Hindistan’da ChatGPT, mahkemede karar vermek için kullanıldı

“ChatGBT” logosu (Reuters)
“ChatGBT” logosu (Reuters)
TT

Hindistan’da ChatGPT, mahkemede karar vermek için kullanıldı

“ChatGBT” logosu (Reuters)
“ChatGBT” logosu (Reuters)

Hindistan’dan Pencap ve Haryana Yüksek Mahkemesi, kefaletle ilgili yasal içtihada ilişkin daha geniş bir perspektif yakalamak için, “ChatGBT” yapay zekâ uygulamasını kullandı.  
Şarku’l Avsat’ın Tribune Media Haber Ajansı’ndan aktardığı habere göre, Pencap ve Haryana Yüksek Mahkemesi'nde bir yargıç, bir sanık tarafından yapılan kefalet talebini incelerken, yapay zekaya dayalı sohbet uygulaması olan ChatGBT’ye, “Saldırgan zalimce saldırmışsa, kefaletle serbest bırakılma durumu nedir?” diye sordu.
ChatGBT  soruya şu yanıtı verdi: “Genel olarak saldırganlar, cinayet, ağır saldırı veya işkence gibi zulüm içeren ciddi bir suçla suçlanıyorsa, toplum için bir tehlike olarak kabul edilirler ve kaçacaklarından korkulur. Bu gibi durumlarda hâkim, sanığın mahkemeye gelmesini ve kamu güvenliği için bir tehdit oluşturmamasını sağlamak için kefaletle serbest bırakma konusunda daha az eğilimli olabilir veya çok yüksek bir kefalet belirleyebilir. Saldırının ciddiyeti, sanığın suç geçmişi, kanıtların gücü, sanık aleyhindeki tüm kanıtlar, kefaletle serbest bırakılıp bırakılmayacağına karar verirken hâkim tarafından dikkate alınacaktır. Sanığın suçluluğu kanıtlanana kadar masum olduğu ilkesinin adalet sistemi içinde temel bir ilke olduğunu ve bunu engelleyen güçlü nedenler olmadıkça tüm sanıkların kefaletle serbest bırakılma kararı alma hakkına sahip olduğunu da unutmamak önemlidir.”
Bu nedenle, saldırganların saldırıyı acımasızca gerçekleştirdiği durumlarda bile, hâkim toplum için tehlike oluşturmadıklarına veya kefaletle serbest bırakılmaları halinde kaçamayacaklarına kanaat getirirse kefaletle serbest bırakılabilirler.
Hindistan mahkemesi, Haziran 2020'de ayaklanma, suç tehdidi, cinayet ve suç komplosu suçlarından tutuklanan bir sanığın kefalet talebini değerlendirdi. Değerlendirmede “kendisi ve suç ortakları tarafından gerçekleştirilen ve bir kişinin ölümüyle sonuçlanan acımasız bir saldırıya karıştığı için” tutuklanmasına karar verdi.
Mahkemenin ChatGPT’yi kullanması Hindistan'da bilinen ilk örneği teşkil ediyor. Ancak yargıç, ChatGBT'ye yapılan herhangi bir atıf ve bununla ilgili herhangi bir mülahazanın yalnızca kefaletle ilgili içtihatlara ilişkin daha geniş bir perspektif sunmayı amaçladığını” açıkladı. Her iki tarafın da öne sürdüğü argümanları dinledikten sonra mahkeme kefalet başvurusunu reddetti.



Güneş sıradaki döngüsünün ilk işaretini yıllar önceden gösterdi

5 Mayıs 2024'te meydana gelen büyük Güneş lekesi (NASA/SDO/HMI)
5 Mayıs 2024'te meydana gelen büyük Güneş lekesi (NASA/SDO/HMI)
TT

Güneş sıradaki döngüsünün ilk işaretini yıllar önceden gösterdi

5 Mayıs 2024'te meydana gelen büyük Güneş lekesi (NASA/SDO/HMI)
5 Mayıs 2024'te meydana gelen büyük Güneş lekesi (NASA/SDO/HMI)

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

Güneş'in, mevcut döngüsünün henüz yarısında olmasına rağmen bir sonraki faaliyet döngüsüne başladığının ilk işaretlerini tespit eden bilim insanlarının keşfi, Güneş fırtınalarının daha iyi modellenmesini sağlayabilir.

11 yıllık döngüler sırasında Güneş, leke sayısının ve aktivite yoğunluğunun artarak zirveye ulaşmasıyla yoğun Güneş fırtınaları ihtimalinin en yüksek seviyeye taşındığı dönemlerden geçiyor.

Güneş halihazırda 25. döngüsünün en yüksek aktivitesine, yani  "solar maksimuma" yaklaşıyor. Bu döngü, Güneş aktivitesinin kapsamlı bir şekilde kaydedilmeye başlandığı 1755'ten bu yana gerçekleşen 25. döngü olması nedeniyle bu şekilde adlandırılıyor.

Bu döngünün 6 yıl daha devam etmesi beklenirken, Birmingham Üniversitesi'nden bilim insanları bir sonraki Güneş döngüsünün ilk işaretlerini keşfetti.

Solar maksimum sırasında Güneş, manyetik alanını çevirerek kutuplarının yerini değiştiriyor ve bu da yıldızın yüzeyindeki aktiviteyi etkileyerek Dünya'ya daha fazla Güneş patlaması gönderiyor.

Güneş'in aktivitesinin tavan yaptığı dönemdeki güçlü Güneş fırtınaları, düşük irtifalarda bile parlak auroralara yol açabiliyor.

Ayrıca yörüngedeki uydulara, elektrik şebekelerine ve telekomünikasyon sistemlerine de zarar verebiliyorlar.

Araştırmacılar Güneş döngüsünü, yıldızın içindeki ses dalgalarını ölçüp bunların nasıl döndüğünü izleyerek takip ediyor.

Bunlar, 11 yıllık döngü boyunca Güneş'in ekvatoruna ve kutuplarına doğru dönen ve göç eden, Güneş burulma salınımı adlı hızlı hareket eden şeritlerden oluşan bir örüntü gibi görülebilir.

Bilim insanları daha hızlı dönen şeritlerin bir sonraki Güneş döngüsü başlamadan önce ortaya çıktığını biliyor.

Araştırmacılar, bu şekilde dönen şeritleri gösteren yeni verilere dayanarak bir sonraki Güneş döngüsünün başladığına dair zayıf işaretler buldu.

Birmingham Üniversitesi'nden Rachel Howe "Plan üzerinde bir Güneş döngüsü, yani 11 yıl geriye gidince, 2017'de gördüğümüz şekille birleşiyor gibi görünen benzer bir şey görülüyor. Bu şekil, mevcut Güneş döngüsü 25. Döngü'nün bir özelliği haline geldi" diyor.

2030'a kadar resmen başlamayacak 26. Döngü'nün muhtemelen ilk izlerini görüyoruz.

Bilim insanları daha fazla veriyle, Güneş'in faaliyet döngüsünü yönlendiren plazma ve manyetik alanların karmaşık dansında bu akışların oynadığı rolü daha iyi anlamayı umuyor.

Dr. Howe, "Yaklaşık 6 yıl sonra başlayacak 26. Döngü'de bu örüntünün tekrarlanacağına dair ilk ipucunu görmek heyecan verici" diyor.