Lübnan Başbakanı Mikati’nin tek seçeneği Kordahi’nin istifası

Lübnan hükümeti, Körfez ülkeleriyle yaşanan uluslararası krize rağmen işlerini yürütmeye devam edecek

Lübnan Başbakanı Necib Mikati
Lübnan Başbakanı Necib Mikati
TT

Lübnan Başbakanı Mikati’nin tek seçeneği Kordahi’nin istifası

Lübnan Başbakanı Necib Mikati
Lübnan Başbakanı Necib Mikati

Lübnan Başbakanı Necib Mikati’nin ülkesini Körfez ülkeleriyle yaşadığı diplomatik krizinden kurtarmak için yürüttüğü temaslar sürüyor. Şarku’l Avsat’a bilgi veren siyasi bir kaynak, Enformasyon Bakanı George Kordahi’nin istifasının, hükümetin çizdiği yol haritasındaki tek zorunlu yol olmaya devam ettiğini söyledi.
Siyasi kaynağa göre Başbakan Mikati, önceliğin, ilk seçenek olarak Kordahi’nin istifa etmesi girişimi olduğunu söylerken, istifa çağrılarına yanıt verilmemesinin kendisini Kordahi’yi hükümetten uzaklaştırmak için başka bir seçeneğe başvurmaya zorlayacağını vurguladı. Şarku’l Avsat’a konuşan kaynak, Başbakanın bir sonraki işarete kadar bu seçeneğe başvurmayacağını ve şu anda ‘istifa’ çağrısıyla ilk seçeneğe odaklandığını belirtti.
Siyasi kaynak, Mikati’nin Kordahi’nin istifasını talep edemeyecek durumda olması halinde kendisinin istifa etmesinin ya da Bakanlar Kurulu’nu toplantıya çağırmasının olası olmadığını söyledi. Kaynağa göre Mikati, “İstifa etmek istemediğimden değil, istifam ülkenin çıkarlarını güvence altına alacak mı? Bir alternatif sağlanacak mı? Yoksa nereden başlayacağımızı bildiğimiz ama sonunun nereye varacağını kestiremediğimiz siyasi efendiliklere mi sokuyoruz ülkemizi? Onu uluslararası haritaya geri getirmeye çalışırken bir çıkmaz sokağa girmesini önleyebilir miyiz ve onu kurtarmak için aşmaya çalıştığı krizden çıkmak için güvenceler almayı başarır mıyız?” ifadelerini kullandı.
Mikati’nin İklim Zirvesi’ne katılımı sırasında gerçekleştirdiği toplantılarda Lübnan için her türlü desteği ve yardımı ele aldığını belirten kaynak, bir araya geldiği liderlerin Lübnan’ı kurtuluşa doğru ilerletmeyi arzuladığını ifade ettiğini söyledi. Kaynağa göre Mikati “İçerideki bazı taraflar da Lübnan’ı ilk haline, yani hükümet kurulmadan önceki haline döndürmeye çalışıyor” şeklinde konuştu.
Aynı kaynak, Mikati’nin şu anda ilk seçenek olarak Kordahi’yi istifaya çağırmaya güvenmesine rağmen, yanıt vermemesi durumunda başka bir pozisyon almak zorunda kalacağını açıkladı.
Temsilciler Meclisi Başkanı Nebih Berri’nin suskunluğuna ve fikir tartışmalarına girmemesine de değinen kaynak, Başbakan ile paylaştığı ortak paydanın, tartışma ve çekişme aşamasını aşmakta yattığını söyledi.
Aynı kaynak, Arap Birliği Genel Sekreter Yardımcısı Büyükelçi Hussam Zeki’nin, bugün Cumhurbaşkanı Avn, Başbakan Mikati ve Meclis Başkanı Berri ile Beyrut’ta gerçekleştirdiği toplantılarla birlikte başlayan misyonuna da değindi. Kaynak, bu misyonun, gerekli olanı inşa etmek için gerçek tavırları araştırma ve cumhurbaşkanlarının görüşlerini dinleme çerçevesinde kaldığını söyledi. Öyle ki Körfez ülkeleri ve Lübnan arasındaki krizin bu taraflarla sınırlı olmadığını belirten kaynak, bu ülkelerin büyükelçilerinin Lübnan’dan geri çekilmesi için baskı yapan blok ile Lübnan-Körfez ilişkilerinin bozulmasından sorumlu olan (İran destekli Hizbullah tarafından yönetilen) blok arasında da uzantıları olduğunu ifade etti.
Kaynak, Hizbullah-Emel Şii ittifakının Beyrut Limanı’ndaki patlamayı soruşturan Savcı Tarık el-Bitar’ın görevden alınması talebi ve Kordahi’ye istifa çağrısı arasında bir kıyaslamaya yer olmadığını vurguladı. Mikati’nin eski başbakanlardan destek aldığını da dile getiren kaynak, eski başbakanların ‘Bitar’ın mevcut milletvekilleri ve eski bir bakana yönelik iddialarında’ seçicilikten kaçınarak ve sağduyulu olarak, soruşturmanın gidişatının düzeltilmesini savunduklarını vurguladı.
Kaynak, bir soruya yanıt olarak ise Cumhurbaşkanı Avn’ın Mikati’nin “Kordahi’nin istifası” talebini desteklediği yanıtını verdi. Mikati’nin Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah’ın siyasi yardımcısı Hüseyin Halil ile görüştüğünü ve Halil’in, Mikati’ye ‘Hizbullah’ın Kordahi’den istifa etmesini ya da etmemesini talep etmediğini, nihai kararı kendisine bıraktığı’ bilgisi verdiğini vurguladı. Kaynağa göre Hüseyin Halil, “İstifa etmeye karar verirse engel olmayız” dedi. Aynı durum, Mikati’nin Maruni Patriği Beşara er-Rai ile görüşmeden önce temas kurduğu Marada Hareketi Genel Başkanı Süleyman Franciye için de geçerli.
Bu nedenle Mikati, Lübnan-Körfez krizini kontrol altına almak için bir giriş noktası olarak hükümetten başlayıp, Lübnan’ın iç koşullarını yeniden düzenlemekte ısrar ediyor. Çünkü Lübnan’ın Körfez ülkeleriyle ilişkisi, maddi desteğin ötesinde uluslararası zorbalığa uğramasına izin veren manevi desteğe uzanıyor. Bu çerçevede Mikati, İklim Zirvesi’nin oturum aralarında yaptığı toplantılarda, Lübnan’ın fitne bataklığına düşmesi ve başlangıç noktasına geri dönmesi karşısında durdu. Ayrıca siyasi bir çıkmaza girmesinin ve tam bir çöküşe ulaşmasının yasak olduğunu vurguladı.



Yedek askerlerin isyanını önlemek için milyar dolarlık İsrail planı

Askeri operasyonlar sırasında Batı Şeria sokaklarındaki İsrail askerleri (İsrail ordusu)
Askeri operasyonlar sırasında Batı Şeria sokaklarındaki İsrail askerleri (İsrail ordusu)
TT

Yedek askerlerin isyanını önlemek için milyar dolarlık İsrail planı

Askeri operasyonlar sırasında Batı Şeria sokaklarındaki İsrail askerleri (İsrail ordusu)
Askeri operasyonlar sırasında Batı Şeria sokaklarındaki İsrail askerleri (İsrail ordusu)

İsrail hükümeti, yedek subay ve askerler için 3 milyar şekel (yaklaşık 1 milyar dolar) değerinde büyük bir mali destek planını onayladı.

İsrail medyası bu planın doğru, hayati ve adil olduğunu, ancak iyi niyetle onaylanmadığını, daha ziyade Netanyahu'nun hizmete uymama olgusunu engelleme girişimi olduğunu kaydetti.

Ordu, uyum oranının yüzde 75 olduğunu bildirdi. Ancak gözlemciler bu rakamın hileli olduğunu, ordunun uyum sağlamayacağını bildiği kişileri kasıtlı olarak davet etmediğini ve gerçek uyum oranının yüzde 50'yi geçmediğini iddia etti.

Gözlemciler, Netanyahu'nun bu olgudan korktuğunu ve başlangıçta Genelkurmay Başkanı'na, askerlik hizmetini yerine getirmeyenleri cezalandırması yönünde baskı yaptığını ileri sürdü. Ancak Netanyahu, böyle bir eylemin, sokaklarda kendi politikasına karşı gösteri yapan on binlerce asker ve subayla karşı karşıya gelme tehlikesini doğuracağının farkındaydı.

asdfergt
İsrail askerleri geçtiğimiz ocak ayında Gazze Şeridi'nde öldürülen bir meslektaşlarının defni sırasında Kudüs'teki askeri mezarlıkta (EPA)

Böylece Netanyahu, birçoklarının ‘siyasi rüşvet’ olarak gördüğü ‘havuç’ yöntemine başvurdu.

Plan ilk olarak Başbakan Binyamin Netanyahu, Maliye Bakanı Bezalel Smotrich, Adalet Bakanı Yariv Levin ve Savunma Bakanı Yisrael Katz'ın başkanlık ettiği toplantıda onaylandı. Planın üç ay içinde Mevzuat Bakanlık Komitesi tarafından onaylanması bekleniyor.

Yıllık ödenek

Plan, 60 günden fazla (üniversite öğrencileri için 40 gün) görev yapan her kolordu komutanı için yılda bir kez 22 bin şekel (bir dolar yaklaşık 3,5 şekel), bölük komutanları için 10 bin şekel, tümen komutanları için 6 bin şekel, tatil günlerinde görev yapanlar için 5 bin şekel ve birden fazla çağrılanlar için bin şekel daha ödenek verilmesini içeriyor.

Yedek kuvvetlerde 10 günden fazla görev yapanlara yarım puan, 30 günden fazla görev yapanlara 0,75 puan, yılda 40 günden fazla görev yapanlara tam puan ve ilave her beş gün için çeyrek puan olmak üzere en fazla dört puana kadar gelir vergisi muafiyeti tanınıyor.

Yedek askerlere konut yardımı yapılıyor. Ayrıca, çalışanlarını askere gitmeleri için serbest bırakan ve döndükten sonra işe geri alan işverenlere vergi indirimi sağlanıyor.

xsadfrgt
Gazze Şeridi sınırındaki İsrail askerleri (Reuters)

Katz, bu miktarın şu anda yedek ordudaki asker ve subaylara verilen ödenekler için harcanan 20 milyar şekellik bütçeye eklendiğini söyledi.

Diğer yandan bir grup subay ‘rüşveti’ reddederek, savaşın sona erdirilmesi ve esirlerin serbest bırakılması talebiyle bir medya kampanyası başlattı. Şarku’l Avsat’ın Yedioth Ahronoth'tan aktardığına göre kampanya, ‘Kaçırılanların hayatları para karşılığında satılamaz’ sloganı altında yürütülecek.