NASA'nın uzay domatesleri yarın Dünya'ya geliyor

NASA, "Mürettebatın gelişmiş bir yaşam deneyimi olması ve taze gıda için uzayda bitki yetiştirme becerisi, gelecekteki uzun süreli görevler açısından önemli" diye belirtiyor

Uluslararası Uzay İstasyonu'nda yetiştirilen domatesler, 15 Nisan 2023'te Dünya'ya geri dönecek (NASA)
Uluslararası Uzay İstasyonu'nda yetiştirilen domatesler, 15 Nisan 2023'te Dünya'ya geri dönecek (NASA)
TT

NASA'nın uzay domatesleri yarın Dünya'ya geliyor

Uluslararası Uzay İstasyonu'nda yetiştirilen domatesler, 15 Nisan 2023'te Dünya'ya geri dönecek (NASA)
Uluslararası Uzay İstasyonu'nda yetiştirilen domatesler, 15 Nisan 2023'te Dünya'ya geri dönecek (NASA)

NASA'nın astronotlara taze gıda üretmeye yönelik başarılı bir araştırmayı sonuçlandırmasıyla uzayda yetiştirilen domatesler bu hafta sonu Dünya'ya geri dönecek.
Domates hasadı, yaklaşık 2 bin kilogram malzemeyle bilimsel deneyleri taşıyacak olan ve ikmal için kullanılan SpaceX Dragon kargo uzay aracıyla 15 Nisan'da Uluslararası Uzay İstasyonu'ndan (UUİ) ayrılacak.
Veg-05 deneyinde UUİ'deki astronotlar, yörüngedeki laboratuvarın minyatür serasında cüce domates yetiştirerek üç hasat gerçekleştirdi. Domatesler daha sonra dondurularak besin değerleri incelendi.
The Independent'ın haberine göre, NASA bir blog yazısında, "Mürettebatın gelişmiş bir yaşam deneyimi olması ve taze gıda için uzayda bitki yetiştirme becerisi, gelecekteki uzun süreli görevler açısından önemli" diye yazdı.
"Bu donanım, bahçeye erişimi olmayanlara taze ürün sağlamak ve yaşlılarla engellilere bahçe terapisi sunmak amacıyla, Dünya'da kullanılmak üzere uyarlanabilir."
Hafta sonu Dünya'ya dönecek diğer UUİ deneyleri arasında Japon uzay ajansı JAXA'nın ürettiği, daha verimli güneş pillerinin geliştirilmesinde fayda sağlayabilecek kristaller ve Kanada Uzay Ajansı'nın, mikro yerçekiminde atardamarların nasıl yaşlandığına ilişkin araştırması yer alıyor.
Uzayda yiyecek ve bitki yetiştirmek, bir Sovyet mürettebatının Salyut 7 uzay istasyonunda ilk çiçeği yetiştirdiği 1980'lerden bu yana çeşitli uzay ajanslarının çok sayıda deneyinin konusu oldu.
Taykonot diye bilinen Çinli astronotlar geçen yıl uzayda ilk kez tohumdan çeltik yetiştirmişti. Böylece bilim insanları ilk kez bir çeltiğin, tohumdan kendi tohumlarını üretebilen olgun bir bitkiye kadarki tüm yaşam döngüsünü mikro yerçekimi ortamında başarıyla üretmiş oldu.
NASA, Dragon kargo aracının 15 Nisan Cumartesi günü Türkiye saatiyle 17.45'te UUİ'den kalkmasını ve ayrılmasını internet sitesinden ücretsiz ve canlı yayımlayacak.



Çin bağlantılı hackerlar, Tayvan’ın çip endüstrisini hedef alıyor

Çinli hackerların, Tayvan'daki çip sektörüne yönelik saldırıları artırdığı aktarılıyor (Reuters)
Çinli hackerların, Tayvan'daki çip sektörüne yönelik saldırıları artırdığı aktarılıyor (Reuters)
TT

Çin bağlantılı hackerlar, Tayvan’ın çip endüstrisini hedef alıyor

Çinli hackerların, Tayvan'daki çip sektörüne yönelik saldırıları artırdığı aktarılıyor (Reuters)
Çinli hackerların, Tayvan'daki çip sektörüne yönelik saldırıları artırdığı aktarılıyor (Reuters)

Çin bağlantılı bilgisayar korsanları, Tayvan’ın yarı iletken çip endüstrisini hedef alıyor.

Reuters’ın aktardığına göre, bu yıl mart ile haziran arasında Çin’le bağlantılı olduğu savunulan üç siber casusluk grubu, Tayvan’daki yarı iletken sanayisini hedef alan saldırılar gerçekleştirdi.

Sözkonusu grupların saldırılarda çip tasarımı, üretimi ve tedarik zincirine dair hassas verileri çalmayı amaçladığı yazılıyor.

Siber güvenlik firması Proofpoint’in paylaştığı verilerde, hangi şirketlerin hedef alındığına dair bilgi verilmiyor. Ancak analizde, küçük ölçekli şirketlerden küresel çapta faaliyet gösteren firmalara kadar 15 ila 20 kuruluşun saldırıya uğradığı belirtiliyor.

Proofpoint'ten Mark Kelly, “Geçmişte hiç hedef alınmamış kuruluşlara saldırı düzenlendiğini gördük” diyor.

Hackerların “yemleme” (phishing) diye de bilinen, kullanıcıların kimlik bilgilerini çalmaya yönelik saldırılar düzenlediği ifade ediliyor. Bilgisayar korsanları, Tayvan’daki üniversitelere ait e-posta adresleriyle sahte iş başvuruları gönderiyor. Gönderilen PDF dosyalarında virüslü bağlantılar bulunuyor.

Bir Amerikan bankasında çalışan ve Tayvan’daki çip sektörü üzerine yoğunlaşan yatırım analistlerine de saldırı düzenlendiği aktarılıyor. Hackerların sahte bir yatırım firması adına analistlere ulaşıp iş teklif ettiği belirtiliyor. 

Tayvanlı siber güvenlik firması TeamT5, Çinli hackerların çip altyapısına zarar vermek için saldırılarını artırdığını bildiriyor.

Çin’in Washington Büyükelçiliği’nden gönderilen açıklamada, siber saldırıların “Çin dahil tüm ülkelerin karşı karşıya kaldığı ortak bir tehdit” olduğu ifade ediliyor. Pekin yönetiminin “her türlü siber saldırı ve siber suça karşı kararlı mücadele ettiği” belirtiliyor. 

Independent Türkçe, Reuters, Straits Times