Sri Lanka, Çin'e olan borcunu maymun vererek ödedi

Kolombo, Bir Kuşak Bir Yol planıyla ilgili Çin'e olan 7 milyar dolarlık borcun ödenmesine yardımcı olmak için ülkeye 100 bin makak gönderdi. Makakların Çin laboratuvarlarında kullanılmasıyla ilgili endişeler ortaya çıktı

Bazı çiftçiler, özellikle sayıları çok hızlı artan maymunları bir tehlike olarak görüyor / Fotoğraf: AFP
Bazı çiftçiler, özellikle sayıları çok hızlı artan maymunları bir tehlike olarak görüyor / Fotoğraf: AFP
TT

Sri Lanka, Çin'e olan borcunu maymun vererek ödedi

Bazı çiftçiler, özellikle sayıları çok hızlı artan maymunları bir tehlike olarak görüyor / Fotoğraf: AFP
Bazı çiftçiler, özellikle sayıları çok hızlı artan maymunları bir tehlike olarak görüyor / Fotoğraf: AFP

Sri Lanka'dan Çin'deki hayvanat bahçelerine 100 bin maymun gönderme planı, Pekin'in Güney Asya'daki kaynakları yağmalamasına karşı protestolara yol açtı.
Yalnızca Sri Lanka'da bulunan bir tür olan makakların gönderilmesi, Kolombo'nun Çin'e olan borçlarını ödeyememesinin boyutunu yansıtıyor.
Çin borç dosyasını yeniden açtı. Bazı ülkeler borçlarını ödemek için ne kadar ileri gidebilir?    
Yerel raporlar, Çinli bir delegasyonun Sri Lanka Tarım Bakanı Mahinda Amaraweera'dan maymunları istediğini ve anlaşmanın Sri Lanka'nın Çin Devlet Başkanı Şi Cinping'in Bir Kuşak Bir Yol planının bir parçası olarak Pekin'e borçlu olduğu 7 milyar doları geri ödemeye yardımcı olabileceğini ifade etti.
Raporlar, Çinli yetkililerin maymunların hayvanat bahçelerinde tutulacağına dair güvence verdiğini ifade etti. Ancak vahşi yaşam aktivistleri maymunların bir kısmının laboratuvarlarda kullanılacağını iddia etti.
Politikacılar maymunları borç karşılığında takas etme önerisini makul buluyor. Bazı çiftçiler, sayıları hızla artarak tahminen 3 milyona ulaşan maymunları özel bir tehlike olarak görüyor.
Uzmanlar, bu maymunların artık insanlardan korkmadıklarını ve genellikle evlerden yiyecek çaldıklarını söylüyor.
Sri Lanka'daki Hambantota limanı, Pekin'in Asya, Afrika, Ortadoğu, Pasifik ve Karayipler ile ticari ilişki kurması için Çin'den alınan bir borçla inşa edildi.
Hambantota, Çin'in rakibi olan Hindistan yakınlarında çok önemli bir stratejik konuma sahip.
Sri Lanka geçen yıl borçlarını ödeyemedi. Bu durum ülkeyi gıda, yakıt ve ilaç sıkıntısının yaşandığı bir ekonomik krize sürükledi. Başkan Gotabaya Rajapaksa Temmuz 2022'de gösterilerle iktidardan indirildi.

Maymunlar ve Çin laboratuvarları
Sri Lanka'da iktidardaki Birleşik Ulusal Parti Üyesi Naveen Dissanayake, Twitter'da Çin'e maymun ihracatına karşı olduğunu yazdı ve yapılan anlaşmayı "iğrenç" olarak nitelendirdi.
Kolombo'daki Çevresel Adalet Merkezi'nden Hemantha Withanag, konuyla ilgili endişelerini şu sözlerle dile getirdi:
“1976'daki son ankette sadece 600 bin maymun rapor edildiğinden, adada 3 milyon maymun olduğundan şüpheleniyorum. Bu hayvanların korkunç bir kaderi olacak. Çin yaklaşık 18 hayvanat bahçesinde en fazla 5.000 maymun barındırabilir. Bu da makakların Sri Lanka dışında hiçbir yerde yaşayamayacağını gösterir. Hayvanların önce et olarak tüketilmek üzere ihraç edileceklerini düşündük. Sonra hayvanat bahçesinin hikayesi anlatıldı. Şimdi ise laboratuvarlarda kullanılacağına ikna olduk. Çünkü Covid'den sonra laboratuvar hayvanlarına büyük bir talep var. Dün gece insanların bu maymunları yakalayabilmesi için elektronik kapılı kafesler yapıldığını duydum. Bu büyük bir girişim ve başka bir büyük baş ağrısı yaratacak.”

Çin'in hayvan talebi
Çin'e maymun ihraç etme konusundaki anlaşmazlık Güney Asya'da ilk değil.
2021'de Pakistanlı yetkililerin Çin'de 3 bin dönümlük bir eşek çiftliği kurduğu ve burada elde edilen derilerin, dolaşım, anemi ve üreme sorunlarını tedavi etmek adına geleneksel Çin tıbbı olan eşek derisi jelatini yapmak için kullanıldığına dair raporlar ortaya çıktı.
Hayvan hakları örgütü PETA, makakların akıbetini şu sözlerle özetledi:
“Makaklar Çin laboratuvarlarında hapsedilecek, zehirlenecek, kesilecek ve öldürülecek.”
Peta Hindistan Vakfı'nın hayvan hakları danışmanı Dr. Ankita Pandey, hayvan deneylerinin iki tür maymunu yok olmanın eşiğine getirdiğine dikkat çekti.
Sri Lanka Hükümet Sözcüsü Bandula Gunawardana sorumluluğu Çin hükümetinden almaya çalışan şu açıklamayı yaptı:
“Makaklarla ilgili görüşmeler hükümetle değil Çinli bir şirketle yapılıyor.”
 
Independent Arabia



Trump'ın BM Daimi Temsilcisi adayı BM'yi önyargılı olmakla suçladı ve reform çağrısında bulundu

ABD Başkanı Donald Trump'ın Birleşmiş Milletler (BM) Daimî Temsilcisi adayı Mike Waltz (Reuters)
ABD Başkanı Donald Trump'ın Birleşmiş Milletler (BM) Daimî Temsilcisi adayı Mike Waltz (Reuters)
TT

Trump'ın BM Daimi Temsilcisi adayı BM'yi önyargılı olmakla suçladı ve reform çağrısında bulundu

ABD Başkanı Donald Trump'ın Birleşmiş Milletler (BM) Daimî Temsilcisi adayı Mike Waltz (Reuters)
ABD Başkanı Donald Trump'ın Birleşmiş Milletler (BM) Daimî Temsilcisi adayı Mike Waltz (Reuters)

ABD Başkanı Donald Trump'ın Birleşmiş Milletler (BM) Daimî Temsilcisi adayı ve eski Ulusal Güvenlik Danışmanı Mike Waltz, BM'nin muazzam potansiyelini överken reform yapılmasının önemini vurguladı.

Senato Dış İlişkiler Komitesi'ndeki onay oturumunda konuşan Waltz şunları söyledi: “Çin'den Rusya'ya, Avrupa'dan gelişmekte olan ülkelere kadar herkesin anlaşmazlıkları çözmek için bir araya gelebileceği bir yer olmalı. Ancak 80 yılın ardından BM, temel misyonu olan barışı sağlama görevinden uzaklaştı. BM Şartı’na ve onun temel ilkelerine geri dönmeliyiz. ‘Barışı koruma’ amacı halen önemli bir role sahip, ancak reforma da ihtiyaç var.”

Waltz, ABD'nin BM operasyonlarının yüzde 25'ini finanse ettiğini, Afrika'daki misyonların ‘milyarlarca dolara mal olduğunu ve on binlerce askeri içerdiğini’ kaydetti. Waltz, “1940'lardan bu yana var olan, yenilenmiş bir yetkisi olmayan ve görünürde bir sonu olmayan iki misyonumuz var. BM Güvenlik Konseyi'ne misyonların süresini ve maliyetlerini sınırlandırması, hedeflerini netleştirmesi ve ulus inşasına değil barışı korumaya odaklanması için baskı yapmalıyız” ifadelerini kullandı.

Waltz, Çin'le yüzleşmenin kendisi için ‘mutlak bir öncelik’ olduğunu vurguladı ve Pekin'in etkisine karşı koymak için ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ile birlikte çalışma sözü verdi.

BM'de ‘antisemitizmle’ yüzleşmek

Öte yandan Waltz, BM Genel Kurulu'nun 2015-2023 yılları arasında İsrail aleyhinde 154 karar kabul ederken, diğer tüm ülkeler aleyhinde sadece 71 karar kabul ettiğine dikkat çekerek, ‘yaygın antisemitizmle’ yüzleşilmesi gerektiği çağrısında bulundu. Waltz, Birleşmiş Milletler Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA) çalışanlarını 7 Ekim olaylarına karışmakla ve okullarını da ‘Yahudi karşıtı nefreti öğretmekle’ suçlayarak, ‘UNRWA'nın dağıtılması’ gerektiğini bildirdi.

Waltz, ‘İsrail ile iş yapan ABD şirketlerinin boykot edilmesi çağrısında bulunan BM Filistin Özel Raportörü Francesca Albanese'nin yeniden atanmasının bu önyargının bir tezahürü olduğunu’ söyledi.

Suriye ‘değerlendirilmesi gereken bir fırsat’

Suriye konusunda ise Waltz, ABD için büyük bir fırsat olduğunu belirterek, önceliklerinin BM'deki müttefik ve ortaklarıyla birlikte çalışarak ‘Esed rejimini hedef alan ve İran'ın etkisini sınırlayan yaptırımları’ kaldırmak olacağını vurguladı.

Waltz, “Önümüzde değerlendirilmesi gereken bir fırsat olduğunu düşünüyorum. Ancak kritik bir dönemden geçiyoruz. Bu bana Libya’yı hatırlatıyor, bir seçim yapmamız gerekiyor: Ya bu fırsatı değerlendiririz ya da Suriye kaosa sürüklenir ve bu da tüm bölgeyi beraberinde sürükleyebilir. Şu anda bu fırsat değerlendirilebilir” şeklinde konuştu.

Suriye konusunda ABD’nin Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff, Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack ve diğer yetkililerle birlikte çalışmayı dört gözle beklediğini ifade eden Waltz, “Suriye'de Libya'da yaptığımızdan daha iyisini yapmayı umuyoruz” dedi.

Waltz sözlerini şöyle tamamladı: “ABD Başkanı'nın liderliğinde barış ve refahı yaymaya devam edebileceğimize ve ‘BM'yi yeniden büyük yapabileceğimize’ inanıyorum.”