Suudi Arabistan’ın petrol dışı gelirleri yılın ilk çeyreğinde yüzde 39 oranında arttı

Yılın ilk çeyreğinde gider 212 milyar riyale (56 milyar dolar) ulaşırken, bütçe açığı 7,4 milyar riyal (1,98 milyar dolar ) oldu

Suudi Arabistan bütçesi, yılın ilk çeyreğinde toplam gelirlerde ve petrol dışı gelirlerde bir artış kaydetti (Şarku’l Avsat)
Suudi Arabistan bütçesi, yılın ilk çeyreğinde toplam gelirlerde ve petrol dışı gelirlerde bir artış kaydetti (Şarku’l Avsat)
TT

Suudi Arabistan’ın petrol dışı gelirleri yılın ilk çeyreğinde yüzde 39 oranında arttı

Suudi Arabistan bütçesi, yılın ilk çeyreğinde toplam gelirlerde ve petrol dışı gelirlerde bir artış kaydetti (Şarku’l Avsat)
Suudi Arabistan bütçesi, yılın ilk çeyreğinde toplam gelirlerde ve petrol dışı gelirlerde bir artış kaydetti (Şarku’l Avsat)

Suudi Arabistan Maliye Bakanlığı dün, bu yılın ilk çeyreğindeki bütçe performansını açıkladı.
Açıklamaya göre bu yılın ilk çeyreğinde gelir 204,7 milyar riyal (55 milyar dolar) gider ise 212 milyar riyal (56 milyar dolar) olarak kaydedildi. Hem petrolden hem de petrol dışı kaynaklardan elde edilen toplam gelirde yüzde 7 büyüme sağlandı.
Petrol gelirlerinin yüzde 9 oranında düştüğü bir dönemde, bu yılın ilk üç ayında petrol dışı gelirlerde yüzde 39 oranında dikkat çekici bir artış kaydedildi. Geçtiğimiz yılın aynı döneminde 63,3 milyar riyal (17 milyar dolar) olan petrol dışı kaynaklardan elde edilen gelir 88,1 milyar riyale (23 milyar dolar) ulaştı.
Bakanlık açıklamasına göre bütçe açığı ise 7,4 milyar riyal (2 milyar dolar) oldu. Açıklamada iç borç payı 513 milyar riyal olan toplam kamu borcunun 901 milyar riyali (240 milyar dolar) aştığı belirtildi.
Dün yapılan bütçe açıklamasına göre Suudi Arabistan hükümeti, 2021 yılının ilk çeyreğinde en önemli sübvansiyonlar grubu olan bazı hayati süreçler için ayırdığı ve 2020'nin aynı çeyreğinde 3,4 milyar olan bütçeyi 2 yüzde 56 artırarak toplam 5,4 milyar riyale yükseltti. Ayrıca emtia ve hizmet giderleri geçtiğimiz yılın aynı çeyreğine kıyasla yüzde 2 artarak 27,6 milyar riyal oldu.
 Cidde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi öğretim üyesi Dr. Salim Bağcaci, Şarku’l Avsat’a yaptığı değerlendirmede, 2021 yılının ilk çeyreğine ilişkin gelirin esasen katma değer vergisinden kaynaklandığını söyledi. Mal ve hizmetlerden elde edilen vergi gelirlerinin yılın ilk çeyreğinde yüzde 75 artarken, diğer vergi gelirlerinin ise yüzde 46 artmasının dikkat çekici olduğuna işaret eden Dr. Bağcaci, bunun devletin petrol dışı gelirler için bütçe kalemlerini etkinleştirme politikasının başarılı olduğunu açıkça gösterdiğini belirtti.
Uluslararası Para Fonu (IMF) Pazartesi günü, Suudi Arabistan reel gayri safi yurtiçi hasılasının (GSYİH) bu yıl yüzde 2,1 oranında büyümesinin beklendiğini açıkladı. Petrol dışı kaynaklarla elde edilen GSYİH’nın ise bu yıl yüzde 3,9 olarak tahmin edildiği açıklamada, OPEC+ grubunun anlaştığı mevcut petrol üretim oranı çerçevesinde Suudi Arabistan’da bu yıl petrol kaynaklı GSYİH’da yüzde 0,5’lik daralma beklendiği belirtildi.
IMF, Suudi Arabistan bütçesindeki açığın ise bu yıl GSYİH'nın yüzde 4,2'sine gerileceğini ve beklenenden biraz daha düşük olacağını kaydetti.
Suudi Arabistan Maliye Bakanlığı, geçtiğimiz Nisan ayında Suudi Arabistan ile 2021 yılı için yapılan Suudi Arabistan ekonomisine ilişkin 4. madde konsültasyonu kapsamındaki istişarelerin sonuçlanmasının ardından IMF uzmanlarından oluşan heyet tarafından yayınlanan son açıklamayı memnuniyetle karşıladı. IMF heyeti açıklamasında, Suudi Arabistan’ın ekonomik reformlarda olumlu sonuçlar elde ettiğini belirtti. Açıklamada işsizlik oranındaki düşüş ve enflasyonda bir daralma ile ekonominin toparlanmaya devam etmesinin beklendiği vurgulandı.
Suudi Arabistan hükümetinin yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınına hızlı ve kararlı bir şekilde yanıt vermesiyle salgının neden olduğu vaka ve can kaybı sayısını azaltmada başarılı olduğu belirtilen açıklamada, hükümet ve Suudi Arabistan Merkez Bankası tarafından başlatılan kamu ekonomisi, finans sektörü ve istihdam destek programlarının, Kovid-19 salgınının vatandaşlar ve özel sektör üzerindeki mali ve ekonomik yansımalarını hafifletmedeki rolüne övgüde bulunuldu. Açıklamada bu başarının, son aylardaki aşılama kampanyasında kaydedilen büyük ilerlemeyle desteklendiği ifade edildi.
Açıklamada, Suudi Arabistan ekonomisinin, bakanlıklar ve kurumlar arasında güçlü bir yönetim ve iş birliği yapısı oluşturmayı, hükümet ve finans hizmetleri düzeyinde dijital dönüşümün hızını artırmayı ve iş gücü piyasasındaki hareketliliğe esneklik ve güçlü güvenlik marjları sağlayan kamu ekonomisi ve finans sektörü politikaları uygulanmasını amaçlayan 2030 Vizyonu’yla uyumlu çabalar sayesinde krizi yönetebildiğine dikkat çekildi.



Küresel piyasalar sarsılıyor: ‘Yapay zekâ balonu’ korkusu Asya genelinde satış dalgasına neden oldu

Güney Kore'nin KOSPI endeksini gösteren bir ekran (AFP)
Güney Kore'nin KOSPI endeksini gösteren bir ekran (AFP)
TT

Küresel piyasalar sarsılıyor: ‘Yapay zekâ balonu’ korkusu Asya genelinde satış dalgasına neden oldu

Güney Kore'nin KOSPI endeksini gösteren bir ekran (AFP)
Güney Kore'nin KOSPI endeksini gösteren bir ekran (AFP)

Asya borsaları bugün keskin bir düşüş yaşadı. Wall Street'te teknoloji sektörlerinin öncülüğünde başlayan satış dalgası, yapay zekâ şirketlerinin aşırı değerlendiğine dair artan endişelerle daha da şiddetlendi.

Bu durum, yatırımcıların yapay zekâ yatırımlarının bir balon haline gelip gelmediğine dair heyecandan temkinli bir tutuma geçtiklerinin küresel bir göstergesi. Söz konusu düşüş, Wall Street yöneticilerinin zayıf piyasaların olası bir düzeltmeyle karşı karşıya olduğu konusunda uyarıda bulunduğu ABD'deki Standard & Poor's ve Nasdaq endekslerindeki düşüşün ardından geldi. Şarku’l Avsat’ın Financial Times'tan aktardığına göre yöneticiler, piyasaların ‘yüzde 10 veya yüzde 20 oranında yükseliştense, düzeltmeye uğrama olasılığının daha yüksek’ olduğunu belirttiler.

Fırtınanın merkezinde Asya teknoloji endeksleri

Yapay zekâ coşkusu sayesinde bu yıl güçlü bir performans gösteren Asya piyasaları en çok etkilenenler oldu. Bu yıl en iyi performans gösteren endekslerden biri olan Güney Kore'nin KOSPI endeksi, kayıplarını hafifçe azaltmadan önce yüzde 6,2 oranında keskin bir düşüş yaşarken, Japonya'nın Nikkei 225 endeksi işlemlerin başlangıcında yüzde 4,3 oranında düştü. Taipei'nin Taiex endeksi yüzde 2,4, Hong Kong'un Hang Seng endeksi yüzde 0,9 ve Çin’in CSI 300 endeksi ise yüzde 0,7 değer kaybetti. Bu daralma bugün ABD ve Avrupa piyasalarında daha fazla düşüş beklentisine yol açtı.

Çip üretimi devlerine doğrudan darbe

ABD'nin yapay zekâ ihtiyaçlarının ana tedarikçileri olan Asyalı çip üreticileri, en çok satılan hedefler arasındaydı. Yapay zekada kullanılan yüksek bant genişliğine sahip bellek çiplerinin en büyük üreticilerinden ikisi olan SK Hynix ve Samsung Electronics'in hisseleri sırasıyla yüzde 7 ve yüzde 6,1 değer kaybetti. Dünyanın en büyük çip üreticisi Taiwan Semiconductor Manufacturing Company (TSMC) de değerinin yüzde 3'ünü kaybetti. Analistler, bölgesel çip üreticileri ile ABD yapay zekâ start-up'ları arasında yapılan bir dizi anlaşmanın desteğiyle, Kuzey Asya'da yapay zekâ beklentilerinin son zamanlarda önemli ölçüde arttığını belirtiyor.

Borsa piyasalarındaki çalkantıya rağmen, tahvil ve döviz piyasaları bir miktar istikrar gösterdi. 10 yıllık ABD hazine tahvillerinin getirileri hafifçe düştü ve dolar, bir dizi para birimi ve Japon yeni karşısında hafif değer kaybetti.


Trump döneminde dev servet transferi: En zengin yüzde 1 kazancını katladı

Amerika'nın en zengin isimlerinden bazıları yemin töreninde Trump'a eşlik etmişti (AFP)
Amerika'nın en zengin isimlerinden bazıları yemin töreninde Trump'a eşlik etmişti (AFP)
TT

Trump döneminde dev servet transferi: En zengin yüzde 1 kazancını katladı

Amerika'nın en zengin isimlerinden bazıları yemin töreninde Trump'a eşlik etmişti (AFP)
Amerika'nın en zengin isimlerinden bazıları yemin töreninde Trump'a eşlik etmişti (AFP)

Yeni bir rapora göre Donald Trump'ın bu yıl göreve dönmesinden bu yana Birleşik Devletler'deki en zengin 10 kişinin serveti 700 milyar dolar artıı ve başkanın politikaları "eşitsizliği yeni zirvelere taşıdı".

Başkomutanın en önemli icraatlarından biri, kurumlar vergisi oranlarını ve milyarderlerin vergilerini düşüren Büyük, Güzel Yasa Tasarısı'nı imzalamasıydı. Öte yandan en düşük gelirli hanelerin vergilerinin artması bekleniyor.

Oxfam America, Trump'ın tartışmalı yasa tasarısının "onlarca yıldır görülen en büyük servet transferlerinden birini" kolaylaştırdığını söylüyor.

Rapora göre en üst yüzde 1 içindeki en düşük gelirli hane halkı, son bir yılda en alt yüzde 20’lik dilimdeki en yüksek gelirli hane halkından 987 kat daha fazla servet kazandı. Ayrıca Başkan Joe Biden dönemindeki bazı ayları da içeren geçen yıl içinde ABD milyarderlerinin serveti 698 milyar dolar arttı.

fty
Donald Trump döneminde milyarderlerin serveti 698 milyar dolar arttı (ABD)

En zengin Amerikalıların servetindeki bu muazzam artışa rağmen ülkenin yüzde 40'ından fazlası düşük gelirli olarak sınıflandırılıyor ve federal yoksulluk sınırının iki katından daha az gelirle yaşıyor.

Senatör Elizabeth Warren, raporun önsözünde, "Aramızdaki en zenginler neredeyse hiç vergi ödemeden hayal edilemez servetler elde edebiliyor" diye yazdı.

Partisinin başkan adaylığı için yarışırken servet vergisini destekleyen Demokrat, raporun yeni bir yol sunabileceğini de öne sürdü.

Warren, "Bu rapor, Amerika'daki eşitsizliğin şiddetini inceliyor ve ileriye dönük bir yol çiziyor" diye yazdı.

Neyin işe yaradığını biliyoruz. Sıkı rekabet için büyük şirketleri bölmek, çalışanlarımızı desteklemek, vergi mevzuatını düzeltmek ve hizmetlere yatırım yapmak sadece ailelere yardımcı olmakla kalmıyor, aynı zamanda tüm ekonomimizi de güçlendiriyor. Halkımıza yatırım yaptığımızda, kuralları adilce uyguladığımızda, en zenginlerden kendi paylarına düşeni yapmalarını istediğimizde hepimiz daha iyi olacağız.

grthy
Elizabeth Warren, "büyük şirketleri bölmenin" ABD ekonomisini güçlendireceğini söylüyor (AP)

Oxfam America Başkanı ve CEO'su Abby Maxman da Warren'la aynı fikirde.

Yaptığı açıklamada, "Veriler, ülkemizdeki insanların içgüdüsel olarak zaten bildiği bir şeyi doğruluyor: Yeni Amerikan oligarşisi burada" dedi.

Milyarderler ve mega şirketler hızla büyürken, çalışan aileler konut, sağlık hizmeti ve market alışverişi için para bulmakta zorlanıyor.

Ancak milyarderler, Trump'ın ikinci başkanlığında kilit bir rol oynadı.

Yemin töreni sırasında sahnede Elon Musk, Mark Zuckerberg, TikTok CEO'su Shou Zi Chew ve Jeff Bezos gibi CEO'lar da vardı.

Öte yandan Palantir, OpenAI, Google ve Lockheed Martin gibi şirketler, süregelen hükümet kapanmasına rağmen Trump'ın devam eden 300 milyon dolarlık projesinin en büyük fon sağlayıcıları arasında yer alıyor.

Hatta bir haberde Trump ailesinin, iki başkanlık dönemi boyunca kripto paralardan, MAGA markalı ürünlerden ve Mar-a-Lago konutundan gelen kârlar sayesinde 3,4 milyar dolar gibi dudak uçuklatan bir kazanç elde ettiği öne sürüldü.

Başkomutan, milyarder arkadaşlarının görev süresi boyunca kazandıkları parayla neşeyle övünmüştü.

Trump, sırasıyla 12,9 milyar dolar ve 5,6 milyar dolar servetleri olduğu tahmin edilen Charles Schwab ve NASCAR takımı sahibi Roger Penske'yi işaret ederek, onların hatırı sayılır servetleriyle böbürlenmişti.

Nisanda Oval Ofis'te düzenlenen bir basın toplantısında, "2,5 milyar dolar kazandı ve 900 milyon dolar kazandı! Bu hiç de fena değil!" demişti.

The Independent, yorum için Elizabeth Warren, ABD Hazine Bakanlığı ve Beyaz Saray'la iletişime geçti.

Independent Türkçe


OPEC Genel Sekreteri: Petrol talebine ilişkin görünüm olumlu olmaya devam ediyor

Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) Genel Sekreteri Heysem el-Gays (Reuters)
Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) Genel Sekreteri Heysem el-Gays (Reuters)
TT

OPEC Genel Sekreteri: Petrol talebine ilişkin görünüm olumlu olmaya devam ediyor

Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) Genel Sekreteri Heysem el-Gays (Reuters)
Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) Genel Sekreteri Heysem el-Gays (Reuters)

Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) Genel Sekreteri Heysem el-Gays bugün yaptığı açıklamada, örgütün petrol talebine ilişkin olumlu işaretler görmeye devam ettiğini ve piyasada herhangi bir sürpriz beklemediğini söyledi.

El-Gays, Abu Dabi Uluslararası Petrol Fuarı ve Konferansı (ADIPEC 2025) kapsamında düzenlenen bir oturumda, petrol ve gaz talebinin devam edeceğini ve yakın zamanda talepte bir doruk beklemediklerini vurguladı. Bu nedenle, petrol ve gazın güvenli olduğunu ve piyasada arzlarının bol bulunduğunu belirtti.

OPEC+ ittifakının aralık ayı için petrol üretiminde hafif bir artış ve gelecek yılın ilk çeyreğinde artışların geçici olarak askıya alınması konusunda anlaşmaya varmasından bir gün sonra konuşan el-Gays, “Arz ve talep arasında bir denge sağlamak istiyoruz” dedi.

OPEC+ ittifakının sekiz üyesi dün, aralık ayı için petrol üretimini günde yaklaşık 137 bin varil artırma konusunda anlaştı.

Suudi Arabistan, Rusya, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Irak, Kuveyt, Umman, Kazakistan ve Cezayir olmak üzere sekiz ülke, ‘mevcut elverişli petrol piyasası temelleri ve istikrarlı küresel ekonomik görünüm ışığında petrol piyasasını istikrara kavuşturma ve üretimlerini ayarlama taahhütlerini’ yineledi.

OPEC Sekreterliği, toplantının ardından yaptığı açıklamada, ‘küresel ekonomik beklentilerin istikrarlı olması ve piyasanın mevcut olumlu temel göstergeleri, bunun da petrol stoklarının düşüşüne yansıması ışığında’, Nisan 2023’te açıklanan gönüllü ek üretim kesintileri olan günde 1,65 milyon varil içindeki 137 bin varillik bir üretim ayarlamasının sekiz katılımcı ülke tarafından uygulanmasına karar verildiğini bildirdi. Açıklamada, bu ayarlamanın Aralık 2025’te yürürlüğe gireceği belirtildi.

Açıklamada, “Aralık ayından sonra, mevsimsel faktörler göz önüne alındığında, sekiz ülke ayrıca 2026 yılının ocak, şubat ve mart aylarında aylık üretim artışlarını askıya almaya karar verdi” denildi.

Diğer yandan BP CEO'su Murray Auchincloss, OPEC+ ittifakı dışındaki ülkelerden gelen petrol arzındaki artışın nisan ayına kadar duraklayacağını söyledi.

Auchincloss, petrol yatırımının uzun vadeli bir değer taşıdığını ve sektörün talep artışına ayak uydurmak için Abu Dabi, Irak ve Libya gibi bölgelerde genişlemesi gerektiğini ifade etti.