Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı: Suriye'ye destek konusunda varılan mutabakat yaptırımların kaldırılmasının ötesine geçiyor

Körfez-ABD Zirvesi’nde ABD ile ortaklığın derinleştirilmesi taahhüdü yinelendi ve tüm alanlarda iş birliği güçlendirildi

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı: Suriye'ye destek konusunda varılan mutabakat yaptırımların kaldırılmasının ötesine geçiyor

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Ferhan, Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, ABD Başkanı Donald Trump, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan (telefonla katıldı) arasında gerçekleşen görüşmeyi ‘iyi bir toplantı’ olarak nitelendirdi. Görüşmenin, tüm tarafların tam egemenliğini yeniden kazanan ve bölgenin gelişimine katkıda bulunan istikrarlı ve güvenli bir Suriye'ye yönelik arzularını yansıttığını kaydetti.

Riyad'da düzenlenen Suudi Arabistan-ABD ve Körfez-ABD zirvelerinin ardından düzenlenen basın toplantısında konuşan Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı, Suriye'de sadece yaptırımların kaldırılması değil, geçiş sürecinin desteklenmesi konusunda da görüş birliğine varıldığını açıkladı ve ABD'nin Suriye'ye yönelik yaptırımları kaldırma kararını ‘cesur ve önemli bir adım’ olarak nitelendirdi. Prens Faysal bin Ferhan, liderlerin bu kararın daha geniş bir süreç için bir sıçrama tahtası olduğunu ve güçlü ve istikrarlı bir ekonomi inşa etmek için bu fırsattan yararlanma sorumluluğunun şimdi Suriye hükümetinde olduğunu vurguladıklarını açıkladı.

Veliaht Prens Muhammed bin Selman, Suudi Arabistan'ın Suriye'deki ekonomik rönesansı destekleme çabalarına öncülük etmeye hazır olduğunu ve katılımcı liderlerin Suriye halkının isteklerini karşılamaya devam etmesini sağlamak için bu geçiş aşamasını destekleme konusundaki ortak taahhüdünü vurgulayarak, ABD yaptırımlarının kaldırılmasının ardından Suriye içinde birçok yatırım fırsatı olduğunu belirtti.

Bu eğilimin Avrupa Birliği'ni (AB) de yaptırımların kaldırılması konusunda benzer adımlar atmaya motive edebileceğini kaydeden Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı, “Suriye büyük bir ekonomik rönesansa tanıklık etmek için pek çok fırsata sahip. Suriye yalnız olmayacak, Suudi Arabistan ve müttefikleri kalkınmayı desteklemede ön saflarda yer alacak” ifadelerini kullandı.

Bölgesel sorunlar

Diğer bölgesel konularla ilgili olarak Prens Faysal bin Ferhan, Suudi Arabistan ile ABD arasında İran'ın nükleer meselesi konusunda büyük bir mutabakat olduğunu belirterek, Suudi Arabistan'ın Washington ile Tahran arasında devam eden görüşmelere tam destek verdiğini ve bu görüşmelerin bölgenin istikrarını sağlayacak ve nükleer programın barışçıl olmayan veya askeri amaçlarla kullanılmasını önleyecek olumlu sonuçlara ulaşmasını umduğunu vurguladı. Faysal bin Ferhan, ABD tarafının Suudi Arabistan'ı müzakerelerin gidişatına ilişkin ayrıntılar konusunda bilgilendirdiğini açıkladı.

Faysal bin Ferhan, Hindistan ile Pakistan arasındaki ateşkesle ilgili olarak, Suudi Arabistan Veliaht Prensi’nin Washington ve diğer ülkelerle koordinasyon halinde yürüttüğü diplomatik çabaların ateşkes anlaşmasıyla sonuçlandığını belirterek, ateşkesi memnuniyetle karşıladı ve gelecekte herhangi bir gerilimin önlenmesi için iki taraf arasında doğrudan diyalog başlatılması çağrısında bulundu.

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı, bu müzakerelerin başarılı olmasının bölgeyi tehdit eden tehlikeleri büyük ölçüde azaltacağını ve çeşitli zorluklara rağmen daha fazla bölgesel iş birliği ve entegrasyona kapı açacağını söyledi.

Filistin konusunda ise Prens Faysal bin Ferhan, Gazze Şeridi'nde ateşkesin acil bir öncelik olduğunu vurgulayarak ABD vatandaşı İsrailli asker Edan Alexander'ın serbest bırakılmasının kapsamlı bir ateşkesin temelini oluşturması gerektiğini belirtti. Askeri operasyonların devam etmesinin Filistin halkının acılarını arttırdığını ve insani yardımların ulaştırılmasını engellediğini ifade eden Faysal bin Ferhan, Gazze Şeridi'ne yardım akışındaki herhangi bir aksaklıktan İsrail'i sorumlu tuttu.

Görüşmeler sırasında yardımların ulaştırılması konusunun da gündeme geldiğini belirten Faysal bin Ferhan, Suudi Arabistan'ın uluslararası ortaklarıyla iş birliği içinde ateşkes sağlanması ve Gazze Şeridi'ndeki insani acıların hafifletilmesi konusundaki rolünü sürdürdüğünü vurguladı.

Körfez-ABD Zirvesi’ne de değinen Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı, zirvenin ‘Körfez-ABD ortaklığını derinleştirme taahhüdünü yinelediğini ve her alanda iş birliğini geliştirme yönündeki ortak kararlılığı yansıttığını’ söyledi.

Washington-Riyad ortaklığı

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı, Riyad ile Washington arasındaki savunma ve güvenlik ortaklığının ‘uzun soluklu’ bir ortaklık olduğunu vurguladı. Bu iş birliğinin her iki tarafa da fayda sağladığını ve Suudi Arabistan'ın teknoloji transferi ve sanayinin yerelleştirilmesi yoluyla savunma kabiliyetlerini desteklemek ve teknoloji, uzay ve geleceğin endüstrileri sektörlerindeki yatırımlarını arttırmak için güçlendirilmeye devam edeceğini belirten Bakan, Suudi Arabistan'ın ABD'deki yatırımlarını bir trilyon dolara çıkarmayı hedeflediğini kaydetti.

Prens Faysal bin Ferhan, “Suudi yatırımları, öncelikle Suudi Arabistan'ın çıkarlarını dikkate alan stratejik kararlara dayanıyor ve ABD pazarı dünyanın en büyük ekonomisi olduğu ve büyük ülkeler ve şirketler buraya yatırım yapmak istediği için ABD ekonomisinin sahip olduğu cazip yatırım ortamını göz önünde bulunduruyor” dedi.

ABD Başkanı'nın Riyad'da yaptığı konuşmayla ilgili olarak Prens Faysal bin Ferhan, konuşmanın bölgenin istikrarını destekleme konusunda ‘çok önemli’ mesajlar taşıdığını ve bölgesel ortaklığın değerinin ve herkese hizmet edecek şekilde nasıl geliştirileceğinin derinlemesine anlaşıldığını vurgulayarak, Körfez deneyiminin diğerlerine ilham verebileceğini belirtti.

Bakan, iki ülkenin uzay keşif fırsatlarını keşfetme, ortak görevleri ve uzun uçuşlar için astronot eğitim programını arttırma ve insanlığa hizmet etmek için uzay ve uydular alanındaki fırsatları değerlendirme konusunda yakın iş birliği içinde olduğuna dikkat çekti.



Riyad'da Suudi Arabistan-ABD-Suriye görüşmesi

TT

Riyad'da Suudi Arabistan-ABD-Suriye görüşmesi

Riyad'da Suudi Arabistan-ABD-Suriye görüşmesi

Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman'ın daveti üzerine bu sabah Riyad'da Veliaht Prens, ABD Başkanı Donald Trump, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan (telefonla katıldı) ve Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera arasında bir toplantı gerçekleşti.

Toplantıda Suriye'deki durumun geleceği ele alındı; istikrar, egemenlik ve toprak bütünlüğü ile Suriye halkı için güvenlik ve refahın sağlanmasının önemi vurgulandı. Ayrıca bölgesel durum ve buna uygun çözümler bulmak için çalışmanın önemi tartışıldı.

Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman'ın talebi üzerine Suriye'ye yönelik yaptırımların kaldırılması talimatını vereceğini açıklayan Trump, ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio'nun Suriyeli mevkidaşıyla daha sonra Türkiye'de bir araya geleceğini duyurdu.

dsfgrth
Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman ile ABD ve Suriye devlet başkanları arasında Riyad'da gerçekleşen görüşmeden (SPA)

Veliaht Prens Muhammed bin Selman ve ABD Başkanı Donald Trump başkanlığında dün Riyad'da gerçekleşen Suudi Arabistan-ABD Zirvesi'nin ardından düzenlenen Suudi Arabistan – ABD Yatırım Forumu'nda konuşan ABD Başkanı, Suriye ile ilişkileri normalleştirmek için ilk adımları attıklarını ve Suriye halkına ‘harika bir fırsat’ vermek için yaptırımları kaldırdıklarını söyledi. Suriyelilere kendi deyimiyle ‘özel bir şey’ göstermeleri çağrısında bulunan Trump, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın da kendisinden Suriye'ye yönelik yaptırımları kaldırmasını istediğini kaydetti.

zdfvgt
ABD Başkanı Donald Trump, Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman ve Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera arasında gerçekleşen görüşme sırasında çekilen ve Suriye resmi haber ajansı tarafından yayınlanan bir fotoğraf (AFP)

Körfez Araştırmaları Merkezi Başkanı Dr. Abdulaziz bin Sakr, ‘bölgesel ve uluslararası düzeyde Suudilerin bölgesel ve uluslararası politikadaki rolünün vazgeçilmez olduğunun farkına varıldığını’ söyledi.

Bin Sakr Şarku'l Avsat'a verdiği röportajda, “Suudi Arabistan, önemli bir rol oynamasını sağlayacak birçok avantaja sahip; İslam dininin evi ve merkezi olması nedeniyle bu avantajı başka bir ülkede bulmak zor. Bu da başka hiçbir tarafın rekabet edemeyeceği bir avantaj” ifadelerini kullandı.

Bin Sakr sözlerine şöyle devam etti: “En önemli Arap ülkelerinden biri olması ulusal bir rol oynamasını garantilerken, en büyük Körfez ülkesi olması da petrol, finans ve ekonomi merkezi olmasının yanı sıra ona başka bir liderlik rolü ve boyutu kazandırıyor.”

juık
ABD Başkanı Donald Trump, Riyad'daki görüşmede Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera ile tokalaştı. (SPA)

Trump, yaptırımları acımasız ama o dönem için önemli bir araç olarak nitelendirdi. Söz konusu yaptırımların Beşşar Esed rejimi döneminde uygulandığına atıfta bulunan Trump, Suriye'nin yükselme ve halkın çıkarlarını koruma zamanının geldiğini söyledi. Trump ayrıca, Suriye’nin istikrarı sağlamayı başaracağına dair umudunu dile getirdi ve yönetiminin herkesle barış istediğini vurguladı.

fgthy
Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, ABD Başkanı Donald Trump ve Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera arasında Riyad'da gerçekleşen görüşmeye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan telefonla katıldı. (SPA)

Suriye, Trump'ın Şam’a uygulanan yaptırımların kaldırılmasına ilişkin açıklamalarını memnuniyetle karşıladı. Suriye Dışişleri Bakanı Esad Hasan eş-Şeybani, bakanlığının X hesabından yaptığı açıklamada, Suudi Arabistan liderliğine, hükümetine ve halkına ‘Suriye'ye yönelik haksız yaptırımların kaldırılmasına yönelik çabaları destekleme konusundaki samimi çabaları’ için derin teşekkürlerini ifade ederek, bu adımı ‘hakikatin zaferi ve Arap birliğinin teyidi’ olarak nitelendirdi.

Eş-Şeybani, Suudi diplomasisinin ‘aklın ve bilgeliğin sesi’ olduğunu bir kez daha kanıtladığını belirterek, Suudi Arabistan’ın Suriye'ye yönelik yaptırımların kaldırılması sürecine aktif katkısının ‘Suriye'nin birliği ve istikrarı ile bölgedeki aktif rolüne geri dönmesine yönelik gerçek bir kaygıyı’ yansıttığını ifade etti.

scdfrgt
ABD Başkanı Donald Trump, Riyad'daki görüşmede Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera ile tokalaştı. (SPA)

Şam'ın yaptırımların kaldırılmasını yeniden inşa sürecinde yeni bir başlangıç olarak gördüğünü belirten eş-Şeybani, “Suudi Arabistan'ın başını çektiği kardeşlerimizin tutumları sayesinde Suriye halkına ve tarihine yakışır bir geleceğe doğru yeni bir sayfa açıyoruz” dedi.

Eş-Şeybani Suriye resmi haber ajansı SANA’ya yaptığı açıklamada, söz konusu yaptırımların ‘Esed rejimi tarafından işlenen iğrenç savaş suçlarına yanıt olarak’ uygulandığını söyledi. Yaptırımların kaldırılmasının Suriye halkı için önemli bir dönüm noktasını temsil ettiğini belirten eş-Şeybani, “Yıllar süren yıkıcı savaşın ardından istikrar, kendi kendine yeterlilik ve gerçek bir yeniden yapılanma geleceğine doğru ilerliyoruz” ifadesini kullandı.

Eş-Şeybani, ülkesinin bu açıklamaya çok olumlu baktığını vurgulayarak, ABD ile karşılıklı saygı, güven ve ortak çıkarlara dayalı bir ilişki kurmaya hazır olduklarını belirtti. ABD Başkanı Donald Trump'ın ‘tarihi bir barış anlaşması ve Suriye'deki Amerikan çıkarları için gerçek bir zafer elde edebileceğini’ ifade eden eş-Şeybani, Trump'ın Suriye halkına ‘savaş suçlularının kırmızı çizgileri aşmasına ve insanlık dışı katliamlar yapmasına izin veren seleflerinden daha fazlasını’ sunduğunu kaydetti.