عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
TEKNOLOJİ

James Webb Uzay Teleskobu, Dünya benzeri gezegende yaşam umutlarını söndürdü

TRAPPIST-1b kendi yıldızına Dünya'nın Güneş'e olduğundan 100 kat daha yakın (NASA)
TRAPPIST-1b kendi yıldızına Dünya'nın Güneş'e olduğundan 100 kat daha yakın (NASA)
TT
TT

James Webb Uzay Teleskobu, Dünya benzeri gezegende yaşam umutlarını söndürdü

TRAPPIST-1b kendi yıldızına Dünya'nın Güneş'e olduğundan 100 kat daha yakın (NASA)
TRAPPIST-1b kendi yıldızına Dünya'nın Güneş'e olduğundan 100 kat daha yakın (NASA)

NASA'nın çığır açan James Webb Uzay Teleskobu, Dünya büyüklüğündeki gezegene dair yaşam umutlarını büyük ölçüde söndürdü.
Dünya'dan sadece 40 ışıkyılı uzaklıkta yer alan TRAPPIST-1b adlı kayalık gezegenin atmosferden yoksun olduğu keşfedildi.
Bulgu, "M yıldızları" diye de bilinen son derece soğuk kırmızı cüce yıldızların yörüngesinde dönen ötegezegenlere dair önemli ipuçları sunuyor.
Hakemli bilimsel dergi Nature'da yayımlanan araştırmanın Dünya dışı yaşam arayışını da doğrudan ilgilendiren sonuçları var. Zira bilinen şekliyle yaşamın varlığını sürdürebilmek için atmosfere ihtiyacı var.
TRAPPIST-1b, Güneş'in kütlesinin sadece yüzde 9'u kadar kütleye sahip bir yıldızın etrafında dönüyor. Ancak bu sistemdeki yıldıza en yakın gezegen.
Bilim insanları TRAPPIST-1b'nin yıldızına kütleçekim kilidiyle bağlı olduğunu belirtiyor. Diğer bir deyişle gezegenin bir yüzü her zaman yıldıza dönük. Diğer yüzü ise uzay boşluğuna bakıyor.
NASA araştırmacıları, 8 Kasım ve 3 Aralık 2022 arasında James Webb Uzay Teleskobu'ndan yapılan gözlemleri inceledi.
NASA Ames Araştırma Merkezi'nde gezegen bilimcisi ve çalışmanın ortak yazarı Taylor Bell, "Gezegen, Merkür'den daha az radyasyon alıyor ama yine de Merkür ve Venüs arasında bir yerde" dedi:
"Epey fazla ısı alıyor. Ölçtüğümüz sıcaklık, temelde sadece Güneş ışığıyla pişirilen bir kayaya benziyor."
Bulgulara göre gezegenin yıldıza bakan tarafındaki sıcaklığı kabaca 230 derece. Yani suyun kaynama noktasının iki katından fazla.
Gezegenin atmosferi olsaydı aydınlık tarafındaki ısı gezegen boyunca dağılabilirdi. Ancak bunun yerine gezegenin bir tarafı çok sıcak, diğer tarafı da soğuk kalıyor.
TRAPPIST-1b daha önce Hubble ve Spitzer uzay teleskopları tarafından da incelenmişti.
Her iki teleskop da gezegenin kabarık bir atmosferi olmadığı sonucuna varmıştı ama daha yoğun bir atmosfer olasılığını göz ardı edememişti.
Orta Kızılötesi Aracı (MIRI) adı verilen gözlem cihazı sayesinde James Webb Tekeskobu, atmosfer olasılığını ortadan kaldırmayı başardı. 
Independent Türkçe, Gizmodo, Science Alert

Daha fazlasını oku

 
 
TEKNOLOJİ

Dünya'nın bir uydusu daha oluyor

Uzmanlar, yeni çalışmanın Dünya'nın çevresinin ne kadar yoğun bir güzergah olduğunu gösterdiğini söylüyor (ESA)
Uzmanlar, yeni çalışmanın Dünya'nın çevresinin ne kadar yoğun bir güzergah olduğunu gösterdiğini söylüyor (ESA)
TT
TT

Dünya'nın bir uydusu daha oluyor

Uzmanlar, yeni çalışmanın Dünya'nın çevresinin ne kadar yoğun bir güzergah olduğunu gösterdiğini söylüyor (ESA)
Uzmanlar, yeni çalışmanın Dünya'nın çevresinin ne kadar yoğun bir güzergah olduğunu gösterdiğini söylüyor (ESA)

Dünya, uzaydaki bir göktaşını yakalayarak iki ay boyunca uydusu yapmaya hazırlanıyor. 

Gezegene yaklaşan asteroitler bazen atmosfere girmeden uzaklaşıp gidiyor, bazen de Dünya'ya çarparak yanıyor.

Fakat bazen de gezegenin yörüngesine takılıp kısa süreliğine Ay'a eşlik ediyorlar. 

NASA'nın fonladığı Asteroit Karasal Etkili Son Uyarı Sistemi (ATLAS) teleskoplarını kullanan gökbilimciler son sınıfta yer alan bir asteroit keşfetti. 

7 Ağustos'ta gözlemlenen gökcismine 2024 PT5 adı verildi. 

Madrid Complutense Üniversitesi'nden Carlos de la Fuente Marcos ve Raúl de la Fuente Marcos, 2024 PT5'in 29 Eylül'den 25 Kasım'a kadar Dünya'nın yörüngesinde döneceğini tespit etti. 

Research Notes of the American Astronomical Society adlı hakemli dergide yayımladıkları çalışmada, yaklaşık 10 metre çapındaki asteroidin 56,6 günün ardından tekrar Güneş'in yörüngesine girerek yolculuğuna devam edeceğini aktardılar. 

Dünya'nın yörüngesine bu şekilde giren asteroitlere mini uydu adı veriliyor. Ancak zaman zaman uzay çöpleri gibi yapay cisimler de mini uydu sanılabiliyor.

Raúl de la Fuente Marcos "Ne zaman yörüngesi Dünya'ya bu kadar benzeyen bir cisim keşfedilse, onun aslında bir uzay enkazı olma ihtimali var" diyor. 

Fakat yapılan gözlemlerin 2024 PT5'in doğallığına "şüphe bırakmadığını" ekliyor. 

Diğer yandan bazı bilim insanları, bu küçük asteroidin aslında mini uydu olmadığını savunuyor. Mini uyduların Dünya'nın çevresinde en az bir tam tur atması gerekiyor ve 2024 PT5, tam bir daire çizmeden yörüngeden ayrılacak.

İlginç bir şekilde Ay'ın kısa süreli yoldaşının kendisinden kopmuş olma ihtimali de var. 

NASA'nın Jet İtki Laboratuvarı'ndan Paul Chodas, asteroidin geçmiş hareketlerinin, Ay'ın geçirdiği bir çarpışmadan kopmuş bir parça olabileceğine işaret ettiğini söylüyor. Fakat bu kesin bir şekilde doğrulanmadı.

Kasımda Dünya'nın yörüngesini terk edecek 2024 PT5'in Ocak 2025'te geri dönmesi bekleniyor. Bu ziyaretini daha kısa tutacak asteroit, muhtemelen 2055'te tekrar gelecek.

2024 PT5, küçüklüğü ve pek ışık yaymaması nedeniyle muhtemelen amatör teleskoplarla gözlemlenemeyecek. 

Independent Türkçe, IFL Science, New York Times, Research Notes of the American Astronomical Society