Bilim insanları: Uzaylılar toz taneciklerinde bulunabilir

Bu çalışmanın bir parçası olmamakla birlikte, mikroskopla çekilen bu fotoğraf, ABD uzay ajansı NASA'nın 2004'teki Stardust görevinden gelen küçük kuyruklu yıldız enkaz parçacıklarının çarpma yollarını ve gövdelerini gösteriyor (NASA/JPL CC-0)
Bu çalışmanın bir parçası olmamakla birlikte, mikroskopla çekilen bu fotoğraf, ABD uzay ajansı NASA'nın 2004'teki Stardust görevinden gelen küçük kuyruklu yıldız enkaz parçacıklarının çarpma yollarını ve gövdelerini gösteriyor (NASA/JPL CC-0)
TT

Bilim insanları: Uzaylılar toz taneciklerinde bulunabilir

Bu çalışmanın bir parçası olmamakla birlikte, mikroskopla çekilen bu fotoğraf, ABD uzay ajansı NASA'nın 2004'teki Stardust görevinden gelen küçük kuyruklu yıldız enkaz parçacıklarının çarpma yollarını ve gövdelerini gösteriyor (NASA/JPL CC-0)
Bu çalışmanın bir parçası olmamakla birlikte, mikroskopla çekilen bu fotoğraf, ABD uzay ajansı NASA'nın 2004'teki Stardust görevinden gelen küçük kuyruklu yıldız enkaz parçacıklarının çarpma yollarını ve gövdelerini gösteriyor (NASA/JPL CC-0)

Bilim insanları, uzaylı yaşamın başka gezegenlerden fırlatılan tozlarda bulunabileceğini söylüyor.
Başka gezegenlerden fırlatılan tanecikler, gezegenlerindeki yaşamın izlerini hâlâ taşıyor olabilir.
Bir gezegen asteroit çarpması gibi devasa bir çarpışma yaşadığında, materyalinin parçaları genellikle uzaya savrulur. Materyaller daha sonra evrende seyahat ederek çok büyük zaman dilimlerinde muazzam mesafeler kat edebilir.
Bu materyal, mikroorganizma fosilleri gibi, o gezegenlerdeki yaşamın doğrudan ya da dolaylı belirtilerini içerebilir.
Ve yeni bir makale, insanlığın bir gün bu tozu bu yaşam belirtileri için inceleyebileceğini, hatta bunu şimdi bile yapabileceğini öne sürüyor.
Yeni makalenin yazarı, Tokyo Üniversitesi'nden Tomonori Totani, "Diğer gezegenlerden fırlatılan iyi korunmuş tanecikleri olası yaşam belirtileri için incelemeyi öneriyorum" diyor:
"Güneş sistemimiz dışında yaşam arayışı genellikle iletişim belirtilerinin aranması anlamına gelir ki bu da akıllı yaşama işaret ederken teknoloji öncesi yaşamı dışarıda bırakır.
Ya da araştırılan şey yaşamı ima edebilecek atmosferik işaretlerdir fakat doğrudan teyit olmadan, her zaman yaşamın varlığını gerektirmeyen bir açıklama olabilir. Bununla birlikte, toz taneciklerinde yaşam belirtileri varsa, sadece emin olmakla kalmaz, çok yakında bulabiliriz de."
Uzaya fırlatılan daha büyük materyal parçaları genellikle gezegenlerine geri düşer veya bir gezegenin etrafında yeni kalıcı yörüngelere katılır ve çok daha küçük olanlar muhtemelen yararlı yaşam belirtileri içeremeyecek kadar ufaktır. Ancak ortada, başka yerlerde yaşam bulmaya imkan tanıyacak yaklaşık 1 mikrometre boyutunda toz parçaları olabilir.
Böyle bir toz parçası sadece tek hücreli bir organizmaya ev sahipliği yapacak kadar büyük değil, aynı zamanda muhtemelen kendi güneş sistemini terk edecek kadar da küçüktür. Profesör Totani, toz parçacığının kendi güneş sistemini bir kez terk ettikten sonra bizimkine doğru yol alabileceğini öne sürüyor.
Dahası, bu taneciklerden bazıları halihazırda Dünya'da olabilir. Başka bir güneş sisteminden geldiğini tespit etmek zor olabilir ve ekstra çalışma gerektirebilir.
Totani, "Makalem, bu senaryonun farklı yönlerine ilişkin mevcut verileri kullanarak bu fikri araştırıyor" diyor: 
"Söz konusu mesafeler ve süreler çok büyük olabilir ve her ikisi de başka bir gezegenden yaşam belirtileri içeren herhangi bir püskürüğün bize ulaşma şansını azaltır. Buna bir de uzayda ısı ya da radyasyon nedeniyle küçük nesneleri yok edebilecek çok sayıda olay eklendiğinde şans daha da azalıyor.
Buna rağmen, her yıl bu türden yaklaşık 100 bin taneciğin Dünya'ya iniş yapıyor olabileceğini hesaplıyorum. Çok fazla bilinmeyen olduğundan bu tahmin çok yüksek ya da çok düşük kalabilir ancak bunu keşfetmek için gerekli araçlar zaten mevcut, dolayısıyla bu değerli bir arayış gibi görünüyor."
Çalışmayı anlatan "Solid grains ejected from terrestrial exoplanets as a probe of the abundance of life in the Milky Way" (Samanyolu'ndaki yaşam bolluğunun bir araştırması olarak karasal ötegezegenlerden fırlatılan katı tanecikler) başlıklı makale, International Journal of Astrobiology adlı akademik dergide yayımlandı.



Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
TT

Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)

Batılı ülkelerdeki büyük firmalar, Çin üretimi yapay zeka modellerini kullanmaya yöneliyor.

Wall Street Journal’ın (WSJ) analizinde, Amazon Web Services, Microsoft ve Google gibi Amerikan devlerinin, müşterilerine DeepSeek’i bir seçenek olarak sunmaya başladığını yazıyor.

Bu durumun, ABD hükümetinin veri güvenliği nedeniyle Çinli DeepSeek firmasının bazı uygulamalarını devlet cihazlarında yasaklamasına rağmen gerçekleştiğine işaret ediliyor.

Analiz firması Sensor Tower’ın verilerine göre, ABD’li OpenAI firmasının ürettiği ChatGPT en popüler yapay zeka destekli sohbet botu olma özelliğini koruyor. Küresel çapta uygulamanın 910 milyon kez indirildiği belirtiliyor. Çinli mühendislerin tasarladığı DeepSeek ise 125 milyon kez indirildi.

Harvard Üniversitesi’nin haziranda yayımladığı bir çalışmada, Çin’in yapay zekada öne çıkmasını sağlayan iki temel unsurun veri zenginliği ve insan sermayesi olduğu belirtilmişti.

WSJ’nin analizine göre de Amerikan şirketleri daha çok “yapay genel zeka” (AGI) gibi devrimsel ilerlemelere yoğunlaşırken, Çinli firmalar pratik uygulamalarla günlük sorunları çözmeye odaklanıyor. Çinli şirketler aynı zamanda modellerini açık kaynak olarak sunuyor. Bu sayede kullanıcılar modelleri kendi ihtiyaçlarına göre uyarlayabiliyor.

Alibaba’nın “Qwen” adlı açık kaynak modelinin dünya genelinde 100 binden fazla türevi geliştirildi. Haberde, Japonya Ekonomi Bakanlığı için özel yazılımlar geliştiren Tokyo merkezli Abeja şirketinin Google ve Meta yerine Qwen’i tercih ettiğine dikkat çekiliyor.

DeepSeek, diğer yapay zeka şirketlerine kıyasla düşük maliyetle ve az sayıda çip kullanarak geliştirdiği açık kaynaklı yeni modeli DeepSeek-R1'i, 20 Ocak'ta piyasaya sürmüştü. ABD’li şirketlerle yarışan modelleri daha ucuza geliştirip sattığını öne süren DeepSeek, Nvidia'dan Microsoft'a kadar teknoloji devlerinin yüzlerce milyar dolar değer kaybetmesine neden olmuştu.

Batılı ülkeler, DeepSeek’in siber güvenliği ihlal ettiğini ve verilerin Pekin yönetimiyle paylaşılmasını sağladığını öne sürmüş, firmaysa iddiaları yalanlamıştı.

Güney Afrika’daki Witwatersrand Üniversitesi, DeepSeek’in diğer yapay zeka modellerine göre daha iyi veri güvenliği sağladığını savunuyor. Üniversite yetkililerinden Tarık Surtee, “Açık kaynaklı olması ve çevrimdışı kullanılabilmesi, verilerimizi koruyor” diyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, RT