عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Iraklı milletvekilleri seçim yasasını değiştirmek için gece vakti oy kullandı

Sadr destekçileri ve müttefiklerinin muhaliflerinin gösterilerinden kaçınmak için

Seçim yasasında yapılan değişikliğe karşı Şubat ayı sonlarında yapılan protestolardan bir kare (EPA)
Seçim yasasında yapılan değişikliğe karşı Şubat ayı sonlarında yapılan protestolardan bir kare (EPA)
TT
TT

Iraklı milletvekilleri seçim yasasını değiştirmek için gece vakti oy kullandı

Seçim yasasında yapılan değişikliğe karşı Şubat ayı sonlarında yapılan protestolardan bir kare (EPA)
Seçim yasasında yapılan değişikliğe karşı Şubat ayı sonlarında yapılan protestolardan bir kare (EPA)

Irak parlamentosu, dün gece yarısından sonra Temsilciler Meclisi, il ve ilçe seçimleri yasasında yapılan üçüncü değişiklikle ilgili bazı maddeleri oyladı. Oylama, bağımsızlardan ve küçük bloklardan 70'ten fazla milletvekilinin yasaya itirazının yanı sıra lideri Mukteda es-Sadr'ın kararıyla parlamentodan ayrılan Sadr Hareket’inin itirazı üzerine geldi.
Oylama esnasında yayınlanan fotoğraf ve videolarda, yasa değişikliğine karşı çıkan milletvekillerinin meclis salonunun dışında beklediği görülüyor. Yasaya karşı çıkan taraflar, Parlamentoyu oy kullanmamaya zorlamak için kitlesel gösteriler düzenliyorlardı, ancak yasanın bazı maddelerinin gece geç saatlerde oylanması bu girişime engel oldu.
Blokların, özellikle Şii Koordinasyon Çerçevesi güçlerin değişikliğin tüm maddelerini oylamak için gösterdikleri tüm çabalara rağmen, belki de Şii, Sünni ve Kürt olmak üzere büyük bloklar arasında hukukla ilgili olmayan diğer ayrıntılar üzerindeki anlaşmazlıklar nedeniyle bunu başaramadılar. Bazı maddeler oylamadan geçerken, geri kalan maddelerin oylanmasını önümüzdeki Cumartesi gününe ertelendiği ifade edildi. Geçmeyen en önemli maddeler arasında, Ekim 2021 seçimlerinin ışığında yapılan seçim sisteminin ‘tek seçim’ sisteminden, parlamenter ve yerel seçimlerin çoğunun mevcut parlamento oturumundan önce yapıldığı, Sainte-Lague method olarak bilinen ‘tek seçim bölgesi’ sistemine dönüştürülmesine ilişkin madde de yer aldı.
Sünni ve Kürt güçlerin, özellikle de Tekaddum Partisi'nin Başkanı, Meclis Başkanı Muhammed el-Halbusi ve Kürdistan Demokrat Parti bloğunun çok seçimli sisteme göre yapılan önceki seçimlerde iki parti en yüksek Sünni ve Kürt oyu almış olsa da yasayı değiştirmek için neden Koordinasyon Çerçevesi güçleri ile yol almayı tercih ettikleri tam olarak bilinmiyor. Etkili parlamento güçleri, önümüzdeki Kasım ayında yapılması planlanan il meclis seçimleri tarihi konusunda karara varabildi. Bu meclisleri yolsuzlukla, devlet kurumlarının çalışmalarını aksatmakla ve valiliklerdeki iş ve hizmet projelerine el koymakla suçlayan ‘Ekim protestolarının’ ardından Parlamentonun 2020'de çalışmalarını askıya almasının ardından yerel meclislerin işbaşına dönmesini reddedenlerin itiraz ettiği bir konuydu.
Oylanan maddeler arasında, milletvekili adayının veya belediye meclisi adayının idari ve mali yolsuzluk davaları da dahil olmak üzere onur kırıcı bir kabahat içeren bir ağır suç veya kabahatten hüküm giymemiş olmasına ilişkin madde de yer aldı. Ayrıca, Temsilciler Meclisi'nin Iraklı taraflar arasında dağıtılan 329 sandalyeden oluşması oylandı ve buna göre küçük kesimlere Temsilciler Meclisi'ndeki toplam genel koltuk sayısından bir pay verilmesi için oy kullanıldı. Bu madde ile Hristiyan kesime Bağdat, Ninova, Kerkük, Dohuk ve Erbil vilayetlerine dağıtılan 5 sandalye verilirken, Yezidilere Ninova vilayetinde bir sandalye veriliyor. Sabean-Manden kesime Bağdat vilayetinde bir sandalye, Ninova vilayetinde Şebki kesim için ve Vasit vilayetindeki Feylin Kürtleri için de bir koltuk verildi.
Parlamento ayrıca, yasanın ‘Komisyonun elektronik sonuç hızlandırma cihazlarını kabul edeceğini’ belirten 16. maddesini oyladı. Buna göre tüm oyların elle sayılması ve listelenmesi, sonuçların merkezlere gönderilmesinden ve elektronik sonuç raporunun sonuç hızlandırıcıdan yayınlanmasından sonra aynı seçim merkezinde gerçekleşir. Komisyon, kamu ve özel oylama için sonuçları 24 saat içinde açıklamayı taahhüt eder.
Parlamentodaki muhalefet partilerinden İmtidad Hareketi tarafından yayınlanan açıklamada yasa değişikliğine itiraz edilerek, “İktidar partilerinin, içinde barındırdığı tüm yasal ve anayasal ihlallerle birlikte kötü şöhretli (Sainte-Lague) sistemle il seçim yasasını geçirme ısrarı, halkın ve dini otoritenin iradesine açık bir meydan okumadır. Adil ve eşitlikçi bir seçim yasası olması gerektiğini her zaman vurguladık” ifadeleri kullanıldı. Geçtiğimiz Pazar günü, Değişim ve Demokrasi Güçleri (Komünist Parti de dahil olmak üzere parlamentoda temsil edilmeyen çok çeşitli yeni ortaya çıkan ve eski güçler) yasa değişikliğini hedef aldı. Muhalefet güçlerinin hükümet sistemine yönelik gözlemlerini dikkate almadan yasaları hızlı bir şekilde geçirmenin demokrasi ve siyasi çoğulculuk değerlerinin ihlali ve son yıllarda iktidar güçleri tarafından uzun süredir uygulanan dışlama ve marjinalleştirme yaklaşımının bir teyidi olarak görüldüğüne dikkat çekildi.  Değişim Güçleri yaptığı açıklamada, adaylık yaşının 28'den 30'a yükseltilmemesinin yanı sıra, iki seçim yasasının -Temsilciler Meclisi ve il meclisleri- birleştirilmemesi gerektiğini vurguladı ve bunun anayasa ihlali olduğunun altını çizdi. Bunun, gençliğin rolünün marjinalleştirilmesi olarak değerlendirildiği ifade edilirken, siyasi partiler kanunu gereğince yaş sınırı 25’e indirildi.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

HDK, Güney Kordofan'daki BM karargahına saldırdı: Altı Bangladeşli asker öldürüldü

Sudan'ın kuzeyindeki bir beldede devriye gezen HDK üyeleri (Arşiv - AP)
Sudan'ın kuzeyindeki bir beldede devriye gezen HDK üyeleri (Arşiv - AP)
TT
TT

HDK, Güney Kordofan'daki BM karargahına saldırdı: Altı Bangladeşli asker öldürüldü

Sudan'ın kuzeyindeki bir beldede devriye gezen HDK üyeleri (Arşiv - AP)
Sudan'ın kuzeyindeki bir beldede devriye gezen HDK üyeleri (Arşiv - AP)

Sudan’da Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) dün, kuşatma altındaki Güney Kordofan eyaletinin yönetim şehri Kadugli şehrine insansız hava aracı (İHA) ile düzenlediği bir saldırıyla şehirdeki Birleşmiş Milletler (BM) karargahını hedef aldı. Saldırıda en az altı Bangladeşli asker öldürüldü. Öte yandan şehirdeki bazı insani yardım kuruluşları ve BM ajansları, kötüleşen güvenlik durumu nedeniyle personelini tahliye etmeye başladı.

BM Abyei Geçici Güvenlik Misyonu (UNISFA) tarafından yapılan açıklamada, Kadugli'deki BM merkezine düzenlenen İHA’lı saldırıda ‘altı askerin öldürüldüğü ve altı askerin yaralandığı’ duyuruldu. UNISFA tüm kurbanların Bangladeşli olduğunu ekledi.

Öte yandan Bangladeş Başbakanı Muhammed Yunus, yaptığı açıklamada olaydan dolayı ‘derin üzüntüsünü’ dile getirdi.

BM Genel Sekreteri António Guterres ise Sudan'daki UNISFA askerlerine yönelik saldırıların ‘haksız ve savaş suçu niteliğinde’ olduğunu vurguladı.

Guterres, sosyal medya platformu X hesabından yaptığı paylaşımda, UNISFA askerlerini hedef alanlardan hesap sorulması çağrısında bulundu.

Sudan Egemenlik Konseyi saldırıyı kınadı

Öte yandan Sudan Geçiş Dönemi Egemenlik Konseyi, saldırıyı ‘uluslararası insani hukukun ciddi bir ihlali ve açık bir ihlali’ olarak nitelendirdi.

Konsey tarafından yapılan açıklamada, ‘korunan bir BM tesisini hedef almanın, organize terörizme eşdeğer tehlikeli bir tırmanış ve suç teşkil eden bir davranış olduğu, uluslararası hukuku kasıtlı olarak hiçe saydığı’ vurgulandı.

sd
Sudan ordusu komutanı Korgeneral Abdulfettah el-Burhan (AFP)

Saldırıdan HDK’yı sorumlu tutan konsey, BM ile uluslararası topluma BM tesislerinin korunması için ‘kararlı tutumlar ve caydırıcı önlemler almaları’ çağrısında bulundu.

HDK dün, kuşatma altındaki Güney Kordofan eyaletinin yönetim şehri Kadugli şehrine İHA’lı saldırı düzenleyerek BM karargahını hedef aldı ve en az altı sivili öldürdü. Bunun üzerine şehirdeki bazı insani yardım kuruluşları ve BM ajansları, kötüleşen güvenlik durumu nedeniyle personelini tahliye etmeye başladı.

Sudan Geçiş Dönemi Egemenlik Konseyi, saldırıyı ‘uluslararası insani hukukun ciddi bir ihlali ve açık bir ihlali’ olarak nitelendirdi. Konsey tarafından yapılan açıklamada şu ifadeler yer aldı:

“Korunan bir BM tesisini hedef almak, organize terörizme eşdeğer tehlikeli bir tırmanma ve suç teşkil eden bir davranış olup, uluslararası hukuku kasıtlı olarak hiçe sayma ve insani yardım ve uluslararası misyonların çalışmalarını doğrudan tehdit etme anlamına gelir.”

dfrgt
BM Genel Sekreteri António Guterres (Reuters)

HDK, bu saldırıyı, BM Genel Sekreteri António Guterres’in HDK’yı ‘kötü güçler’ olarak nitelendirdiği, HDK’nın ise BM'yi ‘çifte standart’ uygulamakla suçladığı açıklamasından iki sonra gerçekleşti.

Birçok kaynak, HDK'nın Kadugli şehrine İHA’lı saldırı düzenlediğini bildirdi. Şehirde dumanlar yükseldiği görüldü. Fransız Haber Ajansı AFP’ye konuşan bir sağlık kaynağı, BM karargahına düzenlenen İHA’lı saldırıda en az altı sivilin öldüğünü söyledi.

Bölge sakinleri kaçıyor

Sudan merkezli bir haber sitesi, HDK'ya bağlı Sudan Kurucu İttifakı’nın (Te’sis) perşembe günü Kadugli sakinlerine askeri çatışma ve operasyon bölgelerini terk etmeleri çağrısında bulunduğunu aktardı. Haberde, bu çağrının bölge sakinleri tarafından geniş çapta dikkate alındığı, bu göç dalgasının savaşın patlak vermesinden bu yana en büyük dalga olduğu ve bölgeden kaçanların çoğunluğunun kadınlar, çocuklar ve yaşlılar olduğu belirtildi.

Al Sudania News sitesi, Sudan Kurucu İttifakı liderinin yaptığı açıklamada, ittifakın ‘sivilleri korumaya ve Kadugli'den gönüllü tahliyeleri kolaylaştırmaya tam olarak kararlı olduğunu’ söylediğini aktardı.

İttifak lideri, ‘tüm vatandaşlara hayatlarını korumak için çatışmalardan uzak durmaları çağrısını’ yineledi.

Bu gelişmeler yaşanırken Güney Kordofan eyaletinde askeri çatışmalar daha fazla bölgeye yayılıyor ve bunların sivillerin insani durumuna etkisi konusunda endişeler artıyor.

Sudan Ordusu, Güney Kordofan eyaletindeki Kadugli, Dilling ve Abu Jubayhah olmak üzere son üç şehri kontrol ediyor.

Sudan Kurucu İttifakı, geçtiğimiz temmuz ayında, Muhammed Hasan et-Taişi liderliğinde paralel bir hükümetin kurulduğunu açıklayan HDK'nın da dahil olduğu bir siyasi ittifak.

Hartum'da kitlesel gösteriler düzenlendi

Öte yandan dün binlerce Sudanlı, başkent Hartum ve ülkenin diğer şehirlerinde kitlesel gösteriler düzenleyerek, HDK'ya karşı savaşan orduyu destekledi. HDK ise, ülkedeki savaşı sona erdirmek için gösterdiği çabaları boşa çıkarmak amacıyla uluslararası toplumun önünde vatandaşları istismar etmemesi konusunda uyarıda bulundu.

Yürüyüşler, Sudan ordusu ile birlikte savaşan silahlı gruplar ve İslamcı hareketlerle koordineli olarak Seferberlik ve Halk Direnişi Yüksek Komitesi’nin çağrısı üzerine düzenlendi.

efrgt
Cumartesi günü Port Sudan'da ordu yanlısı yürüyüş (AFP)

Seferberlik ve Halk Direnişi Yüksek Komitesi lideri Korgenereal Beşir Mekki el-Bahi, geçtğimiz ay, Kordofan’ın tüm cephelerinde orduyu desteklemek için genel seferberlik ilan edildiğini ve bazı eyaletlerde eğitim kamplarının açıldığını duyurdu.

Bahi, komite tarafından yayınlanan açıklamasında şunları söyledi:

“Bu yaygın halk ayaklanması, Sudan halkının gerçek iradesini yansıtıyor ve ulusal devlet kurumlarının üzerinde hiçbir meşruiyet olmadığını teyit ediyor.”

Şarku’l Avsat, aralarında Hartum, Port Sudan, Medeni, Dongola, Sennar ve Halfa’nın bulunduğu, Sudan ordusunun kontrolündeki eyaletlerin başkentlerinde düzenlenen yürüyüşleri yerinde takip etti.

HDK'nın yaygın ihlallerine tanık olan El Cezire eyaletinin merkezindeki onlarca belde ve küçük köyde de dayanışma gösterileri düzenlendi.

Protestocular, Sudan ordusuna destek çağrısı yapan pankartlar açarken ‘Tek ordu, tek halk’ sloganları attı. Bazı protestocular ise HDK'nın terör örgütü olarak sınıflandırılması çağrısında bulunan sloganlar attı.

Öte yandan başta Sivil Demokratik Devrimci Güçler İttifakı (Sumud) olmak üzere savaş karşıtı güçler, ‘Barışa ve demokrasiye evet. Savaşa, askeri yönetime hayır’ sloganıyla sosyal medyada yaygın olarak paylaşımların yapıldığı bir kampanya başlattı.

ARAP DÜNYASI

Polis şiddeti iddiası Tunus sokaklarını karıştırdı

Başkent Tunus'ta Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said'in politikalarına karşı düzenlenen protesto gösterisinden bir kare (EPA)
Başkent Tunus'ta Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said'in politikalarına karşı düzenlenen protesto gösterisinden bir kare (EPA)
TT
TT

Polis şiddeti iddiası Tunus sokaklarını karıştırdı

Başkent Tunus'ta Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said'in politikalarına karşı düzenlenen protesto gösterisinden bir kare (EPA)
Başkent Tunus'ta Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said'in politikalarına karşı düzenlenen protesto gösterisinden bir kare (EPA)

Tunus’ta bir adamın polis kovalamacasının ardından ailesinin ifadesine göre kendisine uygulanan şiddet sonucu hayatını kaybetmişti. Reuters'a konuşan görgü tanıkları, Tunus polisi ile bir kişinin uğradığı şiddet sonucu hayatını kaybetmesini protesto eden öfkeli gençler arasında dün gece üst üste ikinci kez çatışmaların çıktığını söylediler.

Tunus’taki bu tür şiddetin karıştığı protesto gösterileri, ülkede 2011 yılındaki Arap Baharı ayaklanmalarını tetikleyen devrimin yıl dönümü yaklaşırken yetkililer arasında protestoların diğer bölgelere de sıçrayabileceği endişesini artırıyor.

Tunus, çeşitli alanlarda artan protestolar ve grevlerin yanı sıra Tunus Genel İşçi Sendikası'nın gelecek ay ülke çapında grev çağrısı yapmasıyla birlikte, siyasi ve sosyal gerilimin tırmandığı bir dönemden geçiyor.

Son haftalarda, binlerce protestocu, ülkenin güneydeki Gabes kentinde hava kirliliğinin başlıca kaynağı olduğunu söyledikleri bir kimya fabrikasının kapatılması talebiyle protesto gösterisi düzenledi.

Öte yandan polis şiddeti sonucu öldüğü iddia edilen adamın yakınları, şahsın ehliyetsiz motosiklet sürerken polis tarafından takibe alındığı, dövüldüğü ve hastaneye kaldırıldığını, ancak daha sonra hastaneden kaçtığını, ancak dün kafasındaki bir kanama nedeniyle hayatını kaybettiğini söyledi.

Olayla ilgili henüz resmi bir açıklama yapılmadı.

Yerel kaynaklar ve basın, Kayravan Valisi’nin durumu yatıştırmak amacıyla, dün hayatını kaybeden kişinin ailesini ziyaret ettiğini ve hangi şartlarda öldüğünü belirlemek ve sorumluları tespit etmek için soruşturma açma sözü verdiğini bildirdi.

İnsan hakları örgütleri, Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said'i muhaliflerini bastırmak için yargı ve polisi kullandığını iddia ediyor. Ancak Cumhurbaşkanı Said, hakkındaki bu suçlamaları kategorik olarak reddediyor.

DÜNYA

(Video haber) Avustralya'da Yahudilerin Hanuka Bayramı kutlamaları sırasında silahlı saldırı: En az 10 ölü

Medyada dolaşan bir fotoğrafta saldırının failleri görülüyor.
Medyada dolaşan bir fotoğrafta saldırının failleri görülüyor.
TT
TT

(Video haber) Avustralya'da Yahudilerin Hanuka Bayramı kutlamaları sırasında silahlı saldırı: En az 10 ölü

Medyada dolaşan bir fotoğrafta saldırının failleri görülüyor.
Medyada dolaşan bir fotoğrafta saldırının failleri görülüyor.

Avustralya'nın Sidney kentinde bir plajda Yahudilerin Hanuka Bayramı kutlamaları sırasında meydana gelen silahlı saldırıda en az 10 kişi öldü, çok sayıda  kişi yaralandı. İsrail gazetesi Yedioth Ahronoth'a göre olay sırasında yaklaşık 2 bin kişi panik içinde tahliye edildi ve birçoğu sığınaklara sığındı.

Öte yandan Avustralya polisi tarafından bugün yapılan açıklamada, olay nedeniyle Bondi Plajı'ndan uzak durulması çağrısı yapıldı. Polis daha sonra, silahlı saldırının ardından iki kişinin gözaltına alındığını duyurdu.

Şarku’l Avsat’ın Fransız Haber Ajansı AFP’den aktardığı  habere göre bir görgü tanığı, ‘siyah giysili iki kişinin’ plajda ateş açtığını söyledi.

dfgthy
Avustralya medyasında yayınlanan, saldırganlardan birine ait bir fotoğraf.

Avustralya medyası tarafından yayınlanan saldırganlardan birinin fotoğrafı

Öte yandan İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog, saldırıyı ‘Yahudilere yönelik acımasız bir saldırı’ olarak nitelendirerek kınadı.

uı89o
Kurtarma ekipleri, Sidney sahilinde meydana gelen silahlı saldırının ardından yaralı bir kişiyi taşıyor (AP)

Herzog, açıklamasında şunları söyledi:

“Sidney'deki kardeşlerimiz, Bondi Plajı'nda Hanuka'nın ilk mumunu yakmaya giden Yahudilere yönelik acımasız bir saldırıda kötü niyetli teröristler tarafından saldırıya uğradı.”

Görgü tanıkları, kutlamaya katılanların saldırı mahallinden panik halinde kaçtıklarını söylerken yerel medya, silahlı saldırganların olay yerinden kaçtığını ve yetkililerin yoğun bir arama çalışması yürüttüğünü bildirdi.