Buteflika dönemindeki bürokrat ve iş adamlarına yönelik yargılamalar sürüyor

Said Buteflika (Şarku’l Avsat)
Said Buteflika (Şarku’l Avsat)
TT

Buteflika dönemindeki bürokrat ve iş adamlarına yönelik yargılamalar sürüyor

Said Buteflika (Şarku’l Avsat)
Said Buteflika (Şarku’l Avsat)

Cumhuriyet Başsavcısı, Başkent Cezayir’de yargılanan Devlet İkamet Kurumu’nun eski müdürü Hamid Malazi hakkında 5 yıl hapis cezası istedi. Savcılık, Eski Cumhurbaşkanı Abdelaziz Buteflika döneminde (1999-2019) rejimin ileri gelenlerinden bir olan Malazi’yi yolsuzlukla yapmakla suçluyor. Öte yandan avukatlar Eski Cumhurbaşkanı’nın kardeşi Said Buteflika’nın ‘4352 telefon mesajı’ olarak bilinen davasının 4 Nisan’da başlayacağını duyurdu.
Yakın zamanda cezaevinden çıkan Malazi başkentin batı banliyölerinde bulunan ve inşaat projesi 1990’lı yıllarının başlarına dayanan Sheraton Oteli de dahil olmak üzere devlete ait yapı ve tesislerin işletme dönemine ilişkin süreçte yolsuzlukla yapmakla suçlanıyor. Buteflika’nın 2019’da iktidardan ayrılmasının ardından yetkililer tarafından başlatılan güvenlik soruşturmaları kapsamında Malazi, görevi gereği denetlediği ve o dönemde giderleri 700 milyon doları aşan bu projede verilen rüşvet ve komisyonlar hakkında sorguya çekildi.
Savcılık iddianamesinde proje için harcanan meblağları ‘astronomik meblağlar’ olarak nitelendirdi. Oteldeki güvenlik kameralarının, Çinli bir şirketten diğer yabancı şirketlerin sunduğu fiyatlara kıyasla daha büyük meblağlar karşılığında satın alındığına dikkat çekti. Bu durum, Malazi’nin projeyi kişisel çıkar sağlamak amacıyla Çinli şirket yetkililerine verdiğine dair yolsuzluk suçlmasına neden oldu. Savcılık temsilcisi, mahkemenin kamera anlaşmasıyla ilgili olarak atadığı adli bilirkişinin ‘Fiyatın diğer şirketlere kıyasla dört katı olduğu kanıtlandı” sonucuna ulaştığını açıkladı.
Malazi’nin savunması ise, bu proje için yapılan alımların ‘Kamu İhale Kanunu’na bağlı olduğunu’ belirterek ‘müvekkiline yönelik suçlamalara tepki gösterdi. Mahkeme kararını önümüzdeki haftalarda açıklayacak.
 Malazi, kara para aklama’, ‘görevi kötüye kullanma’ ve ‘yabancı ülkeler için casusluk’ da dahil olmak üzere çeşitli suçlamalardan daha önce 3 yıl  hapis cezası almıştı.
Öte yandan Yüksek Mahkeme, eski Ulusal Dayanışma, Aile ve Kadının Statüsü Bakanı Cemal Ul Abbas’ın ‘terör kurbanlarının ailelerine verilen yardımlardan zimmete para geçirme’ davasında yapılan temyiz başvurusunu reddetti. Yargıtay, hakkındaki 4 yıllık hapis cezasını birkaç ay önce almıştı. 80 yaşındaki bakan, kamu fonlarını zimmete geçirmek’ ve ‘görevi kötüye kullanmakla suçlandı. Söz konusu yardımlar, geçen 90’lı yıllarda terör örgütleri tarafından öldürülen insanların çocuklarına 10 yıl önce Bakanlık tarafından yapılan bağış ve yardımlara dayanıyor. Başka bir davada Abbas, Ulusal Kurtuluş Cephesi partisinin Genel Sekreteri olduğu dönemde, 2017 parlamento seçimlerinde ‘rüşvet almakla’ suçlandı. Aynı davada iki oğluna da çeşitli suçlamalar yöneltildi.
Şarku’l Avsat’ın El-Watan gazetesinden aktardığı habere göre, merhum Cumhurbaşkanı’nın kardeşi ve eski başdanışmanı Said Buteflika’nın avukatları pazar günü, yargılamanın bir hafta sonra yapılması kararı protesto edildi bunun için ‘72 sanık ve 41 tanığın yer aldığı bir dosyada savunmaların hazırlanmasına sürenin yetmediği ve bu nedenle mahkemenin gerçeğe ulaşamayacağını’ savundu. Gazete, avukatların dava başladığında dosyanın işlenmesinin ertelenmesini talep edeceklerini aktardı.
Baş şüpheli olan Said hakkında, projelerini kolaylaştırmak ve bakanlarla çalışmak için yaptığı müdahale de dahil olmak üzere, otoriteye yakın birçok iş adamıyla 4 binden fazla telefon mesajlaşmayı ele alan dava yürütülüyor. Söz konusu mesajlar, 2019 halk hareketinin gösterileri sırasında, iş adamlarının canlarının ve mallarının tehlikede olduğuna dair mesajları da içeriyordu.
Soruşturmalara göre Said, şu anda hapiste olan iş adamlarının kendilerine büyük kârlar getiren projelere başlamalarını sağlamak için kardeşinin hastalığı sırasında ‘fiili Cumhurbaşkanı’ olarak gücünü kullandı.
Büyük halk gösterilerinin baskısı altında 2 Nisan 2019’da Cumhurbaşkanı Buteflika’nın istifasının ardından yetkililer, mahkemelerin ağır cezalara mahkum ettiği 3 eski başbakan da dahil olmak üzere onlarca sivil ve askeri yetkili ile iş adamını tutuklayıp hapis cezası verdi.



Trump'ın eş-Şera ile görüşmesi, çeyrek asırdır gerçekleşen ilk ABD-Suriye zirvesi olma özelliği taşıyor

Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)
Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)
TT

Trump'ın eş-Şera ile görüşmesi, çeyrek asırdır gerçekleşen ilk ABD-Suriye zirvesi olma özelliği taşıyor

Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)
Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)

ABD Başkanı Donald Trump bugün Suudi Arabistan'da, Beşşar Esed ve rejiminin devrilmesine öncülük eden Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera ile görüşecek. Beyaz Saray'dan yapılan açıklamada, “Başkan Donald Trump, Suudi Arabistan ziyareti sırasında Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera’yla görüşmeyi kabul etti” denildi.

Bu açıklama, Trump'ın Riyad'daki Suudi Arabistan – ABD Yatırım Forumu sırasında yaptığı “Suriye ile normal ilişkileri yeniden tesis etmek için adımlar attım. Suriye'ye parlama şansı vermek için yaptırımların kaldırılması talimatı vereceğim. Artık parlama zamanı geldi. Tüm yaptırımları durduracağız. İyi şanslar Suriye, bize çok özel bir şey göster” açıklamasının ardından geldi.

Eş-Şera, eski Devlet Başkanı Hafız Esed'in 2000 yılında Cenevre'de Bill Clinton ile görüşmesinden bu yana bir ABD Başkanı ile görüşen ilk Suriye lideri olacak.

Bu arada haber siteleri Suriyeli kaynaklara dayanarak eş-Şera'nın bugün Suudi Arabistan'ı ziyaret edeceğini ve bu ziyaretin ABD Başkanı Donald Trump'ın Körfez liderleriyle yapacağı toplantıya denk geleceğini duyurdu. ABD, eş-Şera'nın geçtiğimiz aralık ayında iktidara gelmesinden bu yana onunla nasıl başa çıkacağını düşünüyor. Körfez liderleri Şam'daki yeni hükümeti desteklediklerini ve 14 yıllık iç savaş sırasında Esed rejimine destek veren İran'ın Suriye'de yeniden nüfuz sahibi olmasını engelleyeceği için Trump'ın da bu hükümeti desteklemesini istediklerini ifade ettiler.

fvyuı
Suriye’nin başkenti Şam’da Beşşar Esed ve Hafız Esed'in resimlerinin olduğu tabelayı kaldıran güvenlik güçleri (AFP)

Trump'la görüşme, 2003'te ABD öncülüğünde ülkenin işgalini takip eden isyandaki rolü nedeniyle bir zamanlar Irak'ta hapsedilen Suriye Cumhurbaşkanı için büyük bir destek.

Eş-Şera ocak ayında, Heyetu Tahriru’ş-Şam'ın (HTŞ) öncülüğündeki muhalif grupların Şam'a girerek Esed ailesinin 54 yıllık iktidarına son verdiği görkemli saldırıdan bir ay sonra Suriye'nin cumhurbaşkanı olarak atandı.

Dönemin Başkanı Joe Biden kararı, yönetimi henüz yeni Suriye hükümetini resmen tanımamış olan Trump'a bıraktı. Esed döneminde Şam'a uygulanan yaptırımlar halen yürürlükte.

Trump pazartesi günü yaptığı açıklamada, Suriye hükümetine yönelik yaptırımları kaldırmayı düşündüğünü söyledi. “Suriye'ye yönelik yaptırımları kaldırmak isteyebiliriz, çünkü onlara yeni bir başlangıç için fırsat vermek istiyoruz” diyen Trump, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın kendisini bu yönde teşvik ettiğini belirtti. Bu yorumlar, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'ya karşı derin bir kuşku duyan Trump için belirgin bir ton değişikliğine işaret ediyor.

fgtyhju
Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)

Şarku’l Avsat’ın Reuters’tan aktardığına göre, 30 Nisan'da Şam'da eş-Şera ile dört saat görüşen Trump yanlısı ABD'li aktivist Jonathan Bass, Suriyeli ve Körfez ülkelerinden aktivistlerle birlikte, Trump'ın Suudi Arabistan, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ziyareti sırasında iki başkan arasında tarihi bir görüşme ayarlamaya çalıştı.

dfevrgthyju
Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera geçtiğimiz mart ayında Kahire'de Filistin konulu Arap Birliği Zirvesi’ne katıldı. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)

Suriye, ülkeyi küresel finans sisteminden izole eden ve 14 yıllık acımasız bir savaşın ardından ekonomik iyileşmeyi son derece zorlaştıran ABD yaptırımlarının hafifletilmesi için Washington'un koşullarını yerine getirmekte zorlanıyor.

Bugün Riyad'da ABD Başkanı ile görüşmeye hazırlanan eş-Şera, kendisine yapılan resmi davetin önde gelen İran yanlısı Iraklı siyasetçiler ve destekçileri tarafından ağır bir şekilde eleştirilmesinin ardından cumartesi günü Bağdat'ta yapılacak Arap Birliği Zirvesi’ne katılmayacağı için özür diledi.

Diplomatik bir kaynak pazartesi günü AFP'ye yaptığı açıklamada, “Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera, 17 Mayıs'ta Irak'ın başkenti Bağdat'ta yapılması planlanan 34. olağan Arap Birliği Zirvesi’ne katılmayacak. Suriye Dışişleri Bakanı Esad Hasan eş-Şeybani ülkesinin zirve heyetine başkanlık edecek” dedi.