El-Ula tüm dünyada arkeologlara ilham veriyor

Umut verici ve sürdürülebilir bir geleceğe giden yolu aydınlattı.

Yüzlerce uzman, el-Ula'daki tarihi anıtları ve arkeolojik alanları ziyaret etti (SPA)
Yüzlerce uzman, el-Ula'daki tarihi anıtları ve arkeolojik alanları ziyaret etti (SPA)
TT

El-Ula tüm dünyada arkeologlara ilham veriyor

Yüzlerce uzman, el-Ula'daki tarihi anıtları ve arkeolojik alanları ziyaret etti (SPA)
Yüzlerce uzman, el-Ula'daki tarihi anıtları ve arkeolojik alanları ziyaret etti (SPA)

Sunucu Tommy Mcgabbo, tasarımı modern ve geçmişin zenginliğiyle uyumlu olan, dünyanın en büyük aynalarından oluşan kimliğini yansıtan Aynalar Salonu'nda yönettiği bir oturumda, katılımcıları kıtalarına göre ayağa kalkmaya davet etti. El-Ula Dünya Arkeoloji Zirvesi’ni kıtaları ‘aynalar’ içinde buluşturduğuna dikkat çeken Mcgabbo şunları söyledi:

"Bu, Suudi Arabistan'ın kucakladığı dünyanın geleceğidir. Burada sadece geçmişi tartışmıyoruz, aynı zamanda bilimsel ve kültürel toplantılar aracılığıyla geleceğe ve dünya halkları arasındaki karşılıklı bağlantıya da bakıyoruz."

Fotoğraf Altı: Ula Zirvesi kültürel miras ve arkeoloji alanında öncü bir küresel platformu temsil ediyor. (SPA)
Ula Zirvesi kültürel miras ve arkeoloji alanında öncü bir küresel platformu temsil ediyor. (SPA)

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre medeniyetlerin beşiği olan el-Ula'da 39 ülkeden yüzlerce arkeolog ve kültürel miras uzmanı bir araya geldi. Bu buluşma, bu önemli alanın parlak bir geleceği için yeni bir dönem başlattı. Bu dönem, etkili iş birliğine, ortak vizyonlara ve sürdürülebilir çözümlere dayanıyor. Bu zirve, el-Ula'nın (Suudi Arabistan'ın kuzeybatısında) 200 bin yıldan fazla bir süredir farklı medeniyetlerin şekillendirdiği zengin kültürel mirasını ve insan mirasını temsil ediyor.

Zirvede genel olarak Suudi Arabistan'ın ve özel olarak el-Ula'nın sahip olduğu arkeolojik ve tarihi derinliği büyük ölçüde teşvik ederken katılımcılar, el-Ula’nın heyecan verici ve güzel bir yer ve günümüzün en önemli küresel cazibe merkezlerinden biri olarak kabul edilen zenginlik ve miras hazinelerini barındıran Suudi Arabistan'ın öncülüğünde yaşadığı önemli değişimin bir örneği olduğuna dikkat çektiler. Hükümetin bu anıtlara gösterdiği ilgi ve bunların geliştirilmesi sayesinde, mekanın tüm miras ayrıntılarını koruyarak gelecekte de varlığını sürdüreceğini vurguladılar.

Fotoğraf Altı: 39 ülkeden gelen konuklar, el-Ula'nın kadim tarihi, medeniyet ve kültürel mirasına olan hayranlıklarını dile getirdi. (SPA)
39 ülkeden gelen konuklar, el-Ula'nın kadim tarihi, medeniyet ve kültürel mirasına olan hayranlıklarını dile getirdi. (SPA)

El-Ula, tarih boyunca gezginlerin ve kaşiflerin ilgisini çeken bir yer oldu. Bugün bile farklı medeniyetlere ait çeşitli eserleri barındırması nedeniyle önemli bir arkeolojik keşif yeri olmaya devam ediyor. Zirveye katılan konuklar, el-Ula'nın tarihi ve arkeolojik sit alanlarını gezerek bölgenin zengin tarihi ve kültürel mirasını takdir etme fırsatı buldular. Katılımcılar, el-Ula'yı ‘dünyanın en büyük canlı müzesi’ olarak nitelendirdiler ve gördükleri eserlerin bölgenin uzun ve zengin tarihini yansıttığını belirttiler.

Suudi Arabistan Ulusal Miras Kurumu Genel Müdürü Dr. Casir el-Herbaş, zirvede yaptığı konuşmada, ülkesinin kültürel miras ve keşif alanındaki bilimsel araştırmada birçok zorluğu aştığını vurguladı. Bu başarının, dünyanın en ünlü kültürel, eğitim ve uzmanlaşmış enstitüleri ile iş birliğinin bir sonucu olduğunu ifade etti. Bu iş birliğinin, Suudi Arabistan'dan yüksek düzeyde uzmanlar ve araştırmacıların ortaya çıkmasına yol açtığına dikkat çekti. Bu uzmanların, arkeolojik araştırma ve keşiflerde önemli bir rol oynadığını kaydetti.

Fotoğraf Altı: Dr. Casir el-Herbaş, Suudi Arabistan'ın miras alanındaki çalışmalarına dikkat çekti. (SPA)
Dr. Casir el-Herbaş, Suudi Arabistan'ın miras alanındaki çalışmalarına dikkat çekti. (SPA)

İki gün boyunca, dünya çapındaki antik eserlerin gerçekliğine, bunları korumaya yönelik teknikler geliştirmenin yollarına, yeni arkeolojik keşifleri desteklemeye ve genç arkeologları ve uzmanları güçlendirmeye değinen 11 diyalog oturumu gerçekleştirildi. Aynalar Salonundaki kapsamlı tartışmalar, El-Ula'nın zengin kültürel mirasının ve arkeolojik potansiyelinin bir yansımasıydı. Zirve dün, arkeoloji alanındaki mükemmelliği teşvik etmek ve yenilikçiliği desteklemek amacıyla ‘el-Ula Dünya Arkeoloji Zirvesi Arkeolojik Mükemmellik Ödülü’nün başlatılmasıyla sona erdi.

Fotoğraf Altı: Sergi, dikkat çekici bir katılımla el-Ula'nın tarihine ve kültürüne ışık tuttu. (SPA)
Sergi, dikkat çekici bir katılımla el-Ula'nın tarihine ve kültürüne ışık tuttu. (SPA)

Zirve oturumlarına eşlik eden sergi ve müze, ziyaretçiler ve katılımcılar tarafından büyük ilgi gördü. Sergi, el-Ula'nın tarihi ve kültürünü, binlerce yıl öncesine uzanan nadir tarihi eserler ve koleksiyonlar aracılığıyla gözler önüne serdi. Sergi ayrıca ‘Zamanda Yolculuk’ planını da içeriyordu. Bu plan, el-Ula'nın arkeolojik sit alanlarını canlandırmak ve geliştirmek için tasarlandı. Bu sayede, el-Ula, "Suudi Arabistan Vizyon 2030’unun hedeflerine ulaşmak için dünyanın önde gelen kültür, turizm ve sanat destinasyonlarından biri haline gelecek.

Fotoğraf Altı: Posta pulu, arkeoloji ve kültürel miras uzmanlarının ilk toplantısının bir belgesi niteliğinde. (el-Ula Kraliyet Komisyonu)
Posta pulu, arkeoloji ve kültürel miras uzmanlarının ilk toplantısının bir belgesi niteliğinde. (el-Ula Kraliyet Komisyonu)

Suudi Arabistan Posta Kurumu (SPL), dünyanın ilk arkeoloji zirvesini, el-Ula Dünya Arkeoloji Zirvesi’ni, bir posta pulu ile belgeledi. Söz konusu pul, zirvenin önemini ve el-Ula'nın tarih ve kültür mirasındaki yerini vurgulamak için tasarlandı. Pul, aynı zamanda, arkeolojiyi ve tarihi sevenler için bir hatıra niteliğinde.

Fotoğraf Altı: Anlaşma, antik eserler alanında bilimsel araştırmaları ve toplum katılımını artırmayı amaçlıyor. (el-Ula Kraliyet Komisyonu)
Anlaşma, antik eserler alanında bilimsel araştırmaları ve toplum katılımını artırmayı amaçlıyor. (el-Ula Kraliyet Komisyonu)

El-Ula Kraliyet İdaresi, zirve kapsamında, el-Ula ve sakinleri için fayda sağlayacak ve yönetimi pekiştirecek ortaklıklar geliştirmek amacıyla ‘Suudi Arabistan Arkeoloji Derneği’ ile bir iş birliği anlaşması imzaladı. Anlaşma, arkeolojik araştırmayı güçlendirmek, toplum katılımını teşvik etmek, arkeoloji ve kültürel miras alanında dijital dönüşümü gerçekleştirmek ve gençleri desteklemek için gerçekleştirildi.



Fiyat düzeltmesi Suudi Arabistan'ın emlak haritasını yeniden şekillendiriyor

Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad'daki Kral Abdullah Finans Bölgesi (Reuters)
Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad'daki Kral Abdullah Finans Bölgesi (Reuters)
TT

Fiyat düzeltmesi Suudi Arabistan'ın emlak haritasını yeniden şekillendiriyor

Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad'daki Kral Abdullah Finans Bölgesi (Reuters)
Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad'daki Kral Abdullah Finans Bölgesi (Reuters)

Suudi Arabistan emlak piyasası, 2025 yılının ilk dokuz ayında, işlem gören alanın artmasına rağmen, emlak işlemlerinin toplam değerinde ve metrekare başına ortalama fiyatta düşüş yaşadı.

Gayrimenkul analistleri, bu değişimi, hükümetin dengeyi yeniden sağlamak ve arzı artırmak için aldığı son kararların ardından emlak piyasasının olgunlaşma döneminin başlangıcı olarak nitelendirdi. Bu durum, piyasanın değerleri ve fiyatları düzelterek ve geçmişteki olumsuz uygulamalardan arınmış bir şekilde kendini doğru bir şekilde yeniden konumlandırarak akıllı bir dengeye doğru ilerlediğinin kanıtı.

y
Suudi Arabistan'ın güneyindeki Abha şehrinde bulunan konutlar (Reuters)

Bu yılın ilk üç çeyreğinde, emlak piyasası yaklaşık 337 bin işlem kaydetti ve bunların değeri 233 milyar riyal (62,3 milyar dolar) oldu. Bu, işlemlerin değerinin 82,7 milyar dolara (310 milyar riyal) ulaştığı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 17,3'lük bir düşüşe tekabül ediyor.

Buna karşılık, 2025 yılının ilk dokuz ayında gerçekleşen işlemler yaklaşık 3 milyar metrekare gibi geniş bir alanı kapsadı. Bu, 2,2 milyar metrekare ile sınırlı olan geçen yılın aynı dönemine göre önemli bir artışa işaret ediyor.

Metrekare başına fiyat

Suudi Arabistan Adalet Bakanlığı'nın emlak borsası verilerine göre, metrekare başına ortalama fiyat geçen yılın aynı dönemindeki 2 bin 413 riyalden 2025'in üçüncü çeyreği sonunda yüzde 13 düşüşle 2 bin 153 riyale geriledi.

Analistler ve gayrimenkul uzmanları, işlem değerlerindeki düşüşü ve metrekare fiyatlarının gerilemesini, son aylarda alınan hükümet kararlarının doğal bir sonucu olarak tanımladı. Bu fiyat düzeltmesinin, yılın dördüncü çeyreğine kadar devam edebileceği belirtiliyor. 2026 yılında Suudi gayrimenkul piyasasının yeni yapısıyla şekillenmeye başlayacağı öngörülüyor. Ekonomik olarak etkili lokasyonlarda, gerçek değere sahip gayrimenkullere yönelik sürdürülebilir bir piyasa dengesi oluşturulmasına doğru bir yönelim bekleniyor. Bu süreçte, büyük ulusal projelerle bağlantılı bölgelerde seçici bir piyasa hareketliliği olacağı öngörülüyor.

frt
Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad'ın genel görünümü (Reuters)

Gayrimenkul uzmanı Ahmed el-Fakih, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, son altı ayda (özellikle Nisan ayı başından itibaren) alınan kritik kararlar nedeniyle, gayrimenkul işlem değerlerindeki belirgin düşüşün son derece mantıklı olduğunu ifade etti. Bu kararların amacı, gayrimenkul piyasasında dengeyi yeniden sağlamak ve arz miktarını artırmaktı. El-Fakih, bu kararların piyasaya zarar veren davranışları düzeltmeye ve fiyatları bu yılın dördüncü çeyreğine kadar düşürmeye devam ettiğini belirtti.

Beyaz arazi

El-Fakih, bu yıl içinde işlem gören alan miktarındaki artışın, işlemlerin çoğunlukla ham araziler ve bu araziler üzerindeki alımlar üzerine yoğunlaştığını gösterdiğini belirtti. Bu durum, Riyad şehrinde uygulamaya konulan arsa vergisi kararına verilen doğal bir tepki olarak değerlendiriliyor. Söz konusu karar, gayrimenkul endeksinde en büyük ağırlığa sahip olup, piyasa işlemlerinin yaklaşık yarısını oluşturan önemli bir paya sahip. Bu da Riyad şehrinin gayrimenkul piyasasındaki büyük ağırlığını açıkça ortaya koyuyor.

El-Fakih’e göre, piyasa, gayrimenkul sektöründe faaliyet gösterenler açısından yeni bir konumlanma sürecine giriyor. Aynı zamanda, piyasadan spekülatörlerin çıkışı da gözlemlenecek. Spekülatörler, gayrimenkul projeleri geliştirmeye, yatırım amaçlı arazi satın almaya veya konut ürünleri edinmeye yönelecek.

El-Fakih ayrıca, gayrimenkul piyasasının hâlâ değişim sürecinin başlangıç aşamasında olduğunu belirtti. Suudi Arabistan’daki gayrimenkul piyasasının yeni yapısı, gelecek yıl itibarıyla netleşmeye başlayacak. Piyasa, beklenen bir dizi hükümet yönelimine göre yeniden şekillendirilecek. Bu da bir dizi temel ve belirleyici kararla gerçekleştirilecek. Bu kararlar, özellikle kira ve arsa sektörlerindeki birçok olumsuz uygulamanın piyasadan temizlenmesine katkı sağlayacak. Zira söz konusu kararlar öncelikli olarak bu iki sektöre yönelik.

Düşüşün nedenleri

Gayrimenkul uzmanı Abdullah el-Musa, Şarku’l Avsat’a verdiği demeçte, değerlerdeki düşüşün ve metrekare başına ortalama fiyatlardaki gerilemenin başlıca nedeninin, kredi politikalarının sıkılaştırılması ve faiz oranlarının yükselmesi olduğunu belirtti. Bu durum, satın alma gücünü azaltırken, konut finansman maliyetlerini artırdı. Ayrıca, büyük şehirlerdeki yeni projelerin yaygınlaşması ve arzın artması da bu sürece katkı sağladı. Tüm bu gelişmeler, piyasada bir fiyat rekabeti yaratarak dengelenme sürecini beraberinde getirdi.

El-Musa ayrıca, gayrimenkul tüketicisinin davranışlarının değiştiğini ifade etti. Artık alım yaparken daha bilinçli davrandığını ve spekülatif yatırımlardan ziyade gerçek konut ihtiyacına odaklandığını söyledi. Buna ek olarak, beyaz arsa vergisi, kira ilişkilerinin düzenlenmesi ve ‘Tevazun’ platformu aracılığıyla arsaların sunulması gibi yeni düzenleyici adımların da etkili olduğunu belirtti. Bu önlemlerin, fiyat artışlarının dizginlenmesine ve daha mantıklı bir fiyatlandırma sürecine geçilmesine katkı sağladığını vurguladı.

Akıllı denge

Gayrimenkul uzmanı el-Musa, piyasanın arz ve talep arasında bir denge sürecine gireceğini öngörüyor. Büyük ulusal projelerle bağlantılı bölgelerde (el-Kiddiya, Neom ve Kızıldeniz gibi) bir hareketlilik yaşanacak. Piyasanın fiyat istikrarı ile birlikte işlem sayısında kademeli bir artış yaşayacağı tahmin ediliyor. Bu durum, gerçek talebi destekleyen ve vatandaşların mülkiyet edinme fırsatlarını artıran finansman ve konut programlarının devam etmesiyle desteklenecek.

El-Musa, bu eğilimin, piyasanın son yıllardaki hızlı genişleme döneminin ardından yapısal bir dengeleme sürecinden geçtiğinin göstergesi olduğunu düşünüyor. El-Musa, değerlerdeki düşüşün piyasa faaliyetlerinin zayıfladığı anlamına gelmediğini, aksine alıcı ve yatırımcı davranışlarında niteliksel bir değişimi işaret ettiğini belirtti.

El-Musa, Suudi gayrimenkul piyasasının akıllı bir dengeye doğru ilerlediğini ve mevcut rakamların, değerin geçici momentumdan ziyade gerçek ekonomik temellere dayandığı piyasa olgunluğunun başlangıcını temsil ettiğini söyleyerek sözlerini tamamladı.


Suudi Arabistan Jeoloji Araştırmaları Kurumu: Arap Körfezi'nde 4,34 büyüklüğünde deprem kaydedildi

Suudi Arabistan Jeoloji Araştırmaları Kurumu: Arap Körfezi'nde 4,34 büyüklüğünde deprem kaydedildi
TT

Suudi Arabistan Jeoloji Araştırmaları Kurumu: Arap Körfezi'nde 4,34 büyüklüğünde deprem kaydedildi

Suudi Arabistan Jeoloji Araştırmaları Kurumu: Arap Körfezi'nde 4,34 büyüklüğünde deprem kaydedildi

Suudi Arabistan Jeoloji Araştırmaları Kurumu, Ulusal Sismik İzleme Ağı istasyonlarının bu sabah (00:27:09) Arap Körfezi'nde, Hafci'nin 160 kilometre kuzeydoğusunda bir deprem kaydettiğini ve depremin büyüklüğünün Richter ölçeğine göre 4,34'e olduğunu duyurdu.


Katar, Pakistan ve Afganistan'ın acil ateşkes konusunda anlaştığını duyurdu

Doha'daki Pakistan-Afganistan görüşmelerinden (Katar Dışişleri Bakanlığı)
Doha'daki Pakistan-Afganistan görüşmelerinden (Katar Dışişleri Bakanlığı)
TT

Katar, Pakistan ve Afganistan'ın acil ateşkes konusunda anlaştığını duyurdu

Doha'daki Pakistan-Afganistan görüşmelerinden (Katar Dışişleri Bakanlığı)
Doha'daki Pakistan-Afganistan görüşmelerinden (Katar Dışişleri Bakanlığı)

Katar Dışişleri Bakanlığı, Pakistan ve Afganistan'ın, daha önce varılan ateşkes sonrasında Pakistan'ın düzenlediği hava saldırılarında en az 10 kişinin ölmesinin ardından Doha'da yapılan görüşmelerde acil ateşkes sağlanması konusunda anlaştıklarını duyurdu.

Bakanlıktan yapılan açıklamada, iki tarafın görüşmelerde "derhal ateşkes sağlanması ve iki ülke arasında kalıcı barış ve istikrarın güçlendirilmesi için mekanizmaların kurulması" konusunda mutabık kaldığı belirtildi.