ABD, Libya Seçim Komisyonu’nu destekleme sözü verdi

Sirte’de 6 yıl önce düzenlenen terör saldırılarında yer alan bir DEAŞ üyesi tutuklandı.

ABD’in Libya Özel Temsilcisi Richard Norland (solda) ve Ulusal Yüksek Seçim Komisyonu Başkanı İmad es-Sayeh. (ABD Büyükelçiliği)
ABD’in Libya Özel Temsilcisi Richard Norland (solda) ve Ulusal Yüksek Seçim Komisyonu Başkanı İmad es-Sayeh. (ABD Büyükelçiliği)
TT

ABD, Libya Seçim Komisyonu’nu destekleme sözü verdi

ABD’in Libya Özel Temsilcisi Richard Norland (solda) ve Ulusal Yüksek Seçim Komisyonu Başkanı İmad es-Sayeh. (ABD Büyükelçiliği)
ABD’in Libya Özel Temsilcisi Richard Norland (solda) ve Ulusal Yüksek Seçim Komisyonu Başkanı İmad es-Sayeh. (ABD Büyükelçiliği)

ABD, Libya’da seçimlerin bu yıl bitmeden önce, zamanında tamamlamasına yardımcı olmak için Libya Ulusal Yüksek Seçim Komisyonu’na desteğini sürdürme sözü verdi.
ABD’nin Libya Büyükelçisi ve Özel Temsilcisi Richard Norland ve Libya Ulusal Yüksek Seçim Komisyonu Başkanı İmad es-Sayeh arasında gerekleşen görüşmede, kurumun ülkeyi 24 Aralık’ta yapılması planlanan seçimlere hazırlamada oynadığı rol ele alındı. Norland, 15 Ekim’de yaptığı açıklamada şunları söyledi:
“ABD, tüm Libyalılar adına Ulusal Yüksek Seçim Komisyonu’nun görevini desteklemeye devam ediyor. Libyalıların yaklaşan seçimlerde oy kullanma ve tüm ülkeyi istikrara ve refaha yakınlaştırmak için güneye, doğuya ve batıya yönelik attığı doğru adımlar bizi cesaretlendiriyor.”
İngiltere Başbakanı Boris Johnson, ABD’nin söz konusu hamlesiyle eş zamanlı olarak, geçen perşembe günü Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi ile bir araya geldi. Görüşmenin gündeminde Libya vardı. Mısır Cumhurbaşkanlığı sözcüsü Büyükelçi Bessam Radi’ye göre tüm yabancı güçlerin ve paralı askerlerin ülkeden çıkarılmasının yanı sıra seçimlerin zamanında yapılabilmesi için Libya’daki siyasi sürecin desteklenmesi konusunda uzlaşı sağlandı.
Libya Başkanlık Konseyi Başkanı Muhammed el-Menfi, her türden bölünmeyi engellemek amacıyla, doğu şehirlerden siyasi, yerel ve toplumsal oluşumlarla görüşmek üzere planlanan ziyaretler kapsamında Tobruk’a gitti. Ziyaret, Başbakan Yardımcısı Hüseyin el-Katrani, bazı bakanlar, hükümet üyeleri ve doğu bölgesinin belediye başkanları tarafından yayınlanan ve ‘kaynakların üç bölge (Sirenayka, Fizan ve Trablus) arasında doğru yasal yöntemler yoluyla adil bir şekilde dağıtılmamasını’ eleştiren bir açıklamanın ardından geldi.
Menfi’ye yakın kaynakların Şarku’l Avsat’a aktardığı bilgilere göre Menfi, Temsilciler Meclisi Başkanı Akile Salih ve Ulusal Ordu (LUO) komutasından sorumlu Başkomutan Korgeneral Abdurrazık en-Nazuri ile bir araya gelmeyi planlıyor. Kaynaklar görüşmede seçim süreci de dahil olmak üzere bir dizi meselenin ve ‘Ulusal Birlik’ hükümetine alternatif bir hükümet hazırlandığına dair söylentilerin ele alınacağını aktardılar.
Öte yandan güvenlik güçleri, altı yıl önce Sirte’de bir terör operasyonuna karışan DEAŞ’a mensup bir Tunusluyu tutukladı.

Operasyonlar sürüyor
Libya İç Güvenlik Birimi, 15 Ekim’de bir DEAŞ üyesinin tutuklandığını açıkladı. Zanlının, örgüt unsurlarını ülkeye getirmek ve Libya-Tunus sınırındaki hareketlerini kolaylaştırmakla suçlandığı belirtildi. Gözaltına alınan Ömer İzeddin adlı DEAŞ üyesi, bir video kaydında Tunus uyruklu olduğunu ve Sirte kentinin güneyinde örgütün başlattığı kanlı bir saldırıya katıldığını söylemişti. Zanlı, 6 yıldan uzun bir süre önce 4 kişiyi öldürdüğünü ve çok sayıda Libyalıyı da yaraladığını açıkladı.
İzzeddin, Tatavin şehrine mensup olduğunu ve Belkacem ve Salah adlı iki erkek kardeşiyle birlikte Tunus’ta DEAŞ’a biat ettiğini belirtti. Zanlı, Belkasım’ın daha önce örgütün Sabratha’dahi karargahına düzenlenen bir hava saldırısında ve Salah’ın ise 2016 yılında Ben Gardane’de düzenlenen bir saldırıda öldüğü bilgisini verdi. Ömer İzeddin, DEAŞ tarafından Bi’r Başul ve Bi’r Şalik arasını birbirine bağlayan rota üzerinden Tunus’tan Libya’ya (veya tam tersi) savaşçı kaçakçılığı yapmakla görevlendirildiğini de itiraf etti.



Gazze’de ateşkes görüşmeleri ne durumda?

İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
TT

Gazze’de ateşkes görüşmeleri ne durumda?

İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)

Filistinli yetkililere göre Gazze'de ateşkes görüşmeleri çıkmaza girdi. 

Kimliğinin açıklanmaması şartıyla BBC'ye konuşan kaynaklar, Tel Aviv yönetiminin Katar'ın başkenti Doha'daki müzakerelere, ihtilaflı konularda karar vermeye yanaşmayan bir heyet gönderdiğini savunuyor. 

Ayrıca yetkililer, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ABD ziyaretiyle "zaman kazanmaya" çalıştığını ve süreci tıkadığını ileri sürüyor. 

Netanyahu, 7-10 Temmuz'da gerçekleştirdiği ziyarette ABD Başkanı Donald Trump'la bir araya gelmişti. Ancak beklenen 60 günlük ateşkesin sağlandığına dair bir açıklama yapılmamıştı.

Filistinli yetkililer, İsrail ordusunun Gazze'den çekilmesi ve bölgeye yardım girişleri gibi konularda uzlaşma sağlanamadığını belirtiyor. 

BBC, özellikle İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah ve Han Yunus kentlerini ayıran Morag Koridoru'nda işgali sürdürme ısrarının henüz aşılamadığını aktarıyor. İsrail ordusunun Gazze'nin 1 ila 1,5 kilometre içine giren bir alandaki "tampon bölgeleri" bırakmak istemediği ifade ediliyor.

Diğer yandan Hamas'ın tampon bölgelere ait haritaları istediği ve sözkonusu alanın söylenenden çok daha büyük olduğunun ortaya çıktığı aktarılıyor. Buna göre İsrail ordusu, bazı noktalarda Gazze'nin 3 kilometre kadar içine giren tampon bölgeler inşa etmeyi planlıyor. 

Filistinli örgütün ilk etapta bu konuda taviz vermeyi düşündüğü fakat haritaları görünce bundan vazgeçtiği ifade ediliyor. Tel Aviv yönetiminin, Gazze'nin Mısır sınırındaki Refah kentinin tamamında işgalini sürdürmeyi planladığı aktarılıyor.

Kaynaklardan biri, Netanyahu yönetiminin tutumuna dair şunları söylüyor: 

Bu görüşmeleri hiçbir zaman ciddiye almadılar. Bunları zaman kazanmak ve sahte bir ilerleme görüntüsü vermek için kullandılar.

Diğer yandan New York Times'ın (NYT) analizinde, Netanyahu'nun Gazze savaşını iktidarını sürdürmek için kullandığına dikkat çekiliyor. 

Netanyahu'nun, savaşın sürmesini isteyen Maliye Bakanı Bezalel Smotrich ve Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir gibi radikal sağcı koalisyon ortaklarını memnun etmek için ateşkese yanaşmadığı ifade ediliyor. 

Analizde, Netanyahu'nun Nisan 2024'te ateşkes yapmayı düşündüğü fakat yine aynı baskılar nedeniyle geri adım attığı belirtiliyor. Bazı Amerikalı yetkililerin, Netanyahu'yla İsrail halkının yüzde 50'sinin savaş yerine rehine takası anlaşmasını istediğine dair anket sonuçları paylaştığı, İsrail liderininse şöyle yanıt verdiği aktarılıyor: 

Evet ama bu yüzde 50'lik kesim benim seçmenlerimden oluşmuyor.

Başbakanın yargı reformu paketinin 2023'te büyük protestolara yol açtığı, hatta yedek askerlerin greve gittiği anımsatılıyor. Bunlara ek olarak Netanyahu hakkında yolsuzluk ve rüşvet suçlamalarıyla açılan davaların sürdüğü hatırlatılıyor. 

Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) de Gazze'de işlenen "savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar" nedeniyle Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında Kasım 2024'te tutuklama emri çıkarmıştı. 

Analizde, Netanyahu'nun Gazze savaşını uzatarak bu davalardan kendini korumaya çalıştığı belirtiliyor. "İsrail hiç olmadığı kadar güvensiz bir konumda" denen analizde, başbakanın hamlelerinin ülke tarihinin en karanlık sayfalarından birini oluşturduğu ifade ediliyor: 

Netanyahu, 21. yüzyılın felaketlerinden birinin mimarı ve bu felaket, İsrail'in adını muhtemelen onlarca yıl lekeleyecek.

Independent Türkçe, BBC, Times of Israel, New York Times