Trump suçlanırsa yine de başkanlığa aday olabilir mi?

ABD eski Başkanı Donald Trump (Reuters)
ABD eski Başkanı Donald Trump (Reuters)
TT

Trump suçlanırsa yine de başkanlığa aday olabilir mi?

ABD eski Başkanı Donald Trump (Reuters)
ABD eski Başkanı Donald Trump (Reuters)

Pek çok ABD’li ve ABD eski Başkanı Donald Trump’ın dünya çapındaki destekçileri, eski başkanın bir porno yıldızına ‘sus payı’ ödemesine yönelik davada alacağı cezayı merak ediyor.
New York Mahkemesi’nde büyük jürinin toplanamaması yüzünden Trump’ın soruşturma değerlendirmesi iki hafta ertelendi.
Şarku’l Avsat’ın CNN’den aktardığı habere göre Trump, 2016 başkanlık seçimlerini kazanmadan önce porno yıldızı Stormy Daniels’a sessiz kalması için 130 bin dolar ödenmesi konusunda mahkeme önünde hesap vermek zorunda kalacak.
ABD’nin 45. başkanı (2017-2021) olan Trump, seçmenlerine ‘5 Kasım 2024’te Beyaz Saray’ı yeniden kazanacaklarına’ dair söz veriyor.
Trump davada suçlanır veya gözaltına alınırsa, bu ülkede eski bir başkan için emsal teşkil edecek. Çünkü şimdiye kadar görevdeyken veya Beyaz Saray’dan ayrıldıktan sonra hiçbir başkan suçlanmadı.
ABD’nin yasal prosedürlerine göre, Trump muhtemelen birkaç dakikalığına kelepçelenebilir, gözaltında fotoğrafı çekilebilir ve parmak izi alınabilir.
Ancak New York’taki adli makamlar böyle bir sahneden ve ardından medya ve siyasi açıdan yaşanacak kaostan kaçınmak istiyor.
Birçok uzmana göre, ‘Trump hüküm giyerse yine de başkanlığa aday olabilir mi?’ sorusunun yanıtı ‘kesinlikle evet’.
Los Angeles’taki California Üniversitesi’nde hukuk profesörü olan Richard Hasen, “Trump’ın hüküm giymesi halinde aday olmasını engelleyen hiçbir şey yok” dedi.
Anayasa, başkanlık seçimlerinde aday olacak kişilerden sadece üç şey talep ediyor. Bunlar; doğuştan vatandaş olmak, en az 35 yaşında olmak ve en az 14 yıldır ABD’de ikamet ediyor olmak.
Siyasi bir mesele olarak, hüküm giymiş suçlu olabilecek ‘zanlı’ bir adayın seçimleri kazanması belki daha zor.
Tüm bunlar, adayların ellerinden gelenin en iyisini yapmalarına izin vermez. Ancak aday olmaları ve seçilmeleri yasak değildir.

Diğer kısıtlamalar Trump için geçerli mi?
Anayasa’da 14. ve 22. değişiklikler önemli, ancak bunların hiçbiri şu anda söz konusu davalarda Trump için geçerli değil.

Terim sınırları
22. değişiklik, iki kez başkan olan (yani iki kez seçilen veya bir başkasının görev süresinin bir kısmında görev yapan ve ardından kendi başkanlığını kazanan) herkesin tekrar aday olmasını yasaklar. Bu, 2020 seçimlerini kaybettiğinden beri Trump için geçerli değil.

Suçlama
Bir kişi Temsilciler Meclisi tarafından suçlanır ve Senato tarafından ağır suçlar ve kabahatler nedeniyle mahkum edilirse, görevden alınır ve yeniden hizmetten diskalifiye edilir. Trump, başkanlığı sırasında Meclis tarafından iki kez suçlanmasına rağmen, Senato tarafından da iki kez beraat etti.

Diskalifiye
14. değişiklik ise, özellikle eski Konfederasyon askerlerine yönelik bir gözle yazılmış bir diskalifiye etme maddesi içeriyor.
Trump’ın porno yıldızına sus payı ödemesiyle ilgili olarak New York’daki olası suçlamaların isyana teşvik ile hiçbir ilgisi yok. Gizli belgelerle ilgili olası federal suçlamalar da yok.

Trump suçlu bulunursa oy kullanabilir mi?
Trump, New York’ta bir ağır suçtan hüküm giyerse, en azından olası bir cezasını çekene kadar, memleketi Florida’da oy kullanamayacak.

Trump hapse atılabilir mi?
ABD eski başkanı henüz suçlanmadı, yargılanmadı veya mahkum edilmedi.
Herhangi bir iddianame, New York’taki E Sınıfı bir suç için bile olsa, herhangi bir sanık için hapis cezasıyla sonuçlanmayacak türden şiddet içermeyen suç türü olacaktır.
Hasen, “Trump’ın bu suçlamalardan herhangi biriyle suçlanması halinde hapse atılmasını beklemiyorum” dedi.



Putin Avrupa'ya: Savaş istemiyoruz ama hazırız

Putin, dış politika danışmanı Yuri Ushakov (solda) ve Rusya Doğrudan Yatırım Fonu CEO'su Kirill Dmitriev (sağda), ABD Özel Temsilcisi Steve Wittkoff ve Jared Kushner ile görüşmeler sırasında (AP)
Putin, dış politika danışmanı Yuri Ushakov (solda) ve Rusya Doğrudan Yatırım Fonu CEO'su Kirill Dmitriev (sağda), ABD Özel Temsilcisi Steve Wittkoff ve Jared Kushner ile görüşmeler sırasında (AP)
TT

Putin Avrupa'ya: Savaş istemiyoruz ama hazırız

Putin, dış politika danışmanı Yuri Ushakov (solda) ve Rusya Doğrudan Yatırım Fonu CEO'su Kirill Dmitriev (sağda), ABD Özel Temsilcisi Steve Wittkoff ve Jared Kushner ile görüşmeler sırasında (AP)
Putin, dış politika danışmanı Yuri Ushakov (solda) ve Rusya Doğrudan Yatırım Fonu CEO'su Kirill Dmitriev (sağda), ABD Özel Temsilcisi Steve Wittkoff ve Jared Kushner ile görüşmeler sırasında (AP)

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, dün ABD'nin Ukrayna'daki savaşı sona erdirme planı konusunda ABD başkanlık temsilcisi Steve Wittkoff ile yapacağı görüşme öncesinde, ülkesinin "savaşa hazır" olduğunu belirterek, Avrupa'ya sert bir uyarıda bulundu.

Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Putin ile Wittkoff arasındaki görüşmeyi "çatışmanın barışçıl çözümüne doğru atılmış önemli bir adım" olarak nitelendirdi.

Putin, toplantı öncesinde Rus güçlerinin sahada önemli bir atılımın eşiğinde olduğunu belirterek, güçlü mesajlar verdi. Avrupalılara seslenerek, barışı engellemeye çalıştıklarını ve ülkesiyle gerilimi artırmaya devam ettiklerini söyledi. "Avrupa ile savaşa girme niyetinde değiliz, ancak Avrupa savaş istiyorsa, biz de hazırız" uyarısında bulundu.


Netanyahu af konusunda Trump'tan daha fazla yardım istedi

ABD Başkanı Donald Trump, 13 Ekim 2025'te Kudüs'teki İsrail Knesset'inde İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile görüşüyor (Reuters)
ABD Başkanı Donald Trump, 13 Ekim 2025'te Kudüs'teki İsrail Knesset'inde İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile görüşüyor (Reuters)
TT

Netanyahu af konusunda Trump'tan daha fazla yardım istedi

ABD Başkanı Donald Trump, 13 Ekim 2025'te Kudüs'teki İsrail Knesset'inde İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile görüşüyor (Reuters)
ABD Başkanı Donald Trump, 13 Ekim 2025'te Kudüs'teki İsrail Knesset'inde İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile görüşüyor (Reuters)

Axios dün, iki Amerikalı ve bir İsrailli yetkiliye dayandırdığı haberinde, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun pazartesi günü yaptığı telefon görüşmesinde, İsrail cumhurbaşkanından af dilerken ABD Başkanı Donald Trump'tan daha fazla destek istediğini bildirdi.

İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog, Başbakan Binyamin Netanyahu'nun af talebine ilişkin pazartesi günü yaptığı açıklamada, "Biz sadece devletin çıkarlarını göz önünde bulunduracağız" dedi.

Netanyahu, pazar günü yıllardır süren yolsuzluk davasında Herzog'dan resmen af ​​talebinde bulundu ve ceza yargılamasının İsrail'i yönetme yeteneğini engellediğini, affın ulusal çıkarlara hizmet edeceğini savundu.

İsrail'in kuruluşundan bu yana en uzun süre görev yapan başbakanı olan Netanyahu, rüşvet, dolandırıcılık ve güveni kötüye kullanma suçlamalarını uzun süredir reddediyor.

Şarku'l Avsat'ın Reuters'ten aktardığına göre avukatları, İsrail Cumhurbaşkanlığı Ofisi'ne yazdıkları mektupta, Netanyahu'nun hala hukuki sürecin kendisinin tamamen beraatiyle sonuçlanacağına inandığını belirtti.

Netanyahu, partisi Likud'dan yayımladığı kısa video açıklamasında, "Avukatlar bugün af talebini cumhurbaşkanına ilettiler ve ülkenin çıkarlarını önemseyen herkesin bu adımı desteklemesini bekliyorum" ifadelerini kullandı.


Peru'da bir başkan adayı aracına düzenlenen silahlı saldırıdan sağ kurtuldu

Peru'da cumhurbaşkanlığı seçimlerinde sağcı aday Rafael Belaunde (AP)
Peru'da cumhurbaşkanlığı seçimlerinde sağcı aday Rafael Belaunde (AP)
TT

Peru'da bir başkan adayı aracına düzenlenen silahlı saldırıdan sağ kurtuldu

Peru'da cumhurbaşkanlığı seçimlerinde sağcı aday Rafael Belaunde (AP)
Peru'da cumhurbaşkanlığı seçimlerinde sağcı aday Rafael Belaunde (AP)

Peru’da sağcı cumhurbaşkanı adayı Rafael Belaunde, dün Lima'nın güneyindeki Cerro Azul bölgesinde aracına ateş açılmasından yara almadan kurtuldu.

Şarku'l Avsat'ın AFP'den aktardığı habere göre Polis Şefi General Oscar Arriola, gazetecilere yaptığı açıklamada, Halkın Özgürlüğü Partisi liderinin aracını hedef alarak, "Bir motosikletten ateş açıldığını" belirtti.

Polis, X platformunda yayınlanan açıklamasında, saldırıda yaralanan olmadığını vurguladı.

Yetkililer ayrıca, Belaunde’nin şoförünün de saldırıdan yara almadan kurtulduğunu doğruladı.

Arriola, sağcı liderin polise "tehdit almadığını" söylediğini belirtti.

Belaunde, 12 Nisan'da yapılması planlanan cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday. 50 yaşındaki Belaunde 1963-1968 ve 1980-1985 yılları arasında ülkeyi yöneten eski devlet başkanı Fernando Belaunde'nin torunu.