Çalışanların ruh sağlığını en fazla etkileyen koşullar nelerdir?

Gece vardiyaları ve daha az esnek çalışma saatleri, çalışanların ruh sağlığı üzerinde önemli bir etkiye sahiptir (Reuters)
Gece vardiyaları ve daha az esnek çalışma saatleri, çalışanların ruh sağlığı üzerinde önemli bir etkiye sahiptir (Reuters)
TT

Çalışanların ruh sağlığını en fazla etkileyen koşullar nelerdir?

Gece vardiyaları ve daha az esnek çalışma saatleri, çalışanların ruh sağlığı üzerinde önemli bir etkiye sahiptir (Reuters)
Gece vardiyaları ve daha az esnek çalışma saatleri, çalışanların ruh sağlığı üzerinde önemli bir etkiye sahiptir (Reuters)

ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri’nin (CDC) yeni raporuna göre, esnek olmayan veya gece geç saatlere kadar uzanan çalışma saatleri ve ücretli hastalık izninin olmaması da dahil belirli çalışma koşullarının ruh sağlığı üzerinde önemli bir etkisi olabilir.
Şarku’l Avsat’ın CNN’den aktardığı habere göre, rapor 2021’de çalışan her 37 yetişkinden yaklaşık 1’inin ciddi psikolojik sıkıntı veya sosyal ve mesleki işlevselliği bozacak ve tedavi gerektirecek kadar şiddetli olumsuz duygular yaşadığını gösterdi.
Bu bulgular, Ulusal Sağlık İstatistikleri Merkezi’nin anketine yanıt veren 18 ila 64 yaşları arasındaki yetişkinleri temsil eden bir örneklemden alındı.
Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınının ikinci yılında alınan yanıtlar, fiziksel olarak hasta olduklarında çalışmak zorunda olan yaklaşık 17 kişiden 1’inin ciddi psikolojik rahatsızlık yaşadığını gösterdi. Bu, hasta iken çalışmak zorunda olmayanların oranından üç kat daha fazla.
Rapora göre, hastalık izni alamayan çalışanlar arasındaki ciddi psikolojik sıkıntı oranları, izin yapanlara göre önemli ölçüde daha yüksek çıktı.
Gece vardiyaları ve daha az esnek mesai saatleri de, çalışanların ruh sağlığı üzerinde önemli bir etkiye sahipti.
Gece vardiyasında çalışan kişilerin, gündüz vardiyasında çalışan kişilere göre iki kat daha fazla ciddi psikolojik rahatsızlık yaşama olasılığı olduğu görüldü.
Rapora göre mesai saati ve ücret tutarsızlığının da olumsuz etkileri oldu.
Dönüşümlü vardiyada çalışan kişilerin, kazançları aydan aya değişen ve bir yıl içinde işini kaybetmeyi bekleyenler gibi, ciddi psikolojik sıkıntı bildirme olasılığı ortalamadan daha yüksekti.
Uzmanlar, kötü ruh sağlığıyla bağlantılı bu çalışma koşullarının birçoğunun temelinde kontrol eksikliğinin yattığına dikkat çekti.
Sosyal ve kişilik psikoloğu olan Dennis Stolle rapora ilişkin şu değerlendirmeyi yaptı;
“İnsanların stresten kaçınmak için kontrolün kendilerinde olduğunu hissetmeleri gerekiyor. İnsanlar ne olacağını bilmediklerinde ve olacaklar üzerinde herhangi bir kontrole sahip olmadıklarında, bu kaygıya ve artan stres seviyelerine yol açabilir.”
Amerikan Psikoloji Derneği’nde psikoloji doçenti olan Stolle, “İnsanların, hayatlarının kontrolden çıktığını ve her an işe çağrılabileceklerini hissetmeyecek kadar öngörülebilir bir çalışma saatine ihtiyacı var. Öte yandan, hayatta ortaya çıkan acil durumlarla başa çıkabilmek için kontrolün kendilerinde olduğunu hissedecek kadar dirençli olmaları da gerekiyor” diye ekledi.



Şaşırtıcı zeytinyağı araştırması: Diğerlerinden daha fazla kilo aldırıyor

Akdeniz diyetinin temel bir parçası olan zeytinyağı, uzun ömür ve sağlıklı yaşlanmayla ilişkilendiriliyor (Pexels)
Akdeniz diyetinin temel bir parçası olan zeytinyağı, uzun ömür ve sağlıklı yaşlanmayla ilişkilendiriliyor (Pexels)
TT

Şaşırtıcı zeytinyağı araştırması: Diğerlerinden daha fazla kilo aldırıyor

Akdeniz diyetinin temel bir parçası olan zeytinyağı, uzun ömür ve sağlıklı yaşlanmayla ilişkilendiriliyor (Pexels)
Akdeniz diyetinin temel bir parçası olan zeytinyağı, uzun ömür ve sağlıklı yaşlanmayla ilişkilendiriliyor (Pexels)

Zeytinyağında yoğun olarak bulunan bir yağ asidinin, zamanla diğer yağlara kıyasla daha fazla kilo almaya yol açabileceği tespit edildi. Bilim insanları özellikle kalp hastalığı riski taşıyan kişilerin dikkatli olmasını söylüyor.

Akdeniz mutfağının vazgeçilmezi olan zeytinyağı, uzun ömür ve sağlıklı yaşlanmaya katkı sunmasının yanı sıra beyin ve kalp sağlığını desteklemesiyle biliniyor.

Ancak Oklahoma, Yale ve New York üniversitelerinden araştırmacıların yeni çalışmasına göre bu yağı fazla tüketmenin zararlı sonuçları olabilir.

Bir omega-9 yağ asidi olan oleik asit, zeytinyağının ana yağ bileşeni ve kanola, ayçiçeği, avokado yağlarının yanı sıra çeşitli hayvansal yağlarda da bulunuyor. 

Bulguları hakemli dergi Cell Reports'ta yayımlanan çalışmada farelere, hindistancevizi yağı, fıstık yağı, süt, domuz yağı ve soya yağı kullanarak yağ oranı yüksek çeşitli diyetler uygulandı.

Araştırmacılar oleik asidin, iki proteinin aktivitesini değiştirerek yeni yağ hücrelerini oluşturan öncü hücrelerin daha hızlı büyümesine yol açtığını gözlemledi. İncelenen çeşitli yağ asitlerinden sadece oleik asit, vücudun yağ hücresi gelişim yolunu tetikledi.

Makalenin ortak yazarı Dr. Michael Rudolph, "Yağ hücrelerini ordu gibi düşünebilirsiniz" diyerek ekliyor:

Oleik asit verildiğinde, ilk olarak ordudaki 'yağ hücresi askerlerinin' sayısı artıyor ve bu da fazla besin maddelerini depolama kapasitesini artırıyor. Zamanla vücuda alınan besin miktarı yağ hücresi sayısını aşarsa obezite gelişebilir ve bu da kontrol edilmezse kardiyovasküler hastalık veya diyabete yol açabilir.

Öte yandan araştırmacılar oleik asidin daha düşük seviyelerde tüketilmesinin sağlığa faydalı olduğunu da tespit etti. 

Ayrıca çalışmanın fareler üzerinde yapıldığını ve insanlarda aynı etkilerin görülmeyebileceğini belirtmekte de fayda var.

Yine de uzmanlar çeşitli faydalarına rağmen zeytinyağını aşırı tüketmeyi tavsiye etmiyor.

Dr. Rudolph "Bence buradan çıkarılacak ders, ölçülü olmak ve farklı kaynaklardan yağ tüketmek" diyor:

 Oleik asidi nispeten dengeli seviyelerde almak faydalı gibi görünüyor ancak daha yüksek miktarda uzun süre tüketmek zararlı olabilir. Kalp hastalığı riski taşıyan kişilerde yüksek oleik asit seviyeleri iyi bir fikir olmayabilir.

Independent Türkçe, BBC Science Focus, Daily Mail, New Atlas, Cell Reports