Suudi Arabistan-Lübnan ilişkilerinde yeni bir başlangıca doğru

Avn'ın ziyareti, Riyad'ın tutumunu ve Beyrut'a verdiği tarihi desteği gösteriyor

Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman dün akşam Riyad'daki el-Yemame Sarayı'nda Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ı kabul etti. (SPA)
Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman dün akşam Riyad'daki el-Yemame Sarayı'nda Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ı kabul etti. (SPA)
TT

Suudi Arabistan-Lübnan ilişkilerinde yeni bir başlangıca doğru

Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman dün akşam Riyad'daki el-Yemame Sarayı'nda Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ı kabul etti. (SPA)
Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman dün akşam Riyad'daki el-Yemame Sarayı'nda Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ı kabul etti. (SPA)

Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn, Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman'ın daveti üzerine ocak ayı başında Lübnan Cumhurbaşkanı seçilmesinden bu yana ilk yurt dışı ziyaretini dün öğleden sonra Riyad'a gerçekleştirdi. Söz konusu ziyaret, Suudi Arabistan’ın Lübnan'ı desteklemedeki tarihi rolünün tanınması ve Lübnan'ın bölgesel ve uluslararası alandaki önemli konumu ve ağırlığının takdir edilmesi anlamına geliyor.

Gözlemciler, iki ülke liderlerinin aralarındaki kardeşlik bağlarını güçlendirme ve önümüzdeki dönemde imzalanması beklenen yeni anlaşmalarla çeşitli alanlarda iş birliğini geliştirme arzusu ışığında, bu ziyaretin Suudi Arabistan-Lübnan ilişkilerinde yeni bir başlangıca ve ilişkilerin tüm siyasi, ekonomik ve sosyal düzeylerde gelişmesine zemin hazırladığına inanıyor.

Gözlemciler, Suudi Arabistan'ın Lübnan'ın güvenlik ve istikrarını desteklemedeki tarihi rolünün yanı sıra 15 yıllık Lübnan iç savaşının sona erdirilmesindeki aktif katkısı, Lübnan halkının yanında yer alan daimî pozisyonu ve insani yardımları da dâhil olmak üzere siyasi, ekonomik ve sosyal desteğine işaret ettiler. Cumhurbaşkanı Avn da Riyad'a varışından kısa bir süre sonra bu ziyareti, ülkesinin Suudi Arabistan'ın çaba ve tutumlarına yönelik takdirlerini sunmak için bir fırsat olarak nitelendirdi ve ‘yıllar önce Suudi Arabistan'a gelen Lübnanlıları kucakladığı’ için Krallığa teşekkür etti.

Gözlemciler, ziyaretin genel olarak Ortadoğu'da ve özel olarak Lübnan'da yaşanan gelişmelerle aynı zamana denk gelmesinin, bölgenin güvenlik ve refahını arttırmak ve Lübnan halkının istikrar ve refaha yönelik umut ve özlemlerini gerçekleştirmek için iki ülke arasındaki çabaların istişare ve koordinasyonunu gerektirdiği görüşünde. Cumhurbaşkanı Avn'ın Lübnan devletinin egemenliğini genişletmesi ve tüm yetkilerini kullanması yönündeki çabaları, Suudi Arabistan'ın ekonomik ve yatırım iş birliği ile ortak eylemlerin başlatılmasının ön koşulu olarak ülkelerin istikrarının desteklenmesine dayanan bölge vizyonuyla örtüşüyor.

sdefrgt
Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn, Riyad'daki el-Yemame Sarayı'nda resmi törenle karşılandı. (SPA)

Riyad’a varışından kısa bir süre sonra “Bu ziyaret Lübnan-Suudi Arabistan ilişkilerinin derinliğini teyit etmek için bir fırsattır” diyen Avn, “Veliaht Prens Muhammed bin Selman ile yapacağım görüşmeleri büyük bir umutla bekliyorum. Bu görüşmeler iki kardeş ülke arasındaki iş birliğini geliştirecek anlaşmaların imzalanacağı bir sonraki ziyaretin yolunu açacaktır” ifadelerini kullandı.

Suudi Arabistan, Lübnan'a ve halkına desteğini ve İsrail işgal güçlerinin topraklarından tamamen çekilmesi ve Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi'nin 1701 sayılı kararı ile ilgili uluslararası kararların uygulanması da dahil olmak üzere ateşkes anlaşmasına uyulması gerektiğini defalarca yineledi. Ayrıca Lübnan liderliğinin ülkenin güvenliği ve egemenliği için ciddi bir şekilde çalışacağına ve Cumhurbaşkanı Avn'ın istikrarı ve birliği desteklemek ve devlet kurumlarını ve kazanımlarını korumak için gerekli reformları başlatabileceğine, böylece Lübnan'ın ortaklarının güvenini arttıracağına ve Arap ve uluslararası komşularıyla doğal statüsünü ve ilişkilerini yeniden kuracağına dair iyimserliğini ifade etti.

Geçtiğimiz yıl ekim ayında Suudi Arabistan, Lübnan halkının içinde bulunduğu kritik durumla başa çıkabilmesine yardımcı olmak amacıyla bir hava köprüsü kurdu; İki Kutsal Caminin Hizmetkârı Kral Selman bin Abdulaziz ve Veliaht Prens Muhammed bin Selman'ın direktifleri doğrultusunda gıda, barınak ve sağlık ekipmanları gibi yardım malzemeleri taşıyan 27 uçak gönderildi. Aralık ayı başında da Lübnanlı mültecilerin ve ülke içinde yerlerinden edilmiş kişilerin acılarını hafifletmeye katkıda bulunmak amacıyla gıda, barınak ve sağlık projelerini hayata geçirmeyi amaçlayan yeni bir yardım kampanyası başlatıldı.



Saudi Aramco'nun 2024 yılı net kârı 106,2 milyar dolar olarak açıklandı

Saudi Aramco logosu... (Reuters)
Saudi Aramco logosu... (Reuters)
TT

Saudi Aramco'nun 2024 yılı net kârı 106,2 milyar dolar olarak açıklandı

Saudi Aramco logosu... (Reuters)
Saudi Aramco logosu... (Reuters)

Saudi Aramco geçen yıl, yaklaşık 6,5 milyar riyallik (1,7 milyar dolar) diğer gayri nakdi giderlere rağmen, analist konsensüsüne uygun olarak, 2023'e (121,3 milyar dolar) kıyasla yüzde 12,39 düşüşle 106,2 milyar dolar net kâr açıkladı. Net kârdaki düşüşe rağmen Aramco, 2024'ün dördüncü çeyreği için 21,4 milyar dolar temettü ödemeyi planlıyor.

Yapılan açıklamaya göre şirket, dördüncü çeyrek için 2023'ün aynı dönemine kıyasla yüzde 4,2'lik bir artışı temsil eden 21,1 milyar dolarlık temel bir temettü ilan etti. Bu temettünün 2025 yılının ilk çeyreğinde ödenmesi bekleniyor. Ayrıca, daha önce açıklanan mekanizmaya dayalı olarak ilk çeyrekte ödenecek olan 0,2 milyar dolar tutarındaki performansa bağlı temettü dağıtımı da duyuruldu.

Aramco'nun tüm yıl temettüsü 2023'teki 97,78 milyar dolardan 124,25 milyar dolara yükseldi. Şirket 2025 yılında toplam 85,4 milyar dolar dağıtım yapmayı planlıyor.

Şirketin Suudi Arabistan Menkul Kıymetler Borsası’na (Tadawul) yaptığı açıklamaya göre, daha düşük kazançlar temel olarak daha düşük gelir ve satışlarla ilgili diğer gelirlerin, daha yüksek işletme maliyetlerinin ve daha düşük finans ve diğer gelirlerin etkisini yansıtıyor. Bu durum, daha düşük gelir vergileri ile kısmen dengelendi.

sdfrgt
Saudi Aramco'ya ait bir petrol tesisi olan Kuzey Cidde Petrol Tesisi'ndeki depolama tankları... (AP)

Toplam gelir 2023 yılında 440,88 milyar dolar iken 2024 yılında 436,61 milyar dolar olarak gerçekleşti. Bu düşüş temel olarak daha düşük ham petrol fiyatlarının yanı sıra rafine ve kimyasal ürün fiyatlarındaki düşüşten kaynaklandı. Bu durum, satılan rafine ve kimyasal ürün hacimlerindeki artışla kısmen dengelendi.

Nakit akışları

Şirketin işletme faaliyetlerinden elde ettiği nakit akışı geçen yıl 135,7 milyar dolara ulaşırken, bu rakam 2023'ün aynı dönemindeki 143,4 milyar dolara kıyasla yaklaşık yüzde 5 azaldı. 2023'te 101,2 milyar dolar olan serbest nakit akışı ise 85,3 milyar dolar olarak gerçekleşti.

Şirket, 2024 yılında 50,4 milyar doları büyük sermaye harcaması olmak üzere 53,3 milyar dolarlık sermaye yatırımı kaydetti. Yaklaşık 4 milyar dolarlık proje finansmanı hariç olmak üzere, 2025 yılı için sermaye yatırımı gösterge aralığı ise 52 milyar ila 58 milyar dolar arasında.

Büyüme stratejisi

Açıklamaya göre şirket, hammadde ve alt iş kollarında büyüme stratejisini uygulama konusunda ilerleme kaydetti. Şirket, 2030 yılına kadar hammadde işindeki büyümeden 9 milyar ila 10 milyar dolar ve alt iş kolundaki büyümeden 8 milyar ila 10 milyar dolar arasında potansiyel işletme nakit akışı bekliyor.

Aramco'nun fazla kapasitesi, 2024 yılındaki ortalama petrol fiyatına göre işletme faaliyetlerinden 12 milyar dolarlık ek işletme nakit akışı yaratma potansiyeline sahip.

Öncü performans

Saudi Aramco CEO’su ve İcra Kurulu Başkanı Emin en-Nasır, “Güçlü net gelirimiz ve artan çekirdek temettümüz, Saudi Aramco'nun olağanüstü dayanıklılığını ve hissedarlarımız ve müşterilerimiz için sektör lideri performans sunmak üzere benzersiz ölçeğimizden, düşük üretim maliyetimizden ve yüksek güvenilirlik seviyemizden yararlanma becerisini göstermektedir” dedi.

CU7I8O9
Saudi Aramco CEO’su ve İcra Kurulu Başkanı Emin en-Nasır (Reuters)

Nasır, “Küresel petrol talebi 2024 yılında yeni zirvelere ulaştı ve 2025 yılında daha fazla büyüme bekliyoruz. Güvenilir ve sürdürülebilir enerji küresel ekonomi için büyümenin anahtarıdır. Maksimum sürdürülebilir ham petrol kapasitemizi koruma, gaz yetkinliklerimizi genişletme, upstream ve downstream iş kollarımızı daha fazla entegre ederek ek değer yaratma ve sera gazı emisyonlarını azaltmaya katkı sağlama konularında ilerleme kaydetmeye devam ediyoruz” ifadelerini kullandı.

Nasır sözlerini şöyle sürdürdü: “Ayrıca, işletmemizin her kademesinde daha fazla verimlilik ve değer yaratılmasına olanak tanıyan yapay zekâ teknolojilerini ve çözümlerini kapsamlı bir şekilde benimsiyor ve uyguluyoruz. Saudi Aramco'nun stratejisinin merkezinde yer alan sermaye disiplini, geleneksel enerji çözümleri ve yeni enerji kaynakları genelinde büyüme ve değer sağlamamıza olanak tanıyor.”