NASA'nın yeni uzay kıyafetleri neden beyaz değil?

Kıyafetin bedene tam anlamıyla uygun olması, aşırı yorgunluğu ve fiziksel yaralanma riskini azaltıyor (AP)
Kıyafetin bedene tam anlamıyla uygun olması, aşırı yorgunluğu ve fiziksel yaralanma riskini azaltıyor (AP)
TT

NASA'nın yeni uzay kıyafetleri neden beyaz değil?

Kıyafetin bedene tam anlamıyla uygun olması, aşırı yorgunluğu ve fiziksel yaralanma riskini azaltıyor (AP)
Kıyafetin bedene tam anlamıyla uygun olması, aşırı yorgunluğu ve fiziksel yaralanma riskini azaltıyor (AP)

NASA'nın 2026'da Artemis görevi kapsamında Ay'a göndermeyi planladığı astronotlar için hazırlanan uzay kıyafetleri dikkat çekici bir tasarıma sahip.
Uzay firması Axiom Space'in NASA'yla imza attığı 228 milyon dolarlık kontrat sonucunda hazırladığı prototip kıyafet, önceki hafta görücüye çıkarılmıştı.
"AxEMY Yeni Nesil" diye adlandırılan uzay giysisi, 1972'de sona eren Apollo Ay görevlerinden sonra gök cismine ilk kez adım atacak astronotların hareket etmesini kolaylaştıracak pek çok yenilik içeriyor.
Hazırlanması 6 ay süren kıyafet sayesinde astronotlar Ay'da zıplamak zorunda kalmayacak. Zira astronotların rahat adım atmasını sağlayacak özel botlar da giysiye dahil.
Öte yandan 15 Mart'ta düzenlenen etkinlikte tanıtılan yeni kıyafette üzerinde durulmayan "karanlık" bir nokta var.
Siyah taban üzerine turuncu ve mavi desenlerle bezenmiş uzay kıyafeti, son derece fütüristik bir görünüme sahip olsa da aslında biraz da yanıltıcı.
Zira astronotların Ay yüzeyindeyken tıpkı Apollo görevlerinde olduğu gibi beyaz kıyafet giymesi gerekiyor.

Siyah giysi tehlike yaratır
Uzmanlara göre astronotlar Ay'da siyah bir giysiyle dolaşırsa hayatları tehlikeye girebilir.
Bu yüzden Ay yüzeyine adım attıklarında üzerlerindeki Axiom tasarımı giysiler aslında beyaz olacak.
Ay'da insanları Güneş'in radyasyonundan koruyacak bir atmosfer yok. Bu da sıcaklığı iyi ayarlamanın hayatta kalmanın bir numaralı kuralı olduğu anlamına geliyor. 
Astronotları Güneş'in filtrelenmemiş ışığında serin tutmak için uzay giysileri yansıtıcı ve iyi yalıtımlı olmalı. Bu yansıtıcılığı sağlamak için en iyi rengin de beyaz olduğu biliniyor.
Axiom Space'ten yapılan basın açıklamasında, yeni prototipte aslında "tescilli tasarımın gizlendiği" ifade edildi.
Şirket sözcüsü Meridyth Moore, "Beyaz versiyon doğrudan NASA'ya verilecek. Bu yaz sonunda NASA'ya teslim edilecek bir eğitim giysisi koleksiyonu hazırlıyoruz" dedi.
Moore, gerçek beyaz giysinin halka ne zaman sunulacağı sorusuna şu yanıtı verdi:
"Güncel bir tarihimiz yok. NASA'yla birlikte karar vereceğiz."
Independent Türkçe, Business Insider, Science Alert



İlk insanların beslenme sırları, 300 bin yıllık ahşap aletlerle birlikte gün yüzüne çıktı

(Liu ve ekip arkadaşları/Science)
(Liu ve ekip arkadaşları/Science)
TT

İlk insanların beslenme sırları, 300 bin yıllık ahşap aletlerle birlikte gün yüzüne çıktı

(Liu ve ekip arkadaşları/Science)
(Liu ve ekip arkadaşları/Science)

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

Çin'in güneybatısında keşfedilen 300 bin yıllık nadir ahşap aletler, bölgedeki ilk insanların büyük ölçüde kök ve yumrular gibi yeraltı bitkileriyle beslendiğini gösteriyor.

Hakemli dergi Science'da perşembe günü yayımlanan bulgular, Doğu Asya'daki erken insan atalarının gelişmiş bilişsel becerilerine, yaşantılarına, beslenme biçimlerine ve çevrelerine ışık tutuyor.

Yunnan eyaletinin Jiangchuan bölgesinde yer alan göl kıyısındaki Gantangqing arkeolojik kazı alanında, oksijenden yoksun kil tortularda ahşap aletlerin korunması sayesinde bu nadir buluntu elde edildi.

Araştırmacılar tortularda yaklaşık bin organik kalıntı da buldu.

Ortaya çıkarılan kalıntıları gelişmiş teknikler kullanarak tarihlendiren bilim insanları, aletlerin 250 bin ila 350 bin yıllık olduğunu tespit etti.

Bilim insanları, çeşitli biçim ve işlevlere sahip "son derece nadir" ahşap aletlerin yaklaşık 300 bin yıllık katmanlardan çıkarıldığını söylüyor.

Bugüne kadar bu döneme ait, biri Avrupa'da diğeri Afrika'da olmak üzere ahşap alet içeren sadece iki keşif yapılmıştı.
 

Görsel kaldırıldı.

Gantangqing'deki ahşap aletler (Liu ve ekip arkadaşları/Science)


Yeni keşfedilen çubuklardan ikisi, İtalya'nın Poggetti Vecchi bölgesinde bulunan 171 bin yıllık aletlere benzerlik gösteriyor.

Kanca biçimli benzersiz 4 aletin daha ortaya çıkarıldığını belirten bilim insanları, bunların muhtemelen kökleri kesmek için kullanıldığını söylüyor.

Ayrıca araştırmacıların ahşap aletlerin üzerinde kasıtlı cilalama ve kazıma izleri, kenarlarındaysa toprak kalıntıları saptaması, bunların kök ve yumrular gibi yeraltı bitkilerini kazmak için kullanıldığına işaret ediyor.

Bilim insanları, "Ahşap aletler arasında kazma çubukları ve küçük, eksiksiz, elle tutulan sivri uçlu aletler var" diye yazıyor.

Bilim insanları bu bulgulara dayanarak insanların Doğu Asya'daki atalarının muhtemelen bitki temelli bir beslenme biçimi izlediğinden şüphelenirken, bölgede çam fıstığı, fındık, kivi meyvesi ve su yumrularına dair kanıtlar tespit edildi.

Buna karşılık Avrupa ve Afrika'da saptanan ahşap aletler av aletleri, mızraklar ve mızrak uçlarıydı.

Çalışmanın ortak yazarı arkeolog Bo Li şöyle diyor:

Bu keşif, erken insan adaptasyonuna ilişkin önceki varsayımlara meydan okuyor. Çağdaş Avrupa yerleşimleri (Almanya'daki Schöningen gibi) büyük memelileri avlamaya odaklanırken, Gantangqing subtropik bölgelerde bitki temelli, eşsiz bir hayatta kalma stratejisini ortaya koyuyor.

Dr. Li, "Ahşap aletlerin çeşitliliği ve karmaşıklığı da arkeolojik kayıtlardaki önemli bir boşluğu dolduruyor, çünkü 100 bin yıldan daha eski ahşap aletler Afrika ve Batı Avrasya dışında son derece nadir görülüyor" ifadelerini kullanıyor.

Keşif, ahşap aletleri kullanan erken insanların dünya genelinde çok daha geniş bir alana yayıldığını gösteriyor.

Ayrıca farklı ortamlarda yaşayan tarih öncesi kültürlerin yerel olarak işlerine yarayacak aletler geliştirdiğine de işaret ediyor.


Independent Türkçe, independent.co.uk/news