Kuveyt – Irak deniz anlaşması belirsizliğini koruyor

Körfez Bakanlar Konseyi, Bağdat’ı, anlaşmayı geçersiz saymasının etkilerini ele almaya çağırıyor

KİK ülkelerinin dışişleri bakanları ve KİK Genel Sekreteri New York’ta yaptıkları koordinasyon toplantısının ardından (KUNA)
KİK ülkelerinin dışişleri bakanları ve KİK Genel Sekreteri New York’ta yaptıkları koordinasyon toplantısının ardından (KUNA)
TT

Kuveyt – Irak deniz anlaşması belirsizliğini koruyor

KİK ülkelerinin dışişleri bakanları ve KİK Genel Sekreteri New York’ta yaptıkları koordinasyon toplantısının ardından (KUNA)
KİK ülkelerinin dışişleri bakanları ve KİK Genel Sekreteri New York’ta yaptıkları koordinasyon toplantısının ardından (KUNA)

4 Eylül’de Irak Yüksek Federal Mahkemesi’nin, Hor Abdullah bölgesinde seyrüseferi düzenleyen Kuveyt ve Irak arasındaki anlaşmanın parlamento oylamasının geçersiz olduğuna hükmetmesinin ardından anlaşmanın akıbeti belirsizliklerle çevrili.

Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) ülkelerinin dışişleri bakanlarının yer aldığı Bakanlar Konseyi’nin pazar akşamı New York’ta Birleşmiş Milletler (BM) 78. Genel Kurulu’nun çalışmaları kapsamında düzenlenen yıllık koordinasyon toplantısı sırasında, Kuveyt Dışişleri Bakanı Şeyh Salem es-Sabah, Körfez dışişleri bakanlarına, Irak Yüksek Federal Mahkemesi’nin iki ülke tarafından onaylanan ve BM’ye gönderilen anlaşmaya ilişkin verdiği hükmün gerekçeleri hakkında bilgi verdi.

Toplantıda yapılan açıklamada, Irak’a “Yüksek Federal Mahkeme kararından kaynaklanan mevcut gelişmelerin olumsuz etkilerini ele almak için ciddi ve ivedilikli adımlar atması” çağrısında bulunuldu. Ayrıca “mevcut gelişmelerin KİK ülkeleriyle ilişkilere hizmet etmediği ve BM Güvenlik Konseyi’nin 833 sayılı Kararı da dahil olmak üzere uluslararası sözleşmeleri ve anlaşmaları ihlal ettiği” vurgulandı.

Irak Parlamentosu, 2013 tarihli 42 sayılı Kanun uyarınca anlaşmayı onaylamıştı. Şarku’l Avsat’a konuşan Iraklı Hukukçu Ali et-Temimi “Oylamanın anayasaya aykırı olduğu yönündeki federal karar, anlaşmanın iptali anlamına gelmez. Daha ziyade üçte iki çoğunluk oyu gerektiren bir yasa çıkarılana kadar askıya alınması anlamına gelir” ifadelerini kullandı. Temimi üçte ikilik çoğunluk sağlanırsa anlaşmanın geçerli sayılacağını, aksi takdirde “tek taraflı olarak iptal edilmiş sayılacağını” da sözlerine ekledi.



Hamas liderlerinin Doha’dan ayrıldığını doğrulayan Katar, ofislerinin ‘kalıcı olarak’ kapatılmadığını bildirdi

Katar Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Macid el-Ensari
Katar Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Macid el-Ensari
TT

Hamas liderlerinin Doha’dan ayrıldığını doğrulayan Katar, ofislerinin ‘kalıcı olarak’ kapatılmadığını bildirdi

Katar Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Macid el-Ensari
Katar Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Macid el-Ensari

Katar Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Macid el-Ensari bugün yaptığı açıklamada Hamas liderlerinin Doha'dan ayrıldığını doğrularken, ‘Hamas’ın Katar'ın başkentindeki siyasi bürosunun kalıcı olarak kapatılmadığını’ da bildirdi.

El-Ensari Doha'da düzenlediği basın toplantısında, “Hamas müzakere ekibinin bir parçası olan liderler şu anda Doha'da değiller ve bildiğiniz gibi çeşitli başkentler arasında hareket ediyorlar (...) Doha'daki Hamas ofisi arabuluculuk süreci için kuruldu. Arabuluculuk süreci olmadığında, ofisin kendisinin de bir işlevi olmadığı açıktır. Şayet Hamas ofisini kapatma kararı alınırsa, bunu bu platformdan duyacaksınız” ifadelerini kullandı.

(foto altı) Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları'na bağlı Filistinli savaşçılar, 19 Temmuz 2023. (Reuters)

Daha önce Doha, Hamas ve İsrail arasındaki arabuluculuk faaliyetlerinin askıya alındığını duyurmuş, Katar Dışişleri Bakanlığı da bu kararı ‘ciddiyetsizlik ve şantajın reddedilmesi sonucunda’ aldıklarını açıklamıştı. Katar Dışişleri Bakanlığı tarafından o dönemde yapılan resmî açıklamalara göre, bu çabalar müzakerelerin son turunda bir anlaşmaya varılamaması üzerine askıya alındı.

El-Ensari, Katar'ın arabuluculuk çabalarına ancak Gazze Şeridi'ndeki savaşı sona erdirmek ve insani acılara son vermek için gerekli ciddiyet gösterildiğinde yeniden başlayacağını açıkladı. El-Ensari ayrıca, Katar'ın arabuluculuğunun şantaja maruz kalmasını kabul etmeyeceğini de vurguladı.

Mısır, Katar ve ABD aylardır İsrail ile Hamas arasında Gazze Şeridi'nde bir ateşkes anlaşmasına varılması ve iki taraf arasında esir ve mahkûmların takas edilmesi için dolaylı müzakereler yürütüyordu. Son anlaşmaya varma çabaları, İsrail'in kendi koşullarını karşılamadığı gerekçesiyle anlaşmayı reddetmesi, 6 Mayıs'ta Refah'a askeri bir operasyon başlatması ve ertesi gün Refah Sınır Kapısı’nın Filistin tarafını kontrol altına almasının ardından durdu.