2600 yıllık Takabuti cinayeti aydınlandı

Takabuti'nin Teb şehrinde yaşadığı düşünülüyor (Manchester Üniversitesi)
Takabuti'nin Teb şehrinde yaşadığı düşünülüyor (Manchester Üniversitesi)
TT

2600 yıllık Takabuti cinayeti aydınlandı

Takabuti'nin Teb şehrinde yaşadığı düşünülüyor (Manchester Üniversitesi)
Takabuti'nin Teb şehrinde yaşadığı düşünülüyor (Manchester Üniversitesi)

Bilim insanları daha önce bıçakla öldürüldüğü sanılan Takabuti'ye başka bir silahla saldırıldığını ortaya koydu.
Son teknoloji bilimsel tekniklerin kullanıldığı analiz, dünyanın en meşhur mumyalarından Takabuti'ye 2 bin 600 yıl önce muhtemelen baltayla saldırıldığını gösterdi.
Araştırma ekibi, kadının büyük ihtimalle saldırgandan kaçarken sırtına orduda kullanılan bir baltayla vurulduğunu kaydetti.
Balta o dönem hem Asur hem de Mısır ordusunda kullanılıyordu. Bu yüzden katilin bir Asur askeri ya da Takabuti'nin kendi halkından biri olabileceği düşünülüyor.
Mumyanın üzerinde daha önce yürütülen araştırmaların bulguları, kadının sırtının üst kısmından bıçaklandığına ve ölümüne bunun sebebiyet verdiğine işaret etmişti.
Bilim insanları yeni çalışmada Takabuti'nin üzerinde DNA analizi, X ışını taraması, CT taraması, saç ve mumyalama malzemelerinin analizi, proteomik çalışması (proteinleri inceleme yöntemi) ve radyokarbon tarihleme gibi pek çok teknik kullandı.
Böylece Takabuti'nin üstündeki sır perdesi kalktı. Zira CT taraması Takabuti'nin 20'li yaşların sonunda veya 30'lu yaşların başındayken öldürüldüğünü gösterdi. Proteomik çalışmaları, kadının hiçbir hastalığı bulunmadığını ortaya koydu.
Takabuti'nin tabutunun üzerindeki yazılarsa kadının önemli bir haneyi denetleyen evli ve yüksek rütbeli bir kişi olduğunu gösterdi.
Bilim insanları, saldırganın baltayı kendisine maksimum kuvveti verecek şekilde tuttuğunu ve Takabuti'nin kısa süre içerisinde hayatını kaybettiğini de sözlerine ekledi. Silahın en az 7 santimetre uzunluğunda ve ucunun yarı dairesel olduğu düşünülüyor.
Araştırma The Life and Times of Takabuti in Ancient Egypt: Investigating the Belfast Mummy (Takabuti'nin Antik Mısır'daki Hayatı ve Dönemi: Belfast Mumyasının Araştırılması) adıyla kitaplaştırıldı. Kitabın editörlerinden Profesör Rosalie David, "Takabuti'nin ölümünün vahşice olmasına rağmen hızlı gerçekleştiğini ve muhtemelen uzun süre acı çekmediğini bilmek biraz rahatlatıcı" dedi ve ekledi:
"Ancak antik Mısırlılar genellikle orta yaşa kadar hayatta kalıyordu. Dolayısıyla bu kadar genç yaşta ölmesi üzücü. Takabuti'yle o kadar çok çalıştık ki, ona yakın hissetmemek zor."
Kurbanın ölümünden sonra vücuduyla özenle ilgilenildiğini belirten Mısırbilimci David, "Takabuti muhtemelen ailesi tarafından çok seviliyordu" ifadelerini kullandı.
Mısırbilimci, yaranın şekline ve silahın vücuda saplanma açısına dayanarak balta kullanıldığını düşündüklerini belirtti. Yaranın biçiminin fazlasıyla bozulduğunu ve dolayısıyla kesin konuşmanın zor olduğunu sözlerine ekledi.
 
Independent Türkçe, Phys.org, Daily Mail



Çekya, siber güvenlik endişeleri nedeniyle devlet yönetiminde DeepSeek kullanımını yasakladı

Çekya Çin merkezli DeepSec'in ürünlerini yasakladı (Reuters)
Çekya Çin merkezli DeepSec'in ürünlerini yasakladı (Reuters)
TT

Çekya, siber güvenlik endişeleri nedeniyle devlet yönetiminde DeepSeek kullanımını yasakladı

Çekya Çin merkezli DeepSec'in ürünlerini yasakladı (Reuters)
Çekya Çin merkezli DeepSec'in ürünlerini yasakladı (Reuters)

Çekya’daki yetkililer dün yaptıkları açıklamada, siber güvenlik endişeleri nedeniyle Çinli yapay zeka (AI) startup'ı DeepSeek'in herhangi bir ürününün devlet yönetiminde kullanılmasını yasakladıklarını duyurdu.

Şarku'l Avsat'ın DPA'dan aktardığına göre Çekya Başbakanı Petr Fiala, hükümetin Ulusal Siber Güvenlik Kurumu'ndan, şirketin Çinli resmi makamlarla iş birliği yapmak zorunda olması nedeniyle kullanıcı verilerine yetkisiz erişim tehdidine işaret eden bir uyarı aldıktan sonra bu kararı aldığını söyledi. Bu hamle, ocak ayında chatbot'a erişimi yasaklayan İtalya ve Avustralya da dahil olmak üzere diğer ülkeler tarafından kullanıcıların verilerini korumak için atılan benzer adımları takip ediyor.

Çek hükümeti 2018 yılında, güvenlik tehdidi oluşturdukları uyarısının ardından Çinli telekom şirketleri Huawei ve ZTE tarafından üretilen donanım ve yazılımları kullanmayı bıraktı.

DeepSeek 2023 yılında Çin'in Hangzhou kentinde kuruldu ve aynı yıl ilk büyük ölçekli yapay zeka dil modelini piyasaya sürdü.