar çıktığı tespit edildi.
1_641179c68ff72.png
Farelerde görülen yeni dokular, "açıkça tanımlanabilir mini boynuzlar" diye nitelendi (Science)
Araştırma makalesinin yazarlarına göre boynuzlar hızla büyüdü.
Bu sayede ekip, bu dokuların gelişimini mümkün kılan genetik süreçlere yakından bakma olanağı yakaladı.
Bu tür çalışmalar, doku yenilenmesi, yani rejenerasyonun genetik sırlarını gözler önüne sermesi açısından son derece önemli görülüyor.
Deneylerden elde edilen bulgular, gelecekte yaşlanma karşıtı tedavilerde de kullanılabilir.
Ayrıca insanlarda çeşitli kemik rahatsızlıkları için ilaçlar geliştirilmesini sağlayabilir.
 
Independent Türkçe, IFL Science, India Times

Daha fazlasını oku

 
 
TEKNOLOJİ

Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
TT
TT

Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)

Batılı ülkelerdeki büyük firmalar, Çin üretimi yapay zeka modellerini kullanmaya yöneliyor.

Wall Street Journal’ın (WSJ) analizinde, Amazon Web Services, Microsoft ve Google gibi Amerikan devlerinin, müşterilerine DeepSeek’i bir seçenek olarak sunmaya başladığını yazıyor.

Bu durumun, ABD hükümetinin veri güvenliği nedeniyle Çinli DeepSeek firmasının bazı uygulamalarını devlet cihazlarında yasaklamasına rağmen gerçekleştiğine işaret ediliyor.

Analiz firması Sensor Tower’ın verilerine göre, ABD’li OpenAI firmasının ürettiği ChatGPT en popüler yapay zeka destekli sohbet botu olma özelliğini koruyor. Küresel çapta uygulamanın 910 milyon kez indirildiği belirtiliyor. Çinli mühendislerin tasarladığı DeepSeek ise 125 milyon kez indirildi.

Harvard Üniversitesi’nin haziranda yayımladığı bir çalışmada, Çin’in yapay zekada öne çıkmasını sağlayan iki temel unsurun veri zenginliği ve insan sermayesi olduğu belirtilmişti.

WSJ’nin analizine göre de Amerikan şirketleri daha çok “yapay genel zeka” (AGI) gibi devrimsel ilerlemelere yoğunlaşırken, Çinli firmalar pratik uygulamalarla günlük sorunları çözmeye odaklanıyor. Çinli şirketler aynı zamanda modellerini açık kaynak olarak sunuyor. Bu sayede kullanıcılar modelleri kendi ihtiyaçlarına göre uyarlayabiliyor.

Alibaba’nın “Qwen” adlı açık kaynak modelinin dünya genelinde 100 binden fazla türevi geliştirildi. Haberde, Japonya Ekonomi Bakanlığı için özel yazılımlar geliştiren Tokyo merkezli Abeja şirketinin Google ve Meta yerine Qwen’i tercih ettiğine dikkat çekiliyor.

DeepSeek, diğer yapay zeka şirketlerine kıyasla düşük maliyetle ve az sayıda çip kullanarak geliştirdiği açık kaynaklı yeni modeli DeepSeek-R1'i, 20 Ocak'ta piyasaya sürmüştü. ABD’li şirketlerle yarışan modelleri daha ucuza geliştirip sattığını öne süren DeepSeek, Nvidia'dan Microsoft'a kadar teknoloji devlerinin yüzlerce milyar dolar değer kaybetmesine neden olmuştu.

Batılı ülkeler, DeepSeek’in siber güvenliği ihlal ettiğini ve verilerin Pekin yönetimiyle paylaşılmasını sağladığını öne sürmüş, firmaysa iddiaları yalanlamıştı.

Güney Afrika’daki Witwatersrand Üniversitesi, DeepSeek’in diğer yapay zeka modellerine göre daha iyi veri güvenliği sağladığını savunuyor. Üniversite yetkililerinden Tarık Surtee, “Açık kaynaklı olması ve çevrimdışı kullanılabilmesi, verilerimizi koruyor” diyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, RT