Hollanda, kamuya ait telefonlarda TikTok'un kullanılmamasını istedi

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA
TT

Hollanda, kamuya ait telefonlarda TikTok'un kullanılmamasını istedi

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA

 Hollanda'da, güvenlik ve casusluk endişeleri nedeniyle devlet memurlarının kullandığı kamuya ait telefonlardan, Çinli sosyal medya platformu TikTok'un silinmesi tavsiyesinde bulunuldu.
Hükümet sitesinden yapılan yazılı açıklamada, güvenlik endişeleri nedeniyle TikTok ve benzeri casusluk duyarlılığı yüksek uygulamaların Hollanda'da kamuya ait telefonlardan derhal silinmesinin istendiği belirtildi.
Kararın, Hollanda Güvenlik ve İstihbarat Dairesi'nin (AIVD) "Saldırgan siber politikalar izleyen ülkelerdeki firmalara ait uygulamaların kamu çalışanları tarafından kullanılması casusluk riskini attırıyor." şeklindeki tavsiyesi üzerine verildiği kaydedildi.
Açıklamada, Kraliyet İlişkileri ve Dijitalleşmeden Sorumlu Devlet Bakanı Alexandra van Huffelen'in, "Parlamento'daki sorular ve uluslararası gelişmeler bizi sadece bir uygulamadan daha fazlası için ciddi incelemeler yapmaya sevk etti. Memurların ve hükümetin dijital dünyada güvende hissedebilecekleri yapısal çözümler üzerine çalışıyoruz." ifadelerine yer verildi.
Açıklamada, hükümetin, güvenlik riski oluşturan uygulamaların kamuya ait telefonlardan tamamen kaldırılması ve sadece önceden onaylanmış ve izin verilebilen uygulamaların kamu telefonlarına indirilebileceği bir sistem üzerinde çalıştığı kaydedildi.

- TikTok yasağına katılanların sayısı artıyor
ABD'de de Beyaz Saray, Savunma Bakanlığı, İç Güvenlik Bakanlığı ve Dışişleri Bakanlığı dahil birçok devlet kurumu, Kongre'de Aralık 2022'de yapılan oylamayı beklemeden TikTok'u yasaklamıştı.
Avrupa Birliği (AB) yürütme organı AB Komisyonu, 23 Şubat'ta güvenlik endişeleri nedeniyle çalışanlarına TikTok yasağı getirmişti.
AB kurumlarından Avrupa Parlamentosu (AP) da AB Komisyonu ve Konseyinin ardından çalışanlarına güvenlik endişeleri gerekçesiyle Çinli sosyal medya platformu TikTok'u yasaklamıştı.
Danimarka Savunma Bakanlığı, siber güvenlik tedbirleri kapsamında çalışanlarına resmi hizmette kullanılan cihazlarda Çinli sosyal medya platformu TikTok'u kullanmasına yasak getirmişti.
Belçika Federal Hükümeti, 10 Mart'ta devlet memurlarının kullandığı bilgisayarlar ve mobil cihazlarda, Çinli sosyal medya platformu TikTok'u yasaklamıştı.
İngiltere ise 16 Mart'ta TikTok'un kamuya ait telefon ve diğer elektronik cihazlarda kullanımının derhal yasaklanacağını duyurmuştu.



NASA, "tuhaf yörüngeli" bir ötegezegen keşfetti

TOI-1408 c, kendisinden daha büyük komşusunun yörüngesini etkiliyor (NASA)
TOI-1408 c, kendisinden daha büyük komşusunun yörüngesini etkiliyor (NASA)
TT

NASA, "tuhaf yörüngeli" bir ötegezegen keşfetti

TOI-1408 c, kendisinden daha büyük komşusunun yörüngesini etkiliyor (NASA)
TOI-1408 c, kendisinden daha büyük komşusunun yörüngesini etkiliyor (NASA)

Bilim insanları, beklenmedik hareketler sergileyen bir ötegezegenin, gezegen sistemlerine dair bilinenlere meydan okuduğunu söylüyor. 

Dünya'dan yaklaşık 455 ışık yılı uzaktaki bir yıldızın etrafında dönen TOI-1408 b adlı bir sıcak Jüpiter geçen yıl keşfedilmişti. 

Sıcak Jüpiter, Güneş Sistemi'ndeki Jüpiter'e benzese de yıldızına çok yakın yörüngelerle dönen gaz devlerini ifade ediyor.

NASA'nın Geçiş Halindeki Ötegezegen Araştırma Uydusu'nun (Transiting Exoplanet Survey Satellite / TESS) saptadığı gezegen, Jüpiter'in iki katı genişliğe ve kütleye sahipti. 

Gezegenin, TOI-1408 adlı yıldızına çok yakın dönmesi bilim insanlarını hayrete düşürmüştü. Ancak bu yıl yapılan başka bir keşif, şaşkınlıklarını daha da artırdı.

Lund Üniversitesi'nden araştırmacılar yine TESS'in yardımıyla, sistemde yıldıza daha yakın ve daha küçük başka bir gezegen tespit etti. 

Bulgularını The Astrophysical Journal Letters adlı hakemli dergide aktaran ekip, TOI-1408 c adlı küçük gezegenin aynı zamanda tuhaf bir yörüngeye de sahip olduğunu gözlemledi. 

Dünya'nın iki katı genişliğe ve 8 katı kütleye sahip ötegezegenin, gaz ve kaya karışımından oluştuğu tahmin ediliyor. Ötegezegen, Güneş Sistemi dışındaki gezegen anlamına geliyor. 

Araştırmacılar, TOI-1408 c'nin yıldızı etrafında dönme hızının beklenmedik şekilde değiştiğini gördü. 

Makalenin başyazarı Dr. Judith Korth, 5 Eylül Perşembe günü yaptığı açıklamada "Küçük gezegen çok sıradışı bir yörünge davranışı sergiliyor ve yıldızının önünden geçtiği zamanla ilgili ciddi farklılıklar sergiliyor; bu da genellikle görmediğimiz bir şey" diyerek ekliyor:

Küçük gezegenin varlığı, gezegen sistemlerinin oluşumu ve istikrarı hakkındaki mevcut teorilere meydan okuyor.

Bilim insanları alışılmadık bu yörünge hareketinden ve yıldızlarına yakınlıklarından dolayı sistemdeki iki gezegenin yörünge hareketlerini inceledi. 

Analizlerin ardından büyük gezegenin yıldız etrafında attığı her tura karşılık, küçük yoldaşının iki tur attığı sonucuna varıldı. 

Araştırmacılar, yıldızın etrafında "ritmik bir dans" içinde döndüğünü söyledikleri gezegenlerin bu sayede yakın yörüngelerde varlıklarını sürdürebildiğini buldu. 

Dr. Korth, Space.com'a yaptığı açıklamada "Hem TOI-1408 b hem de TOI-1408 c, Güneş Sistemi'ndeki gezegenlere kıyasla yıldızlarına inanılmaz derecede yakın. Jüpiter'in neredeyse her 4 günde bir (Merkür'ün periyodunun 20'de biri) Güneş'e çok yakın bir yörüngede döndüğünü düşünün" diyerek ekliyor:

Bu zaten yıldıza çok yakın bir yörünge ve yıldıza daha da yakın başka bir gezegen tespit ettik. Bu gezegen, büyük komşusuyla güçlü bir etkileşime girerek yörüngelerinin daha önce hiç görmediğimiz şekillerde sallanmasına neden oluyor.

Araştırmacılar ayrıca sistemde henüz keşfedilmemiş üçüncü bir gezegen de olabileceğini düşünüyor. Gözlemlenen tuhaf yörünge hareketlerinin bir açıklaması da bu gökcismi olabilir. 

Ekip, keşfettikleri nadir sistemin, gezegen sistemine dair çalışmalara katkı sunacağını umuyor. 

Dr. Korth "Elde ettiğimiz sonuçlar, gezegenlerin nasıl oluştuğu ve özellikle dev gezegenlerin bulunduğu sistemlerde birbirlerine çok yakın olduklarında nasıl davrandıkları hakkında daha fazla bilgi edinilmesine fayda sağlayabilir" diyor. 

Independent Türkçe, Space.com, Debrief, Lund Üniversitesi, The Astrophysical Journal Letters