عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Iraklı milletvekilleri seçim yasasını değiştirmek için gece vakti oy kullandı

Sadr destekçileri ve müttefiklerinin muhaliflerinin gösterilerinden kaçınmak için

Seçim yasasında yapılan değişikliğe karşı Şubat ayı sonlarında yapılan protestolardan bir kare (EPA)
Seçim yasasında yapılan değişikliğe karşı Şubat ayı sonlarında yapılan protestolardan bir kare (EPA)
TT
TT

Iraklı milletvekilleri seçim yasasını değiştirmek için gece vakti oy kullandı

Seçim yasasında yapılan değişikliğe karşı Şubat ayı sonlarında yapılan protestolardan bir kare (EPA)
Seçim yasasında yapılan değişikliğe karşı Şubat ayı sonlarında yapılan protestolardan bir kare (EPA)

Irak parlamentosu, dün gece yarısından sonra Temsilciler Meclisi, il ve ilçe seçimleri yasasında yapılan üçüncü değişiklikle ilgili bazı maddeleri oyladı. Oylama, bağımsızlardan ve küçük bloklardan 70'ten fazla milletvekilinin yasaya itirazının yanı sıra lideri Mukteda es-Sadr'ın kararıyla parlamentodan ayrılan Sadr Hareket’inin itirazı üzerine geldi.
Oylama esnasında yayınlanan fotoğraf ve videolarda, yasa değişikliğine karşı çıkan milletvekillerinin meclis salonunun dışında beklediği görülüyor. Yasaya karşı çıkan taraflar, Parlamentoyu oy kullanmamaya zorlamak için kitlesel gösteriler düzenliyorlardı, ancak yasanın bazı maddelerinin gece geç saatlerde oylanması bu girişime engel oldu.
Blokların, özellikle Şii Koordinasyon Çerçevesi güçlerin değişikliğin tüm maddelerini oylamak için gösterdikleri tüm çabalara rağmen, belki de Şii, Sünni ve Kürt olmak üzere büyük bloklar arasında hukukla ilgili olmayan diğer ayrıntılar üzerindeki anlaşmazlıklar nedeniyle bunu başaramadılar. Bazı maddeler oylamadan geçerken, geri kalan maddelerin oylanmasını önümüzdeki Cumartesi gününe ertelendiği ifade edildi. Geçmeyen en önemli maddeler arasında, Ekim 2021 seçimlerinin ışığında yapılan seçim sisteminin ‘tek seçim’ sisteminden, parlamenter ve yerel seçimlerin çoğunun mevcut parlamento oturumundan önce yapıldığı, Sainte-Lague method olarak bilinen ‘tek seçim bölgesi’ sistemine dönüştürülmesine ilişkin madde de yer aldı.
Sünni ve Kürt güçlerin, özellikle de Tekaddum Partisi'nin Başkanı, Meclis Başkanı Muhammed el-Halbusi ve Kürdistan Demokrat Parti bloğunun çok seçimli sisteme göre yapılan önceki seçimlerde iki parti en yüksek Sünni ve Kürt oyu almış olsa da yasayı değiştirmek için neden Koordinasyon Çerçevesi güçleri ile yol almayı tercih ettikleri tam olarak bilinmiyor. Etkili parlamento güçleri, önümüzdeki Kasım ayında yapılması planlanan il meclis seçimleri tarihi konusunda karara varabildi. Bu meclisleri yolsuzlukla, devlet kurumlarının çalışmalarını aksatmakla ve valiliklerdeki iş ve hizmet projelerine el koymakla suçlayan ‘Ekim protestolarının’ ardından Parlamentonun 2020'de çalışmalarını askıya almasının ardından yerel meclislerin işbaşına dönmesini reddedenlerin itiraz ettiği bir konuydu.
Oylanan maddeler arasında, milletvekili adayının veya belediye meclisi adayının idari ve mali yolsuzluk davaları da dahil olmak üzere onur kırıcı bir kabahat içeren bir ağır suç veya kabahatten hüküm giymemiş olmasına ilişkin madde de yer aldı. Ayrıca, Temsilciler Meclisi'nin Iraklı taraflar arasında dağıtılan 329 sandalyeden oluşması oylandı ve buna göre küçük kesimlere Temsilciler Meclisi'ndeki toplam genel koltuk sayısından bir pay verilmesi için oy kullanıldı. Bu madde ile Hristiyan kesime Bağdat, Ninova, Kerkük, Dohuk ve Erbil vilayetlerine dağıtılan 5 sandalye verilirken, Yezidilere Ninova vilayetinde bir sandalye veriliyor. Sabean-Manden kesime Bağdat vilayetinde bir sandalye, Ninova vilayetinde Şebki kesim için ve Vasit vilayetindeki Feylin Kürtleri için de bir koltuk verildi.
Parlamento ayrıca, yasanın ‘Komisyonun elektronik sonuç hızlandırma cihazlarını kabul edeceğini’ belirten 16. maddesini oyladı. Buna göre tüm oyların elle sayılması ve listelenmesi, sonuçların merkezlere gönderilmesinden ve elektronik sonuç raporunun sonuç hızlandırıcıdan yayınlanmasından sonra aynı seçim merkezinde gerçekleşir. Komisyon, kamu ve özel oylama için sonuçları 24 saat içinde açıklamayı taahhüt eder.
Parlamentodaki muhalefet partilerinden İmtidad Hareketi tarafından yayınlanan açıklamada yasa değişikliğine itiraz edilerek, “İktidar partilerinin, içinde barındırdığı tüm yasal ve anayasal ihlallerle birlikte kötü şöhretli (Sainte-Lague) sistemle il seçim yasasını geçirme ısrarı, halkın ve dini otoritenin iradesine açık bir meydan okumadır. Adil ve eşitlikçi bir seçim yasası olması gerektiğini her zaman vurguladık” ifadeleri kullanıldı. Geçtiğimiz Pazar günü, Değişim ve Demokrasi Güçleri (Komünist Parti de dahil olmak üzere parlamentoda temsil edilmeyen çok çeşitli yeni ortaya çıkan ve eski güçler) yasa değişikliğini hedef aldı. Muhalefet güçlerinin hükümet sistemine yönelik gözlemlerini dikkate almadan yasaları hızlı bir şekilde geçirmenin demokrasi ve siyasi çoğulculuk değerlerinin ihlali ve son yıllarda iktidar güçleri tarafından uzun süredir uygulanan dışlama ve marjinalleştirme yaklaşımının bir teyidi olarak görüldüğüne dikkat çekildi.  Değişim Güçleri yaptığı açıklamada, adaylık yaşının 28'den 30'a yükseltilmemesinin yanı sıra, iki seçim yasasının -Temsilciler Meclisi ve il meclisleri- birleştirilmemesi gerektiğini vurguladı ve bunun anayasa ihlali olduğunun altını çizdi. Bunun, gençliğin rolünün marjinalleştirilmesi olarak değerlendirildiği ifade edilirken, siyasi partiler kanunu gereğince yaş sınırı 25’e indirildi.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Suriye'de istikrarı bozan İsrail saldırılarının zamanlaması dikkat çekiyor

TT
TT

Suriye'de istikrarı bozan İsrail saldırılarının zamanlaması dikkat çekiyor

Suriye'de istikrarı bozan İsrail saldırılarının zamanlaması dikkat çekiyor

Suriye Dışişleri Bakanlığı tarafından dün yapılan açıklamada, İsrail, Suriye'nin güneyindeki son saldırılar ve bunların sonuçlarından tamamen sorumlu tutuldu.

Bakanlığın açıklamasında, istisnasız tüm vatandaşlarını korumaya özen gösterdiği ve bunların başında Dürzi vatandaşların geldiği vurgulandı.

Dışişleri Bakanlığı, dün sabah ülkenin güneyinde İsrail'in düzenlediği saldırılarda çok sayıda asker ve güvenlik görevlisi ile sivilin öldüğünü belirtti.

Bakanlık açıklamasında, saldırıların ‘ulusal istikrarı sarsmak ve Suriye'nin birliğini bozmak amacıyla, devletin güvenliği sağlamlaştırmaya ve savaşın etkilerini ortadan kaldırmaya çalıştığı kritik bir dönemde, dikkatlice planlanmış ve şüpheli bir bağlamda gerçekleştiğini’ belirtti.

Devletin tüm Suriyelileri istisnasız olarak korumaya özen gösterdiği ve bunların başında Dürzilerin geldiği vurgulanan açıklamada, Suveydalılara ‘devletlerinin ve ordularının arkasında durmaları ve şüpheli projeler ya da kargaşaya yol açacak çağrılara kapılmamaları’ çağırısı yapıldı.

Suriye'nin güneyinde nüfusunun çoğunluğunu Dürzilerin oluşturduğu Suveyda’da, bazı kaçırma olaylarının ardından Dürziler ile Bedevi aşiretleri arasında son iki gün içinde kanlı çatışmalar yaşandı. Çatışmalarda en az 90 kişi öldü, yüzlerce kişi de yaralandı.

Öte yandan Suriye Cumhurbaşkanlığı tarafından yapılan açıklamada, tüm kamu ve özel kurumların yanında sivil ve askeri kurumların ‘her türlü aşırılığı veya ihlali önleme’ konusunda kararlı olmaları gerektiği vurgulandı.

Suriye resmi haber ajansı SANA tarafından yayınlanan açıklamada, ‘İlgili denetim ve yürütme makamları, rütbesi veya konumu ne olursa olsun, ihlalde veya suistimalde bulunduğu kanıtlanan herkese karşı derhal yasal işlem başlatmakla yükümlüdür’ ifadesi yer aldı.

Çatışmalar devam ediyor

Suriye İçişleri Bakanlığı ise yaptığı açıklamada, ülkenin güneyindeki Suveyda’nın bazı mahallelerinde çatışmaların devam ettiğini, hükümetin kent önderleriyle koordineli olarak tam kontrolü yeniden sağlamak ve güvenliği kontrol altına almak için çaba gösterdiğini belirtti.

Açıklamada, daha önce şehir önderleriyle mutabakat sağlandığı, ancak ‘yasa dışı’ silahlı grupların bu anlaşmaları ihlal ederek ‘polis ve güvenlik güçlerini hedef alan hain saldırılar düzenlediği’ ve güvenlik ortamını sarsarak mutabakatı bozmak istediği belirtildi.

İsrail hava kuvvetlerinin bu silahlı grupları desteklemek için güvenlik güçlerinin ve askeri polisin konuşlandığı yerleri hedef alan hava saldırıları düzenlediğini açıklayan Bakanlığa göre bu saldırılar sonucunda çok sayıda güvenlik gücü ve ordu mensubu hayatını kaybetti. Açıklamada, hükümetin tam kontrolü yeniden sağlamak ve güvenlik ve istikrarı sağlamak için önde gelen isimlerle birlikte çaba sarf etmesine rağmen, bazı mahallelerde çatışmaların devam ettiği belirtildi.

İsrail saldırıları

İsrail, Suriye'nin güneyindeki Suveyda’da yaşanan gelişmelere yeniden askeri müdahalede bulundu. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Savunma Bakanı Yisrael Katz, Suriye'nin Suveyda ilinde konuşlandırılan Suriye ordu güçlerini, ‘Suriye'nin güneyine asker ve silah sokulmasını yasaklayan silahsızlanma politikasına aykırı olduğu ve İsrail'e tehdit oluşturduğu’ gerekçesiyle ‘vur emri’ verdiklerini açıkladılar. Bu emir, Suriye hükümet güçlerini hedef alan hava saldırıları ile hemen uygulamaya konuldu.

İsrail ordusu, Suveyda’da Suriye ordusuna ait askeri araçları vurmaya başladığını açıkladı. İsrail Ordu Sözcüsü Avichay Adraee, X hesabından yaptığı açıklamada, “Siyasi düzeyden gelen emirlerle, Savunma Ordusu kısa bir süre önce Suriye'nin güneyindeki Suveyda bölgesinde Suriye rejimine ait askeri araçlara saldırmaya başladı. Bu saldırı, dün Suveyda bölgesine doğru hareket eden zırhlı personel taşıyıcı ve tank konvoylarının tespit edilmesinin ardından gerçekleşti. Savunma Ordusu, dün zırhlı araçlar, tanklar, zırhlı personel taşıyıcılar ve roketatarların yanı sıra, bölgeye ulaşımlarını engellemek için yolları da bombaladı.”

Netanyahu ve Katz’ın verdiği emir sonrası yapılan yazılı açıklamada ayrıca “İsrail, Suriye'deki Dürzilere zarar gelmesini önlemeye kararlı. Bu kararlılık, İsrail'deki Dürzilerle olan derin kardeşlik ve Suriye'deki Dürzilerle olan ailevi ve tarihi bağlarımızdan kaynaklanıyor” denildi.

Dera kırsalı hedef alındı

SANA daha sonra, İsrail’in düzenlediği hava saldırılarının Suriye'nin güneyinde bulunan Dera kırsalındaki İzraa kenti çevresini hedef aldığını bildirdi. Suriye devlet televizyonu, saldırıların kentteki 12. Tugay mevzilerini hedef aldığını duyurdu.

Suriye devlet televizyonu, yerel kaynakların verdiği bilgiye göre İsrail uçaklarının Suveyda kentinin çevresine 4 hava saldırısı düzenlediğini ve Suriye ordusunun geri çekilen araçlarının geçiş yolu olarak kullandığı düşünülen çeşitli noktaları hedef aldığını bildirdi. Kaynaklar, İsrail hava saldırıları sonucunda Suriye askerleri arasında ölen ve yaralananların olduğunu bildirdi.

İsrail'in saldırıları, Suriye Savunma Bakanı Murhaf Ebu Kasra’nun Suveyda’nın önde gelenleriyle yapılan anlaşma sonrasında Suveyda'da ateşkes ilan etmesinden kısa bir süre sonra gerçekleşirken, olay, İsrail'in şiddetli çatışmalar ve bombardımanlarla eş zamanlı olarak Suriye ordusunun şehre girmesinden birkaç saat sonra meydana geldi.

Bakan Kasra X hesabından yaptığı açıklamada, “Suveyda’da faaliyet gösteren tüm birimlere, şehrin ileri gelenleriyle yapılan anlaşma uyarınca, ateşkesin tamamen durdurulduğunu ve sadece şehrin Dürzi çoğunluklu bölgelerinde ateş açanlara karşılık verileceğini bildiriyoruz” ifadelerini kullandı. Bakan Kasra, Suveyda’da askeri hareketliliği denetlemek ve işlenen ihlallerin hesabını sormak için askeri polisin konuşlandırılmaya başlandığını doğruladı.

Suriye hükümeti güçlerinin girişiyle eş zamanlı olarak Suveyda’da şiddetli çatışmalar yaşandı. Bu gelişme, yetkililer tarafından duyurulduktan ve dini kurumlar tarafından memnuniyetle karşılandıktan sonra gerçekleşti.

Dürzi ruhani liderler, silahlı Dürzilere silahlarını teslim etmeleri ve Suriye ordusuna direnmemeleri çağrısında bulundu. Bunlar arasında, hükümet güçlerinin girişini memnuniyetle karşılayan, ancak daha sonra hızla geri adım atan ve ‘bu barbarca harekata mevcut tüm araçlarla karşı koyulması’ çağrısında bulunan önde gelen Dürzi şeyhi Hikmet el-Hicri de vardı.

Daha sonra paylaşılan bir videolu açıklamada Hicri, şunları söyledi:

Ailelerimizin ve çocuklarımızın güvenliği için bu aşağılayıcı açıklamayı kabul etmemize rağmen, onlar anlaşmayı ve sözlerini bozdular ve savunmasız sivillere yönelik rastgele bombardımanlara devam ettiler.

Bu açıklamanın kendilerine Şam tarafından dayatıldığını ve dış ülkelerin baskısıyla, Dürzilerin evlatlarının kanının dökülmesini önlemek için yapıldığını söyleyen Hicri, Dürzilerin ‘toplu bir soykırım savaşına’ maruz kaldığını belirtti.

Şarku’l Avsat’ın Suriye basınından aktardığına göre Suveyda'nın birçok mahallesinden doğu ve güney kırsal bölgelere yoğun bir göç yaşanıyor.

Resmi haber ajansı SANA, İsrail hava kuvvetlerinin hükümet güçlerinin Suveyda’ya girmesiyle eş zamanlı olarak Suveyda şehrini hedef aldığını bildirdi.

Dürzilerin Ruhani Liderliği

Dürzilerin Ruhani Liderliği, hükümet güçlerinin Suveyda’ya girişini memnuniyetle karşıladı ve silahlı gruplara ‘hükümetle iş birliği yapmaları, hükümet güçlerinin şehre girişleri karşısında direnmemeleri ve silahlarını İçişleri Bakanlığı'na teslim etmeleri’ çağrısında bulundu.

Dürzi Ruhani Lideri Hikmet el-Hicri'ye yakın olan Dürzilerin Ruhani Liderliği, dün sabah yaptığı açıklamada, “İçişleri Bakanlığı güçlerinin girişini memnuniyetle karşılıyoruz” diyerek, Suveyda'daki tüm silahlı grupları hükümetle iş birliği yapmaya çağırdı.

Açıklamada, “Suriye hükümeti ile diyalog kurulmasını, olayların etkilerini gidermek ve eyalet sakinleriyle iş birliği içinde devlet kurumlarını etkinleştirmek için çağrıda bulunuyoruz” ifadeleri yer aldı.

sdfghyj
Suriye askeri polisi, Bedevi aşiretleri ile Dürzi nüfusun yoğun olduğu Suveyda’daki yerel militanlar arasında çıkan çatışmaların ardından ed-Dur beldesi girişinde konuşlandı (EPA)

Öte yandan Süveyda İç Güvenlik Güçleri Komutanı Ahmed el-Dalati, Dürzilerin Ruhani Liderliği’nin tutumunu memnuniyetle karşıladığını belirterek, ülkedeki dini otoritelerden İçişleri Bakanlığı'nın attığı adımları destekleyen ‘tek bir milli tutum’ sergilemelerini istedi. Dalati, “Yasa dışı silahlı grupların ve fraksiyonların liderlerine, İçişleri Bakanlığı ve Savunma Bakanlığı güçlerinin girişini engelleyen her türlü eylemi durdurmaları ve iç barışı korumak için silahlarını yetkili makamlara teslim ederek, tam iş birliği yapmaları çağrısında bulunuyoruz” ifadelerini kullandı.

Suriye güçleri Suveda'ya girdi

Suriye güçleri, dün sabah son iki gün boyunca çatışmaların yaşandığı, nüfusunun çoğunluğu Dürzi olan Suveyda’ya girdi. Böylece Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara’nın geçtiğimiz yılın sonlarında iktidara gelmesinden bu yana hükümet güçleri ilk kez Suveyda’da konuşlandırıldı.

Suriye güçleri, Dürzi ruhani liderlerin Dürzi silahlı gruplara silahlarını bırakıp hükümet güçlerinin girmesine izin vermeleri çağrısında bulunmalarının ardından konuşlandırıldı.

Süveyda İç Güvenlik Güçleri Komutanı Dalati yaptığı açıklamada, İçişleri ve Savunma bakanlıklarına bağlı güçlerin Suveyda’nın merkezine girmeye başlayacağını söylemişti. Dalati, ‘bir sonraki duyuruya kadar şehir sokaklarında sokağa çıkma yasağı’ ilan edildiğini açıkladı.

İçişleri Bakanlığı yaptığı açıklamada, ‘dini otoriteler ve silahlı grupların liderlerini’ tam iş birliği yapmaya çağırdı.

Top ve patlama sesleri

Fransız Haber Ajansı AFP muhabiri, Suveyda'nın dışındaki Mazraa köyünde top ve patlama sesleri duyulduğunu ve Suveyda şehri çevresine giren askeri konvoyları gördüğünü bildirdi. AFP’nin aktardığına göre Savunma ve İçişleri bakanlıklarına ait roketatarlar ve ağır toplar da şehir çevresine konuşlandırıldı.

AFP muhabiri, bazı beldelerde çatışmaların devam ettiğini ve askeri birliklerin şehre girmeye hazırlandığını aktardı.

Suveyda, son iki gün içinde eski Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesinden sonra en şiddetli çatışmalardan birine tanık oldu. Çatışma, hükümet güçlerinin müdahalesinden önce silahlı Bedevi gruplar ile Dürzi silahlı gruplar arasında yaşandı.

8ıo9l
Suveyda'daki çatışmaların ardından bir cesedin yanından geçen Suriye güvenlik güçlerinin bir üyesi (EPA)

Suveyda’da bazı kaçırma olaylarının ardından pazar günü patlak veren çatışmalarda, 18’i Savunma Bakanlığı’na bağlı güvenlik görevlisi olmak üzere en az 90 kişi hayatını kaybetti.

İsrail, bölgedeki ‘birkaç tanka’ saldırdığını açıkladı, ancak İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz daha sonra Dürzileri hedef almamaları konusunda uyarıda bulundu.

Geçtiğimiz mayıs ayından bu yana, yerel gruplar ve yetkililer arasında yapılan anlaşma uyarınca, Suveyda’nın güvenliğini Dürzi silahlı gruplar sağlıyor. Ancak, ilin kırsal kesimlerinde Sünni Bedevi aşiretlerinden silahlı gruplar da bulunuyor.

ıı89o
Suriye ordusu ve güvenlik güçleri, Suveyda dışında yaşayan Bedevi aşiretleri ile yerel silahlı gruplar arasında çıkan çatışmaların ardından bölgeye konuşlandırıldı (EPA)

Suriye’de muhalif grupların iktidarı devralmasından sonra Şam'ı ziyaret eden uluslararası toplum ve Batılı delegeler, özellikle mezhepsel şiddet ve çeşitli bölgelerdeki ihlallerin ardından dışlanmalarından endişe duydukları azınlıkların korunması ve geçiş döneminin yönetimine katılımlarının sağlanması için yetkililere çağrıda bulundu.