Filistin Yönetimi İsrail ordusunu yerleşimci şiddetini teşvik etmekle suçladı

Amerikalı subaylardan oluşan bir heyet, Harem-i İbrahim Camii'ni Kahane'nin adamları aracılığıyla tanıyor

İsrail ordusu, yerleşimcilerin varlığına karşı Filistin protestoları sırasında geçen Cuma günü İbrahimi Camii yakınında bir Filistinliyi tutuklarken (EPA)
İsrail ordusu, yerleşimcilerin varlığına karşı Filistin protestoları sırasında geçen Cuma günü İbrahimi Camii yakınında bir Filistinliyi tutuklarken (EPA)
TT

Filistin Yönetimi İsrail ordusunu yerleşimci şiddetini teşvik etmekle suçladı

İsrail ordusu, yerleşimcilerin varlığına karşı Filistin protestoları sırasında geçen Cuma günü İbrahimi Camii yakınında bir Filistinliyi tutuklarken (EPA)
İsrail ordusu, yerleşimcilerin varlığına karşı Filistin protestoları sırasında geçen Cuma günü İbrahimi Camii yakınında bir Filistinliyi tutuklarken (EPA)

Filistin hükümetinin İsrail ordusunu Batı Şeria'daki kasabalara ve sivillere yönelik saldırılar düzenlemek için yerleşimcilerle iş birliği yapmakla suçladığı ve dünyanın yerleşim sorununu yeni, farklı ve alışılmışın dışında bir şekilde ele almasını talep ettiği bir zamanda, dün işgal ordusundaki Merkez Komutanlığı Komutanı Yehuda Fuchs'ın, aşırılık yanlılarından birinin rehberliğinde üst düzey Amerikan subayları için el-Halil şehrinde bir gezi düzenlediği ortaya çıktı.
Tel Aviv’deki siyasi kaynaklar, İsrail Ordusu Komutanı’nın, ABD Ordusu'ndaki bir grup üst düzey subaya dün yerleşimcilerin bakış açısından çatışmayı anlatmak üzere şehirdeki karakol sözcüsü, Haham Meir Kahane'nin kurduğu ırkçı, faşist ‘Kach’ Hareketi’ne mensup Noam Arnon'u seçtiğini bildirdi.
Söz konusu gezi ile ilgili açıklamada bulunana Arnon, “ABD’li subaylar, Filistin güvenlik güçlerini eğiten Amerikan ekibinin bir parçası” dedi. Arnon gezinin ardından Facebook hesabından yaptığı açıklamada, “ABD’li üst düzey subaylarından oluşan bir heyet, dinlemeye, öğrenmeye, tanımaya ve etkilenmeye geldi. Babamız İbrahim'in tüm dünyadaki barış çağrısında bulunanlara nasıl önderlik ettiğini hatırladığımızda biz de onlarla yeniden duygulandık. Barış anlaşmalarının (İbrahim Anlaşmaları) olarak anılmasından ve Abraham's Grotto (Abraham Mağarası) gezimizin buranın Yahudi tarihine odaklanmasından memnunuz” ifadelerine yer verdi.
Öte yandan Haaretz gazetesinin dün yayınlanan bir haberine göre ABD subaylarına rehberlik etmesi için Arnon'a başvuran Ordu’nun Merkez Komutanlığı Sekreterliğiydi ve General Fuchs'ın kendisi bağlantıydı. Gezi geçen hafta gerçekleştirildi. Harem-i İbrahim Camii'nde ve el-Halil şehrinin merkezindeki mevcut karakolları kapsadı.
Gazetenin bilgi sahibi kaynaklardan aktardığına göre, gezinin ABD ile Filistin Yönetimi arasındaki ilişkilere zarar vereceğinden korkan İsrail güvenlik aygıtında eleştirilere yol açtı. Gazetenin haberine göre bir Şin Bet yetkilisi (İsrail iç istihbaratı) tarafından şu ifadeler kullanıldı: “Harem-i İbrahim Camii'nde dengeyi korumak önemlidir.   Filistinli delegelerin katılımı olmadan tek taraflı bir tur düzenlenmesi İsrail ile Filistin Otoritesi arasındaki güvenlik koordinasyonu ile ilgili her konuda gerilimi artıracaktır.”
İsrail ordusuna gelince, gezi organizasyonunun savunulduğu bir açıklamada yapıldı: “Geçtiğimiz hafta birçok ABD’li subay Patrikler Mağarası (Harem-i İbrahim Camii) ve Beyt Hadassah'ta Merkez Komutanlığı öncülüğünde bir gezi gerçekleştirmek ve yerin tarihini incelemek için buraya geldi. Amerikan heyeti, düzenli olarak gerçekleştirilen sürekli turlar çerçevesinde bölge hakkında daha iyi bilgi edinebilmek için İsrail Devleti ve Filistin Yönetimi'ndeki çeşitli taraflarla bir araya geldi. Bu gezide onlara rehberlik etmesi için Dr. Noam Arnon seçildi. Gezi, İsrail ordusu prosedürlerine uygun olarak gerçekleşti.”
Yahudi yerleşimcilerin Batı Şeria'daki Filistinli vatandaşlara yönelik, sivillere keskin aletlerle saldırmak, arabalarına taş atmak, kutsal yerlerin kutsallığını ihlal etmek, ekinlere zarar vermek ve rastgele ileri karakolların kurulması gibi saldırıların artmasının ardından Filistin hükümeti Ramallah'ta dünyaya uzlaşma meselesinin yeni, farklı ve alışılmışın dışında ele alınmasını ve başka bir sonuca yol açmasını istediği bir çağrıda bulunduğunu söylemekte fayda var.
Dışişleri ve Gurbetçiler Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada İsrail'in sömürge önlemleri ve politikaları, Doğu Kudüs de dahil olmak üzere işgal altındaki Batı Şeria'daki tarihi, yasal ve demografik gerçekliği değiştirmeyi, Filistinli, bölgesel ve uluslararası tarafları, gelecekteki herhangi bir siyasi düzenlemede atlanamayacak kabul edilen gerçekler olarak ele almaya zorlamak amacıyla, sahada tek taraflı olarak daha fazla yerleşim değişikliği dayatmayı amaçladığına işaret edildi. Her gün tekrarlanan bu sömürge yerleşim önlemleri için sonucun aynı olduğuna dikkat çekilen açıklamada, işgal makamlarının, nehirden denize uzanan sömürge çıkarlarının haritasına göre, müzakere edilmiş nihai bir çözüm konularının geleceğini tek taraflı olarak zor kullanarak çözmek için zamanla yarıştığı ifade edildi.
Naftali Bennett hükümeti yönetimi devraldığından beri, yerleşimciler gelişigüzel yerleşimler kurmak, çeşitli yerlerde Filistin topraklarına varlıklarını dayatmak ve vatandaşlara şiddetli saldırılar düzenlemek için organize bir kampanya başlattılar. Bu durum, İsrail Kamu Güvenliği Bakanı Omer Barlev, Parlamento Dış İlişkiler ve Güvenlik Komisyonu Başkanı Ram Ben Barak'ı bile öfkelendirdi. Öyle ki Knesset Üyesi Yair Golan, yerleşimcilerin şiddet olaylarını Naziler döneminde Yahudilerin maruz kaldığı şiddete benzetti.



Magen Oz... İsrail neden Han Yunus'ta yeni bir eksen inşa ediyor?

TT

Magen Oz... İsrail neden Han Yunus'ta yeni bir eksen inşa ediyor?

Magen Oz... İsrail neden Han Yunus'ta yeni bir eksen inşa ediyor?

İsrail ordusu bugün, aynı bölgede Hamas'a ait üç kilometreden uzun büyük bir tünelin imha edildiğini duyurduktan bir gün sonra, kuvvetlerinin “Majin Oz” adı verilen yeni bir eksenin açılışını tamamladığını açıklayarak Gazze Şeridi'ndeki Filistinlileri, özellikle de Han Yunus sakinlerini şaşırttı.

İsrail ordusundan yapılan açıklamada, “188. Tugay ve Golani Tugayı güçleri Han Yunus'un doğusu ve batısını ayıran Majin Oz ekseninin açılışını tamamladı. Eksen yaklaşık 15 kilometrelik bir mesafe boyunca uzanıyor.”

Yeni “Majin Oz” ekseni Han Yunus'un doğusunu batıdan ayıracak ve Han Yunus'un Refah'tan ayrılmasını “Morag” ekseniyle de devam ettirecek.

Resim  İsrail ordusu tarafından yayınlanan, soldan sağa çapraz olarak uzanan ve Morag ekseni ile bir noktada kesişen Magen Oz ekseninin görüntüsü

Han Yunus bölgesindeki son hamleler, İsrail'in “insani şehir” olduğunu iddia ettiği ve Refah'taki (Gazze Şeridi'nin güneyi ve Han Yunus) yüz binlerce Gazzeli’nin bir çadır alanına tıkıştırılmasına yol açacak planla aynı zamana denk geliyor.

İsrail ordusuna göre bu yeni eksen, Hamas üzerindeki “baskının” ve Han Yunus Tugayı'na karşı yürütülen savaşın çözümünün merkezi bir parçası.

Bir parçalama politikası

Ancak İsrail, Gazze'yi parçalamak ve Doha'da devam eden dolaylı müzakerelerde İsrail'in Şerit'ten tamamen çekilmesinde ısrar eden Hamas üzerinde baskı kurmak için tesadüfi coğrafi eksenler dayatma politikası izliyor.

Gazze'deki saha kaynakları Şarku’l Avsat'a yaptıkları açıklamada, "Yeni eksen İsrail'in kontrolü altındaki birçok bölgeyi kapsıyor: Kizan en-Neccar, Curti el-Lut, Şeyh Nasır, Mean, Menara, Huza'a, Absan, al-Kara'a ve Beni Suheyla." Kaynaklar, “bu bölgenin, herhangi bir Filistinlinin sınıra yaklaşmasını önlemek için sınırdan 2 kilometreden daha uzağa ulaşan geniş tampon bölgeler oluşturmayı amaçladığını,

bunun da Han Yunus'un doğu bölgesinde yaşayan yüz binlerce kişinin İsrail güçlerinin orada kalması halinde, evlerine dönmesini engellemek anlamına geldiğini” belirtti.

İsrail ordusundan yapılan açıklamaya göre yeni “Magen Oz” ekseninin ilan edilmesiyle Hamas üzerinde daha fazla baskı kurulması amaçlanıyor.

İsrail, Refah'ı Han Yunus'tan ayıran Morag ekseninden çekilmemekte ısrar ederken, İbrani medyasının Refah'ın yaklaşık 2 kilometreye kadar olan bazı bölümlerinde askeri kontrolü sürdürmesi koşuluyla “eksenden çekilmek için müzakerelerde esneklik önerdiği” yönündeki haberleri Hamas reddediyor. Hamas, tamamen çekilene kadar kademeli bir çekilme için harita ve belirli tarihler konusunda ısrar ediyor.

Hamas, özellikle geçtiğimiz ocak ayında gerçekleşen ateşkes sırasında İsrail ordusu tarafından kurulan Netzarim ekseninin (Gazze Şehri'nin güneyinde, Gazze Şeridi'nin kuzeyini merkezinden ve güneyinden ayıran) büyük bir kısmı ve Gazze Şeridi'nin kuzeyinde geçici olarak kurulan eksenlerin bir kısmını ortadan kaldırmayı başardıktan sonra, kademeli geri çekilme ve bu yeni eksenlerin ortadan kaldırılması taleplerinde ısrarcı görünüyor.

Büyük Tünel Yıkıldı

Bu arada İsrail ordusu dün, iki aydan uzun bir süre önce Han Yunus'ta yapılan operasyonlar sırasında keşfedilen büyük bir Hamas tünelini yıktığını duyurdu.

İsrail ordusundan yapılan açıklamada, güçlerinin "merkezi bir yeraltı yolunda bulunan tüneli keşfettiğini ve tamamen yok ettiğini" belirterek, tünelin "yaklaşık 3,5 kilometre uzunluğunda olduğunu ve içinde birkaç sığınak bulunduğu" kaydedildi.

Şarku'l Avsat'a konuşan Filistinli saha kaynaklarına göre “bu tünel Hamas'ın askeri kolu olan El Kassam Tugaylarına ait en uzun tünellerden biri ve tünelden birçok tünel ve açılım bulunuyor, savunma tünelleri, komuta ve kontrol için kullanılan tüneller var.”

“Tünelin Mean, Al-Menara ve Han Yunus'un güneydoğusundaki diğer bölgelerde yer aldığını” belirten kaynaklar, “tünelin Kassam Tugayları savaşçıları için savaş düğümleri içerdiğine ve bu tüneli gerek bu bölgelerde gerekse büyük tünelin açıldığı yakın bölgelerde İsrail güçleriyle savaşmak için kullandıklarına” işaret etti.

Kaynaklar, son birkaç haftalarda bu bölgelerde çok sayıda operasyon gerçekleştirildiğini ve İsrail araçlarının patlayıcı düzenekler ve tanksavar füzeleriyle hedef alındığını belirtti.

Kaynaklar, savaşın belirli bir döneminde, büyük tünelin içinde, saha komutanlarının İsrail güçlerine karşı muharebeleri yönettiği, bu güçlerin hareketlerinin izlendiği ve onlara karşı saldırı planlamak için hareketlerinin belgelendiği komuta ve kontrol için özel tüneller bulunduğuna dikkat çekti.

rtgy6u
Gazze tünelinin içindeki bir İsrail askeri, Kasım 2023 (Reuters)

İsrail güçleri, savaşın başlangıcında ve Netzarim ekseninin kontrolünde duyurulduğu gibi, bazıları 2 ve 3 kilometre uzunluğa ulaşan, bazıları Gazze Şeridi'nin kuzeyi ile merkezini birbirine bağlayan ve araçların geçtiği çeşitli büyüklükteki tünellerin imha edildiğini sık sık duyurdu.

İsrail güçleri Gazze Şeridi'nde 20 aydan fazla bir süredir faaliyet göstermelerine, Hamas'ın kabiliyetlerini önemli ölçüde yok etmeyi başardıklarını iddia etmelerine rağmen, Han Yunus örneğinde olduğu gibi girdikleri bölgelere her yeniden girişlerinde daha fazla tünel ortaya çıkarmakta ve bunları yok etmek için çalışmaktadırlar. Saha kaynakları İsrail ordusunun daha önce bu bölgede en az bir kez, bazı bölgelerde ise iki kez operasyon düzenlediğini vurguluyor.