İİT’den Afganistan’a insani yardım çağrısıhttps://turkish.aawsat.com/home/article/3367741/i%CC%87i%CC%87t%E2%80%99den-afganistan%E2%80%99-insani-yard%C4%B1m-%C3%A7a%C4%9Fr%C4%B1s%C4%B1
İİT’in 17. Dışişleri Bakanları Konseyi’nin olağanüstü toplantısından bir kesit (İİT)
İslamabad/Şarku’l Avsat
TT
TT
İİT’den Afganistan’a insani yardım çağrısı
İİT’in 17. Dışişleri Bakanları Konseyi’nin olağanüstü toplantısından bir kesit (İİT)
İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT), 17. Dışişleri Bakanları Konseyi’nin Afganistan konulu olağanüstü toplantısı bugün Pakistan’ın başkenti İslamabad’da başladı.
Pakistan Başbakanı İmran Han, Pakistan Dışişleri Bakanı Şah Mahmud Kureyşi, Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Ferhan bin Abdullah, İİT Genel Sekreteri Hüseyin İbrahim Taha ve İslam Kalkınma Bankası Grubu Başkanı Dr. Muhammed Süleyman Caser açılış oturumunda konuşma yaptı.
İİT Genel Sekreteri İbrahim Taha, dayanışma ve ortak İslami eylemi destekleme konusundaki kararlılığı çerçevesinde bu önemli toplantıya çağrıda bulunduğu için Suudi Arabistan’a teşekkür etti.
Ayrıca, konferansa ev sahipliği yapan, katılımcılara karşı cömert misafirperverliği ve nezaketi için Pakistan hükümeti ve halkına en içten teşekkürlerini iletti.
İbrahim Taha, Afganistan’daki tüm taraflara halkın istikrar, insana yakışır bir yaşam ve refah umutlarını gerçekleştirmek amacıyla şiddetten vazgeçmek ve kalıcı barışı tesis etmek için çalışmaları çağrısında bulundu.
Afgan halkının karşı karşıya olduğu insani zorluklar karşısında İİT’nin insani yardım sağlamadaki rolünün her zamankinden daha gerekli hale geldiğini vurgulayan İbrahim Taha, teşkilatın Kabil’deki misyonunun rolünün güçlendirilmesi için finansal, insani ve lojistik kaynaklarla desteklenmesi gerektiğini ifade etti.
İbrahim Taha, Afganistan’da terör ve şiddet eylemleriyle mücadele etmek ve Afgan topraklarının terör örgütleri için bir platform ya da sığınak olarak kullanılmamasını sağlamak için ortak çabaların önemini bir kez daha dile getirdi.
Prens Faysal’dan ‘bölgesel istikrar’ uyarısı
Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Ferhan, Afganistan’ın terörist ve radikal grupları barındırmak için kullanılmamasını sağlama gereğini vurgulayarak, ülkedeki insani durumun kötüye gitmesinin bölgesel istikrarı etkileyeceği konusunda uyardı.
Uluslararası topluma Afganistan’daki kötüleşen durumun durdurulmasına yardım etme çağrısında bulunan Prens Ferhan, Afganların da ülkelerindeki trajediyi sona erdirmeye katkıda bulunmaları gerektiğini dile getirdi.
الأمين العام: ندعو إلى تعزيز دور بعثة المنظمة في #كابل ودعمها بالموارد المالية والبشرية واللوجستية حتى تضطلع بمسؤولياتها الكاملة في تنسيق عمليات الدعم الإنساني والتنموي للشعب الأفغاني. pic.twitter.com/knm4XC3hjN
Suudi Arabistan’ın hava ve kara yoluyla Afganistan’a insani yardım gönderdiğini söyleyen Prens Faysal, Afgan halkına insani yardım sağlamak için mekanizmaların oluşturulacağına dair umudunu ifade etti.
DEAŞ’ın Afganistan’daki terör saldırılarını kınayan Prens Faysal, Afganistan’daki mevcut durumun çökmesinin bölgesel ve küresel anlamda kaosa yol açacağını söyledi.
Pakistan Dışişleri Bakanı Şah Mahmud Kureyşi ise, acil yardım olmadan Afganistan’daki durumun zora gireceği konusunda uyararak, toplantıda Afgan halkı adına konuşulacağına dikkat çekti.
Taliban’ın iktidara gelmesinin ardından uluslararası toplum milyarlarca dolarlık yardım ve varlıkları dondurdu. Kış yaklaşırken, 38 milyonluk ülkedeki Afganlar büyük bir insani kriz riskiyle karşı karşıya kaldı.
الأمين العام: نحث الدول الأعضاء ومؤسسات المنظمة إلى تقديم المساعدات الإنسانية عبر بعثة المنظمة في #كابل. pic.twitter.com/7wgE09uQrX
Birleşmiş Milletler (BM), Afganistan’ın dünyanın en kötü insani felaketlerinden biri ile karşı karşıya olduğuna vurgu yaparken, Dünya Gıda Programı (WFP) ülkenin gelecekte ciddi bir kıtlık yaşanacağı konusunda uyardı.
Ağustos ortasında iktidara gelen Taliban hükümetini şimdiye kadar hiçbir ülke tanımadı.
Hamas iki aylık ateşkesi ihtiyatlı bir şekilde değerlendiriyorhttps://turkish.aawsat.com/arap-d%C3%BCnyasi/5160689-hamas-iki-ayl%C4%B1k-ate%C5%9Fkesi-ihtiyatl%C4%B1-bir-%C5%9Fekilde-de%C4%9Ferlendiriyor
Hamas iki aylık ateşkesi ihtiyatlı bir şekilde değerlendiriyor
İsrail'in Han Yunus'a düzenlediği saldırıda hayatını kaybedenler için düzenlenen cenaze töreninde gözyaşı döken Filistinli bir kadın (AFP)
Hamas kaynaklarına göre Hamas yönetimi, ABD Başkanı Donald Trump'ın İsrail'in şartlarını kabul ettiğini açıkladığı Gazze Şeridi'nde iki aylık (60 günlük) ateşkes önerisini inceliyor.
Şarku’l Avsat'a konuşan kaynaklar, bu kaynaklardan birinin önerideki ‘tuzaklar’ olarak nitelendirdiği hususlar nedeniyle yeni öneri üzerindeki müzakerelerde ‘ihtiyatlı’ davranıldığını ve kaynakların tahminlerine göre ‘savaşı sona erdirecek net bir şart’ konusunun halen belirsiz olduğunu söyledi.
Gazze Şeridi'ndeki ateşkes müzakereleri, 20 aydır devam eden ve on binlerce kişinin ölümüne yol açan savaşı sona erdirecek kapsamlı bir anlaşmaya varmak üzere müzakerelerin ikinci aşamada sürdürülmesi temelinde geçici bir anlaşmaya varılması amacıyla ABD'nin de aralarında bulunduğu arabulucular tarafından hummalı bir çalışmaya sahne oluyor.
Gazze Şeridi'nin orta kesiminde İsrail tarafından bombalanan bir bölgeyi inceleyen Filistinliler (Reuters)
Trump dün akşam sosyal medya platformu Truth Social üzerinden yaptığı paylaşımda, İsrail'in yeni bir ateşkes önerisini kabul ettiğini duyurdu ve yönetiminden temsilcilerin ‘İsraillilerle Gazze konusunda uzun ve verimli bir toplantı’ yaptığını açıkladı.
Hamas'ın savaşın sona ermemesine ilişkin kaygılarına dolaylı bir yanıt verdiği anlaşılan Trump, 60 günlük süre zarfında tüm tarafların savaşı sona erdirmek için çalışacağını söyledi.
Trump, Hamas'ı anlaşmayı kabul etmeye çağırdı ve anlaşmayı reddetmenin vahim sonuçları olacağı konusunda uyardı. Trump, “Hamas'ın Ortadoğu'nun iyiliği için bu anlaşmayı kabul etmesini umuyorum. Çünkü durum daha iyiye gitmeyecek, daha da kötüleşecek” ifadelerini kullandı.
Güncellenmiş bir versiyon
Hamas'tan önde gelen kaynaklar Şarku’l Avsat'a Trump'ın bahsettiği teklifin ‘harekete ulaştığını’ ifade ederek, bunun ‘ABD’nin Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff'un önceki teklifinin güncellenmiş bir versiyonu’ olduğunu belirtti.
Kaynaklar, Hamas liderliğinin ‘varılabilecek herhangi bir anlaşmayı destekleyecek bir Filistin mutabakatı’ elde etmek amacıyla öneriyi Filistinli gruplara ilettiğini bildirdi.
Hamas'ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları mensupları (Reuters)
Bazı Hamas kaynaklarına göre yeni öneri de öncekiler gibi Filistinlilerin haklarını karşılayan tüm talepleri karşılamıyor ve aşılması gereken pek çok tuzak içeriyor. Muhtemelen derinlemesine incelendikten sonra, gruplarla istişare edilerek kapsamlı bir Filistin pozisyonu ile yanıt verilecek.
Görmezden gelinen noktalar
Hamas'tan bir kaynak ‘bu teklifin, özellikle 60 günlük ateşkes olarak bilinen Witkoff teklifinde Katarlı arabulucu tarafından sunulan bazı değişikliklerle ilgili olarak son günlerde ve haftalarda yapılan toplantılarda müzakere heyetinin talep ettiği bazı noktaları görmezden geldiğine’ dikkat çekti.
Hamas'tan aynı kaynaklar, Filistinli grupların ‘İsrail'in Gazze Şeridi'nden çekilmesi konusuyla ilgili net maddelere ihtiyaç duyduklarını ve savaşın sona ermesiyle ilgili net bir madde elde etme ihtiyacında ısrar ettiklerini’ doğruladı.
Kaynaklar ayrıca, ‘insani yardım protokolünün özellikle hastanelerin, okulların ve altyapının yeniden inşasıyla ilgili maddesinin halen gevşek olduğu ve İsrail'in bunu yapması için herhangi bir zorunluluk taşımadığı’ uyarısında bulundu. Kaynaklara göre madde sadece Gazze Şeridi'ne yardım taşıyan tırların sayısının arttırılmasından bahsediyor.
Değişikliklerle birlikte olumlu tahminler
Kaynaklar, ‘müzakerelerin ardından, arabuluculara iletilecek bazı değişikliklerle birlikte teklifin olumlu karşılanmasını’ bekliyor.
Ancak diğer kaynaklar, ‘önerinin şu anki haliyle gönülsüzce kabul edileceğini’ belirterek, “Kabul, arabulucuların ve ABD'nin müzakereler devam ettiği sürece anlaşmanın devamını garanti altına alma taahhüdü, yani müzakereler devam ettiği sürece 60 gün sonra savaşın yeniden başlamayacağına dair verdikleri bazı güvenceler ışığında gerçekleşecek” dedi.
Kaynaklar, işlerin Filistin halkının isteklerine uygun şekilde gitmesi halinde bir ya da iki hafta içinde bir anlaşmaya varılabileceğini öne sürdü.
Buna karşılık bazı kaynaklar, Trump'ın ve İsrail'in “bu dosyada olumlu gelişmeler olduğu” yönündeki açıklamalarının bir aldatmaca olduğu tahmininde bulunarak, “Teklif derinlemesine inceleniyor” dedi ve yanıtın gelmesinin uzun sürmeyeceğini bildirdi.
Sayıyla ilgili bir sorun yok
Kaynaklar, şu anda meselenin esas olarak serbest bırakılacak İsrailli esirlerin sayısı ya da bunlar arasında ölenlerin cesetlerinin teslimi süreciyle ilgili olmadığına dikkat çekti. İsrail Kanal 14 televizyonunun İsrailli bir siyasi kaynaktan aktardığına göre, savaşı sona erdirmeye yönelik herhangi bir formüle, Amerikan tarafının Hamas'ın silahsızlandırılması ve liderlerinin Gazze Şeridi dışına gönderilmesiyle ilgili taleplerinin karşılanmaması halinde İsrail'in çatışmalara yeniden başlayabileceğini garanti eden bir mektup eşlik edecek.
İsrail'in savaşı sona erdirme şartını, koşullarının yerine getirilmemesi halinde yeniden savaşa dönme konusunda Amerikan garantisi almaya bağladığı açıkça görülüyor.
Sunulan teklifin küçük değişikliklerle Witkoff'un teklifiyle aynı olduğuna dikkat çeken bir kaynak, İsrail'in Hamas yönetimine son verilmesi, Gazze Şeridi'nin silahsızlandırılması ve hareketin üst düzey liderlerinin yurt dışına sürgün edilmesi gibi önemli şartlarında halen ısrarcı olduğunu kaydetti.
ABD Başkanı Donald Trump'ın Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile birlikte (DPA)
Diğer yandan İsrail'in ilerleme fırsatı olduğunu düşünmesi halinde bir İsrail heyetinin yakında Katar'a gidebileceği belirtildi.
İsrail Yayın Kurumu ile İsrail Kanal 12 ve Kanal 13 televizyonları tarafından Trump'ın açıklamalarından önce yayınlanan bir haberde, müzakerelerde önemli bir ilerleme kaydedildiği ve Katar'ın Witkoff'un önerisinde yaptığı değişikliklerin İsrail tarafından kabul edilebilir olduğu, ancak halen üzerinde çalışıldığı belirtildi.
İsrail Yayın Kurumu'na göre Katar tarafından sunulan öneri 60 günlük ateşkesi, esirlerden 8'inin ilk gün, 2'sinin ellinci gün sağ olarak serbest bırakılmasını ve kaçırılan 18 İsraillinin cesedinin 3 aşamada teslim edilmesini içeriyor.
Değiştirilen teklif, İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nin güneyinde yakın zamanda İsrail tarafından oluşturulan ve Han Yunus'u Refah'tan ayıran Morag Ekseni’ne çekilmesini öngörüyor ki bu da İsrail güçlerinin bu bölgenin kontrolünü elinde tutmaya devam etmesi anlamına geliyor. Hamas bunu şiddetle reddediyor ve İsrail’in Gazze Şeridi'nin tüm bölgelerinden tamamen çekilmesinde ısrar ediyor.
Söz konusu teklif ayrıca, Gazze Şeridi'ne insani yardım akışının arttırılmasını da öngörüyor.
İsrail Yayın Kurumu, savaşı sona erdirme koşulları ve İsrail ordusunun çekileceği yer konusunda anlaşmazlıklar olduğuna dikkat çekti.
Kanal 12, gerçek bir ilerleme olduğunu ve İsrail'in daha önce hazır olmadığı diğer formülleri, özellikle de savaşı sona erdirmek için garantiler sağlama konusunda daha istekli olduğunu belirterek, son günlerde büyük bir Amerikan baskısının arttığına işaret etti.
İsrail'in bir anlaşmaya varılabileceğine dair olumlu söylemlerine rağmen İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Hamas'la herhangi bir anlaşmayı reddeden ve Gazze Şeridi'ndeki savaşın devam etmesini ve genişlemesini talep eden bakanlar Bezalel Smotrich ve Itamar Ben-Gvir'in tutumuyla ilgili bir zorlukla karşı karşıya.
Gazze şehrine giden bir Dünya Gıda Programı (WFP) konvoyundan indirilen gıda ve insani yardım çuvallarını taşıyan Filistinliler, 16 Haziran 2025 (AP)
Gün içinde Smotrich ve Ben-Gvir arasında anlaşmazlıklar yaşandı. Ben-Gvir, blok oluşturmak ve herhangi bir anlaşmayı reddetmek üzere aralarında bir toplantı yapılacağını iddia etti. Smotrich bunu yalanladı ve Ben-Gvir'i Gazze Şeridi'nde elde edilen ‘zafer’ pahasına kişisel siyasi kazançlar peşinde koşmakla suçladı. Bu, Smotrich'in anlaşma konusundaki pozisyonunda olası bir değişime işaret ediyor.
Netanyahu cumartesi akşamı, ABD Başkanı Donald Trump ile görüşmek üzere Washington'a gitmeden önce Knesset'te bir oturum düzenleyecek; yeni teklifle ilgili son oylama yapılacak.
