Bilim insanları bira atığından batarya üretmeyi başardı

Bira üretiminde ortaya çıkan milyarlarca ton atık, benzersiz bir sürdürülebilir enerji çözümü sağlayabilir

Friedrich Schiller Üniversitesi Jena'dan bilim insanları, bira fabrikalarından çıkan milyarlarca ton atık ürünün pil yapımında kullanılabileceğini söylüyor (Unsplash)
Friedrich Schiller Üniversitesi Jena'dan bilim insanları, bira fabrikalarından çıkan milyarlarca ton atık ürünün pil yapımında kullanılabileceğini söylüyor (Unsplash)
TT

Bilim insanları bira atığından batarya üretmeyi başardı

Friedrich Schiller Üniversitesi Jena'dan bilim insanları, bira fabrikalarından çıkan milyarlarca ton atık ürünün pil yapımında kullanılabileceğini söylüyor (Unsplash)
Friedrich Schiller Üniversitesi Jena'dan bilim insanları, bira fabrikalarından çıkan milyarlarca ton atık ürünün pil yapımında kullanılabileceğini söylüyor (Unsplash)

Bilim insanları, bira fabrikası atıklarından batarya malzemeleri üretme yöntemi keşfetti.
Almanya'daki Friedrich Schiller Üniversitesi Jena'daki kimyagerlerden oluşan bir ekip, bu tekniğin bira üreticilerinin milyarlarca ton yan ürününü "iklim dostu bir gelecek için" enerji depolama cihazlarına dönüştürebileceğini öne sürüyor.
Araştırmacılar, yakındaki bir bira fabrikasının kullanılmış tahılını biyo-kaynak olarak kullanmayı başardı. Bu kaynaktan bataryalarda ve süper kapasitörlerde elektrot olarak kullanılmak üzere karbon elde ediliyor.
The Independent'ın haberine göre, Jena Üniversitesi'nden Profesör Andrea Balducci, "Enerji depolama cihazları üretmek için kullandığımız karbon içeren malzemeleri elde edebilmek adına farklı biyolojik hammaddelerin uygunluğunu yıllardır araştırıyoruz" diyor.

"Bira fabrikası atıkları da bunun için önemli kriterleri karşılıyor: Kimyasal bileşimi hedeflediğimiz uygulamalar için prensipte çok uygun."

Bilim insanları, bira fabrikalarının Avrupa'nın dört bir yanına dağılmış olduğunu, bu sayede atıkların bu süreç için hammadde olarak kolayca temin edilebileceğini belirtti.
Avrupa Birliği yaklaşık 7 milyar ton kullanılmış tahıl üretiyor ve bunun yaklaşık 1,5 milyar tonu sadece Almanya'da elde ediliyor.
Profesör Balducci, "Hammaddenin kimyasal bileşiminin maliyeti gibi bazı faktörler daha da iyileştirilebilirse, bu tür atıklar süper kapasitörler için malzeme üretmede ilginç bir seçenek olabilir" diyor.

"Bu bol malzemeyi kullanmanın avantajlarını ve sınırlamalarını daha iyi anlamak için başka projelerde çalışacağız, böylece daha sonra sürdürülebilir enerji depolama üretiminde daha yaygın olarak kullanılabilir."

Araştırma, Electrochimica Acta ve Energy Technology adlı akademik dergilerde yayımlanan "Brewery waste derived activated carbon for high performance electrochemical capacitors and lithium-ion capacitors" (Yüksek performanslı elektrokimyasal kapasitörler ve lityum-iyon kapasitörler için bira fabrikası atığından türetilmiş aktif karbon) başlıklı bir çalışmada detaylandırıldı.
Çalışma, tüketici elektroniğinde ya da rüzgar ve güneş gibi yenilenebilir enerji teknolojileri için büyük kapasiteli depolama çözümlerinde pil olarak kullanılabilecek alışılmadık malzemelere yönelik giderek büyüyen bir araştırma alanının bir parçasını teşkil ediyor.
Geçen yıl ABD'deki bilim insanları yengeç kabuklarından biyolojik olarak parçalanabilen yeni bir pil türü geliştirirken, bu yıl Uluslararası Uygulamalı Sistem Analizi Enstitüsü'nden bir ekip terk edilmiş yeraltı madenlerinin yerçekimi pilleri kullanılarak büyük miktarlarda enerji depolamak için dönüştürülebileceğini keşfetti.



Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
TT

Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)

Batılı ülkelerdeki büyük firmalar, Çin üretimi yapay zeka modellerini kullanmaya yöneliyor.

Wall Street Journal’ın (WSJ) analizinde, Amazon Web Services, Microsoft ve Google gibi Amerikan devlerinin, müşterilerine DeepSeek’i bir seçenek olarak sunmaya başladığını yazıyor.

Bu durumun, ABD hükümetinin veri güvenliği nedeniyle Çinli DeepSeek firmasının bazı uygulamalarını devlet cihazlarında yasaklamasına rağmen gerçekleştiğine işaret ediliyor.

Analiz firması Sensor Tower’ın verilerine göre, ABD’li OpenAI firmasının ürettiği ChatGPT en popüler yapay zeka destekli sohbet botu olma özelliğini koruyor. Küresel çapta uygulamanın 910 milyon kez indirildiği belirtiliyor. Çinli mühendislerin tasarladığı DeepSeek ise 125 milyon kez indirildi.

Harvard Üniversitesi’nin haziranda yayımladığı bir çalışmada, Çin’in yapay zekada öne çıkmasını sağlayan iki temel unsurun veri zenginliği ve insan sermayesi olduğu belirtilmişti.

WSJ’nin analizine göre de Amerikan şirketleri daha çok “yapay genel zeka” (AGI) gibi devrimsel ilerlemelere yoğunlaşırken, Çinli firmalar pratik uygulamalarla günlük sorunları çözmeye odaklanıyor. Çinli şirketler aynı zamanda modellerini açık kaynak olarak sunuyor. Bu sayede kullanıcılar modelleri kendi ihtiyaçlarına göre uyarlayabiliyor.

Alibaba’nın “Qwen” adlı açık kaynak modelinin dünya genelinde 100 binden fazla türevi geliştirildi. Haberde, Japonya Ekonomi Bakanlığı için özel yazılımlar geliştiren Tokyo merkezli Abeja şirketinin Google ve Meta yerine Qwen’i tercih ettiğine dikkat çekiliyor.

DeepSeek, diğer yapay zeka şirketlerine kıyasla düşük maliyetle ve az sayıda çip kullanarak geliştirdiği açık kaynaklı yeni modeli DeepSeek-R1'i, 20 Ocak'ta piyasaya sürmüştü. ABD’li şirketlerle yarışan modelleri daha ucuza geliştirip sattığını öne süren DeepSeek, Nvidia'dan Microsoft'a kadar teknoloji devlerinin yüzlerce milyar dolar değer kaybetmesine neden olmuştu.

Batılı ülkeler, DeepSeek’in siber güvenliği ihlal ettiğini ve verilerin Pekin yönetimiyle paylaşılmasını sağladığını öne sürmüş, firmaysa iddiaları yalanlamıştı.

Güney Afrika’daki Witwatersrand Üniversitesi, DeepSeek’in diğer yapay zeka modellerine göre daha iyi veri güvenliği sağladığını savunuyor. Üniversite yetkililerinden Tarık Surtee, “Açık kaynaklı olması ve çevrimdışı kullanılabilmesi, verilerimizi koruyor” diyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, RT