Netanyahu iktidarını korumak için çabalıyor

Ehud Barak-Binyamin Netanyahu-Avigdor Liberman (AFP)
Ehud Barak-Binyamin Netanyahu-Avigdor Liberman (AFP)
TT

Netanyahu iktidarını korumak için çabalıyor

Ehud Barak-Binyamin Netanyahu-Avigdor Liberman (AFP)
Ehud Barak-Binyamin Netanyahu-Avigdor Liberman (AFP)

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, yeniden iktidara gelmesi konusunda oluşan büyük tehlike karşısında, hükümetin müttefiki olan partilere 17 Eylül’de gerçekleştirilecek seçimlere tüm aşırı sağcıları kapsayan tek bir blok halinde girmeleri için teşvikte bulundu. Bu partilerin, geçtiğimiz Nisan ayında gerçekleştirilen seçimlere dağılmış bir şekilde girdiklerine dikkat çekti. Nitekim son seçimlerde iki parti barajın altında kaldı ve bunun sonucunda sağ kanat 6 koltuk kaybetti.
Kendisine yakın kaynakların belirttiğine göre Netanyahu, elinde birkaç anketin sonuçlarını tutuyor. Bu anketler, sağ cephesinin, Avigdor Liberman’ın liderliğindeki Rus Yahudi partisi İsrail Evimiz olmaksızın bir hükümet oluşturamayacağına işaret ediyor. Liberman, bir sonraki hükümetin Benny Gantz’ın liderliğindeki ‘Generaller Partisi’ ile Likud’u da içine alan ‘ulusal birlik hükümeti’ olması konusunda ısrarcı. Gantz ise Likud ile birleşmek için lideri Netanyahu’nun devrilerek, başka bir liderin seçilmesini şart koşuyor. Netanyahu başkanlığında mevcut aşırı sağ oluşumu bir hükümet isteyenlerin, seçimlere en fazla şu iki liste ile girmek için sağın saflarını birleştirmekten başka yolu yok: Likud ve Sağ Birliği. Netanyahu önceki seçimlerde bu hedef için çalışmış, ancak kısmen başarı elde edebilmişti.
Anketler, Başbakan’a planını uygulamasında yardımcı olmayıp, toplam 120 koltuktan yalnızca 54’ünü verse de muhalif partilerin kendisine karşı güçlü bir ittifak oluşturma konusunda başarısız olması ile birlikte Netanyahu’nun umudu arttı. Ankete göre ‘Generaller Partisi’nin gücü, 35 koltuktan 30’a düştü. Önceki Başbakan Ehud Barak’ın partisi ise herhangi bir parti ile ittifak kuramadı. Eski Savunma Bakanı Amir Peretz’in liderliğindeki İsrail İşçi Partisi de sol bir parti izlenimi vermekten çekindiği için Meretz Partisi ile ittifak kurmayı reddederek, Orly Abekasis’in liderlik ettiği ve son seçimlerde barajı aşamayan küçük bir parti ile birleşmeyi seçti. Arap Partiler ise koltukların düzenlemesine dair anlaşmazlıklar sebebiyle şimdiye dek yeniden ‘ortak liste’ oluşturamadı ve bugün sorunların çözümü için son bir girişimde bulunacak.
Netanyahu, çareyi sağ saflarını birleştirmede ve oylarının boşa gitmesini önlemede buldu. Yeni Eğitim Bakanı Rafi Peretz ile eski Adalet Bakanı Ayelet Şaked arasında sağ partiler birliğinin başkanlığına dair anlaşmazlığın egemen olduğu bir zamanda Netanyahu, bir orta yol bulmaya çalışıyor. Rafi Peretz, partiye bir kadının başkanlık etmesine karşı çıkan Yahudi din adamlarının desteğine sahip olmakla birlikte anketler, Şaked’in lider olduğu bir birliğin iki ya da üç koltuk getireceğini ifade ediyor ki bu sayı, Peretz’in getirdiğinden daha fazla.
Tel Aviv’de geçtiğimiz Cuma günü yayımlanan son anketlerdeki bilgilere göre (Liberman ile birlikte) sağ kanat 65 koltuğa ulaştı. 55 koltuğa sahip sol, orta ve Arap kanadının gücünde değişiklik yaşanmadı. Bu anketlerin şimdiye kadar açıkladığı değişiklikler, aynı kanat içindeki hareketliliklerle sınırlı kaldı.
Eğer partiler seçime bu şekilde girerse, Netanyahu liderliğindeki (bugün 39 koltuğa sahip) Likud 32, Naftali Bennett ve Ayelet Şaked’in liderliğindeki Yeni Sağ 6, Peretz liderliğindeki Sağ Partiler Birliği 4, Aryeh Deri liderliğindeki dindar Doğulu Yahudilerin partisi Şas 8, Litzman liderliğindeki dindar Aşkenaz Yahudilerin partisi Birleşik Tevrat Yahudiliği (HaTora HaMeuhedet) 7 ve Avigdor Liberman liderliğindeki İsrail Evimiz Partisi ise 9 koltuk elde edecek.
Öte yandan ‘Generaller Partisi’ Kahol Lavan (Mavi-Beyaz) 29, Meretz 5, Barak’ın partisi Demokratik İsrail 4 ve ortak liste 10 koltuk elde edecek. ‘İşçiler’ ise gücünü koruyarak 6 koltuğa sahip olacak.
Son hafta yapılan tüm anketleri hesaba katacak olursak, sağ kanadın elde edeceği toplam koltuk sayısı (Netanyahu’ya başkaldıran Liberman ile birlikte) 65-66 olacak. Sol-orta ve Arap güçlerin koltuk sayısı ise 54-55.
Önemli siyasi isimleri safına katmak için çabalarını sürdüreceğini duyuran Amir Peretz’in İsrail İç Güvenlik Servisi'nin (Şin Bet/Şabak) eski Başkanı Yuval Diskin, eski Dışişleri Bakanı Tzipi Livni ve daha başka isimleri kazanmak için çalıştığı biliniyor.



Trump seçmeni gümrük tarifelerinden memnun değil

ABD Başkanı Donald Trump gümrük vergisi mektuplarını ülkelere göndermeye başlarken, AB ve Meksika yüzde 30'luk oranla karşı karşıya (AP)
ABD Başkanı Donald Trump gümrük vergisi mektuplarını ülkelere göndermeye başlarken, AB ve Meksika yüzde 30'luk oranla karşı karşıya (AP)
TT

Trump seçmeni gümrük tarifelerinden memnun değil

ABD Başkanı Donald Trump gümrük vergisi mektuplarını ülkelere göndermeye başlarken, AB ve Meksika yüzde 30'luk oranla karşı karşıya (AP)
ABD Başkanı Donald Trump gümrük vergisi mektuplarını ülkelere göndermeye başlarken, AB ve Meksika yüzde 30'luk oranla karşı karşıya (AP)

Yeni bir ankete göre ABD Başkanı Donald Trump'ın destekçilerinin çoğu ticaret politikalarını beğenmiyor ve gümrük vergilerini sertçe eleştiriyor.

Politico ve Public First'ün haziranda yaptığı anket, geçen yılki seçimde Trump'ı destekleyenlerin dörtte biriyle neredeyse yarısı arasında bir kesimin, özellikle Çin sözkonusu olduğunda, gümrük vergisi politikalarının çeşitli bölümleri hakkında şüpheleri olduğunu ortaya koydu.

Ankete göre Trump seçmenlerinin sadece yarısı Çin'e yönelik gümrük vergilerinin ABD şirketlerine fayda sağlayacağını düşünüyor.

Bu veriler, başkanın ticaret politikalarına ve sanayiyi yeniden ABD'ye getirme çabalarına odaklandığı bir döneme denk geliyor. Trump kısa süre önce diğer ülkelere, büyük çaplı yeni gümrük vergileri uygulama tehdidini özetleyen birkaç tartışmalı gümrük vergisi mektubu gönderdi.

Gümrük vergisi mektuplarının gönderilmesinden çok önce, haziran ortasında yapılan anket, Trump'ın politikaları nedeniyle bazı destekçilerini kaybedebileceğini ortaya koyuyor. 2024 kampanyasında hayat pahalılığını azaltma sözü veren Trump'ın ticaret politikaları küresel ekonomiyi sarsıp enflasyonu yükseltebilir.

Ankete katılan her 4 Trump seçmeninden biri gümrük vergilerinin ABD'nin diğer ülkelerle ticaret anlaşması yapma kabiliyetine zarar verdiğini söyledi. Başkanın destekçileri Trump'ın gümrük vergisi uygulama yetkisine sahip olup olmaması konusunda da ikiye bölünmüş durumda. Yüzde 44'lük bir kesim Kongre'nin onayını alması gerektiğini söylerken, yüzde 45'lik bir kesim vergileri uygulama yetkisine sahip olması gerektiğini söylüyor.

Trump, 1 Ağustos'ta Meksika ve Avrupa Birliği'nden gelen mallara yüzde 30 gümrük vergisi getirme tehdidinde bulunarak yeni bir gümrük vergisi turunu uygulamaya koyabileceğini söyledi. Trump'ın ABD'ye "büyük para" kazandıracağını iddia ettiği gümrük vergileri ithalatçı tarafından ödeniyor ve birçok şirket bu maliyetleri müşteriye yansıtıyor.

Trump seçmenlerinin yüzde 46'sı "yurttaki fiyatları artırsa bile" Çin'e yönelik gümrük vergilerini desteklediğini söyledi. Öte yandan yüzde 32'si sadece fiyatları yükseltmediği takdirde gümrük vergilerini desteklediğini, yüzde 9'u ise gümrük vergilerine karşı olduğunu söyledi. Trump seçmenlerinin yüzde 25'i Çin'e uygulanan gümrük vergilerinin ABD şirketlerine zarar verdiğini söyledi.

Bununla birlikte, yüzde 55'lik bir kesim Çin'le anlaşma yapmanın zor olacağını ancak başkanın "bunu yapabileceğini" düşündüğünü söyledi. Yüzde 18'i anlaşmaya varmanın zor olmayacağını belirtti. Yüzde 12'lik bir kesim ise Trump'ın dünyanın en büyük ikinci ekonomisiyle anlaşma yapamayacağını söyledi.

Eski Başkan Yardımcısı Kamala Harris'e oy verenlerin yüzde 47'si de aynı görüşte. Harris seçmenlerinin yüzde 86'sı gümrük vergilerinin ABD'nin daha iyi ticaret anlaşmaları yapma kabiliyetine zarar verdiğini söyledi.

Independent Türkçe