​İsrail büyük şehirlerin etrafına demir kubbe hava savunma sistemi kurdu

İsrailli askerler Gazze sınırında (Reuters)
İsrailli askerler Gazze sınırında (Reuters)
TT

​İsrail büyük şehirlerin etrafına demir kubbe hava savunma sistemi kurdu

İsrailli askerler Gazze sınırında (Reuters)
İsrailli askerler Gazze sınırında (Reuters)

Hamas Hareketi, İsrail’in başkenti Tel Aviv’i hedef alan iki roketin yanlışlıkla ateşlendiğini açıklamasına rağmen ‘iyi niyetini’ göstermek amacıyla Gazze'nin İsrail sınırında her cuma düzenlenen protesto gösterilerini önceki gün iptal etti.
İsrailli siyasi ve askeri yöneticiler durumu kabul etmediklerini belirterek, Tel Aviv, Kudüs ve Ber Şeva gibi büyük şehirlerin etrafına Demir Kubbe hava savunma sistemi kurma kararı aldı. İsrail Ordusu, başka bir füze saldırısını önlemek için hazır olduğunu duyurdu.
İsrail, Gazze’de Hamas’a ait yaklaşık 100 hedefi vurdu
İsrail’in büyük şehirlerin etrafına hava savunma sistemi kurma kararı, Perşembe günü akşam saatlerinde Gazze Şeridi'nden ateşlenen İran yapımı iki ‘Fecr’ roketinin Tel Aviv semalarında imha edilmesinin ardından geldi. İsrail ise yanıt olarak Gazze’de Hamas’a ait 100’e yakın hedefi vurduğunu açıkladı.
İsrail ordusundan yapılan yazılı açıklamada, İsrail savaş uçakları ve helikopterlerinin Hamas'ın füze ve insansız hava aracı üretimi için kullandığı hedefleri vurduğu bildirildi.
Gazze'deki Sağlık Bakanlığı, İsrail saldırıları sırasında 4 Filistinli vatandaşın yaralandığını aktardı.
Filistinli kaynaklar, İsrail uçaklarının Gazze Şeridi’nde Hamas’ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları ve İslami Cihad’a bağlı Kudüs Tugaylarına ait eğitim bölgesini hedef aldığını ve saldırı sonucu maddi hasar meydana geldiğini bildirdi.
İzzeddin el-Kassam Tugayları, Hamas’ın Mısır ile ateşkes için görüşmeler yaptığı günde ateşlenen roketlerden sorumlu olduğu iddialarını reddetti. Gazze Şeridi'ndeki Filistin İçişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, olayın takip edildiği, ulusal uzlaşıya aykırı hareket edenlerle ilgili harekete geçileceği ifade edilmişti.
Pompeo’dan İsrail’e destek
Öte yandan ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Twitter hesabı üzerinden paylaştığı mesajda Tel Aviv’i hedef alan roket saldırılarına tepki gösterdi.
Pompeo, yakın bir tarihte İsrail’i ziyaret edeceğini açıkladığı mesajında, “Bir kez daha İsrail vatandaşları, kukla oynatıcısı Tahran tarafından silahlandırılan ve finanse edilen teröristlerin saldırısına uğradı. Müttefikimizin yanındayız. İsrail'in kendi vatandaşlarını koruma hakkı vardır” ifadelerine yer verdi.
İsrail'in saldırı kararı, yapılan uzun toplantının ardından alındı
Gazze’ye yönelik saldırı kararının, İsrail Başbakanı Binyamin Netenyahu’nun başkanlığında ve üst düzey askeri yetkililerin katılımıyla düzenlenen toplantıda alındığı bildirildi. İsrailli kaynakların aktardığına göre, akşam saat 10’da başlayarak sabah 2’ye kadar süren uzun toplantıda roket saldırısına verilecek yanıt hususunda anlaşmazlıkların yaşandığı belirtildi. Bir güvenlik kaynağı, toplantıda bir şaşkınlık havasının hakim olduğunu söyledi.
Hedef uzlaşı çabalarını baltalamak mı?
Kaynak, İsrail istihbarat yetkililerinin başlangıçta söz konusu saldırının, Gazze’de Hamas ve Mısır istihbaratı yetkilileri arasında görüşmelerin gerçekleştiği sırada düzenlendiğini düşündüğünü ve bunu mevcut uzlaşı çabalarını aksatma girişimi olarak gördüklerini ifade etti. Kaynak, İsrail istihbaratının ilk başta saldırının, Gazze içinde uzlaşıya karşı çevreler tarafından yapıldığını düşündüklerini ve bu bağlamda İran ile bağlantılı bir gücün olabileceği değerlendirmesinde bulunduklarını kaydetti.
Güvenlik kaynağının aktardığına göre, İsrail istihbarat yetkilileri saldırıyı, Hamas ve Tel Aviv’in uzlaşmaya yaklaşmasından rahatsız olan bir tarafın engelleme çabası olarak değerlendiriyor.
İran destekli grupların saldırıdaki rolü değerlendiriliyor
Kaynak, İsrail istihbarat yetkilileri arasında, roket saldırısından, İran ile yakın ilişkiler içerisinde olan İslami Cihad Hareketi’ni sorumlu tutanların yanı sıra Gazze içerisinde Hamas’ın politikalarına muhalif bir Şii örgüt tarafından da düzenlenmiş olabileceğini değerlendirenlerin olduğunu aktardı.
Hem İslami Cihad Hareketi hem Hamas yaptıkları açıklamayla iddiaları yalanlamıştı.
 



İran'la ateşkesin ardından Netanyahu'nun Gazze hamlesi ne olacak?

Netanyahu'nun bir sonraki adımı Gazze savaşının akıbetini belirleyecek (Reuters)
Netanyahu'nun bir sonraki adımı Gazze savaşının akıbetini belirleyecek (Reuters)
TT

İran'la ateşkesin ardından Netanyahu'nun Gazze hamlesi ne olacak?

Netanyahu'nun bir sonraki adımı Gazze savaşının akıbetini belirleyecek (Reuters)
Netanyahu'nun bir sonraki adımı Gazze savaşının akıbetini belirleyecek (Reuters)

İran’la ateşkesin ardından İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun bir sonraki adımı merak ediliyor.

CNN’in analizinde, İran’la 12 gün süren çatışmaların ardından gözlerin yeniden Gazze savaşına çevrildiği belirtiliyor.

Tel Aviv yönetimi, Gazze’de 20’si hayatta 50 rehinenin olduğunu belirtiyor. Rehine krizi ve uluslararası tepkilerin Netanyahu hükümetini zorlamaya başladığı ifade ediliyor.

ABD Başkanı Donald Trump, 24 Nisan’da İsrail ve İran arasında ateşkes anlaşmasına varıldığını duyurmuştu. Aynı gün Han Yunus’ta 7 İsrail askeri patlayıcıyla öldürülmüştü.

Netanyahu’nun kabinesindeki radikal sağcılar savaşın sürdürülmesini isterken, bazı yetkililer İran’a düzenlenen “başarılı saldırıların” diplomatik fırsat yarattığını ve Gazze’de kapsamlı bir çözüm için zemin oluşturduğunu savunuyor.

Haberde, 12 günlük savaşta İsrail'de oluşan maddi hasarın 1,3 milyar doları aştığına işaret ediliyor. Buna karşılık 7 Ekim 2023’te başlayan Gazze savaşı İsrail’de yaklaşık 730 milyon dolar zarar yarattı.

İsrailli medya kuruluşu Kanal 12’nin mayıs sonunda yayımladığı ankette, katılımcıların yüzde 55’i Netanyahu’nun Gazze savaşını iktidarını korumak için sürdürdüğünü söylemişti. Katılımcıların yüzde 60’tan fazlası da rehinelerin iadesi karşılığında ateşkesi desteklediğini belirtmişti.  

Analizde, Netanyahu’nun önünde iki seçenek olduğuna dikkat çekiliyor. İsrail lideri ya İran çatışmalarının yarattığı diplomatik ivmeyle Gazze savaşını bitirecek ya da iç politik dengeler uğruna çatışmaları sürdürecek.

Washington Post’un (WP) analizinde de Netanyahu’nun kendi kabinesinden baskı gördüğüne dikkat çekiliyor.  

Koalisyon ortağı Ultra Ortodoks Yahudi Şas Partisi’nin lideri Aryeh Deri, bu hafta İsrail medyasına yaptığı açıklamada, “Gazze’deki savaşı bitirmek için daha önce hiç olmadığı kadar uygun koşullar oluştu” dedi.

Radikal sağcı Maliye Bakanı Bezalel Smotrich ise çarşamba günkü açıklamasında “Şimdi geçici bir anlaşmaya gitmek büyük bir hata olur. Savaş devam etmeli ve Gazze toprakları alınmalı” ifadelerini kullandı.

WP’nin haberinde, ABD ve Katar arabuluculuğunda Kahire’de ateşkes müzakerelerinin yeniden başlatıldığı, Mısır’ın İsrail heyetini Kahire’ye davet ettiği fakat Tel Aviv yönetiminin buna resmi yanıt vermediği aktarılıyor.

Hamas yetkilisi Tahir Nunu, Netanyahu’nun tavrının süreci belirleyeceğini söylüyor:

Gazze’deki savaşı sonlandırmak mümkün. Bu Netanyahu’nun siyasi iradesine bağlı. Biz savaşın sonlanması, İsrail’in Gazze’den çekilmesi, kuşatmanın kaldırılması ve ciddi bir esir takası anlaşması için hazırız.

Hamas’a yakın Filistinli analist İbrahim Medhun, Hamas’ın Tahran’a bağlı diğer gruplara kıyasla daha bağımsız hareket ettiğini belirterek, İran’la çatışmaların örgütün tavrında ciddi bir değişikliğe yol açmadığını savunuyor:

Hamas’ın Gazze’deki ateşkes müzakerelerine ilişkin tutumu geçici bölgesel gelişmelere bağlı değil.

Independent Türkçe, Washington Post, CNN