Lübnan’da hırsızlık vakaları artıyor

Başkent Beyrut’taki bir restoran. (AP)
Başkent Beyrut’taki bir restoran. (AP)
TT

Lübnan’da hırsızlık vakaları artıyor

Başkent Beyrut’taki bir restoran. (AP)
Başkent Beyrut’taki bir restoran. (AP)

Lübnan’da ekonomik krizin had safhaya çıkmasıyla hırsızlık oranlarında da gözle görülür bir artış yaşanıyor. Zekeriya, karanlık bir gecede sokakta yürürken motosikletle yanına yaklaşan bir adamın  kendisine bıçak dayayarak çocuklarına yiyecek alabilmek için para istediğini söyledi.
Lübnan İç Güvenlik Güçleri’nin verilerine göre özellikle hırsızlık oranlarında geçen yıla oranla artış yaşanıyor. Ekonomik durumun kötüleşmesi, yüksek yoksulluk ve işsizlik oranları suçların artmasına sebep oluyor.
37 yaşındaki Zekeriya el Ömer, Beyrut’un el Hamra bölgesinde, 5 Temmuz gecesi yürürken başına gelenleri aktardı. Motosikletiyle yanında duran birinin kendisine bıçak doğrultarak şunları söylediğini aktardı:
“Tek kelime etme, sana zarar vermek için burada değilim. Para vermek veya bir şeyler satın almak için benimle herhangi bir mağazaya gelmeni istiyorum. Çocuklarımı evde yiyeceksiz ve ağlarken bıraktım.”
Zekeriya korkuyla cebindeki parayı 40’lı yaşlarındaki adama verdiğini belirttiği açıklamasına şöyle devam etti:
“Bana doğru geri geldiğini görünce çok korktum. Adam ağlamaya ve özür dilemeye başladı. Parayı bana iade etmek istedi. ‘Ben hırsız değilim, açım ve çocuklarım da aç’ dedi.”
Zekeriya işini kaybettiğini ve artık kirayı ödeyemediğini söyleyen adamdan parayı geri almayı reddetti. Kendisini affettiğini söylediğini, biraz korktuğunu ve üzüntüden çökmüş adamın karşılaştığı durumun zor olduğunu kaydetti.
Bir güvenlik kaynağı AFP’ye yaptığı açıklamada hırsızlık olaylarının ağrılıklı olarak bebek maması, gıda ve ilaçlara yönelik gerçekleştiğini belirterek birçok suçlunun ifadelerinde bu malzemeleri çaldığı için özür dilediğini aktardı.
Lübnan’da ülkenin yakın tarihinin en kötü ekonomik krizi ışığında on binlerce kişi işlerini veya maaşlarının bir kısmını kaybetti. Lübnan halkının neredeyse yarısı yoksulluk sınırının altında yaşıyor. İşsizlik oranı ise yüzde 35'e dayandı.
Lübnan’ın büyük ölçüde ithalata dayalı bir ülke olduğu gerçeğine dayanarak bebek maması ve çocuk bezleri fiyatlarında artış yaşandı. Sosyal medya aracılığıyla sütlerini çocuk bezleri ile takas etmek isteyen anneler bile var.
Bir eczane sahibine göre en ucuz çocuk bezi fiyatı 15 bin Lübnan lirasından 34 bin liraya yükseldi. Bir yaş üstü bebek maması fiyatlarında da büyük artış yaşandı. Ürünün fiyatı 35 bin liraya ulaştı.
Lübnan İç Güvenlik Güçleri ev, dükkan ve eczanelerde yıl içerisinde 863 hırsızlık vakasının gerçekleştiği bilgisini paylaştı. Bu sayının geçen yıl 650 olduğu belirtildi.
Lübnan'da sosyal medyada yayınlanan bir videoda gece yarısından sonra Beyrut’taki restoranlardan birinden büyük bir kasa alan ve sokakta taşıyan üç kişinin olduğu görülüyor.
Videodaki şahıslar açamadıkları kasayı duvardan çıkarırken görüntülendiler.
Son aylarda likidite eksikliğine tanıklık eden Lübnanlılar, bankaların nakit operasyonları üzerindeki kısıtlamaları sıkılaştırması ve özellikle dolar cinsinden fonları çekmesiyle paralarını evlerinde muhafaza ediyorlar. Bazıları ise gayrimenkule veya arabaya yatırım yapıyor.
İç Güvenlik Güçleri istatistiklerine göre bu yıl 303 araba çalındı. 2019'un ikinci yarısında ise bu rakamın 273 olduğu bilgisi paylaşıldı.



Yedek askerlerin isyanını önlemek için milyar dolarlık İsrail planı

Askeri operasyonlar sırasında Batı Şeria sokaklarındaki İsrail askerleri (İsrail ordusu)
Askeri operasyonlar sırasında Batı Şeria sokaklarındaki İsrail askerleri (İsrail ordusu)
TT

Yedek askerlerin isyanını önlemek için milyar dolarlık İsrail planı

Askeri operasyonlar sırasında Batı Şeria sokaklarındaki İsrail askerleri (İsrail ordusu)
Askeri operasyonlar sırasında Batı Şeria sokaklarındaki İsrail askerleri (İsrail ordusu)

İsrail hükümeti, yedek subay ve askerler için 3 milyar şekel (yaklaşık 1 milyar dolar) değerinde büyük bir mali destek planını onayladı.

İsrail medyası bu planın doğru, hayati ve adil olduğunu, ancak iyi niyetle onaylanmadığını, daha ziyade Netanyahu'nun hizmete uymama olgusunu engelleme girişimi olduğunu kaydetti.

Ordu, uyum oranının yüzde 75 olduğunu bildirdi. Ancak gözlemciler bu rakamın hileli olduğunu, ordunun uyum sağlamayacağını bildiği kişileri kasıtlı olarak davet etmediğini ve gerçek uyum oranının yüzde 50'yi geçmediğini iddia etti.

Gözlemciler, Netanyahu'nun bu olgudan korktuğunu ve başlangıçta Genelkurmay Başkanı'na, askerlik hizmetini yerine getirmeyenleri cezalandırması yönünde baskı yaptığını ileri sürdü. Ancak Netanyahu, böyle bir eylemin, sokaklarda kendi politikasına karşı gösteri yapan on binlerce asker ve subayla karşı karşıya gelme tehlikesini doğuracağının farkındaydı.

asdfergt
İsrail askerleri geçtiğimiz ocak ayında Gazze Şeridi'nde öldürülen bir meslektaşlarının defni sırasında Kudüs'teki askeri mezarlıkta (EPA)

Böylece Netanyahu, birçoklarının ‘siyasi rüşvet’ olarak gördüğü ‘havuç’ yöntemine başvurdu.

Plan ilk olarak Başbakan Binyamin Netanyahu, Maliye Bakanı Bezalel Smotrich, Adalet Bakanı Yariv Levin ve Savunma Bakanı Yisrael Katz'ın başkanlık ettiği toplantıda onaylandı. Planın üç ay içinde Mevzuat Bakanlık Komitesi tarafından onaylanması bekleniyor.

Yıllık ödenek

Plan, 60 günden fazla (üniversite öğrencileri için 40 gün) görev yapan her kolordu komutanı için yılda bir kez 22 bin şekel (bir dolar yaklaşık 3,5 şekel), bölük komutanları için 10 bin şekel, tümen komutanları için 6 bin şekel, tatil günlerinde görev yapanlar için 5 bin şekel ve birden fazla çağrılanlar için bin şekel daha ödenek verilmesini içeriyor.

Yedek kuvvetlerde 10 günden fazla görev yapanlara yarım puan, 30 günden fazla görev yapanlara 0,75 puan, yılda 40 günden fazla görev yapanlara tam puan ve ilave her beş gün için çeyrek puan olmak üzere en fazla dört puana kadar gelir vergisi muafiyeti tanınıyor.

Yedek askerlere konut yardımı yapılıyor. Ayrıca, çalışanlarını askere gitmeleri için serbest bırakan ve döndükten sonra işe geri alan işverenlere vergi indirimi sağlanıyor.

xsadfrgt
Gazze Şeridi sınırındaki İsrail askerleri (Reuters)

Katz, bu miktarın şu anda yedek ordudaki asker ve subaylara verilen ödenekler için harcanan 20 milyar şekellik bütçeye eklendiğini söyledi.

Diğer yandan bir grup subay ‘rüşveti’ reddederek, savaşın sona erdirilmesi ve esirlerin serbest bırakılması talebiyle bir medya kampanyası başlattı. Şarku’l Avsat’ın Yedioth Ahronoth'tan aktardığına göre kampanya, ‘Kaçırılanların hayatları para karşılığında satılamaz’ sloganı altında yürütülecek.