BM Yemen Özel Elçisi Hans Grundberg: Yemenli taraflar arasında arzu edilen "acil siyasi müzakereler" için ön koşullar olmamalı

Birleşmiş Milletler Yemen Özel Elçisi Hans Grundberg (Birleşmiş Milletler)
Birleşmiş Milletler Yemen Özel Elçisi Hans Grundberg (Birleşmiş Milletler)
TT

BM Yemen Özel Elçisi Hans Grundberg: Yemenli taraflar arasında arzu edilen "acil siyasi müzakereler" için ön koşullar olmamalı

Birleşmiş Milletler Yemen Özel Elçisi Hans Grundberg (Birleşmiş Milletler)
Birleşmiş Milletler Yemen Özel Elçisi Hans Grundberg (Birleşmiş Milletler)

Birleşmiş Milletler (BM) Yemen Özel Elçisi Hans Grundberg, savaşan Yemenli taraflar arasında arzu edilen "acil siyasi müzakereler" için ön koşulların belirlenmemesi çağrısında bulundu. İran destekli Husiler tarafından Marib vilayetine bağlı Abdiya ilçesinde uygulanan kuşatmaya dikkat çeken BM yetkilisi, Ma'rib ve çevresindeki durumun "tehlikeli bir hal aldığı" konusunda uyardı.
 Grundberg, New York'taki Güvenlik Konseyi üyelerine Yemen'deki durum hakkında brifing verdi. Yemenli, bölgesel ve uluslararası kuruluşlarla yaptığı istişarelerin sunumuyla konuşmasına başlayan BM Yemen Özel Elçisi, “Görüşmeler, çatışmayı sona erdirmek için sürdürülebilir bir siyasi çözüme doğru nasıl hareket edileceğine odaklandı. İstisnasız Yemenlilerin hepsi savaşı sona erdirme gereğini vurguluyor. Yemenliler ayrıca ekonomik ve insani kaygıları ele almanın yanı sıra; ekonomiyi istikrara kavuşturmak, temel hizmetlerin sunumunu iyileştirmek ve ülke içinde ve dışında hareket özgürlüğünü kolaylaştırmak gereğine de dikkat çekiyor” dedi.
Savaşan taraflar arasındaki güven eksikliğinin arttığına işaret eden Grundberg, Riyad ve Aden'de Yemen hükümetiyle ve Maskat'ta Husi grubuyla yaptığı görüşmelere atıfta bulunarak şunları söyledi: “Acil insani ve ekonomik konularda geçici ilerleme sağlanması gerekirken, kalıcı bir çözüme ancak kapsamlı bir siyasi anlaşma yoluyla ulaşılabilir. Bu acil siyasi görüşmeler için hiçbir ön koşul olmamalı. İnsani tedbirler siyasi baskı aracı olarak kullanılmamalıdır.”
 BM Yemen Özel Elçisi Hans Grundberg, “maaşların ödenmesi, Taiz, Marib ve diğer yerlerde yolların açılması, Hudeyde limanından sivil kullanıma yönelik yakıt ve mal ithalatına getirilen kısıtlamaların kaldırılması ve Sanaa havaalanının sivil trafiğe açılması için gerekli önlemlerin alınmasını” talep etti.
Sahadaki son askeri tırmanışın "tehlikeli bir hal aldığını" söyleyen Grundberg, "Marib ve çevresi; Şebve ve El-Beyda da dahil olmak üzere, hala savaşın ana odak noktasıdır. Sivillerin durumu her geçen gün daha da kötüye gidiyor; binlerce kişi güvenlik arayışı içinde kaçmak zorunda kaldı. Marib'in güneyindeki Abdiya bölgesinin kuşatılması yaklaşık bir aydır devam ediyor. Bu durum binlerce insanı perişan bir hale soktu” şeklinde konuştu.
 Husi milislerine "Marib ve çevresindeki bölgelerdeki askeri tırmanışı durdurması" çağrısında bulunan BM Yemen Özel Elçisi, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in "Abdiya'daki gelişmeleri yakından takip ettiğini" kaydetti.
Yemen'in diğer bçlgelerindeki gelişmeler ve olaylarla ilgili de "derin endişelerini" dile getiren Grundberg, tüm tarafları "gerginliği durdurmaya" çağırdı.
 Son haftalarda halka açık infazlara, zorla adam kaçırma eylemlerine ve göstericilere karşı gerçek mermi kullanımına tanık olunduğunu kaydeden BM yetkilisi, “Cezadan kaçma gerçeği Yemenlilerin barış içinde bir arada yaşama ve tüm Yemenlilerin haklarına saygı duyulan bir gelecek olasılığına olan inancını baltalıyor” dedi.
BM Yemen Özel Elçisi, Başbakan Muin Abdulmelik'in Aden'e dönüşünü "devlet kurumlarının çalışmalarını güçlendirmeye yönelik önemli bir adım" olarak niteledi ve bu adımı memnuniyetle karşıladığını ifade etti.
Grundberg ayrıca Yemen hükümeti ile Güney Geçiş Konseyi arasındaki Riyad Anlaşması’nın uygulanmasının önemini vurguladı.



Suriye Cumhurbaşkanı Şara, resmi ziyaret için ABD'de

Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara (AFP)
Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara (AFP)
TT

Suriye Cumhurbaşkanı Şara, resmi ziyaret için ABD'de

Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara (AFP)
Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara (AFP)

Suriye resmi haber ajansı SANA, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara’nın dün resmi bir ziyaret kapsamında ABD'ye gittiğini bildirdi. Bir Suriye cumhurbaşkanının Beyaz Saray'a yaptığı ilk ziyaret olacak olan bu tarihi ziyaret sırasında Şara’nın ABD Başkanı Donald Trump ile görüşmesi planlanıyor.

ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack'ın açıkladığı gibi bu ziyaret sırasında, Şam'ın Washington liderliğindeki DEAŞ’la Mücadele Uluslararası Koalisyon’a (DMUK) katılmak için bir anlaşma imzalaması bekleniyor.

Suriye’nin 14 yıllık yıkıcı bir savaşın ardından yeniden inşası için finansman aranıyor. Dünya Bankası, yeniden inşanın maliyetinin 216 milyar dolardan fazla olacağını tahmin ediyor.

ABD, Şara’yı Washington ziyaretinden birkaç gün önce ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin (BMGK) tarafından kendisine uygulanan yaptırımların kaldırmasının ardından, cuma günü resmi olarak küresel terörist yaptırım listesinden çıkardı.

Şara, New York'ta düzenlenen BM Genel Kurul toplantılarına katılmak üzere ilk kez ABD'yi ziyaret etti ve burada bir konuşma yaptı, ancak Washington ziyareti Suriye cumhurbaşkanı tarafından gerçekleştirilen ilk ziyaret oldu.

Öte yandan ABD Başkanı Donald Trump ile Şara'nın Suriye yönetimi ile İsrail arasında doğrudan müzakereleri ele alması bekleniyor.

Trump, geçtiğimiz mayıs ayında Suriye Cumhurbaşkanı Şara’yı, 2020 yılında birçok Arap ülkesinin İsrail ile ilişkilerini normalleştiren Abraham (İbrahim) Anlaşmaları’na katılmaya çağırmıştı.

Şara ise geçtiğimiz eylül ayında İsrail ile yapılan müzakerelerin, İsrail'in Beşşar Esed rejiminin düşüşünden sonra askeri olarak ilerleme kaydettiği Suriye'nin güneyindeki bölgelerden çekilmesi ve hava saldırılarını durdurması şartıyla bir güvenlik anlaşmasına varılmasını amaçladığını açıkladı.


Suriye’den DMUK’a katılması öncesinde DEAŞ’a karşıtı operasyon

Cuma günü Brezilya'da düzenlenen iklim zirvesi sırasında Suriye Cumhurbaşkanı Şara ve Dışişleri Bakanı Şeybani, Dünya Sağlık Örgütü Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus ile bir araya geldi (Suriye Cumhurbaşkanlığı)
Cuma günü Brezilya'da düzenlenen iklim zirvesi sırasında Suriye Cumhurbaşkanı Şara ve Dışişleri Bakanı Şeybani, Dünya Sağlık Örgütü Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus ile bir araya geldi (Suriye Cumhurbaşkanlığı)
TT

Suriye’den DMUK’a katılması öncesinde DEAŞ’a karşıtı operasyon

Cuma günü Brezilya'da düzenlenen iklim zirvesi sırasında Suriye Cumhurbaşkanı Şara ve Dışişleri Bakanı Şeybani, Dünya Sağlık Örgütü Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus ile bir araya geldi (Suriye Cumhurbaşkanlığı)
Cuma günü Brezilya'da düzenlenen iklim zirvesi sırasında Suriye Cumhurbaşkanı Şara ve Dışişleri Bakanı Şeybani, Dünya Sağlık Örgütü Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus ile bir araya geldi (Suriye Cumhurbaşkanlığı)

Suriye İçişleri Bakanlığı tarafından dün yapılan açıklamada DAEŞ ile bağlantılı terörist hücrelerin çökertildiği ve çeşitli illerde çok sayıda DEAŞ üyesinin tutukladığı duyuruldu. Bu operasyon, Cumhurbaşkanı Ahmed Şara'nın Washington'a yapacağı ziyaretin arifesinde, DEAŞ’a karşı yürütülen geniş çaplı kampanya çerçevesinde gerçekleştirildi. Cumhurbaşkanı Şara’nın ABD ziyareti sırasında ülkesinin Washington liderliğindeki DAEŞ'la Mücadele Uluslararası Koalisyon’a (DMUK) katılacağını açıklaması bekleniyor.

Şarku’l Avsat’a konuşan Humus’taki güvenlik kaynakları, güvenlik güçlerinin Humus şehri, kırsal bölgesi ve geniş banliyölerinde DEAŞ hücrelerini hedef alan ve Şam ile Halep'in (kuzey) kırsal bölgelerini kapsayan bir operasyon yürüttüğünü bildirdi.

ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack, Suriye Cumhurbaşkanı Şara'nın pazartesi günü Başkan Donald Trump ile görüşmek üzere Washington'a yapacağı ziyaret sırasında ülkesinin DMUK’a katılacağını açıklamasını beklediğini söyledi.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), perşembe günü Suriye Cumhurbaşkanı Şara’yı, DAEŞ ve El Kaide'ye yönelik yaptırımlar listesinden çıkardı. ABD Dışişleri Bakanlığı bunu ‘Suriye'nin siyasi tarihinde yeni bir sayfa açtığının ve giderek daha fazla kabul gördüğünün güçlü bir siyasi işareti’ olarak değerlendirdi. BMGK, kayıp Amerikalıları aramak ve terör ve uyuşturucuyla etkili bir şekilde mücadele etmek için yoğun çaba sarf eden yeni Suriye yönetiminin çabalarını övdü.


ABD, Gazze’ye insani yardım konusunda İsrail ile koordinasyon halinde

Gazze'nin merkezindeki Deyr el-Belah'ta yardım tırlarına doğru koşan Filistinliler (AP)
Gazze'nin merkezindeki Deyr el-Belah'ta yardım tırlarına doğru koşan Filistinliler (AP)
TT

ABD, Gazze’ye insani yardım konusunda İsrail ile koordinasyon halinde

Gazze'nin merkezindeki Deyr el-Belah'ta yardım tırlarına doğru koşan Filistinliler (AP)
Gazze'nin merkezindeki Deyr el-Belah'ta yardım tırlarına doğru koşan Filistinliler (AP)

İsrailli bir güvenlik yetkilisi dün yaptığı açıklamada, ABD güçlerinin İsrail ile birlikte Gazze Şeridi'ne insani yardımların ulaştırılmasını denetlediğini ve ABD Başkanı Donald Trump'ın ateşkes planı çerçevesinde yardım operasyonlarını koordine ettiğini söyledi.

ABD merkezli Washington Post gazetesi cuma günü, Gazze'ye insani yardımların girişini İsrail yerine ABD öncülüğündeki Sivil-Askeri Koordinasyon Merkezi'nin denetleyeceğini bildirdi.

Gazete, ABD’li bir yetkili ve bilgili kaynaklara dayandırdığı haberinde İsrail'in sürecin bir parçası olduğunu, ancak Gazze'ye hangi yardımların nasıl gireceğine Sivil-Askeri Koordinasyon Merkezi'nin karar vereceğini aktardı.

İsrailli güvenlik yetkilisi, İsrail güvenlik kurumlarının politika belirleme, denetim ve izleme süreçlerine katılmaya devam edeceğini, kararların ortaklaşa alınacağını ve koordinasyon komitesinin entegrasyonunun halihazırda devam ettiğini söyledi.

ABD’nin Kudüs'teki Büyükelçiliğiden bir sözcü Reuters'a yaptığı açıklamada, ABD'nin ‘Başkan Trump’ın tarihi barış planının uygulanmasına yönelik sonraki adımlar konusunda İsrail ve bölgedeki ortaklarıyla yoğun bir şekilde çalıştığını’ söyledi. Sözcünün açıklamasına göre bu çalışma, insani yardımın acil dağıtımının koordinasyonu ve ayrıntıların kesinleştirilmesini de içeriyor.

Sözcü, ABD'nin Gazze'ye insani yardım desteği için Sivil-Askeri Koordinasyon Merkezi'ne ‘diğer bağışçılar ve katılımcı ülkelerden gelen artan katkılardan’ memnun olduğunu belirtti.

Yardımlar yetersiz

İsrail ile Hamas Hareketi bir ay önce ABD Başkanı Trump'ın barış planının ilk aşaması için anlaşmaya vardı. Bu aşama, 7 Ekim 2023'te Hamas üyelerinin sınır ötesi saldırısının ardından Gazze'de patlak veren yıkıcı iki yıllık savaşı sona erdirdi.

Yine bu ilk aşamada hayatta kalan İsrailli rehineler serbest bırakıldı ve diğerlerinin cenazeleri Filistinli tutukluların serbest bırakılması karşılığında teslim edildi.

Sivil-Askeri Koordinasyon Merkezi, ekim ayı sonlarında İsrail'in güneyinde faaliyete geçti. ABD Merkez Komutanlığı'na (CENTCOM) göre merkezin görevleri arasında insani yardım akışına yardımcı olmak ve Gazze'de güvenlik istikrarını sağlamak yer alıyor.

Ateşkes, geçtiğimiz ağustos ayında kıtlığın teyit edildiği ve 2,3 milyonluk nüfusunun neredeyse tamamının evlerini kaybettiği bu yoğun nüfuslu bölgede yardımların ulaşmasını sağlaması gerekiyordu.

Ancak, insani yardım kuruluşları geçtiğimiz hafta Gazze'ye ulaştırılan yardımların çok az olduğunu bildirdi.

İsrail, ateşkes anlaşması kapsamında yükümlülüklerini yerine getirdiğini belirtirken barış anlaşması, her gün ortalama 600 kamyonun Gazze'ye malzeme taşımak üzere giriş yapmasını öngörüyor.

Reuters, 23 Ekim'de Washington'ın insani yardım sağlamak için yeni önerileri değerlendirdiğini bildirmişti.

İsrailli yetkili, ABD'nin uluslararası toplumla koordinasyonu yöneteceğini, ancak yardım gönderen sivil toplum kuruluşları listesi ve İsrail'in hem sivil hem de askeri kullanımları olduğunu düşündüğü ve çift kullanımlı olduğunu öne sürdürdüğü ürünlerin girişine yönelik kısıtlamalara devam edeceğini söyledi.