ABD’den üst düzey bir heyet, seçim tarihini belirlemek için Trablus’ta

Libya’da faaliyet gösteren paralı askerlere tepki gösterildi.

Dibeybe, ABD heyetiyle başkent Trablus’ta bir araya geldi. (Birlik Hükümeti)
Dibeybe, ABD heyetiyle başkent Trablus’ta bir araya geldi. (Birlik Hükümeti)
TT

ABD’den üst düzey bir heyet, seçim tarihini belirlemek için Trablus’ta

Dibeybe, ABD heyetiyle başkent Trablus’ta bir araya geldi. (Birlik Hükümeti)
Dibeybe, ABD heyetiyle başkent Trablus’ta bir araya geldi. (Birlik Hükümeti)

ABD Dışişleri Bakanlığı Yakın Doğu İşlerinden Sorumlu Yardımcısı Barbara Leaf liderliğindeki üst düzey bir ABD heyeti, ertelenen cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimlerinin tarihini belirlemek amacıyla Libya’daki tüm aktif siyasi taraflarla görüştü.
ABD Büyükelçisi ve Özel Temsilcisi Richard Norland ile ABD’nin Trablus Maslahatgüzarı Leslie Ordman’ın da yer aldığı heyet, Libya’nın doğusundan başkent Trablus’a hareket ederek, burada geçici Birlik Hükümeti Başkanı Abdulhamid Dibeybe ile bir araya geldi. Heyetin daha sonra Devlet Yüksek Konseyi Başkanı Halid el-Mişri’nin yanı sıra Başkanlık Konseyi Başkanı Muhammed el-Menfi ile de bir araya gelmesi bekleniyor.
Dibeybe, ofisi tarafından yapılan kısa bir açıklamaya göre 21 Mart’ta ABD heyeti ile Trablus’ta yaptığı toplantıda Libya’daki siyasi gelişmeleri, ayrıca seçimleri düzenlemek için uluslararası ve yerel çabaları birleştirmenin ve Birleşmiş Milletler (BM) Libya Misyonu’nun çabalarını desteklemenin önemini ele aldı.
Diğer yandan ABD’li yetkili, Dibeybe ile yaptığı görüşmede ülkesinin BM misyonu başkanı Abdullah Bathiliy’nin çabalarına verdiği tam desteği dile getirdi ve bu yılki seçimler için anayasal bir çerçeve ve takvim geliştirmek üzere Libyalı liderler ve kurumlarla yaptığı çalışmalara övgüde bulundu.
Dibeybe hükümetinde Dışişleri Bakanı Necla el-Menguş da geçen pazartesi günü ABD heyetiyle yaptığı görüşmeyi, ABD’nin seçimlerin yapılmasına yönelik uluslararası ve yerel çabalara verdiği desteğin bir parçası olarak nitelendirdi.
Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre Leaf ile ülkenin doğusunda konuşlu Ulusal Ordu Başkomutanı Mareşal Halife Hafter arasında Libya’daki yabancı paralı askerler konusunda bir anlaşmazlık baş gösterdi. Toplantıya ilişkin olarak Hafter’in ofisinden yapılan açıklamada bu konuya değinilmezken, Barbara Leaf ise tüm yabancı savaşçı, güç ve paralı askerlerin ülkeyi terk etmesi gerekliliği çerçevesinde Libya’nın egemenliğini korumanın önemini görüştüklerini açıkladı. Wagner’in uluslararası bir suç örgütü olarak sınıflandırıldığına dikkati çeken Leaf, grubun Libya ve bölgedeki istikrarsızlaştırıcı ve fırsatçı rolüne vurgu yaptı.
ABD Büyükelçiliği’nden yapılan açıklamaya göre Leaf, Bathiliy’nin tüm Libya kurumlarını ve siyasi aktörleri yıl sonuna kadar seçimler için net bir yol belirlemeye dahil etmeyi amaçlayan girişimini desteklemenin önemini de ele aldıklarını söyledi.
Diğer yandan Muhammed el-Menfi, Temsilciler Meclisi ve Devlet Yüksek Konseyi’nin bu yılki seçimleri tamamlamaya yönelik bir adım olarak Anayasa Beyannamesi’ndeki 13. değişikliğe dair uzlaşısına övgüde bulundu. Twitter üzerinden açıklama yapan Menfi, iki konseye hızla 12’ler komitesini oluşturma ve hedeflenen fikir birliğine varmak için onu toplama çağrısı yaptı. Libya mülkiyeti altında seçim süreciyle ilgili her şeye katılımın genişletilmesi çağrısını yineleyen Menfi, ‘petrol gelirlerini yönetmek, harcama önceliklerini belirlemek ve bunları takip etmek için kapsamlı bir mekanizma uygulamak’ amacıyla Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) tavsiye ve kararlarının uygulanması çerçevesinde herhangi bir siyasi veya ekonomik süreçte Libya kurumlarının egemenliğine saygı gösterilmesi gerektiğini vurguladı.
Diğer taraftan Dibeybe, geçen pazartesi akşamı Menfi ile yaptığı görüşmede Bathiliy’nin bu yıl içinde seçimlerin düzenlenmesine yönelik çabalarına verilen desteği ve çabaları birleştirme ve bunun başarısı yolunda Başkanlık Konseyi ile hükümetten gerekli desteği sağlama gerekliliğini ele aldıklarını açıkladı. Bu yılın ilk çeyreği için siyasi işler ve hükümet harcamalarını görüştüklerine dikkati çeken Dibeybe, yaptığı açıklamada “İlk çeyrek için kamu harcamaları izlenmiş, harcamalara ilişkin veri ve bilgilerin tüm yönleriyle Maliye Bakanlığı aracılığıyla yayınlanmasına ağırlık verilmiştir” dedi. İki yetkili ayrıca, birleştirilmiş maaş skalasının uygulanması ve eş ve çocuklar için ödeneğin Ramazan ayından önce ödenmesi için gösterilen çabalara övgüde bulundu.
Aynı şekilde Bathiliy de “Seçimler sadece seçim yasalarının uygulanması anlamına gelmez. Aksine toplumun gelecek vizyonunu ve vatandaşların liderliklerinden beklentilerini içerir” diyerek, nasıl ilerleneceğine dair tartışmaya sadece Temsilciler Meclisi ve Devlet Yüksek Konseyi’nin değil, her düzeydeki ülke liderlerinin dahil edilmesi gerektiğini vurguladı.
BM misyonu, Bathiliy’nin Trablus’ta farklı siyasi yelpazelerden en az 21 siyasi partinin temsilcileriyle, ülkede bu yıl seçimlerin yapılmasına yönelik girişimini ve partilerin seçim sürecini desteklemede beklenen rolünü görüştüğünü bildirdi.
Temsilciler Meclisi Sözcüsü Abdullah Bileyhik’in yaptığı açıklamaya göre Temsilciler Meclisi, doğudaki Bingazi şehrinde bulunan genel merkezinde bu yıl için devlet bütçesi yasa tasarısını görüşmek üzere kapalı bir oturum başlattı.



ABD Trump kararını bekliyor... Akıbeti ne olacak?

Eski ABD Başkanı Donald Trump, dün (çarşamba) jüri müzakerelerinin başlamasının ardından mahkeme salonundan çıktı. (Reuters)
Eski ABD Başkanı Donald Trump, dün (çarşamba) jüri müzakerelerinin başlamasının ardından mahkeme salonundan çıktı. (Reuters)
TT

ABD Trump kararını bekliyor... Akıbeti ne olacak?

Eski ABD Başkanı Donald Trump, dün (çarşamba) jüri müzakerelerinin başlamasının ardından mahkeme salonundan çıktı. (Reuters)
Eski ABD Başkanı Donald Trump, dün (çarşamba) jüri müzakerelerinin başlamasının ardından mahkeme salonundan çıktı. (Reuters)

Eski ABD Başkanı Donald Trump, New York Ceza Mahkemesi’ndeki jürinin, pornografik film oyuncusu Stormy Daniels ile yaşadığı iddia edilen kısa süreli ilişkiyi gizlemek için 2016 seçimleri sırasında iş kayıtlarında tahrifat yaptığına dair iddialarla ilgili kritik bir karar vermek üzere dün (Çarşamba) görüşmelere başlamasıyla, seleflerinin hiçbirine benzemeyen bir kader anıyla karşı karşıya.

‘Sus parası’ davasında haftalarca süren tanık çağırma ve incelemeler sunma sürecinin ardından Trump'ın kaderi, New York'tan 12 üye ve 6 yedek üyeden oluşan ve her an karar verebilecek olan jürinin elinde. ABD'nin eski başkanının cezai suçlamalarla yargılanmasıyla sonuçlanacak bu tarihi görev haftalar da sürebilir.

dferrfbfrtb
Eski ABD Başkanı Donald Trump’ın dünkü (çarşamba) duruşmaya katılırken çizilmiş bir resmi (Reuters)

Trump, 2016 seçimleri sırasında gerçek adı Stephanie Clifford olan Daniels'ı susturmak için kendisine yapılan 130 bin dolarlık ödemeyi gizlemek amacıyla şirketi Trump Organization'ın kayıtlarında tahrifat yaptığı gerekçesiyle 34 suçlamayla karşı karşıya. O yıl Trump, Demokrat rakibi Hillary Clinton'ı mağlup etmişti.

7 erkek ve 5 kadın

Yargıç Juan Merchan'ın 7 erkek ve 5 kadından oluşan jüriye müzakerelerle ilgili talimatlar ve usul kuralları hakkında bilgi vermesinin ardından, jüri, dün yerel saatle 11:30'dan kısa bir süre önce kararı değerlendirme sürecine başlamak üzere özel bir odaya girdi. Jürinin tartışmaları gizli olacak, ancak Yargıç Merchan'a ifadeleri yeniden dinlemek veya kanıtları görmek için not gönderebiliyorlar. Ayrıca karara varmaları ya da varamamaları halinde mahkemeyi bu şekilde bilgilendirecekler. Diğer yandan Merchan jüriye, “Buradaki kanıtları değerlendirmek benim sorumluluğum değil, bu sizin işiniz” mesajını verdi.

Manhattan'da ikamet eden ve profesyonel geçmişleri olan jüri üyeleri, Avukat Cohen ve Daniels'ın ifadeleri de dahil olmak üzere sık sık duruşmadaki ifadelerle meşgul görünüyorlardı. Birçoğu notlar aldı ve tanıkların, Manhattan savcılarının ve Trump'ın avukatlarının sorularını yanıtlamalarını dikkatle izledi.

sdfvbgrntyhumı
Eski ABD Başkanı Donald Trump’ın destekçileri dün (çarşamba) Manhattan'daki adliye binasının önünde toplandı. (AFP)

Trump'ın mahkûm edilebilmesi için jüri üyelerinin makul bir şüphenin ötesinde, ticari kayıtlarda tahrifat yaptığına ya da bu kayıtların yanlış girilmesine neden olduğuna ve bunu aldatma niyetiyle ve başka bir suç işleme ya da gizleme niyetiyle yaptığına kanaat getirmeleri gerekiyor. Yasaya göre, savcıların bu unsurlardan birini ya da ikisini kanıtladığını tespit edemezlerse, Trump'ı beraat ettirmeleri gerekiyor.

Savcılar, Trump'ın kampanya finansmanı yasası ihlallerini gizlemek için ticari kayıtlarda tahrifat yaptığını ve seçimi teşvik etmek veya engellemek için komplo kurduğunu iddia ederek eyalet seçim yasasını ihlal ettiğini iddia ediyor.

‘Aşağılayıcı’ koşullar

Müzakerelerin başlamasına saatler kala Trump, dün sabah adliyeye gitmek üzere Trump Tower'dan ayrılmadan önce sosyal medya ağında duruşma, Yargıç Merchan ve eski avukatı Michael Cohen hakkında kapsamlı bir konuşma daha yayınladı.

New York Ceza Mahkemesi’ni ‘Kanguru Mahkemesi!’ olarak adlandıran Trump, Yargıç Merchan'ın, iddia edilen eylemlerinin o zamanki avukatı Cohen'in tavsiyesi üzerine gerçekleştirildiği gerekçesiyle kendisini savunmasını engellediğini iddia etti. Trump'ın avukatları Mart ayında mahkemeye bu savunmaya itibar etmeyeceklerini söylemişlerdi. Trump ayrıca, Cohen'i kastederek “Benden çalarken yakalanan evsiz adam dışında ortada bir suç yoktu!” dedi.

Anayasa uzmanları, herhangi bir mahkûmiyet kararının Trump'ın seçimlere adaylığını koymasını ya da seçilmesi halinde başkan olarak görev yapmasını engellemeyeceğini söyledi.

Herhangi bir jüri kararının oybirliğiyle alınması gerekiyor. Müzakereler sırasında, duruşmanın her dakikasında mahkeme salonunda oturan altı yedek jüri üyesi, hasta ya da başka bir şekilde müsait olmayan bir jüri üyesinin yerine geçmeleri gerekmesi ihtimaline karşı ayrı bir odada tutulacak. Böyle bir durumda, yedek jüri üyesi yerine oturduktan sonra müzakereler yeniden başlayacak.

Trump'ın olası mahkumiyeti, başkanlığa adaylığını koymasını veya seçilmesi halinde başkan olarak görev yapmasını engellemeyecek. (Anayasa uzmanları)

Trump suçlu bulunursa, New York Şehri Denetimli Serbestlik Dairesi'nin zorunlu mahkûm incelemesi de dahil olmak üzere, kendisi için ‘aşağılayıcı’ kabul edilen koşullarla karşı karşıya kalabilir. Mahkemenin denetimli serbestlik bürosu hakimler için sunum raporları hazırlıyor. Burada Trump'la kişisel geçmişi, akıl sağlığı ve mahkumiyetine yol açan koşullar hakkında mülakat yapılacak.

Hapse girecek mi?

Eski savcılar, Trump'ın davadaki herhangi bir suçlamadan suçlu bulunması halinde, New York'un ceza adaleti sisteminde hüküm giymiş suçlulara yapılan rutin muamele ve olası bir temyiz için zaman çizelgesi hakkında bilgilendirilmesi de dahil olmak üzere, Trump için olası deneyimlerin bir karışımını çizdiler. Trump'ın eski bir başkan ve 5 Kasım'daki başkanlık seçimlerinin muhtemel Cumhuriyetçi adayı olması nedeniyle, cezaevine gönderilmesi halinde Gizli Servis'in kendisini nasıl koruyacağı ve ev hapsine mahkûm edilmesi halinde kampanya etkinliklerine seyahat etmesine izin verilip verilmeyeceği gibi olağanüstü hususlar da söz konusu olacak.

trhyju
Eski ABD Başkanı Donald Trump, dün (Çarşamba) oturumun bitiminden sonra gazetecilere seslendi. (AP)

Merchan, Trump'ın 4 Nisan 2023'te çağrılmasının ilk gününden itibaren, Trump'ın seçim kampanyasını yürütme becerisine müdahale etmekten hoşlanmadığını söylemişti. Merchan, “O ABD Başkanlığı’na aday. Açıkçası, ABD Anayasası Birinci Değişikliği hakları çok önemli” ifadelerini kullanmıştı.

Merchan, 6 Mayıs'ta olası bir hapis cezası verme konusundaki isteksizliğini dile getirmiş ve suçlu bulunması halinde Trump'ın hapsedilmesinin yükünü taşıyacak diğer kişilerle ilgili endişelerini ifade ederek hapishaneyi ‘gerçekten son çare’ olarak tanımlamıştı. “Bu cezayı uygulamak zorunda kalacak insanlar için endişeleniyorum: Mahkeme memurları, infaz koruma memurları, Gizli Servis görevlileri ve diğerleri” şeklinde konuşan Merchan, ‘hapishanenin söz konusu olmadığı’ uyarısında bulundu.

Merchan duruşma sırasında Trump'a, “Eğer gerekli ve uygunsa bunu yapacağımı anlamanızı istiyorum” dedi.

Ancak hukuk uzmanları, sabıka kaydı bulunmayan 77 yaşındaki Trump için hapis cezasının pek olası görünmediğini söyledi. E sınıfı ağır suçlar 16 aydan dört yıla kadar hapisle cezalandırılabiliyor. Trump'ın suçlu bulunması halinde belirlenecek en önemli husus, bir devlet tesisinde ya da özel bir ortamda bir tür hapis cezasıyla mı yoksa şartlı tahliye yoluyla daha az kısıtlayıcı bir deneyimle mi karşı karşıya kalacağı.