Suudi Arabistan, Ukrayna'da diyaloğu ve barışa götürecek her adımı kolaylaştırmaya kararlı

Muhammed bin Selman ve Putin, yaptıkları telefon görüşmesinde çözüm çabalarını değerlendirdi

Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'i Riyad'da kabul etti, 7 Aralık 2023. (SPA)
Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'i Riyad'da kabul etti, 7 Aralık 2023. (SPA)
TT

Suudi Arabistan, Ukrayna'da diyaloğu ve barışa götürecek her adımı kolaylaştırmaya kararlı

Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'i Riyad'da kabul etti, 7 Aralık 2023. (SPA)
Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'i Riyad'da kabul etti, 7 Aralık 2023. (SPA)

Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman dün Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile yaptığı telefon görüşmesinde, ülkesinin Ukrayna'daki krize siyasi bir çözüm bulunması amacıyla diyalog ve her türlü iyi niyetli çabayı göstermeye hazır olduğunu yineledi.

Putin de çeşitli taraflarla dengeli ilişkileri, sahip olduğu uluslararası tanınırlık ve küresel güvenlik, barış ve istikrarın desteklenmesindeki öncü rolü temelinde, Ukrayna krizine siyasi bir çözüm bulma çabalarında gösterdiği yapıcı ve iyi niyetli tutumundan dolayı Suudi Arabistan'a teşekkür ve takdirlerini ifade etti.

Suudi Arabistan'ın Ukrayna'da bir çözüme ulaşılmasını sağlayacak her türlü diyalog ve arabuluculuğu kolaylaştırma taahhüdü, ihtilafa taraf ülkeler ve uluslararası toplum tarafından takdirle karşılandı.

Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'i Riyad'da kabul etti, 7 Aralık 2023. (SPA)Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'i Riyad'da kabul etti, 7 Aralık 2023. (SPA)

Kremlin'den yapılan açıklamaya göre Putin, ‘Suudi Arabistan'ın arabuluculuk çabalarını, özellikle de 18 Şubat'ta Rusya-ABD görüşmelerine ev sahipliği yapmasını büyük bir takdirle karşıladığını’ ifade ederek, ikili iş birliği ve bunun küresel petrol piyasasının istikrarı açısından önemini ele aldı.

Söz konusu görüşme, Veliaht Prens'in Şubat 2022'de Rusya-Ukrayna savaşının patlak vermesinden bu yana Suudi Arabistan'a dördüncü ziyaretini gerçekleştiren Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy'yi kabulünden üç gün sonra gerçekleşti. Zelenskiy, Suudi Arabistan'ın gösterdiği çabalar ve Ortadoğu ve dünyadaki önemli rolü için minnettarlığını gizlemedi.

 Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman pazartesi günü Cidde'deki es-Selam Sarayı’nda Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy'yi kabul etti. (SPA)Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman pazartesi günü Cidde'deki es-Selam Sarayı’nda Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy'yi kabul etti. (SPA)

Muhammed bin Selman-Zelenskiy görüşmesini, Suudi Arabistan'ın çatışmanın ilk günlerinden bu yana sürdürdüğü diplomatik ve insani girişimlerin devamı olarak Ukrayna krizini, çözümün çerçevesi ve mekanizmaları üzerinde uzlaşmaya varmanın tek yolu olan diyalog yoluyla sona erdirme çabalarının bir parçası olarak, Veliaht Prens Muhammed bin Selman'ın rehberliğinde salı günü Cidde'nin ev sahipliğinde Washington ile Kiev arasında yapılan görüşmeler takip etti.

Diriye'de düzenlenen ABD-Rusya görüşmeleri, Ukrayna'da savaşın başlamasından bu yana türünün ilk örneği oldu. Görüşmelere Washington ve Moskova'dan üst düzey heyetler katıldı. İki taraf, Ukrayna'daki savaşın sona erdirilmesini müzakere etmek üzere üst düzey ekiplerin oluşturulması ve Washington ile Moskova arasındaki diplomatik kanalların yeniden açılmasına yönelik çalışmalar da dâhil olmak üzere birçok konuda anlaşmaya vardı.

Riyad'daki Diriye Sarayı'nda yapılan ABD-Rusya görüşmelerinden, 18 Şubat 2025. (Reuters)Riyad'daki Diriye Sarayı'nda yapılan ABD-Rusya görüşmelerinden, 18 Şubat 2025. (Reuters)

20 Şubat'ta ABD Başkanı Donald Trump, Veliaht Prens Muhammed bin Selman'a Riyad'daki ABD-Rusya görüşmelerine ev sahipliği yaptığı için teşekkür etti ve krallığı ‘özel liderlere sahip özel bir yer’ olarak tanımladı. Trump, Suudi Gelecek Yatırım Girişimi Enstitüsü’nün (FII Institute) Miami'deki Öncelik Zirvesi’nin açılışında yaptığı konuşmada, Rusya ile Ukrayna arasında Riyad'da yapılan görüşmelerin savaşı sona erdirme yolunda önemli bir gelişme olduğunu vurguladı.

Önümüzdeki bir buçuk ay içinde Suudi Arabistan'a gideceğini açıklayan ABD Başkanı şu ifadeleri kullandı: “Suudi Arabistan'a bu tarihi zirveye ev sahipliği yaptığı için teşekkür etmek istiyorum ama özellikle de Veliaht Prens Muhammed bin Selman'a bu tarihi görüşmelere ev sahipliği yaptığı için teşekkür etmeliyiz.”

ABD Başkanı Donald Trump, 19 Şubat 2025 tarihinde Miami'de düzenlenen Suudi Gelecek Yatırım Girişimi Enstitüsü’nün (FII Institute) Öncelik Zirvesi’nde konuştu. (AP)ABD Başkanı Donald Trump, 19 Şubat 2025 tarihinde Miami'de düzenlenen Suudi Gelecek Yatırım Girişimi Enstitüsü’nün (FII Institute) Öncelik Zirvesi’nde konuştu. (AP)

Trump ve Putin geçen ay, Putin'in Ukrayna savaşından kısa bir süre önce Joe Biden ile yaptığı telefon görüşmesinden sonra ABD ile Rusya başkanları arasında bilinen ilk doğrudan temasta, Veliaht Prens Muhammed bin Selman'ın da katılımıyla ilk toplantıları için Suudi Arabistan'ın uygun bir yer olduğu konusunda mutabık kaldılar. Analistler bu hamlenin, Suudi Arabistan'ın küresel bir barış yapıcı olarak statüsünü ve dünya liderleri tarafından liderliğinin büyük takdir gördüğünü yansıttığını vurguladı.

Riyad'daki Kral Suud Üniversitesi'nde siyasi medya profesörü olan Dr. Mutlak el-Mutayri, ‘küresel olarak tanımlanmaya yakın olan bu savaşın, ülkeleri ve uluslararası liderleri bataklığın içine çektiğini ve onları, özellikle de Batılı ülkeleri, bu savaşın ana tarafları haline getirdiğini, dolayısıyla Veliaht Prens Muhammed bin Selman'ın çabalarının Suudi Arabistan'ın bu krizdeki politikasını barış için güçlü bir referans haline getirdiğini’ düşünüyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan el-Mutayri, “Suudi Arabistan'ın vizyonu tamamen farklı; siyasi ve stratejik değerlendirmelere dayanıyor, ittifakların doğasına bakıyor, önde gelen figürler üzerinde özel bir pozisyona sahip değil ve krizin objektif bir okumasını yapıyor. Dolayısıyla rolü, kişileri sorumlu tutmak ya da değerlendirmek değil, barışı müzakere etmek için bir arabulucu olarak ortaya çıkmıştır” değerlendirmesinde bulundu.



ABD ile Ukrayna arasındaki kritik görüşmeler Cidde'de devam ediyor

(Soldan sağa) ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Mike Waltz, ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Ferhan, Suudi Arabistan Devlet Bakanı Musaid el-Ayban, Ukrayna Devlet Başkanlığı Ofisi Başkanı Andriy Yermak ve Ukrayna Savunma Bakanı Rüstem Umerov (AFP)
(Soldan sağa) ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Mike Waltz, ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Ferhan, Suudi Arabistan Devlet Bakanı Musaid el-Ayban, Ukrayna Devlet Başkanlığı Ofisi Başkanı Andriy Yermak ve Ukrayna Savunma Bakanı Rüstem Umerov (AFP)
TT

ABD ile Ukrayna arasındaki kritik görüşmeler Cidde'de devam ediyor

(Soldan sağa) ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Mike Waltz, ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Ferhan, Suudi Arabistan Devlet Bakanı Musaid el-Ayban, Ukrayna Devlet Başkanlığı Ofisi Başkanı Andriy Yermak ve Ukrayna Savunma Bakanı Rüstem Umerov (AFP)
(Soldan sağa) ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Mike Waltz, ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Ferhan, Suudi Arabistan Devlet Bakanı Musaid el-Ayban, Ukrayna Devlet Başkanlığı Ofisi Başkanı Andriy Yermak ve Ukrayna Savunma Bakanı Rüstem Umerov (AFP)

İki ülke arasındaki ilişkileri onarmak ve Rusya ile savaşa son verecek bir barış anlaşması için önemli bir çerçeve oluşturmak amacıyla ‘kritik’ olarak nitelendirilen ABD-Ukrayna görüşmeleri, Suudi Arabistan'ın Cidde kentinde devam ediyor.

Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, ‘kıymetli bir görüşme’ olarak nitelendirdiği Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman ile görüşmesinin ardından yaptığı açıklamada, “Ukrayna'nın bu görüşmelerdeki pozisyonu tamamen yapıcı olacaktır” dedi ve Veliaht Prens'in gerçek barışa ulaşma şansını arttırma çabalarını övdü.

Görsel kaldırıldı.Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman dün akşam Cidde'de Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy’i kabul etti. (SPA)

Televizyon görüntülerinde, ABD ve Ukrayna heyetlerinin aynı masada, Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Ferhan ve Ulusal Güvenlik Danışmanı Musaid el-Ayban’ın da masanın başında yer aldığı görüldü.

Görüşmelerde ülkesinin heyetine liderlik eden Ukrayna Devlet Başkanlığı Ofisi Başkanı Andriy Yermak, Moskova ile Kiev arasındaki savaşa bir çözüm bulmayı amaçlayan iki taraf arasındaki toplantıların ‘yapıcı’ bir başlangıç yaptığını belirtti.

Yermak, Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin başlamasından üç yıl sonra, toplantı fotoğrafları eşliğinde yaptığı Telegram paylaşımında, “ABD ekibiyle toplantı çok yapıcı bir şekilde başladı. Adil ve sürdürülebilir bir barış tesis etmek için çalışıyoruz” ifadelerine yer verdi.

ABD Dışişleri Bakanlığı'nda eski bir askeri danışman olan Abbas Dahuk, bu toplantıların ‘ABD ile Ukrayna arasındaki güvenin yeniden tesis edilmesinde ve diplomatik ilişkilerin güçlendirilmesinde önemli bir rol oynayabileceğine’ inanıyor.

Şarku'l Avsat'a konuşan Dahuk, “Bu üst düzey görüşmeler, belirsizlikleri açıklığa kavuşturmak, stratejik öncelikleri birleştirmek ve devam eden Rus saldırganlığı karşısında ortak hedefleri vurgulamak için bir fırsat sunuyor” dedi.

Eski ABD Başkanı Donald Trump ile Ukraynalı mevkidaşı Zelenskiy'nin 28 Şubat'ta Beyaz Saray'da gerçekleştirdikleri görüşmede, kameralar önünde hararetli bir tartışma yaşanmıştı. Bunun sonucunda ortak basın toplantısı iptal edildi ve Zelenskiy, Trump'ın Rusya ile savaş sırasında ABD'nin Ukrayna'ya verdiği destek karşılığında talep ettiği nadir toprak elementleri konusunda bir anlaşmaya varamadan Beyaz Saray’dan ayrıldı.

Görsel kaldırıldı.Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, dün akşam Cidde'de ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio’yu kabul etti. (SPA)

Dahuk, “Ancak bu görüşmelerin başarısı, somut siyasi taahhütlere ve iki tarafın askeri yardım ve istihbarat paylaşımındaki gecikmelerden ya da Washington'daki siyasi değişikliklerden kaynaklanan hayal kırıklıklarını giderip gideremeyeceğine bağlı olacak. Gerçek bir diplomatik atılım, Rusya'nın işgal altındaki toprakların iadesini müzakere etmeye istekli olmasının yanı sıra Ukrayna'nın Avrupa ve NATO ile daha geniş kapsamlı ilişkilerine dair stratejik hedeflerine de bağlı olacak” ifadelerini kullandı.

Dün akşam Cidde'ye gelen Zelenskiy, bugün ABD'li yetkililerle Rusya-Ukrayna savaşının sona erdirilmesi konusunda yapılacak görüşmelere hazırlık amacıyla Suudi Arabistan Veliaht Prensi ile bir araya geldi.

Zelenskiy, Veliaht Prens Muhammed bin Selman ile yaptığı görüşme hakkında şunları söyledi: “Hem ikili hem de diğer ortaklarla iş birliği çerçevesinde gündemdeki tüm ana konuları ele aldık. Kendisinin (Veliaht Prens) gerçek barışın daha da yakınlaştırılmasına katkıda bulunan çabalarına değindim. Suudi Arabistan çok önemli bir diplomatik platform sağlıyor ve biz de bunu takdir ediyoruz. Veliaht Prens ile savaşı sona erdirecek ve kalıcı ve güvenilir bir barışı sağlayacak adımlar ve koşullar hakkında ayrıntılı bir görüşme yaptık. Özellikle de diplomatik çabalara olan güveni arttıracak kilit adımlardan biri haline gelebilecek olan esirlerin serbest bırakılması ve çocukların iadesi konusunu vurguladım.”

Görsel kaldırıldı.Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, Kiev'in bu görüşmelerdeki tutumunun tamamen yapıcı olacağını vurguladı. (SPA)

Riyad 19 Şubat'ta iki ülkenin dışişleri bakanlarını bir araya getiren ve Şubat 2022'de Ukrayna savaşının patlak vermesinden bu yana ilk kez gerçekleşen ABD-Rusya görüşmelerine ev sahipliği yaparak üst düzey bir diplomasi arenası haline geldi.

Görüşmeler önemli bir diplomatik atılımla sonuçlandı ve her iki taraf da diplomatik personeli yeniden görevlendirmeyi ve ekonomik iş birliğini artırmayı kabul ederek, görüşmeleri ‘verimli’ ve ‘ileriye dönük önemli bir adım’ olarak nitelendirdi.