Mısır, insan hakları siciline yönelik eleştirileri gidermek için çalışmalar yürütüyor

Mısır, insan hakları siciline yönelik eleştirileri gidermek için çalışmalar yürütüyor
TT

Mısır, insan hakları siciline yönelik eleştirileri gidermek için çalışmalar yürütüyor

Mısır, insan hakları siciline yönelik eleştirileri gidermek için çalışmalar yürütüyor

İnsan hakları ihlalleriyle ilgili olarak uluslararası kurum ve kuruluşlardan yoğun eleştiriler alan Mısır, Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi'nde Evrensel Periyodik İnceleme Mekanizması (EPİM) oturumu öncesinde ülkedeki insan haklarıyla ilgili durumu iyileştirmeye yönelik çabalarını artırdı.
Söz konusu oturuma katılan Mısır heyetinde Mısır Parlamento İşleri Bakanı Ömer Mervan ve İnsan Hakları Ulusal Konseyi Başkanı Muhammed Faik bulunuyor. Konuyla ilgili açıklama yapan Mervan, hükümetin oturuma hazırlık aşamasında Mısır'ın insan hakları çabalarını sergilemek için bazı bakanlıklar ve sivil toplum örgütü ile toplantılar düzenlediğini belirti. Mervan aynı zamanda ülkesinin 2014 yılındaki önceki oturumda verdiği uluslararası taahhütleri yerine getirdiğini ve verilen tavsiyelerin çoğunu uyguladığını vurguladı.
4-15 Kasım tarihleri arasında yapılması planlanan oturumda EPİM kapsamında BM üyelerinin kayıtları tartışılacak. Mısır dosyası da bu bağlamda incelenecek. Böylece Mısır’ın 2008’den bu yana yürürlükte olan EPİM kapsamındaki dosyası üçüncü kez incelenmiş olacak. Önceki incelemeler 2010 ve 2014 yıllarında yapılmıştı.
BM’ye üye devletlerdeki insan hakları durumunun periyodik olarak incelendiği süreçte şu belgeler ele alınıyor:
- İncelenmekte olan ülkenin sunduğu bilgileri içeren ulusal bir rapor
- Özel prosedürler çerçevesinde bağımsız insan hakları uzmanları, grupları, insan haklarıyla ilgili sözleşme denetleme organları ve diğer BM kurumları tarafından hazırlanan raporlarda yer alan bilgiler
- Ulusal insan hakları kuruluşları ve sivil toplum kuruluşları gibi diğer paydaşlardan elde edilen bilgiler
Mısır Cumhurbaşkanlığı’na bağlı Devlet Bilgi Servisi (SIS) dün mahkumlara iyi muamele yapıldığını vurgulamak için güney Kahire’deki Tora Hapishanesi’ne bir heyet tarafından yapılan ziyaretin görüntülerini yayınladı. Söz konusu görüntülerde mahkumların da ifadelerine başvurularak sağlık, beslenme ve psikolojik koşullarının iyi olduğuna işaret edildi. Hapishanenin Mısır’daki diğer hapishanelerin bir modeli olma özelliğini taşıdığı da belirtildi. Kayıtlarda bazı mahkumların su kesintileri, mahkumların bir odada yığılması ve zeminde uyumaları gibi bir dizi olumsuzluklardan bahsettiği görüldü.
İçişleri Bakanlığı dün ‘Hz. Peygamber’in mevlidi’ kutlamaları münasebetiyle tüm mahkumlara bugün ve yarın için ziyaret izni verdi.
Yapılan değerlendirmeler vatandaşların tüm sosyal, sağlık, eğitim ve yaşam haklarını kapsayan ‘evrensel insan hakları’ kavramının benimsenmesi konusunda ısrarlı çalışmalar yürüten Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi’nin durumu sadece siyasete indirgemekten kaçındığı yönünde.



Gazze’de ateşkes görüşmeleri ne durumda?

İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
TT

Gazze’de ateşkes görüşmeleri ne durumda?

İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)

Filistinli yetkililere göre Gazze'de ateşkes görüşmeleri çıkmaza girdi. 

Kimliğinin açıklanmaması şartıyla BBC'ye konuşan kaynaklar, Tel Aviv yönetiminin Katar'ın başkenti Doha'daki müzakerelere, ihtilaflı konularda karar vermeye yanaşmayan bir heyet gönderdiğini savunuyor. 

Ayrıca yetkililer, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ABD ziyaretiyle "zaman kazanmaya" çalıştığını ve süreci tıkadığını ileri sürüyor. 

Netanyahu, 7-10 Temmuz'da gerçekleştirdiği ziyarette ABD Başkanı Donald Trump'la bir araya gelmişti. Ancak beklenen 60 günlük ateşkesin sağlandığına dair bir açıklama yapılmamıştı.

Filistinli yetkililer, İsrail ordusunun Gazze'den çekilmesi ve bölgeye yardım girişleri gibi konularda uzlaşma sağlanamadığını belirtiyor. 

BBC, özellikle İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah ve Han Yunus kentlerini ayıran Morag Koridoru'nda işgali sürdürme ısrarının henüz aşılamadığını aktarıyor. İsrail ordusunun Gazze'nin 1 ila 1,5 kilometre içine giren bir alandaki "tampon bölgeleri" bırakmak istemediği ifade ediliyor.

Diğer yandan Hamas'ın tampon bölgelere ait haritaları istediği ve sözkonusu alanın söylenenden çok daha büyük olduğunun ortaya çıktığı aktarılıyor. Buna göre İsrail ordusu, bazı noktalarda Gazze'nin 3 kilometre kadar içine giren tampon bölgeler inşa etmeyi planlıyor. 

Filistinli örgütün ilk etapta bu konuda taviz vermeyi düşündüğü fakat haritaları görünce bundan vazgeçtiği ifade ediliyor. Tel Aviv yönetiminin, Gazze'nin Mısır sınırındaki Refah kentinin tamamında işgalini sürdürmeyi planladığı aktarılıyor.

Kaynaklardan biri, Netanyahu yönetiminin tutumuna dair şunları söylüyor: 

Bu görüşmeleri hiçbir zaman ciddiye almadılar. Bunları zaman kazanmak ve sahte bir ilerleme görüntüsü vermek için kullandılar.

Diğer yandan New York Times'ın (NYT) analizinde, Netanyahu'nun Gazze savaşını iktidarını sürdürmek için kullandığına dikkat çekiliyor. 

Netanyahu'nun, savaşın sürmesini isteyen Maliye Bakanı Bezalel Smotrich ve Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir gibi radikal sağcı koalisyon ortaklarını memnun etmek için ateşkese yanaşmadığı ifade ediliyor. 

Analizde, Netanyahu'nun Nisan 2024'te ateşkes yapmayı düşündüğü fakat yine aynı baskılar nedeniyle geri adım attığı belirtiliyor. Bazı Amerikalı yetkililerin, Netanyahu'yla İsrail halkının yüzde 50'sinin savaş yerine rehine takası anlaşmasını istediğine dair anket sonuçları paylaştığı, İsrail liderininse şöyle yanıt verdiği aktarılıyor: 

Evet ama bu yüzde 50'lik kesim benim seçmenlerimden oluşmuyor.

Başbakanın yargı reformu paketinin 2023'te büyük protestolara yol açtığı, hatta yedek askerlerin greve gittiği anımsatılıyor. Bunlara ek olarak Netanyahu hakkında yolsuzluk ve rüşvet suçlamalarıyla açılan davaların sürdüğü hatırlatılıyor. 

Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) de Gazze'de işlenen "savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar" nedeniyle Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında Kasım 2024'te tutuklama emri çıkarmıştı. 

Analizde, Netanyahu'nun Gazze savaşını uzatarak bu davalardan kendini korumaya çalıştığı belirtiliyor. "İsrail hiç olmadığı kadar güvensiz bir konumda" denen analizde, başbakanın hamlelerinin ülke tarihinin en karanlık sayfalarından birini oluşturduğu ifade ediliyor: 

Netanyahu, 21. yüzyılın felaketlerinden birinin mimarı ve bu felaket, İsrail'in adını muhtemelen onlarca yıl lekeleyecek.

Independent Türkçe, BBC, Times of Israel, New York Times