​Yemen Merkez Bankası, koronavirüs ve Husi eylemleri nedeniyle ekonomik krizin en büyüğünü bekliyor

Yemen Merkez Bankası Başkanı Ahmed Ubeyd el-Fadli
Yemen Merkez Bankası Başkanı Ahmed Ubeyd el-Fadli
TT

​Yemen Merkez Bankası, koronavirüs ve Husi eylemleri nedeniyle ekonomik krizin en büyüğünü bekliyor

Yemen Merkez Bankası Başkanı Ahmed Ubeyd el-Fadli
Yemen Merkez Bankası Başkanı Ahmed Ubeyd el-Fadli

Yemen Merkez Bankası Başkanı Ahmed Ubeyd el-Fadli, mevcut çatışmalar ve yeni tip koronavirüs salgınının verdiği durgunluğun devam etmesi halinde Yemen’in en kötüsü sayılabilecek kadar zor bir aşamayla karşı karşıya kalacağını söyledi.
Şarku’l Avsat ile yaptığı telefon görüşmesinde açıklamalarda bulunan Fadli, “Yemen ekonomisi, petrol fiyatlarının dünya piyasalarında çöküşüyle ​​kritik bir aşamadan geçecek. Bunun ciddi neticeleri olacak; gelir ve giderler arasındaki fark açılacak, bu da 2021 bütçesine yansıyacak. Nitekim mevcut durum önümüzdeki birkaç ay içerisinde düzelmezse Yemen tarihindeki en kötüsü yaşanacak” dedi.
Fadli, Yemen kaynaklarının meşru hükümete yapılan darbe operasyonundan bu yana sınırlı kaldığını, bu nedenle petrol üretiminin genel bütçenin ancak yüzde 70’ini karşılayabildiğini belirtti. Ancak bu aşamada Yemen tarlalarından petrol çıkarmanın maliyetinin küresel piyasadaki satış değerine eşit olduğunu; yani kaynaklar ile harcamalar arasında bir açık oluştuğunu vurguladı. Diğer yandan Uluslararası Para Fonu’nun (IMF) Yemen’in ödemesi gereken borcu altı ay boyunca ertelediğini söyleyen Fadli, Yemen’in borcunun ödenmesi noktasında belirlenen sürenin iki yıl uzatılması için IMF’ye başvurduğunu, IMF’nin bu talebi dikkate alacağını ifade etti.
Merkez Bankası Başkanı Fadli, milislerin birçok iş insanının mülklerine el koyup vatandaşlara vergi dayatarak ülke ekonomisine karşı yasadışı prosedürler yürüttüğünü dile getirdi. Milislerin yeni para biriminin kullanılmasını engellemesinin riyalin Aden’deki değerinin devalüasyonu artırdığını, para tedavülü sürecini dengesizleştirdiğini, yerel piyasalarda tedavülde olan likidite hacmini zayıflattığını, yeni riyal banknotlarının eski riyale mukabil değeri üzerinde spekülasyona teşvik ettiğini, böylece Sana ve kurtarılmış bölgelerdeki döviz kurlarındaki açığın genişlediğini belirtti. Yemen ekonomisini vuran hususlardan birinin de petrolün dünya piyasalarındaki düşüşü olduğunu ifade eden Merkez Bankası Başkanı, zira öncesinde hükümetin petrol üretimini ilk çeyreğin sonuna kadar yaklaşık 80 bin varile yükseltmek için uğraşmakta olduğunu vurguladı. Fadli, bu yüzden, düşüşün öncesinde, petrol ve gaz sektörünün ülkenin bu yılki gelirinin yaklaşık yüzde 60'ını karşılayacağı, böylece hem işçilerin ücretlerinin ödeneceği hem de hizmet sektörlerinin destekleneceğinin beklendiğini ifade etti.
Yemen para biriminin değer kaybedişinden de bahseden Ahmed Ubeyd el-Fadli, “Ülke ekonomisinin neredeyse durma noktasına gelmesinden dolayı bu normal bir durum. Ancak Yemen’in para biriminin beş yıl önceki darbeden bu yana tamamen çökmediği hesaplanmakta. Suudi Arabistan’ın ekonomik, mali ve nakit desteği ve yardımıyla bu durumu düzeltmek için çalışıyoruz” dedi.
Merkez Bankası’ndaki mevcut likiditenin devletin ve bankanın yükümlülüklerini karşıladığına değinen Fadli, kurtarılmış bölgelerdeki Merkez Bankası şubelerine mali kaynakların aktarıldığını bildirdi. Son olarak, darbecilerin ekonomiyi vurma eylemleri hakkında ise “Darbecilerin özellikle de yeni para biriminin tedavülünü engellemek konusundaki prosedürleri, tedavülü ve piyasada sunulan miktarı etkiledi. Diğer yandan, milisler başarısız olunan elektronik para birimini açıkladı. Nitekim darbeci milislerin tüm bu adımları yasadışı” ifadelerini kullandı.



İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik bombardımanında son 24 saat içinde 100'den fazla kişi hayatını kaybetti

 Gazze İnsani Yardım Vakfı tarafından dağıtılan gıda yardımlarını taşıyan Filistinliler (AFP)
Gazze İnsani Yardım Vakfı tarafından dağıtılan gıda yardımlarını taşıyan Filistinliler (AFP)
TT

İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik bombardımanında son 24 saat içinde 100'den fazla kişi hayatını kaybetti

 Gazze İnsani Yardım Vakfı tarafından dağıtılan gıda yardımlarını taşıyan Filistinliler (AFP)
Gazze İnsani Yardım Vakfı tarafından dağıtılan gıda yardımlarını taşıyan Filistinliler (AFP)

İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik bombardımanı devam ederken ve son 24 saat içinde 100'den fazla kişi hayatını kaybederken, Gazze İnsani Yardım Vakfı bugün Gazze Şeridi'ndeki yardım dağıtım merkezlerinden birini yeniden açtı.

Vakıf, Hamas'ın kendisine yönelik tehditler savurduğunu iddia ederek dün yardım dağıtım merkezlerini kapatmıştı. Şarku’l Avsat’ın Alman haber ajansı DPA’dan aktardığına göre vakıf cuma günü de güvenlik gerekçesiyle yardım dağıtım merkezlerini kapatmış ve halka bu merkezlerden uzak durmaları çağrısında bulunmuştu.

Vakıf, Facebook sayfasında Arapça olarak yaptığı açıklamada, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'ta bulunan merkezlerinden birinin bugün öğlen 12'de yeniden açılacağını duyurdu.

Diğer yandan vakıf, bölge sakinlerinden çalışma saatlerinden önce merkeze yaklaşmamalarını, aksi takdirde gıda paketlerinin dağıtılamayabileceğini belirtti.

İsrail yaklaşık iki hafta önce Gazze Şeridi'ne yardım girişi üzerindeki ablukasını hafifletti. Vakıf, Birleşmiş Milletler (BM) yardım kuruluşlarını ve diğer girişimleri atlayarak yardımın dağıtılması sorumluluğunu üstlendi.

Vakıf, mevcut yardım ağlarını bypass etmenin yanı sıra sivilleri tehlikeye attığı ve tarafsız insani yardım için yaygın olarak kabul edilen standartları ihlal ettiği iddiasıyla eleştiriliyor.

Bu arada Gazze Şeridi’ndeki Sağlık Bakanlığı, İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırılarında 7 Ekim 2023'ten bu yana hayatını kaybedenlerin sayısının 54 bin 880'e yükseldiğini açıkladı. Bakanlık günlük istatistik raporunda, İsrail bombardımanı sonucunda son 24 saat içinde hastanelere 108 ölü ve 393 yaralının ulaştığını bildirdi.

Gazze Şeridi'ndeki Sivil Savunma Müdürlüğü bugün, İsrail bombardımanı sonucu on Filistinlinin yaşamını yitirdiğini, bunlardan beşinin Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'ta bulunan bir yardım merkezine gıda maddesi almak için gitmekte olduğunu duyurdu.

İsrail ordusu, bölgede askerlerine yaklaşan ‘şüphelilere’ uyarı ateşi açtığını söyledi.

Sivil Savunma Müdürlüğü Sözcüsü Mahmud Basal AFP'ye yaptığı açıklamada, ekiplerinin ‘Refah'ın batısındaki el-Alem kavşağı bölgesinde beş şehit ve onlarca yaralıyı’ hastaneye naklettiğini söyledi. Basal, hayatını kaybedenlerin ‘Refah'ın batısındaki yardım dağıtım merkezine gitmeye hazırlanan binlerce yerinden edilmiş Filistinli’ arasında olduğunu açıkladı.

Basal, İsrail güçlerinin dağıtım merkezine ulaşmalarına yüzlerce metre kala sivillere ateş açtığını bildirdi.

AFP'nin bir sorusuna yanıt olarak İsrail ordusu şu cevabı verdi: “Dün gece bölgenin aktif bir çatışma bölgesi olduğuna dair yapılan uyarılara rağmen, bazı şüpheliler Refah bölgesinde faaliyet gösteren İsrail ordusu güçlerine tehditkâr bir şekilde yaklaşmaya çalıştı.”

Bu bölgede yardım için toplanan insanlara ilk kez ateş açılmıyor. Sivil Savunma Müdürlüğü son günlerde bölgede bu türden en az üç olayda onlarca kişinin öldüğünü duyurdu.

Daha önceki en az iki olayda İsrail ordusu ‘şüphelilere’ ateş açtığını kabul etmişti.

Bugün de Han Yunus'un batısındaki el-Mevasi bölgesinde yerlerinden edilmiş insanların kaldığı bir çadırın İsrail tarafından bombalanması sonucu aralarında iki çocuğun da bulunduğu beş Filistinli hayatını kaybetti.