عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Cezayir'de eski Cumhurbaşkanı Buteflika'nın vefatı nedeniyle ulusal yas ilan edildi

Eski Cezayir Cumhurbaşkanı Abdulaziz Buteflika
Eski Cezayir Cumhurbaşkanı Abdulaziz Buteflika
    Cezayir/ AA
TT
TT

Cezayir'de eski Cumhurbaşkanı Buteflika'nın vefatı nedeniyle ulusal yas ilan edildi

Eski Cezayir Cumhurbaşkanı Abdulaziz Buteflika
Eski Cezayir Cumhurbaşkanı Abdulaziz Buteflika

Cezayir'de, eski Cumhurbaşkanı Abdulaziz Buteflika'nın (84) hayatını kaybetmesi nedeniyle üç gün süreyle ulusal yas ilan edildiği bildirildi.
Cumhurbaşkanlığın Twitter hesabından yapılan yazılı açıklamada, Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun'un, Buteflika'nın vefatı üzerine ulusal yas kararı aldığı belirtildi.
Açıklamada, tüm ülkede bayrakların bugünden itibaren üç gün boyunca yarıya indirileceği ifade edildi.
Cezayir'de "en uzun süre yönetimde kalan cumhurbaşkanı" ve "ülkedeki kitlesel protesto hareketleri sonucu görevi bırakan ilk kişi" olarak bilenen eski Cumhurbaşkanı Buteflika, dün 84 yaşında hayatını kaybetmişti.

20 yıl boyunca iktidarda kalan Buteflika kimdir?
Fas-Cezayir sınırındaki Vecde kentinde 1937'de dünyaya gelen Buteflika, Fransa'ya karşı verilen bağımsızlık mücadelesinde aktif bir siyasetçi olarak rol oynadı.
Cezayir’in bağımsızlığını elde etmesinin ardından (1962) kurulan ilk hükümette 25 yaşında iken Gençlik ve Spor Bakanı olan Buteflika, eski Cumhurbaşkanı Huari Bumedyen döneminde (1965-1978) Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı. Bu dönemde diğer Arap ülkeleriyle güçlü bir ilişki ağı kurdu. Buteflika, 1974 yılında bir yıl süreyle BM Genel Kurul Başkanlığı görevini de üstlendi.
Buteflika'nın Huari Bumedyen'in vefatından sonra en önemli varislerden biri olarak görülmesine rağmen ülkede çıkan iktidar savaşını Şadli Bencedid kazanarak cumhurbaşkanı oldu. 1980'de ülkeden ayrılan Buteflika, Birleşik Arap Emirlikleri'nin (BAE) eski Devlet Başkanı Zayid bin Sultan Al Nahyan'a danışmanlık yaptı.
1980'lerin sonlarında Ulusal Kurtuluş Cephesi aracılığıyla yeniden siyaset sahnesine dönmeye çalışan Buteflika, hükümet ile İslami gruplar arasında yaşanan çatışmalar nedeniyle 1990'ların başında yeniden ülkeyi terk etti.
Buteflika, ülkeye dönüşünden 1 yıl sonra 1999'da 6 rakibinin çekildiği seçimleri kazanarak iktidara geldi. İktidara gelişinin ardından, ülkedeki siyasi ve güvenlik alanında yaşanan krizi sonlandırmak için ulusal uzlaşı projesini hayata geçiren Buteflika, ülkesindeki iç savaşı sona erdirmeyi başardı.
​​​​​​​Bu yılları takiben üst üste cumhurbaşkanlığı seçimlerini kazanan Buteflika, 2013 yılında geçirdiği kısmi felç ve kötü giden sağlık durumuna rağmen 2015'te de dördüncü dönem için aday oldu ve seçimleri kazandı.
Buteflika, tedavi gördüğü İsviçre’den 2019’daki seçimler için beşinci kez aday olmasıyla, 22 Şubat 2019'da "Hirak" adıyla kitlesel gösteriler başlamıştı. Geniş katılımlı gösteriler karşısında, ordunun da kendisine verdiği sözlü muhtıra üzerine Buteflika istifa etmek zorunda kaldı.
Bu gösteriler, Buteflika'nın nisan ayında görevi bırakmasına rağmen "köklü değişim" talebiyle bir yılı aşkın süre devam etmişti.
Buteflika iktidarda olduğu süre içinde yaşadığı sağlık sorunları ve geçirdiği kısmi felç nedeniyle tekerlekli sandalyeye mahkum oldu ve uzun süre kamuoyu önüne çıkmadı.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Uçurumun eşiğinde Türkiye ve Suriye Kürtlerinin geleceği

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT
TT

Uçurumun eşiğinde Türkiye ve Suriye Kürtlerinin geleceği

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

Rüstem Mahmud

Son dönemdeki dönüşümler, ister başkent Şam'daki “meşru” merkezi iktidar otoritesi üzerindeki nüfuzu ve siyasi hegemonyası, isterse Suriye'yi kontrol eden silahlı gruplar üzerindeki hegemonyası yoluyla olsun, Türkiye'nin Suriye'de önemli bir siyasi aktör haline gelmesini sağladı.

Bu durum, Türkiye'nin ulusal güvenliğine tehdit olarak gördüğü Kürtlerin yoğunlukta olduğu YPG’nin ana omurgasını oluşturduğu Suriye Demokratik Güçleri (SDG) için siyasi ve güvenlik açısından bir meydan okuma teşkil ediyor. Türk dış politikasının açıkça ifade ettiği gibi, Ankara, Irak Kürdistan Bölgesi'ne benzer şekilde, Suriye'nin tam egemenliği altında dahi, Kürt bir siyasi/coğrafi/egemenlik deneyiminin ortaya çıkmasını engellemeye var gücüyle çalışıyor.

Buna karşılık, çekirdeğini Kürtlerin oluşturduğu, YPG ve onlara yakın Kürt siyasi güçler, Suriye dosyasıyla bağlantılı ve Suriye denkleminde devamlılıklarını sağlayacak bir siyasi/güvenlik koruma şemsiyesi oluşturabilecek üç aktif faktöre güveniyorlar.

Başta ABD olmak üzere Batılı güçler terörle mücadeleyi ve terör örgütü DEAŞ’ın geri dönüşünü engellemeyi Suriye'deki önceliklerinin başında görüyorlar. Bu nedenle, SDG’nin rolünün sürdürülmesi ve güçlendirilmesi gerektiğini düşünüyorlar. Siyasetçilerin ve Başkan seçilen Donald Trump'ın başkanlık ekibi üyelerinin ifadelerine göre, ABD, kendisini Suriye'de askeri olarak kalmak zorunda görüyor. Nitekim ABD güçlerinin, 2020 yılında çekildikleri tüm bölgeleri kapsayan Suriye'nin kuzeydoğusunda gerçekleştirdiği yeniden konuşlanma süreci bunu açıkça ortaya koyuyor.

Aynı şekilde Kürt siyasi güçleri de Şam'daki yeni yönetim ile ortak bir siyasi alan bulma arayışında olup, mümkün olan en kısa sürede siyasi uzlaşıya varmayı hedefliyorlar. Böylelikle Türkiye’ye bağlı ve Türkiye tarafından yönetilen milis güçler ve Suriye Milli Ordusu ile açık bir askeri çatışma ihtimalini uzaklaştırmayı, bu uzlaşının Suriye’deki Kürtlerin geleceğine yönelik bir siyasi ve güvenlik örtüsü teşkil etmesini amaçlıyorlar.

Bu konuda ilk sinyaller gelmeye başladı ama asıl soru; Türk örtüsüne “alternatif” bir Arap, uluslararası veya BM örtüsü olması ya da Suriye’nin demokratik /seçimli bir yönetim aşamasına girmesi ve yeni otoritenin tüm bölgelerden yerel Suriyeli müttefiklere sahip olması durumunda, yeni yönetimin Türkiye'nin dayatmaları olmadan siyasi ve güvenlik açısından ne ölçüde özgür hareket edebileceğidir.

Türkiye, SDG ile PKK arasında tam bir ayrışma talep ediyor. Kürt siyasal taleplerinin coğrafi/egemen nitelikte olmaması, eşit yurttaşlık, bazı kültürel haklar gibi doğal hakların sınırlarını aşmamasını istiyor

Şarku’l Avsat’ın Al Majalla’dan aktardığı nalize göre SDG de dahil olmak üzere Suriye Kürtleri, bu iki hususun yanı sıra, Türkiye içinde Türkiye devleti ile PKK arasındaki “barış sürecini” merakla takip ediyorlar. Bu süreç giderek daha da istikrarlı bir şekilde ilerleyerek, Türkiye ile Suriye Kürtleri arasında iletişim ve mutabakat için bir kaldıraç, Türkiye’nin onlarla sıfır toplamlı bir denklem üzerinden iletişim kurmasını engelleyen bir araç haline geliyor.

Türkiye, ABD buna siyasi veya güvenlik desteği sağlamayacağı için artık Fırat Nehri'nin doğusuna net bir kara harekatı düzenleyemeyeceğini bildiğinden, işler zamanla yarışıyor gibi görünüyor. Bu nedenle Türkiye Suriye'deki vekilleri aracılığıyla baskı yapıyor. Suriye'deki Kürt durumunun gelişmesi ve meşru/anayasal bir karakter kazanması ihtimali konusundaki endişelerine karşı garanti olarak, ABD'ye SDG  güçlerinin sahada uygulaması gereken bir dizi siyasi ve güvenlik talebi sunuyor.

Türkiye, SDG’nin PKK’dan tamamen ayrılmasını, PKK unsurlarının Suriye'den çekilmesini ve iki taraf arasındaki her türlü siyasal, ideolojik ve örgütsel bağların koparılmasını talep ediyor. Kürt siyasi taleplerinin coğrafi/egemen nitelikte olmamasını, eşit yurttaşlık, bazı kültürel haklar gibi doğal hakların sınırlarını aşmamasını istiyor.

SDG bu tür talepleri reddetmiyor ve Türkiye'nin geleceğin Suriyesi'nde Suriye Kürtlerini siyasi olarak koruma, kendi bölgelerine askeri harekat düzenlememe veya diğer Suriyeli silahlı grupları buna teşvik etmeme sözü vermesi koşuluyla, Türkiye’nin ulusal güvenliğine tehdit olarak gördüğü her şeyi kapatmaya ve durdurmaya hazır olduğunu açıklıyor.