Ebu Gayt: Dünya yeni bir soğuk savaşla karşı karşıya kalabilir

Ebu Gayt: Dünya yeni bir soğuk savaşla karşı karşıya kalabilir
TT

Ebu Gayt: Dünya yeni bir soğuk savaşla karşı karşıya kalabilir

Ebu Gayt: Dünya yeni bir soğuk savaşla karşı karşıya kalabilir

Arap Birliği Genel Sekreteri Ahmed Ebu Gayt, dünyanın, süper güçler arasındaki yeni bir ilişki biçimi ile karşı karşıya olduğunu ve Çin'in gücündeki hızlı artışın, dünyayı, yeni bir soğuk savaşa sürükleyebileceğini kaydetti. Ebu Gayt, bunun ABD ile Sovyetler Birliği arasındaki Soğuk Savaş'a tam olarak benzemesinin şart olmadığını ileri sürdü.
Arap Çalışmaları ve Araştırmaları Enstitüsü (IARS) tarafından, Mısır’ın başkenti Kahire’de düzenlenen "Arap Dünyası ve Gelecekteki Zorluklar" sempozyumun açılış konuşmasını yapan Ebu Gayt şunları söyledi: “Arap ülkeleri, uluslararası piramidin tepesinde iki rakip gücün varlığı ışığında daha fazla manevra alanı bulabilirler. Ancak, bu rekabetin koşulları aynı zamanda hareket alanına kısıtlamalar da getirebilir. Çünkü her büyük güç yanına müttefik çekmek ister. Araplar,  değişimin hızlanmasına şahit olacak. Uluslararası gelişmelerle yüzleşmeye hazırlanmalı. Gelecekteki eğilimleri tahmin etmek zor olacaktır. Çin ve ABD arasındaki rekabet atmosferi yönetilebilir ve ritmi kontrol edilebilir, böylece gerilim tırmanmaz. Ancak bu şekilde alev almaya hazır durumlarda yanlış öngörülerde bulunulabileceğini tarih bize söylüyor.”
Küreselleşmenin gerilemesi ve Brexit’te ve Trump'ın seçilmesinde kendini gösteren popülist milliyetçiliğin ortaya çıkışı gibi dünyadaki mevcut değişikliklerin bir dizi özelliğine dikkat çeken Ebu Gayt, 74 milyon oy alan Trump’ın temsil ettiği anlayışın seçimleri kaybetse de etkisini yitirmeyeceğini belirtti. Ebu Gayt konuşmasını şu cümlelerle sürdürdü: “Rusya, uluslararası sahnede rol oynama iradesi olan büyük bir askeri gücü ve imparatorluk geçmişine sahip önemli bir medeniyet bloğunu temsil ediyor. Çin, ABD’nin liderliğini yapacağı Batı koalisyonuna karşı bir koalisyon oluşturmak için Rusya’yı kendine çekmeyi başarabilir.”
Siber savaşlar ve yapay zeka destekli otonom silahların, toplumların güvenliğine eşi görülmemiş yeni zorluklar getirdiğini dile getiren Ebu Gayt, “Bu dosyalar, herhangi bir düzenleyici yasal çerçeveden hala uzak olan alanlar. Arap bölgesi son on yılda çok acı çekti. Konumunu ve yeteneklerini yeniden kazanması gerekiyor. Bölgenin kapsamlı bir ekonomik canlanmaya ihtiyacı var. Arap ülkelerinin performansında bir eşitsizlik var. Talep edilen ise bir dereceye kadar ekonomik entegrasyon sağlamak.”
Bağımsız ve hayatta kalabilir bir Filistin devletinin kurulmasının büyük bir öncelik olduğunu ifade eden Ebu Gayt, “Filistin davasının çözümsüz kalması, bölgede ve dünyada yaşanan sorunların çoğunun altında yatan neden olmuştur. Eski ABD yönetimi; Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak ilan etmek, Yahudi yerleşim yerlerine meşruiyet vermek, UNRWA'ya verilen desteği kesmek ve Filistinlilere büyük zarar veren diğer birçok olumsuz uygulamaya imza atmak gibi politikalar izledi. Yeni ABD yönetimi eski ABD yönetiminden farklı çıkış noktalarına sahip. Normalleşme anlaşmalarından yararlanılmalı. Araplar ve Filistinliler, bir çözüm başlatmak için yeni ABD yönetimiyle vakit kaybetmeden temasa geçmeli.”



Katalonya seçim atmosferine girerken, Sanchez ayrılık girişimini sona erdirecek bir zafer istiyor

 İspanya Başbakanı Pedro Sanchez ve Sosyalist aday Salvador Illa, Barselona yakınlarındaki Vilanova Y La Gertru'da düzenlenen bir seçim mitingi sırasında kalabalığı selamlıyor. (AP)
İspanya Başbakanı Pedro Sanchez ve Sosyalist aday Salvador Illa, Barselona yakınlarındaki Vilanova Y La Gertru'da düzenlenen bir seçim mitingi sırasında kalabalığı selamlıyor. (AP)
TT

Katalonya seçim atmosferine girerken, Sanchez ayrılık girişimini sona erdirecek bir zafer istiyor

 İspanya Başbakanı Pedro Sanchez ve Sosyalist aday Salvador Illa, Barselona yakınlarındaki Vilanova Y La Gertru'da düzenlenen bir seçim mitingi sırasında kalabalığı selamlıyor. (AP)
İspanya Başbakanı Pedro Sanchez ve Sosyalist aday Salvador Illa, Barselona yakınlarındaki Vilanova Y La Gertru'da düzenlenen bir seçim mitingi sırasında kalabalığı selamlıyor. (AP)

İspanya Başbakanı Pedro Sanchez liderliğindeki Sosyalistler, bugün (Pazar) yapılması planlanan bölgesel seçimlerde zafer elde edip ayrılıkçı lider Carles Puigdemont'u yenerek, Katalonya'nın bağımsızlık hayalinden uzaklaşmasını sağlamayı umuyor.

Sabah saat dokuzda sandıkların açılmasıyla birlikte İspanya'nın kuzeydoğusunda yer alan yaklaşık 8 milyon nüfuslu zengin bölge, Katalan Parlamentosu'na 135 milletvekili seçmek için oy kullanmaya başladı.

Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığı habere göre yapılan kamuoyu yoklamaları Sanchez liderliğindeki Sosyalistlerin, Puigdemont ve aşırı ayrılıkçı partisi Katalonya için Birlik Partisi ile bölgenin mevcut başkanı Pere Aragones liderliğindeki Cumhuriyetçi Sol Parti'nin önünde olduğunu gösteriyor.

Sandıklar akşam saat 8'de kapanacak. Sonuçların saatler sonra açıklanması bekleniyor.

Seçim kampanyasının sonunda Barselona’da düzenlenen bir mitingde konuşan Sanchez, “12 Mayıs'ta bir değişime ihtiyacımız var. Buna sadece Sosyalist Parti ve adayı Salvador Illa öncülük edebilir. Ancak bu isim ve parti Katalonya'yı bir arada yaşama ve sosyal haklar konusunda ileriye taşıyabilir” ifadelerini kullandı.

rgh5
Sanchez liderliğindeki Sosyalistler, Puigdemont ve aşırılık yanlısı ayrılıkçı partisinin önüne geçti. (AP)

Sanchez, Katalonya'daki ayrılıkçıların Ekim 2017'de başarısızlıkla sonuçlanan girişiminden yaklaşık 9 ay sonra, 2018'de başbakan olmasından bu yana, benzeri görülmemiş siyasi krizin neden olduğu yaraları iyileştirmek için çalıştı.

2021 yılında ayrılık girişimiyle bağlantılı olarak hapse atılanlar için af çıkaran Sanchez, Kasım ayında ayrılıkçıların kendisine verdiği desteğe karşılık, arananların affedilmesi için bir yasa çıkarmaya çabaladı.

Tasarı halen Senato'da ve birkaç hafta içinde onaylanması planlanıyor. Bu sayede ayrılma girişimine öncülük eden lider Puigdemont yasal kovuşturmadan kaçınmak için Belçika'ya kaçmadan önce ülkesine dönebilecek.

htjy
Halk, Katalan ayrılıkçı lider ve Avrupa Parlamentosu'nun İspanyol üyesi Carles Puigdemont'un dünkü son mitinginde yaptığı konuşmayı dinliyor. (AFP)

Bu tartışmalı af tasarısı, sağcı ve aşırı sağcı muhalefetin kitlesel protesto gösterileriyle sokaklara dökülmesine yol açtı. Sağcılar Sanchez’i, iktidarda kalabilmek için ayrılıkçıların kendisini rehin almasına izin vermekle suçladı.

Kazanmak ya da görevden ayrılmak

Katalonya'yı yaklaşık on yıldır yöneten ayrılıkçılarla Katalonya arasına mesafe koymak, ayrılma girişiminin yol açtığı krizde yeni bir sayfa açma çabalarında Sanchez için büyük bir zafer olacak. Bu aynı zamanda Sanchez’in Kasım ayında başlayan görev süresini yeniden başlatmasına da olanak tanıyacak.

Yeni döneme, aşırı sağcı muhalefetin hareketleri ve Sanchez'in eşinin yolsuzluk şüphesiyle hedef alınarak istifa olasılığına yol açan bir soruşturma damgasını vurdu.

Şubat 2021'de yapılan son bölgesel seçimlerde Sosyalistler en fazla oyu almalarına rağmen adayları Illa iktidar çoğunluğunu elde edememiş, ayrılıkçı partiler ise 74 sandalyeli bir koalisyon kurmuştu.

Puigdemont, kamuoyu yoklamalarında geride kalmasına rağmen, seçimlerde güçlü bir performans göstererek affın onaylanmasının ardından Katalonya'nın bölgesel lideri vasfıyla zaferle dönmeyi umuyor.

Puigdemont güney Fransa'daki seçim kampanyasının sonunda şunları söyledi: “Sandıkları oy pusulalarıyla dolduralım ve yeni bir döneme hazırlanmaya başlayalım.”

Eski Katalan lider, hakkında çıkarılan ve halen yürürlükte olan tutuklama emri nedeniyle İspanya'ya giremediği için seçim kampanyasını bölgeye yakın olan Güney Fransa'da yürüttü.

zxsdvdf
Sandıklar akşam 8'de kapanacak ve sonuçlar saatler sonra açıklanacak. (AP)

Katalan ayrılıkçı hareketi, Katalonya için Birlik Partisi ve daha ılımlı Cumhuriyetçi Sol Parti arasındaki ayrışma ile şu anda keskin bir şekilde bölünmüş durumda.

Yapılan kamuoyu yoklamalarına göre son aylarda ortaya çıkan aşırı milliyetçi Katalan İttifakı'nın bugünkü seçimlerde birkaç sandalye kazanacağı tahmin edilse de başka hiçbir partinin bu ittifaka girmeyecek olması tabloyu daha da karmaşık hale getiriyor.

Kamuoyu yoklamaları, Sosyalistlerin yaklaşık 40 sandalye kazanacağını gösteriyor. Yani hükümet çoğunluğunu sağlamak için gereken 68 sandalyeyi kazanmak için desteğe ihtiyaçları olacak. Sosyalistler, aşırı sol ve cumhuriyetçi sol ile ittifak kurma yoluna gidebilirler ki bu da ayrılıkçı hareketin içeriden parçalanmasına yol açabilir.


Mukteda es-Sadr Irak’ın siyaset sahnesine geri mi dönüyor?

Necef kentinde geçtiğimiz yıl düzenlenen yerel seçimlerin boykot edilmesi çağrısıyla düzenlenen gösterilerde Sadr'ın portreleriyle yürüyen Mukteda es-Sadr'ın destekçileri, 14 Aralık 2023 (AFP)
Necef kentinde geçtiğimiz yıl düzenlenen yerel seçimlerin boykot edilmesi çağrısıyla düzenlenen gösterilerde Sadr'ın portreleriyle yürüyen Mukteda es-Sadr'ın destekçileri, 14 Aralık 2023 (AFP)
TT

Mukteda es-Sadr Irak’ın siyaset sahnesine geri mi dönüyor?

Necef kentinde geçtiğimiz yıl düzenlenen yerel seçimlerin boykot edilmesi çağrısıyla düzenlenen gösterilerde Sadr'ın portreleriyle yürüyen Mukteda es-Sadr'ın destekçileri, 14 Aralık 2023 (AFP)
Necef kentinde geçtiğimiz yıl düzenlenen yerel seçimlerin boykot edilmesi çağrısıyla düzenlenen gösterilerde Sadr'ın portreleriyle yürüyen Mukteda es-Sadr'ın destekçileri, 14 Aralık 2023 (AFP)

İyad el-Anberi

Sadr Hareketi, genellikle sosyal olarak aktif olan, ancak siyasi karar alma süreçlerinde etkili olmayan bölgedeki etkili ve nüfuzlu siyasal İslamcı hareket modellerinden farklı olmasını sağlayan benzersiz özelliklere sahip. Şii toplumunda önemli bir yeri olan Sadr Hareketi, aynı zamanda tüm devlet kurumlarına nüfuz eden bir kitle hareketidir. Bu yüzden her zaman güç ve sosyal etki çemberleri içinde kalmaya gayret etti. Hareketin sosyal ve siyasi ortamda ve denklemle yönetilen bir ülkede güçlü kalmasına katkıda bulunan en önemli noktalardan biri belki de budur. Bununla birlikte toplumdaki nüfuz ancak siyasi nüfuz kapısından geçerek elde edilebilir.

Mukteda es-Sadr'ın Sadr Hareketi'ne liderlik etmesi bu dini-siyasi hareketin en önemli özelliklerinden biri. Halkıyla ilişkilerini düzenlemek için dini sembolizme odaklanan hareket, liderini dinleme ve itaat etme ilkesine bağlı. Bu yüzden partizan başlıklarla ve liderliğine olan güveni tazeleyen mitinglerle halkı kandırmak istemiyor. Harekette ilk ve son karar, Mukteda es-Sadr tarafından veriliyor. Örgütsel meseleler Sadr'ın güvenilir bulduğu kişileri seçtiği organlarca ele alınıyor.

Siyasi söylemini ulusal meselelere dönüştürmesiyle bilinen Sadr Hareketi, ABD’nin Irak’taki askeri varlığına karşı direniş bayrağını taşıyan ve kitlesinin bulunduğu coğrafyaya kendi nüfuzunu kabul ettirmeye çalışan bir hareket olarak ortaya çıktı. Ardından mezhepsel aidiyetini paylaşsa bile yabancıların nüfuzunu reddeden bir harekete dönüştü. Son olarak da uzlaşı hükümetini bozma ve ulusal çoğunluk yönetimine doğru ilerleme girişiminde bulundu.

Sadr Hareketi, kuruluşundan 2021 seçimlerinden sonra parlamentodan çekilmesine kadar, diğer Şii siyasi güçlere karşı her zaman tek başına hareket etti. Dolayısıyla her zaman Şii siyasi muhaliflerin uzlaşısına karşı isyancı bir tutum benimsedi. Bunun sebebi, Sadr Hareketi’nin 2003 yılından sonra ortaya çıktığı siyasi ortam olabilir. İslami Davet Partisi ve Irak İslam Devrimi Yüksek Konseyi'nden bağımsız olarak, Irak dışındaki Iraklı Şiilerin siyasi hareketinden uzak bir şekilde ortaya çıktı ve giderek büyüdü.

Yeni isim

Sadr Hareketi'nin adını ‘Şii Ulusal Hareketi’ olarak değiştirdiğinin duyurulması, hareketin siyaset sahnesine dönüşünün de habercisiydi.

Sadr Hareketi’nin siyaset tarihindeki en önemli an, 2022 yılının haziran ayında Sadr Grubu milletvekillerini Irak Temsilciler Meclisi’nden çekme kararıydı. Çekilme kararı, Sadrcıların 2003 yılında siyaset sahnesine girişlerinden itibaren siyasi karar alma süreçlerinde ve devlet kurumlarında elde etmeye ve güçlendirmeye çalıştıkları siyasi nüfuzu kaybettirecek bir meydan okumaydı. Bununla birlikte Mukteda es-Sadr’ın daha önceki ‘siyaseti bıraktım’ açıklamaları ve siyasi bir tutumu sürdürememesi sonucu klişeleşen imajını değiştirmek için bir kazanımdı.

Bu kez bir uzlaşı hükümetine katılmayı reddederek takdire şayan bir tutum sergileyen Sadr, 2021 yılındaki seçimlerden sonra hükümeti kurma görevinden çekilme kararını, siyasi reforma yönelik söylemine şüpheyle yaklaşanlara yanıt vermek ve yaşanan yıkım, yolsuzluk ve kaostan sorumlu tuttuğu siyasi uzlaşı ilkesine karşı çıkarak bu tutumunu sağlamlaştırmak için kullandı.

Mukteda es-Sadr, Sadrcıların nüfuz alanlarında zorlu bir isim ve bir sonraki adımı asla öngörülemiyor.

Sadr Hareketi’nin Irak Temsilciler Meclisi’nden çekilmesi, Sadrcıların siyasi tutumlarının çelişkili özelliklerini yansıtan tehlikeli bir ikilemi sona erdirdi. Sadrcılar, siyasi çalışmalarda güçlü bir şekilde yer almalarına ve siyasi olayların gelişiminde etkili olmalarına rağmen bir yandan kendilerini mevcut sistemin muhalifleri olarak sunarken diğer yandan önceki hükümetlerin kurulmasına ilişkin tartışmaları çözüme kavuşturan siyasi sistemin en önemli kutuplarından biri oldular.

Tahminlerin çoğunda Sadrcıların hükümetin dışında kalacağı öne sürüldü. Mukteda es-Sadr, onların nüfuz alanlarında zorlu bir isim ve bir sonraki adımı asla öngörülemiyor. Sadr ve ortaklarının kurmak istediği çoğunluk hükümetini engelleyen Koordinasyon Çerçevesi'nin bazı liderlerinin söylemlerinde görülen zafer coşkusuna rağmen herkes, Sadr'ın hükümette ve Temsilciler Meclisi’nde temsil edilmemesinin, Koordinasyon Çerçevesi güçlerinin kuracakları hükümette elde edebilecekleri geçici kazanımları tehdit edeceğinin ya da belki de sokak hareketliliği kartını kendilerine karşı bir tehdit olarak kullanacağının ve tüm Irak Şii sahnesi için bir tehdit olmaya devam edeceğinin farkındaydı.

scsd
Mukteda es-Sadr'ın destekçileri Bağdat'ın Tahrir Meydanı'nda genel seçim sonuçlarının açıklanmasının ardından kutlama yaparken, 11 Ekim 2021 (AP)

Öte yandan Sadrcıların siyasi olarak geri çekilmeleri, Irak’taki mevcut yönetim için herhangi bir tehdit oluşturmadı. Bu tutum, Sadrcıların davranış ve düşüncelerinde siyasi eyleme yönelik olumlu bir değişimin işareti olabilir. Sadrcılar, Koordinasyon Çerçevesi destekli hükümetin kurulmasının ardından nüfuzlarını kaybeden seçkinlerle iktidara yükselen seçkinler arasında şiddet yaşanması teorisinin aksine ne şiddete başvurdular ne de Seraya es-Selam gibi silahlı kanatlarının sahip olduğu silahları kullandılar. Daha ziyade kendi faaliyetlerine ve toplum içindeki varlıklarına odaklandılar ve 2023 yılının sonundaki il meclisi seçimlerine bile katılmadılar. Bu tutumun nedeni, bir dış faktör ya da Necef’teki Şii mercii tarafından belirlenen kurallara bağlılık olabilir. Fakat en nihayetinde şiddete başvurma seçeneğinin terk edilmesindeki en önemli faktör, silahlara ve halka sahip olan ancak siyasi eyleme bağlı kalmayı tercih eden Sadrcıların siyasi tutumundaki bir gelişmedir.

Sadrcılar sadece Şii Ulusal Hareketi adı altında geri dönemezler, zira siyaset sahnesi artık onların Temsilciler Meclisi’nden çekilmesi öncesindeki gibi değil.

Sadr Hareketi’nin ‘Şii Ulusal Hareketi’ adını almasının en önemli anlamı, Mukteda es-Sadr'ın Şii siyasi rakiplerine karşı ‘Şii ulusal hareketi’ sloganını kullanmasından kaynaklanıyor. Koordinasyon Çerçevesi güçleri, Sadr Hareketi’nin Muhammed el-Halbusi liderliğindeki Tekaddum Partisi ve Mesud Barzani liderliğindeki Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) ile yaptığı ittifakın Şiilerin yönetme hakkından taviz vermesine neden olduğu ve Sadr Hareketi’nin tüm Şiileri temsil etmediği yönünde bir siyasi propaganda yürüttüler. Sadr Hareketi ayrıca Şiilere ihanet etmekle ve bir tarafı diğerinin aleyhine destekleyerek Şiilerin siyasi rolünü zayıflatmaya yönelik ABD ve Körfez ülkelerinin gündemlerini uygulamaya çalışmakla suçlandı.

Ancak tüm bu suçlamalar boşa çıktı. Düşmanlar dostlara, müttefiklere ve stratejik ortaklara dönüştü. Koordinasyon Çerçevesi güçlerinin liderleri tarafından dillendirilen en önemli başarı, Şii bileşenin iktidarı dostla ve düşmanla paylaşma haklarının korunması oldu. Sadr, yapılan tüm suçlamalara mezhepçi bir adım olarak ‘Şii Ulusal Hareketi’ adıyla yeni bir bayrakla siyaset sahnesine geri dönerek yanıt verdi. Belki de Sadr'ın bu seferki hesapları, siyasi hareketinin adında ‘Şii’ ifadesi geçtiğinden Şii siyasi rakiplerini engellemeye yönelik bir hamleye dayanıyordur. Ayrıca bu mezhepçi sıfatı eleştirmeye çalışanlara karşı da ‘ulusal’ ifadesini kullanarak yanıt veriyor. Mukteda Sadr ve hareketi, önümüzdeki günlerde ulusal olan ile mezhepsel olan arasında nasıl uyum sağlanacağı konusunda daha büyük bir meydan okumayla karşı karşıya kalacaklar.

Güçlü başlangıçlar ve öngörülebilir sonlar

Sadr Grubu milletvekillerinin istifa ederek Temsilciler Meclisi’nden çekilmesi, Sadr'ın tüm tahminleri ters köşe yapan ilk tutumu oldu. Mukteda es-Sadr, mevcut hükümete ve onun uzlaşılarına karşı hissedilen bir şoku ifade eden sloganlar kullanır, ardından Sadrcılar geri döner, diyalog masasına oturur ve aleyhtarlığını yaptıkları siyasi partilerle bir anlaşmaya vararak protesto hareketlerini sonlandırırlardı. Ancak bu kez öyle olmadı.

Sadr Hareketi’nin muhalifleri şimdiye kadar onun siyaset sahnesinden çekilmesinden bir tür memnuniyet duydular. Bazıları bunu iktidar çevrelerindeki kazanımlarını genişletmek için bir fırsat olarak görürken söylemlerinde Şii siyaset sahnesinde yeni ve daha etkili bir aktörün ortaya çıkışına işaret ettiler. Bazıları ise Sadrcıların siyaset sahnesindeki yokluğundan dolayı rahatlamış olsalar da bu yokluğun faydadan çok zarar getirdiğine inanıyorlar. Çünkü onlara göre Sadrcıların yokluktan faydalanan yeni güçler, Şiilerin nüfuz alanlarında geleneksel güçlerle rekabet etmeye başladılar. Bu da Şii siyasi kutuplar arasındaki güç dengesini bozabilir. Bu noktada, ortaklığın belirli sınırları olduğuna inanan Sadrcılarla anlaşmanın, devletin tamamını ve eklemlerini ele geçirmeyi nasıl planlayacaklarını bilmeyen yeni siyasi güçlerden daha iyi olabileceğini düşünüyorlar.

Diğer taraftan Mukteda es-Sadr, eğer önümüzdeki seçimlere katılmaya karar verirse kitlesinin dışından halkın destek kazanmak ve rakiplerini utandırmak için yeni olarak neler yapabileceğiyle ilgili zorlukla karşı karşıya.

Sadrcılar sadece Şii Ulusal Hareketi adı altında geri dönemezler, zira siyaset sahnesi artık onların Temsilciler Meclisi’nden çekilmesi öncesindeki gibi değil. Sadrcıların şimdi iki önemli deneyimi hatırlamaları gerekiyor. Bunlardan birincisi, 2018 seçimlerinde sivil güçlerle yaptıkları ittifakı değerlendirmek ve bu ittifakın kusurlarını ele alıp çözmek. İkincisi ise çoğunluk hükümetinin söylemini gözden geçirmek ve bunun sorunlu doğasıyla nasıl hayata geçirilebileceği üzerine düşünmek.

Sadr Hareketi’nin şimdi mevcut durumu değerlendirmesi ve halkı kutuplaştırmak için açık bir strateji formüle etmesi gerekiyor.

Ulusalcılık sloganı atan Sadrcıların şimdi yol haritası çizilmiş bir ulusal projeye ihtiyaçları var. Böylece Şii siyasi güçlerden ve onların dışından bu ulusal projeye inanan herkes için bir kutuplaşma noktası olabilsin. Bu proje net özelliklere sahip olmalı ve her seçimde ortaya atılan ve tüm siyasi güçler tarafından tekrarlanan eskimiş sloganlardan uzaklaşmalı.

Sadrcıların bir slogan olarak kullandıkları siyasi reformun bile açıklığa kavuşturulması gerekiyor. Çünkü siyasi sistem sadece reform sloganıyla reforme edilemez ve isteksiz bir halkı kutuplaştıramaz. Irak'ta belki de reform için en güçlü slogan anayasanın değiştirilmesi ya da hükümet şeklinin değiştirilmesi sloganlarından biri olacaktır.

zsxsc
Bağdat'ın Tahrir Meydanı'nda toplanarak İsrail ile ilişkilerin normalleştirilmesini suç sayan yasa tasarısının kabul edilmesini kutlayan Mukteda es-Sadr'ın destekçileri, 26 Mayıs 2022 (AFP)

Çoğunluk hükümetle ilgili olarak şu an Sadrcıların önündeki en büyük zorluk çoğunluk hükümetini desteklemekten geri çekilmek yerine içinde bulundukları kırılgan durumu iyi değerlendirmek olacaktır. Çoğunluk hükümetinin temeli siyasi süreçteki başlıca aktörlerin ortaklığına dayanabilir. Bu ortaklığın temeli ise liderlerin hegemonyasına değil, devletin iyileştirilmesine öncelik veren açık ve net bir siyasi programa dayanmalı.

Sadr Hareketi’nin şimdi mevcut durumu değerlendirmesi ve halkı kutuplaştırmak için açık bir strateji formüle etmesi gerekiyor. Bunu yaparken de Şii siyasi güçlerin siyasi nüfuz denklemini, yükselen güçlerle geleneksel güçler arasındaki rekabetten faydalanan bir mantıkla ele alması ve siyasi liderlik denklemini sıfırlaması gerekiyor. Önümüzdeki seçimlerden sonra Sadrcıların önerdikleriyle uyumlu yeni bir ittifaklar haritası çizmek, seçimlere katılma ve hükümet kurma kararında belki de en önemli konu olacak.

*Bu makale Şarku’l avsat tarafından Londra merkezli Al Majalla dergisinden çevrilmiştir.


Irak: Asaib Ehli’l Hak, ABD’yi Irak'tan çıkarmanın zorluğunun farkında

Asaib Ehli’l Hak lideri Kays el-Hazali (AFP)
Asaib Ehli’l Hak lideri Kays el-Hazali (AFP)
TT

Irak: Asaib Ehli’l Hak, ABD’yi Irak'tan çıkarmanın zorluğunun farkında

Asaib Ehli’l Hak lideri Kays el-Hazali (AFP)
Asaib Ehli’l Hak lideri Kays el-Hazali (AFP)

Asaib Ehli’l Hak lideri Kays el-Hazali, ABD askerlerinin Irak'tan çıkmasının zorluğunu kabul ederek, Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani'nin teknik mekanizmalarla çekilmeyi yönetebileceğini söyledi.

Şarku’l Avsat’ın Irak medyasından aktardığı habere göre Hazali dün (Cumartesi) yaptığı açıklamada, “ABD’lilerin Irak’tan çıkışı kolay bir mesele değil” ifadesini kullandı.

Hazali, ‘işgalci gücün halk tarafından ve siyasi olarak reddedilmesi gerektiğini’ belirterek, “Irak'ın güçlü bir pozisyona sahip olduğunu ve iradesini dayatabileceğini” vurguladı.

Hazali, “Başbakan, ABD güçlerinin teknik gerekçelerle ayrılacağı tarihi belirlemek için askeri uzmanların görüşünü bekliyor” şeklinde konuştu.

Direniş gruplarının ve operasyonlarının ‘işgalci güce net mesajlar gönderdiğini’ ifade eden Hazali, ‘ayrılış tarihinin uzun sürmeyeceğini’ belirtti. Hazali, iktidarda bulunan Koordinasyon Çerçevesi’nin liderlerinden biri ve hareketinin hükümette ‘yüksek öğrenim’ portföyünü yöneten bir bakanı var.


Gazze Şeridi'ne yönelik İsrail saldırıları sürerken Deyr el-Balah'ta iki doktor öldürüldü

İsrail ordusunun Refah'ta verdiği tahliye emrinin ardından Han Yunus'a doğru giden yerinden edilmiş Filistinliler (EPA)
İsrail ordusunun Refah'ta verdiği tahliye emrinin ardından Han Yunus'a doğru giden yerinden edilmiş Filistinliler (EPA)
TT

Gazze Şeridi'ne yönelik İsrail saldırıları sürerken Deyr el-Balah'ta iki doktor öldürüldü

İsrail ordusunun Refah'ta verdiği tahliye emrinin ardından Han Yunus'a doğru giden yerinden edilmiş Filistinliler (EPA)
İsrail ordusunun Refah'ta verdiği tahliye emrinin ardından Han Yunus'a doğru giden yerinden edilmiş Filistinliler (EPA)

Gazze Şeridi'ndeki Sivil Savunma Kurumu bugün (Pazar) yaptığı açıklamada, İsrail'in Gazze Şeridi'nin orta kesiminde yer alan Deyr el-Balah şehrine düzenlediği hava saldırısında iki doktorun hayatını kaybettiğini duyurdu.

Sivil Savunma Kurumu'ndan yapılan açıklamada, “Dr. Muhammed Nemr Kazaat ve oğlu Dr. Yusuf'un, İsrail'in Gazze Şeridi'nin orta kesiminde yer alan Deyr el-Balah şehrine düzenlediği hava saldırısında hayatını kaybettiği ve cesetlerinin Aksa Şehitleri Hastanesi'ne nakledildiği” bildirildi.

Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığı habere göre iki doktor, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Tel el-Hava mahallesindendi. Ancak İsrail ile Hamas arasında başlayan savaşın ardından Deyr el-Balah'a göç etmek zorunda kaldılar.

İki doktorun ölümü, İsrail saldırılarının Gazze Şeridi'nin çeşitli bölgelerinde, özellikle de güneydeki Refah'ta devam ettiği ve İsrail ordusunun dün (Cumartesi) şehrin doğusundaki diğer mahallelerin sakinlerinden tahliye edilmelerini istediği bir zamanda gerçekleşti.

AFP muhabirleri, Gazze Şeridi'nin farklı bölgelerine gece boyunca düzenlenen saldırılarda, sağlık kaynaklarına ve görgü tanıklarına göre 30'dan fazla kişinin öldüğünü bildirdi.

Filistin resmi haber ajansı WAFA, bugün İsrail'in Gazze Şeridi'nin farklı bölgelerine yönelik bombardımanında beş kişinin öldüğünü ve çok sayıda kişinin de yaralandığını bildirdi. Şarku’l Avsat’ın WAFA’dan aktardığına göre, İsrail savaş uçaklarının kentin güneydoğusundaki Zeytun mahallesinin güney eteklerine açtığı yoğun ateşin ardından Gazze’deki el-Ehli Baptist Hastanesi'ne iki ölü ve beş yaralı ulaştırıldı.

İsrail'in gerçekleştirdiği üç hava saldırısı, Gazze'nin güneydoğusundaki Zeytun mahallesindeki evleri hedef aldı. Saldırılar sonucu bir kişi öldü, altı kişi de yaralandı.

Refah'a büyük bir saldırı düzenleneceğine dair uluslararası uyarılara rağmen İsrail ordusu hafta başından bu yana kentin doğusuna saldırılar düzenliyor.

Gazze Şeridi’nde devam eden savaş, 7 Ekim'de Hamas'ın İsrail'in güneyine eşi benzeri görülmemiş bir saldırı düzenlemesi ve çoğu sivil bin 170’ten fazla kişinin ölümüne yol açmasının ardından patlak verdi.

İsrailli yetkililere göre 250'den fazla kişi esir alındı; bunlardan 128'i halen Gazze'de tutuluyor, 36'sı ise hayatını kaybetti.

Saldırıya yanıt olarak Hamas'ı ‘ortadan kaldırma’ sözü veren İsrail, o zamandan bu yana Gazze Şeridi'nde çoğu sivil 34 bin 971 kişinin ölümüne neden olan yıkıcı bir bombardıman ve kara operasyonu başlattı.


Hizbullah, İsrail'in kuzeyindeki bir askeri üssü insansız hava araçlarıyla hedef aldığını duyurdu

Lübnan-İsrail sınırı (EPA)
Lübnan-İsrail sınırı (EPA)
TT

Hizbullah, İsrail'in kuzeyindeki bir askeri üssü insansız hava araçlarıyla hedef aldığını duyurdu

Lübnan-İsrail sınırı (EPA)
Lübnan-İsrail sınırı (EPA)

Hizbullah dün (Cumartesi) yaptığı açıklamada, insansız hava araçlarıyla (İHA) İsrail'in Beyt Hilel Askeri Üssü’nü hedef aldığını duyurdu.

Açıklamanın devamında, saldırıda üssün yanı sıra “Demir Kubbe platformlarının da hedef alındığı, bunların doğrudan vurulduğu ve bazılarının tamamen devre dışı bırakıldığı” ifade edildi.

Hizbullah dün şafak vakti İsrail'in kuzeyindeki Metula'da İsrail askerlerinin bulunduğu bir binayı hedef aldığını duyurdu.

Hizbullah, Telegram üzerinden yapılan açıklamada, savaşçılarının binayı ‘doğrudan vurmayı’ başardığını ve operasyonun ‘Gazze Şeridi'ndeki kararlı Filistin halkını desteklemek ve İsrail'in güney köylerine (özellikle de Tayr Harfa) yönelik saldırılarına yanıt vermek için’ gerçekleştirildiğini belirtti.

Diğer yandan İsrail ordusu, Lübnan'dan fırlatılan iki İHA’nın Beyt Hilel bölgesine düştüğünü ve olayda yaralanan olmadığını belirtirken, bölgede sirenlerin çaldığı kaydedildi.

Bir yandan İsrail ordusu, diğer yandan Lübnan'daki Hizbullah ve silahlı Filistinli gruplar arasında 7 Ekim'de Gazze Şeridi'ne yönelik İsrail saldırılarının başlamasından bu yana neredeyse her gün sınır ötesi bombardıman yaşanıyor.


Sınır savaşı Hizbullah'ı tüketirken İsrail'i endişelendiriyor

İsrail'in Lübnan'ın güneyinde bulunan Mervahin kasabasını hedef alan hava saldırısı sonucu bölgeden dumanlar yükseliyor. (AFP)
İsrail'in Lübnan'ın güneyinde bulunan Mervahin kasabasını hedef alan hava saldırısı sonucu bölgeden dumanlar yükseliyor. (AFP)
TT

Sınır savaşı Hizbullah'ı tüketirken İsrail'i endişelendiriyor

İsrail'in Lübnan'ın güneyinde bulunan Mervahin kasabasını hedef alan hava saldırısı sonucu bölgeden dumanlar yükseliyor. (AFP)
İsrail'in Lübnan'ın güneyinde bulunan Mervahin kasabasını hedef alan hava saldırısı sonucu bölgeden dumanlar yükseliyor. (AFP)

Hizbullah'ın Gazze Şeridi'ne destek vermek amacıyla başlattığı Güney Lübnan savaşı birkaç gün önce yedinci ayına girerken, Hizbullah savaşçılarının ‘eylemlerinde değişiklik’ ve askeri stratejilerinde ‘ayarlamalar’ yaptığını açıklamasıyla buradaki operasyonlar da yeni şekiller almaya başladı.

Mevcut savaş, Hizbullah'ın 2006'da İsrail'e karşı verdiği son savaşa kıyasla coğrafi olarak sınırlı kalıyor. Ancak uzmanlar, aylar süren çatışmaların ardından savaşın Hizbullah'a karşı bir ‘yıpratma savaşına’ dönüştüğünü ve Hizbullah'ın kayıp sayısının Temmuz 2006'daki savaşa yaklaştığını söylüyor. Her ne kadar 18 yıl önceki savaş 350 Hizbullah savaşçısının ölümüyle sonuçlanmış olsa da, mevcut savaşta kayıp sayısı 300'e yaklaşmış durumda.

Hizbullah'ın yıpranma süreci devam ederken İsrail, son olarak dün (cumartesi) bir askeri üsse iki insansız hava aracının (İHA) fırlatılmasıyla Lübnan'dan gelecek saldırılardan endişe etmeye devam ediyor. Ülkenin güneyindeki çatışmalar önceki günlere kıyasla daha hafif bir tempoda devam ederken Cuma günü Beyrut'ta düzenlenen bir törende konuşan Hizbullah Genel Sekreter Yardımcısı Şeyh Naim Kasım şu soruyu yöneltti: “Güney cephesindeki performansın nasıl değiştiğini, Mücahid kardeşlerin aldıkları derslerden, derslerden ve son dönemde kullanılan konulardan yararlanarak bunların bir kısmını tedavi edip belli kabiliyetleri ortaya çıkardıklarını fark etmediniz mi?!”

Kasım, “Dünyadaki tüm savaşlarda, savaş sona erdiğinde artıları ve eksileri üzerinde çalışılır ve bir sonraki savaş için olumsuzluklar ele alınır. Biz ilk iki aydan bu yana artı ve eksileri inceledik ve önemli bir başarı elde etmek için gerekli düzenlemeleri yaptık, mücahitler de bunu yaptı” ifadelerini kullandı.


Borrell, sivillerin Refah'ı boşaltmaya ve güvenli olmayan bölgelere zorlanmasını kınadı

Filistinli bir aile Han Yunus'a doğru giderken arabanın kaputunda oturan bir çocuk (AFP)
Filistinli bir aile Han Yunus'a doğru giderken arabanın kaputunda oturan bir çocuk (AFP)
TT

Borrell, sivillerin Refah'ı boşaltmaya ve güvenli olmayan bölgelere zorlanmasını kınadı

Filistinli bir aile Han Yunus'a doğru giderken arabanın kaputunda oturan bir çocuk (AFP)
Filistinli bir aile Han Yunus'a doğru giderken arabanın kaputunda oturan bir çocuk (AFP)

Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, sivillerin güney Gazze Şeridi'ndeki Refah'ı güvenli olmayan bölgelere tahliye etmeye zorlanmasının "tolere edilemeyeceğini" söyledi.

Borrell, "X" platformunda yaptığı açıklamada "İsrail'in uluslararası hukuka göre sivillere koruma sağlamakla yükümlü olduğunu" belirtti.

Josep Borrell, "İsrail'i Refah'ta zaten ciddi boyutlarda olan insani krizi daha da kötüleştirecek bir kara operasyonuna girişmemeye çağırmaya devam ediyoruz" ifadelerini kullandı.


BM Sudan'ın el-Faşir şehrinde “ağır silahların” kullanılmasından endişeli

Kuzey Darfur'un başkenti el-Faşir’de savaşın neden olduğu yıkım (AFP)
Kuzey Darfur'un başkenti el-Faşir’de savaşın neden olduğu yıkım (AFP)
TT

BM Sudan'ın el-Faşir şehrinde “ağır silahların” kullanılmasından endişeli

Kuzey Darfur'un başkenti el-Faşir’de savaşın neden olduğu yıkım (AFP)
Kuzey Darfur'un başkenti el-Faşir’de savaşın neden olduğu yıkım (AFP)

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri'nin Sudan Özel Temsilci Yardımcısı ve Sudan İnsani Yardım Koordinatörü Clementine Nkweta-Salami bu sabah (Pazar) yaptığı açıklamada, Sudan’ın el-Faşir şehrinde yaşanan çatışmalarda ‘ağır silahların’ kullanıldığına dair gelen haberlerden duydukları endişeyi ifade etti.

Nkweta-Salami, Kuzey Darfur bölgesinin el-Faşir şehrinde yaralanan iki sivilin hastaneye kaldırıldığını, birçok sivilin de şehirden kaçmaya çalışırken ağır çatışmaların ortasında kaldıklarını söyledi.

Tüm tarafları şehri çatışmalardan uzak tutmaya çağıran BM’nin üst düzey yetkilisi, X platformundaki hesabından yaptığı açıklamada, “el-Faşir şehrinin merkezinde ve çevresinde nüfusun yoğun olduğu bölgelerde ağır silahların kullanılması ve saldırılar çok sayıda can kaybına neden oluyor” ifadelerini kullandı.

Nkweta-Salami, şiddet olaylarının şehirde yaşayan 800 binden fazla insanın hayatını tehdit ettiğini vurguladı.

Sudan’daki savaş, 15 Nisan 2023 tarihinde Orgeneral Abdulfettah el-Burhan liderliğindeki ordu ile Korgeneral Muhammed Hamdan Dagalu (Hamideti) liderliğindeki Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasında patlak verdi.

Kuzey Darfur'un yönetim şehri olan el-Faşir, ülkedeki 48 milyon insanın dörtte birine ev sahipliği yapan Batı Sudan bölgesinde önemli bir yardım merkezi.

Çok sayıda mülteciyi barındıran şehir, şimdiye kadar çatışmalardan çok az etkilense de çevre köyleri nisan ayı ortalarından bu yana çatışmalara sahne oluyor.

Bunun yanında el-Faşir, Darfur'da HDK tarafından kontrol edilmeyen tek yönetim şehri.

İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), perşembe günü yaptığı açıklamada, HDK’yı, Batı Darfur eyaletinin yönetim şehri el-Cenine’deki Afrikalı topluluklardan Masalitlere karşı ‘etnik temizlik yapmakla ve soykırımın gerçekleştiğini veya gerçekleşmekte olduğunu gösterebilecek cinayetler işlemekle’ suçladı.


UNRWA Komiseri: Refah'ta güvenli bölge iddiası "yanlış ve yanıltıcı"

Refah'tan ayrıldıktan sonra Han Yunus'a giden yerinden edilmiş Filistinliler (EPA)
Refah'tan ayrıldıktan sonra Han Yunus'a giden yerinden edilmiş Filistinliler (EPA)
TT

UNRWA Komiseri: Refah'ta güvenli bölge iddiası "yanlış ve yanıltıcı"

Refah'tan ayrıldıktan sonra Han Yunus'a giden yerinden edilmiş Filistinliler (EPA)
Refah'tan ayrıldıktan sonra Han Yunus'a giden yerinden edilmiş Filistinliler (EPA)

Birleşmiş Milletler Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA) Genel Komiseri Philippe Lazzarini, İsrail makamları tarafından çıkarılan tahliye emirlerinin, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'ta yaşayan insanları herhangi bir yere kaçmaya zorladığını söyledi.

Lazzarini, X platformunda yaptığı açıklamada: "Savaşın başlamasından bu yana Gazze'deki insanların çoğu, ortalama ayda bir kez olmak üzere, birkaç kez yerlerinden edildi" ifadelerini kullandı.

"Bazı Gazzelilerin UNRWA'nın bombalanan barınaklarında kalmaktan başka çaresi yok" diyen Lazzarini, "güvenli bölgeler olduğu iddiası yanlış ve yanıltıcı, Gazze'de güvenli bir yer yok" dedi.


Türkiye-Irak-Katar-BAE Kalkınma Yolu’nun artıları ve eksileri

 Anlaşma, BAE’den başlayarak Türkiye'ye kadar uzun bir kara, deniz ve hava ticaret rotası oluşturmayı amaçlıyor (AFP)
Anlaşma, BAE’den başlayarak Türkiye'ye kadar uzun bir kara, deniz ve hava ticaret rotası oluşturmayı amaçlıyor (AFP)
TT

Türkiye-Irak-Katar-BAE Kalkınma Yolu’nun artıları ve eksileri

 Anlaşma, BAE’den başlayarak Türkiye'ye kadar uzun bir kara, deniz ve hava ticaret rotası oluşturmayı amaçlıyor (AFP)
Anlaşma, BAE’den başlayarak Türkiye'ye kadar uzun bir kara, deniz ve hava ticaret rotası oluşturmayı amaçlıyor (AFP)

Saad bin Tifle el-Acmi / Kuveyt eski Enformasyon Bakanı 

Türkiye, Irak, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri, 22 Nisan'da Bağdat'ta Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ve dört ülkenin ulaştırma bakanlarının katılımıyla “Kalkınma Yolu” adını verdikleri bir anlaşma için bir mutabakat zaptı imzaladılar. Irak Başbakanlığı'ndan yapılan açıklamada, "Stratejik Kalkınma Yolu Projesi, Doğu ile Batı arasında ekonomik entegrasyonu sağlayarak ve sürdürülebilir bir ekonomiye yönelik çaba göstererek ekonomik büyümenin teşvik edilmesine, bölgesel ve uluslararası iş birliği ilişkilerinin güçlendirilmesine katkıda bulunacaktır. Aynı zamanda uluslararası ticareti artıracak, taşımayı ve ticareti kolaylaştıracak, yeni ve rekabetçi bir ulaşım rotası temin edecek ve bölgesel ekonomik refahı artıracaktır."

Anlaşma, BAE’den başlayarak Türkiye'ye kadar uzun bir kara, deniz ve hava ticaret rotası oluşturmayı amaçlıyor. Malları Avrupa'ya taşıyacak bu rota, Babu’l Mendeb'de Husilerin ticari gemilere yönelik saldırıları nedeniyle kesintiye uğrayan, Kızıldeniz ve Süveyş Kanalı üzerinden yapılan deniz ticaret hattına paralel bir yol oluşturuyor. Türkiye üzerinden 4 ülke ile Avrupa arasındaki karşılıklı ticareti artırmayı hedefliyor.

Bölgenin istikrar ve barış içinde bir arada yaşamasından yana olan herkes, bölge ülkeleri arasındaki ekonomik iş birliğinin mevcut gerçekliği anlayıp geleceğe bakmak yerine, insanları geçmişte yaşamaya iten siyasi anlaşmazlıklar ile tarihi birikimleri aşmanın, mantıklı bir kapısı olduğuna inanıyor. Bu nedenle, herhangi bir anlaşma veya mutabakat zaptı herkes tarafından memnuniyetle karşılanmalı, ancak bahsi geçen anlaşma, imzası sırasında önemini öven açıklamalara rağmen, görünüşte güzel ama özünde başarılması zor görünüyor. Aşağıdaki endişeler, bu mutabakatın kapsamlı bir ticaret anlaşmasına dönüşmesini engelleyebilecek olası senaryolar olarak karşımıza çıkıyor:

- İran, kendisini dışlayan bölgesel anlaşmalara izin vermeyecektir ve Türkiye'nin taraf olduğu anlaşmaları sabote ediyormuş gibi görünmemek için Irak'taki yandaşları aracılığıyla dolaylı da olsa bunları engellemeye çalışacaktır.

- Ev sahibi ülke daha önce de İran'a sadık Iraklı tarafların çok geçmeden vazgeçtiği anlaşmalar imzalamıştı. Örneğin, Irak Yüksek Mahkemesi ve İran'a sadık milletvekilleri, Irak ile Kuveyt arasındaki deniz seyrüseferinin düzenlenmesini öngören Hor Abdullah Sınır Anlaşması’nı geçersiz kılarak uygulanmasını engellemişlerdi.

-Mutabakat, Kalkınma Yolu adı verilen güzergâh üzerinde bulunan Bahreyn, Suudi Arabistan ve Kuveyt'i göz ardı ediyor. Her ne kadar Kuveyt kendi iç çatışmalarıyla meşgul olduğu için diplomatik olarak kendisine kayıtsız kalsa da gözlemciler hem Bahreyn'i hem de Suudi Arabistan'ı kapsamayan bir anlaşma için lojistik gerekçe görmüyorlar.

-Mutabakatın taraflarından olan Katar ve BAE, Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) üyesi olan iki Körfez ülkesidirler, ancak yakın zamana kadar siyasi olarak ilişkileri kopuktu ve aralarında bir rekabet hali vardı. Bu kopukluk, yalnızca iki ülke arasında değil, genel olarak altı KİK ülkesi arasında da tekrarlanmaması için teminatlar verilmeden sona erdi. Bu ise planlanan anlaşmanın iptal olmasına ve doğmadan ölmesine neden olabilir.

- Irak'ın başkenti Bağdat'ta Erdoğan'ın katılımı ile Sudani tarafından imzalanan anlaşmada Türkiye’nin stratejik hedefi, Kuzey Irak'taki Türk işgaline meşruiyet kazandırmak. Zira pratikte anlaşma, Irak'ın Peşmergeleri eğitme ve PKK’ya karşı mücadele bahanesiyle Musul'un kuzeyinde Başika'daki Türk askeri varlığını resmi olarak kabul etmesi anlamına geliyor.

Şüphesiz her samimi insan, yukarıdaki korkuların yersiz olmasını ve Mutabakat Zaptı’nın taraflar arasındaki ticareti geliştirmeye yönelik kapsamlı ve etkili bir anlaşmaya dönüşmesini istemektedir. Bir gün, iyi komşuluğa bağlı ve kaotik sloganlar yerine, halkın çıkarlarını ön planda tutan bir ülke olarak davranışını değiştirmesi halinde, İran da dahil olmak üzere herkese açık olmasını, bölge halkları arasında, ülkelerinin kalkınmasına yol açacak ekonomik ilişkileri güçlendirilmesini ummaktadır. Böylece bölgemizi ve halklarımızı yoran çatışma ve savaşlar yerine bir arada yaşamaya ve karşılıklı çıkarlara odaklanabiliriz.

*Kuveyt eski Enformasyon Bakanı Saad bin Tifle el-Acmi tarafından yazılan bu analiz Şarku'l Avsat tarafından Independent Arabia'dan çevrilmiştir.