Birleşik Krallık ile bin yıl: Westminster Abbey

Birleşik Krallık'ta kralların taç giyme törenlerinde birçok örf ve adetler uygulanıyor.

Kısa bir süre önce yaşamını yitiren Kraliçe 2. Elizabeth ve oğlu Charles, Westminster Abbey'de katıldıkları bir etkinlikte. (AFP)
Kısa bir süre önce yaşamını yitiren Kraliçe 2. Elizabeth ve oğlu Charles, Westminster Abbey'de katıldıkları bir etkinlikte. (AFP)
TT

Birleşik Krallık ile bin yıl: Westminster Abbey

Kısa bir süre önce yaşamını yitiren Kraliçe 2. Elizabeth ve oğlu Charles, Westminster Abbey'de katıldıkları bir etkinlikte. (AFP)
Kısa bir süre önce yaşamını yitiren Kraliçe 2. Elizabeth ve oğlu Charles, Westminster Abbey'de katıldıkları bir etkinlikte. (AFP)

Birleşik Krallık'ta ve ülke dışında milyonlarca kişi taç giyme törenini kutlamaya hazırlanıyor. Bu, Kral Charles'a eşi Camilla’nın eşlik edeceği, İngiltere'nin başkenti Londra'daki Westminster Katedrali'nde 6 Mayıs'ta gerçekleşecek olan, dini ritüeller ile kraliyet törenlerini birleştiren sembolik bir tören.

İngiltere'nin başkenti Londra'daki Westminster Abbey. (Shutterstock)

Taç giyme törenleri
Ülkedeki gelenekler ve görenekler bin yıldan daha eskiye dayanıyor. Kısa bir süre nce yaşamını yitiren Kraliçe 2. Elizabeth'in taç giyme anına tanık olmayanlar, Kral 3. Charles'ın taç giyme töreni ile bugün İngiltere'de kralların taç giyme töreninin nasıl ilerlediğini öğrenme fırsatı buluyor.
Resmi törenler alışılageldiği gibi, Buckingham Sarayı'ndan Westminster Abbey'e doğru yol boyunca geçen bir geçit töreniyle başlıyor.
Bu kraliyet gününde, kralların taç giyme törenlerine, evlilik ve cenaze törenlerine ev sahipliği yapan katedralin öyküsünü bilmeyenler için önceki dönemlere gitmek gerekiyor....
İngiltere'de bu katedral yaklaşık bin yıldır büyük bir öneme sahip. 1040’larda ‘Dinin Savunucusu Edward’ (Edward the Confessor) 960 yılı civarında kurulan bir Benedictine manastırının bulunduğu yere taş bir kilise inşa etme kararı aldı.
Bölgenin büyük ölçüde genişlemesiyle ve Kral 3. Henry’nin emirleriyle 1245 yılında mevcut görkemli Gotik kilisenin inşaat çalışmaları başladı. Burası, kralların taç giyme ve cenaze törenlerini düzenlemek için özel olarak tasarlandı.
1066'da katedral, ilk kral 1. William’ın taç giyme törenine tanık oldu ve gelenek yüzyıllar boyunca devam etti. 1953'te Prenses Elizabeth taç giydi ve Kraliçe 2. Elizabeth olmak için tahta oturdu. Bugün kilisede taç giyecek kırkıncı kral olacak olan en büyük oğlu Charles için de aynı taç giyme töreni yapılacak.

Westminster Abbey'deki Kralın taç giydiği taht. (Shutterstock)

Taç giyme tahtı
Katedraldeki ilk taç giyme töreninden yaklaşık 234 yıl sonra, 1300-1301'de taç giyme tahtı yapıldı. Burası, İskoç krallarının taç giyme törenlerinde yüzyıllardır kullanılan ‘Sessizlik Taşı’nı da içeriyor. 1950'de İskoçya'dan gelen öğrenciler taşı geçici olarak çaldılar ve yanlışlıkla ikiye ayırdılar. 1996'da milliyetçi duyguların yükselmesiyle sembolik olarak İskoçya'ya iade edildi ancak taç giyme töreni için Edinburgh Kalesi'nden Westminster'a getirilmesi istendi.

Düğün törenleri
Katedral, kraliyet ailesinin üyeleri için çoğu Birinci Dünya Savaşı'ndan bu yana yapılan düğün törenlerine de tanık oldu. Bu törenlerden ilki 1100 yılında Kral 1. Henry ile İskoçya Prensesi Matilda'nın düğünüydü. 1923'te Kraliçe Elizabeth'in ebeveynleri, daha sonra Kral 6. George adını alacak olan Prens Albert ve Elizabeth Bowes-Lyon da burada evlendi.
Ayrıca burada 1947'de Kraliçe Elizabeth ve Philip Mountbatten'in evlilik törenleri yapıldı. O zamanlar İkinci Dünya Savaşı sonrası yıllara biraz neşe katılmış oldu.
Katedralde yapılan son kraliyet düğünü, Charles'ın en büyük oğlu Prens William'ın 2011'de Catherine Middleton ile evlenmesiyle gerçekleşti.
26 yıl önce, 1997'de William, Fransa'nın başkenti Paris'te bir trafik kazasında ölen annesi Diana'nın aynı kilisedeki cenazesine katıldı.

Kraliçe 2. Elizabeth, Prens Charles ve eşi Camilla ve Prens William, eşi ve çocuklarıyla Buckingham Sarayı'nın balkonunda. (AFP)

Cenaze merasimleri
İngiltere’nin 30 kral ve kraliçesinden 18’inin kilise mezarlığının burada olduğu düşünülüyor. Bunlardan ilki Dinin Koruyucusu Edward,sonuncusu ise 1760’ta ölen Kral 2. George'du. Mezarlar ayrıca İngiliz tarihinin en önemli isimlerinden bazıları da dahil olmak üzere 3 bin 300 kişinin kalıntılarını da içeriyor.
Bunlar arasında ‘Oliver Twist’ romanının yazarı İngiliz romancı Charles Dickens, şair Geoffrey Chaucer ve yazar, eleştirmen ve şair Samuel Johnson, romancı Rudyard Kipling, romancı Alfred Tennyson, besteci Henry Purcell, politikacı William Wilberforce, aktör, yapımcı ve yönetmen Laurence Olivier, romancı Thomas Hardy ve sekiz başbakan da var. Büyük astrofizikçi Stephen Hawking'in külleri de 2018 yılında Isaac Newton ve Charles Darwin'in mezarları arasına gömüldü.
Kilisede Jane Austen, Benjamin Britten, Noel Coward, Francis Drake, Edward Elgar, Martin Luther King ve Oscar Wilde gibi diğer büyük isimlerini anan plaketleri var. Ayrıca kilisenin batı girişinde savaş zamanı Başbakanı Winston Churchill için yapılan bir mezar taşı bulunuyor. Mezar taşı, cesedi Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra Avrupa anakarasından getirilen Meçhul Askerin mezarının yakınına dikilmiş. Mezar, Kraliçe 2. Elizabeth ve annesinin düğün buketlerini mezarın üzerine bırakmasından önce savaşta ölen tüm İngiliz askerlerini simgeliyor.

Tahta ait bir mülk
Tam adı ‘St Peter's University Church, Westminster’ olan kilise, bir ‘taht mülkü’" Yani kral veya kraliçe dışında herhangi bir dini otoriteye tabi değil. İngiliz hükümdarı, İngiltere Kilisesi'nin en yüksek otoritesi konumunda. Normal zamanlarda kilise yaklaşık 2 bin 200 kişiyi ağırlayabilir. Kraliçe Elizabeth'in taç giyme töreni sırasında, bunun için platformlar kurulduktan sonra burada yaklaşık 8 bin 250 kişi toplandı.
Son sağlık ve güvenlik kısıtlamaları nedeniyle Kral Charles'ın taç giyme törenine yaklaşık iki bin kişi katılacak. Kilise halka açık ve ayinler ve dualar normal düzeninde devam ediyor.

Kraliçe Anne Elizabeth, Prens Charles ve Prenses Margaret, Kraliçe 2. Elizabeth'in Westminster'daki taç giyme töreninde. (AFP)

Gelenekler
6 Mayıs'ta yapılacak dini bir törenin ardından Birleşik Krallık, 3. Charles'ın taç giyme töreni için 3 günlük kutlamalara tanık olacak. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre dini törenin kökleri kraliyet geleneklerine dayanıyor ancak kral bunları modernize etmek istiyor.
Bu tarihi gün, yaklaşık iki kilometre boyunca bir faytonla Buckingham Sarayı'ndan Westminster'a gidecek olan ‘Kral Alayı’ ile başlayacak.
Tören, Anglikan Kilisesi'nin ruhani lideri Canterbury Başpiskoposu Justin Welby'nin gözetiminde saat 11:00'de (10:00 GMT) başlayacak ve yaklaşık bir saat sürecek.
Saraya göre klasik müzik ve daha modern bestelerin yer alacağı kutlamanın, kralın bugünkü rolünü ve geleceğe yönelik özlemini ( kökleri geleneklere ve tarihi büyüklüğe dayanmakla birlikte) yansıtması bekleniyor.
Charles (74 yaşında), iki bin kişiyle (yabancı liderler, krallar, seçilmiş yetkililer ve sivil toplum) sınırlı bir konuk kitlesi önünde annesinin taç giyme töreninden daha sade ve kısa bir kutlama istese de bazı uygulamalar değişmiyor.
1688'den beri yazılan Taç Giyme Yemini, yüzyıllar boyunca değişikliklere uğradı. Örneğin 2. Elizabeth, Birleşik Krallık halkını ve Kraliyet’in diğer 14 ülkesini ‘yasalarına göre’ yönetmeye ve kralın başkanlık ettiği Anglikan inancını savunmaya yemin etti.
Kral Edward'ın Kürsüsü'nde oturan Kral, Başpiskopos tarafından mesh edilecek. Daha sonra kraliyet cüppeleri ve üzerinde bir haç bulunan altın küre ve başının üzerine yerleştirilecek olan Aziz Edward'ın asası ve tacın alacak.
İktidardaki ailenin üyeleri krala saygı duruşunda bulunacak ve ardından törende taç giyecek olan kral ve kraliçe Camilla, ‘taç giyme töreni’ kapsamında Buckingham'a doğru bir araba ile yola çıkacak. Bu sefer onlara tören kıyafetleri giymiş yaklaşık dört bin asker eşlik edecek.
Kraliyet ailesi nihayet kalabalığı selamlamak ve Kraliyet Hava Kuvvetleri uçaklarının gökyüzüne çıkışını izlemek için saray balkonuna çıkacak.

Kraliçe 2. Elizabeth, yeni Galler Prensi olan oğlu Prens Charles'a taç takıyor. (AFP)

Uzun bir haftasonu
Birleşik Krallık 6 Mayıs’takine ek olarak üç günlük taç giyme törenlerine hazırlanıyor. Halk, mahallelerde düzenlenen etkinlikler kapsamında pazar günü ‘büyük bir öğle yemeğine’ katılmaya davet edildi. Tarifi saray tarafından nisan ayı ortasında açıklanan ‘taç giyme töreni tartı’ da listede yer alacak.
Gece, Londra'nın batısındaki Windsor Kalesi'nde rastgele seçilen 10 bin İngiliz'in katılacağı bir konser düzenlenecek. Konser verecek sanatçılar arasında İngiliz sanatçıların bulunmaması dikkat çekiyor. Konserde yer alacak sanatçıların başında Katy Perry, Lionel Richie ve tenor Andrea Bocelli geliyor.
Son olarak kraliyet ailesi, izin günü olan 8 Mayıs Pazartesi günü İngilizleri gönüllü olarak çalışmaya davet edecek.



Romantik komedilerin gözdesi: Şeytan sonsuz evetlerde saklı

Amerikalı aktör, eşi Camila Alves ve üç çocuğuyla Teksas'ta yaşıyor (Warner Bros/Arşiv)
Amerikalı aktör, eşi Camila Alves ve üç çocuğuyla Teksas'ta yaşıyor (Warner Bros/Arşiv)
TT

Romantik komedilerin gözdesi: Şeytan sonsuz evetlerde saklı

Amerikalı aktör, eşi Camila Alves ve üç çocuğuyla Teksas'ta yaşıyor (Warner Bros/Arşiv)
Amerikalı aktör, eşi Camila Alves ve üç çocuğuyla Teksas'ta yaşıyor (Warner Bros/Arşiv)

Matthew McConaughey romantik komedilerin gözde oyuncularından olsa da artık 55 yaşında ve daha fazlasını çekmek istemiyor. 

Çarşamba yayımlanan Good Trouble with Nick Kyrgios adlı podcast'te programa adını veren ünlü tenisçiye konuşan aktör, Hollywood'dan niye ayrıldığını anlatmaya "Şeytan sonsuz evetlerde saklı, hayırlarda değil. 'Hayır' demek en az bir o kadar önemli. Özellikle belli bir başarı ve erişim seviyesine geldiyseniz" diyerek başladı.

Amerikalı yıldız, yapımcılara kızgınlığını şu ifadelerle belirtti:

Romantik komedilerle uğraşırken 'romantik komedi adamı' bendim. O benim alanımdı ve seviyordum. İyi para kazandırıyordu, ben de çalışıyordum. O kulvarda o kadar güçlüydüm ki dışına çıkmak istediğimde 'Hayır, hayır, hayır. Hayır, McConaughey!' diyorlardı. Bu yüzden istediğimi yapamadım ve Teksas'taki çiftliğe taşındım.

McConaughey doğup büyüdüğü memleketi Teksas'a taşındıktan sonra eşi Camila Alves'e "istediği roller teklif edilmedikçe Hollywood'a dönmeme" sözü verdiğini de ifade etti.

"Birisinin blöf yapmadığını gördüğünüzde bu size çekici gelir" diyerek bu "asi" tavrın kendisine yardımcı olduğunu vurguladı.

2000'lerde McConaughey, aralarında Darısı Başıma (The Wedding Planner), Bir Erkek 10 Günde Nasıl Kaybedilir? (How to Lose a Guy in 10 Days), Altın Şans (Fool's Gold) ve Hayalet Sevgililerim'in (Ghosts of Girlfriends Past) de bulunduğu romantik komedilerde yıldızını parlatmıştı.

2010'larda bu tarzdan kaçarak drama yanaşmış ve 2014'te biyografik film Sınırsızlar Kulübü'ndeki (Dallas Buyers Club) etkileyici performansıyla Akademi Ödülü kazanmıştı. 

McConaughey, True Detective'in ilk sezonunda Rustin "Rust" Cohle rolüyle Emmy'ye aday gösterilmişti.

Independent Türkçe, Variety, USA Today