Bilim insanları Güneş Sistemi'nin sınırındaki "olağandışı radar kesitlerinin" muhtemel kaynağını buldu

Pexels
Pexels
TT

Bilim insanları Güneş Sistemi'nin sınırındaki "olağandışı radar kesitlerinin" muhtemel kaynağını buldu

Pexels
Pexels

Bilim insanları, Güneş Sistemi'nin sınırındaki "olağandışı radar kesitlerine" bir açıklama bulduğuna inanıyor.
Jüpiter ve Satürn'ün yörüngesindeki buzlu uydular, hem karasal gezegenlerden hem de Dünya'daki çoğu buzdan çok farklı olduğu için bilim insanlarının kafasını karıştırıyor. Radar kesitlerinin belirgin biçimde farklı olması bunların nasıl meydana geldiğiyle ilgili sorulara yol açıyor.

"Bu cisimler ayrıca karanlık olması beklenen bölgelerde bile son derece parlak."

The Independent'ın haberine göre, yeni çalışmanın ortak yazarlarından Jason Hofgartner, "Jüpiter ve Satürn'ün yörüngesindeki buzlu uyduların radar kesitlerini açıklama amacıyla 6 farklı model yayımlandı" diyor.
Bu cisimlerin radarı saçma biçimi, Mars ve Dünya gibi karasal gezegenlerin yanı sıra asteroitler ve kuyrukluyıldızlar gibi daha küçük cisimlerinkinden de son derece farklı.
Artık bilim insanları uyumlu geri saçılmada karşıtlık etkisi (coherent backscatter opposition effect) yani CBOE diye bilinen özel bir etkinin uydulardan gelen olağanüstü radar kesitlerini açıklayabileceğine inanıyor.
Hofgartner, "Karşı konumda durduğunuzda, Güneş sizinle nesne arasındaki doğruda, tam arkanızda konumlanır ve yüzey normalde olduğundan çok daha parlak görünür" diyor.

"Bu, karşıtlık etkisi olarak bilinir. Radar söz konusu olduğundaysa, Güneş yerine bir verici ve gözleriniz yerine de bir alıcı geçer."

Buzlu bir yüzeyde bu etki daha da güçlüdür. Işığın buzda sekerken saçılması, onu daha da parlaklaştırır.
Dr. Hofgartner, "Bence bu bize bu nesnelerin yüzeylerinin ve metrelerce aşağıya inen yüzey altlarının çok bozuk olduğunu söylüyor" diye belirtiyor.

"Birbirlerine pek benzemiyorlar. Buzlu kayalar manzaraya hakim; belki de bir heyelan sonrası oluşan kaotik karmaşaya benziyor. Bu da ışığın neden bu kadar çok farklı yöne sekip bize bu olağandışı polarizasyon kesitlerini verdiğini açıklıyor."

Çalışma, bugün Nature Astronomy'de yayımlanan "An icy-satellite radar-properties continuum that requires the coherent backscatter effect" (Uyumlu geri saçılma etkisi yaratan bir buzlu uydunun radar özelliklerinin sürekliliği) başlıklı makalede anlatılıyor.
Bu çalışma, 1990'larda yayımlanan ve CBOE'nin bu olağandışı radar kesitlerini açıklayacağını ileri süren çalışmanın devamı niteliğinde. Daha sonra araştırmacılar, bu tuhaf verilerin başka yollarla da açıklanabileceğini öne sürdü.
Ancak yeni çalışma, bu teorinin arkasındaki modeli geliştiriyor ve araştırmacılar artık bunun uyduların tüm farklı ve beklenmedik özelliklerini açıklayabilecek tek süreç olduğunu iddia ediyor.



Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
TT

Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)

Batılı ülkelerdeki büyük firmalar, Çin üretimi yapay zeka modellerini kullanmaya yöneliyor.

Wall Street Journal’ın (WSJ) analizinde, Amazon Web Services, Microsoft ve Google gibi Amerikan devlerinin, müşterilerine DeepSeek’i bir seçenek olarak sunmaya başladığını yazıyor.

Bu durumun, ABD hükümetinin veri güvenliği nedeniyle Çinli DeepSeek firmasının bazı uygulamalarını devlet cihazlarında yasaklamasına rağmen gerçekleştiğine işaret ediliyor.

Analiz firması Sensor Tower’ın verilerine göre, ABD’li OpenAI firmasının ürettiği ChatGPT en popüler yapay zeka destekli sohbet botu olma özelliğini koruyor. Küresel çapta uygulamanın 910 milyon kez indirildiği belirtiliyor. Çinli mühendislerin tasarladığı DeepSeek ise 125 milyon kez indirildi.

Harvard Üniversitesi’nin haziranda yayımladığı bir çalışmada, Çin’in yapay zekada öne çıkmasını sağlayan iki temel unsurun veri zenginliği ve insan sermayesi olduğu belirtilmişti.

WSJ’nin analizine göre de Amerikan şirketleri daha çok “yapay genel zeka” (AGI) gibi devrimsel ilerlemelere yoğunlaşırken, Çinli firmalar pratik uygulamalarla günlük sorunları çözmeye odaklanıyor. Çinli şirketler aynı zamanda modellerini açık kaynak olarak sunuyor. Bu sayede kullanıcılar modelleri kendi ihtiyaçlarına göre uyarlayabiliyor.

Alibaba’nın “Qwen” adlı açık kaynak modelinin dünya genelinde 100 binden fazla türevi geliştirildi. Haberde, Japonya Ekonomi Bakanlığı için özel yazılımlar geliştiren Tokyo merkezli Abeja şirketinin Google ve Meta yerine Qwen’i tercih ettiğine dikkat çekiliyor.

DeepSeek, diğer yapay zeka şirketlerine kıyasla düşük maliyetle ve az sayıda çip kullanarak geliştirdiği açık kaynaklı yeni modeli DeepSeek-R1'i, 20 Ocak'ta piyasaya sürmüştü. ABD’li şirketlerle yarışan modelleri daha ucuza geliştirip sattığını öne süren DeepSeek, Nvidia'dan Microsoft'a kadar teknoloji devlerinin yüzlerce milyar dolar değer kaybetmesine neden olmuştu.

Batılı ülkeler, DeepSeek’in siber güvenliği ihlal ettiğini ve verilerin Pekin yönetimiyle paylaşılmasını sağladığını öne sürmüş, firmaysa iddiaları yalanlamıştı.

Güney Afrika’daki Witwatersrand Üniversitesi, DeepSeek’in diğer yapay zeka modellerine göre daha iyi veri güvenliği sağladığını savunuyor. Üniversite yetkililerinden Tarık Surtee, “Açık kaynaklı olması ve çevrimdışı kullanılabilmesi, verilerimizi koruyor” diyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, RT