Sudan Ordu Komutanı Burhan: Yönetimi sadece seçilmiş hükümete teslim ederiz.

Sudan Ordu Komutanı Abdulfettah el-Burhan. (AFP)  
Sudan Ordu Komutanı Abdulfettah el-Burhan. (AFP)  
TT

Sudan Ordu Komutanı Burhan: Yönetimi sadece seçilmiş hükümete teslim ederiz.

Sudan Ordu Komutanı Abdulfettah el-Burhan. (AFP)  
Sudan Ordu Komutanı Abdulfettah el-Burhan. (AFP)  

Sudan Ordu Komutanı Abdulfettah el-Burhan, askeri yönetime yönelik tepkilere cevap verdi. Ordunun yönetimi sadece seçilmiş bir hükümete ya da siyasi bir konsensüs sağlanması durumunda teslim edeceğini söyledi.  
 Uluslararası toplumda Sudan’ın iç savaşa sürüklenebileceği endişesi sürerken Abdulfettah el-Burhan’ın açıklamaları, ordunun yönetimde kalma arzusunu yansıtır nitelikteydi.  
 Cuba Barış Anlaşması ile oluşturulan 'daimi ateşkes komitesinin’ Kuzey Darfur Eyaleti’ndeki toplantısına başkan düzeyinde katılım gösteren Burhan sözlerini şöyle sürdürdü:
 “Ülke yönetimini Sudan halkı tarafından seçilmiş kişilere teslim etmek istiyoruz. Siyasi bir konsensüs sağlanması durumunda da yönetimi devredebiliriz. Güvenlik seviyesini en üst düzeye çıkardığımız için ulusal güvenliğimizi sarsmak ve kargaşa çıkarmak isteyenler başarısız oluyorlar.”  
 Güvenlik güçlerine, ülkede istikrarın sağlanması için teyakkuz halinde olmaları uyarısında bulunan Burhan açıklamasının devamında şu ifadeleri kullandı:
“Ordumuz vatan sınırlarını müdafaaya ve mültecilerin köylerine dönebilmeleri için güvenliğin sağlanmasına odaklanmalıdır. Sosyal medyada dolaşımda olan ve kargaşa çıkarmayı hedefleyen yalan haberlere karşı da uyanık olmalıyız.”  
 Diğer yandan Sudan Meslek Odaları Birliği yöneticisi Muhammed Naci el-Asam, ülkedeki sivil toplum kuruluşlarını ve siyasi parti temsilcilerini 25 Ekim’de yapılan askeri darbe karşısında birlik olmaya çağırdı. Asam, askerlerin kışlalarına dönmesi ve yönetimi devretmesi için ülkedeki siyasi partiler ve direniş komitelerinin ortak hareket etmelerinin önemini vurguladı. Meslek Odaları Birliği’nin askeri darbeyi kesin bir şekilde reddettiğini hatırlatan Asam “Ömer el-Beşir yönetimini devirdiğimiz gibi bu yönetimi de devirebiliriz. İhtiyacımız olan tek şey birlik olmaktır” dedi.  
 Sudan Geçiş Konseyi Başkan Yardımcısı Muhammed Hamdan Daklu da ülkenin içinden geçtiği ‘tehlikeli süreçte’ vatandaşların güvenliğinin sağlanabilmesi için devletin egemenliğini göstermesi gerektiğini söyledi. Yurt dışı bağlantılı ‘bozguncuların’ varlığına işaret eden Daklu “Fitne çıkarmak ve istikrarı sarsmak isteyen kökü dışarıda olan kişiler var. Halkımızın huzuruna ve güvenliğine kasteden bu kişiler hukuk çerçevesinde cezalandırılmalıdır” değerlendirmesinde bulundu.   
 
Uluslararası temaslar sürüyor
Sudan Ordu Komutanı Abdulfettah el-Burhan BM Sudan Yardım Misyonu (UNITAMS) Başkanı ve BM Genel Sekreteri Sudan Özel Temsilcisi Volker Perthes ile Hartum’daki ofisinde bir görüşme gerçekleştirdi. Görüşme sonrasında basın toplantısı düzenleyen Perthes, toplantıda Sudan'daki mevcut siyasi durumun yanı sıra Darfur Eyaleti’ndeki güvenlik durumunun ele alındığını söyledi. 
Birleşmiş Milletler’in mevcut krizden çıkılabilmesi ve Sudan sahnesindeki aktörler arasında fikir birliğine varılabilmesi için girişimlerini sürdürdüğünü belirten Perthes ‘göstericilere yönelik şiddetin önüne geçilmesi ve siyasi diyalog ortamının hazırlanmasına odaklanıldığını’ vurguladı.
 

 



Libya'daki ‘Rus nüfuzu’ ABD Özel Temsilcisi’nin güney ziyaretini gölgede bıraktı

ABD Libya Büyükelçiliği heyetinin Sebha'yı ziyaretinden (ABD Libya Büyükelçiliği’nin X hesabı)
ABD Libya Büyükelçiliği heyetinin Sebha'yı ziyaretinden (ABD Libya Büyükelçiliği’nin X hesabı)
TT

Libya'daki ‘Rus nüfuzu’ ABD Özel Temsilcisi’nin güney ziyaretini gölgede bıraktı

ABD Libya Büyükelçiliği heyetinin Sebha'yı ziyaretinden (ABD Libya Büyükelçiliği’nin X hesabı)
ABD Libya Büyükelçiliği heyetinin Sebha'yı ziyaretinden (ABD Libya Büyükelçiliği’nin X hesabı)

Libya'daki ‘Rus nüfuzu’, Libyalı analistlerin ABD Özel Temsilcisi Richard Norland'ın Libya'nın güneyine yaptığı benzeri görülmemiş ziyaretin sonuçlarına ilişkin değerlendirmelerini gölgede bıraktı.

Norland'ın bu hafta başında güneydeki Sebha kentinde Mareşal Halife Hafter'in oğlu Saddam Hafter ile yaptığı görüşmelerin ayrıntıları yeterince açıklanmadı. Ancak gözlemciler Norland'ın Sebha'ya yaptığı ziyaretin ‘sembolik’ olduğunu bildirdi. Derne Üniversitesi'nde siyaset bilimi profesörü olan Yusuf el-Farisi, söz konusu ziyaretin ‘önceki güvensizlik dalgalarının ardından istikrarlı güvenlik koşulları ışığında bir ABD yetkilisinin güney kentine yaptığı ilk ziyaret’ olduğunu belirtti.

cdvfg
ABD'nin Libya Özel Temsilcisi Richard Norland, Sebha ziyareti sırasında gerçekleşen görüşmede konuşurken (ABD Libya Büyükelçiliği’nin X hesabı)

Johns Hopkins Üniversitesi Dış Politika Enstitüsü üyesi Hafız el-Guveyl'e göre, Libya'ya yönelik on yıllık stratejik planın ve Rus nüfuzunu sınırlama girişimlerinin gölgeleri, ABD Özel Temsilcisi’nin Güney Libya ziyaretinde de kendisini gösterdi. El-Guveyl'e göre Rusya'nın Libya'nın güneyindeki nüfuzunu arttırması, ABD'nin kırılgan bölgelere yönelik stratejisinden ve Norland'ın ziyaretinden daha uzak değil. Bu noktada, geçtiğimiz mart ayından bu yana Rus askeri kargo uçaklarının ülkenin güneyinde yer alan Brak eş-Şati Üssü’ne yönelik birden fazla hava ikmalinden söz eden sızıntıların ortaya çıktığını da belirtmek gerekir.

Xujık8
Libya Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) Başbakanı Abdulhamid ed-Dibeybe ile CIA Direktörü William Burns arasında Trablus'ta daha önce yapılan bir görüşmeden (UBH)

İki yıldan kısa bir süre önce Biden yönetimi, ‘Çatışmayı Önlemek ve İstikrarı Teşvik Etmek için ABD Stratejisi - Libya için On Yıllık Stratejik Plan’ olarak bilinen planı başlattı. Bu plan, diğer hususların yanı sıra, Libya'nın tarihsel olarak marjinalleştirilmiş güneyini ulusal yapılara entegre etmeyi, daha geniş bir birleşmeye yol açmayı ve güney sınırını güvence altına almayı amaçlıyor.

Norland, Hafter'le görüştükten sonra Libya'nın güneyinin istikrara kavuşturulması, Libya'nın egemenliğinin korunması ve bölünmelerin aşılmasında oynadığı hayati rol hakkında genel bir konuşma yapmakla yetindi. Trablus Üniversitesi’nde siyaset bilimi profesörü olan Dr. Ahmed el-Atraş'a göre söz konusu ziyaret Moskova'nın nüfuz mücadelesi ve Rusya'nın bölgedeki genişlemesini keşfetme bağlamının ötesine geçemeyebilir.

Diğer yandan Norland’ın Libya'nın güvenlik kurumlarını birleştirme çabalarını ülkenin dört bir yanından Libyalı askeri liderlerle ilişki kurarak desteklemekten bahsetmesi de dikkat çekiyor. El-Atraş Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada, bu ziyaretin gerçekleri gizlemek için yapıldığını belirtti. El-Atraş’a göre bu ziyaret öncelikle Moskova'yı hedef alıyor ve ülkenin batısından sorumlu İçişleri Bakanı İmad et-Trablusi ile Saddam arasında daha önce yapılan ve tek taraflı bir eylem olan görüşmeye dayanan vizyonları önemsizleştiriyor.

 sc
Rusya Savunma Bakanı Yardımcısı ve Rus hükümetinden üst düzey bir heyetin daha önce Bingazi'ye yaptığı ziyaretten (Şarku’l Avsat)

Öte yandan bir grup analist, Çin'in Libya'daki faaliyetlerinin genişlemesine ilişkin ABD'nin güçlü endişelerinden bahsetti. Siyasi analist İzzeddin Akil'e göre güney Libya, Çin İpek Yolu'nun kesilmesinde önemli bir istasyon olabilir ve aynı zamanda Afrika'da Çinlileri rahatsız etmek ve onlara karşı koymak için bir üs olarak kullanılabilir.

Akil, Washington yönetiminin Trablus Büyükelçisi olarak atanması planlanan Amerikalı diplomat Jennifer Gavito'nun brifinginde Çin hakkında söylenenleri esas aldı.

Gavito geçtiğimiz haziran ayında Senato Dış İlişkiler Komitesi önünde yaptığı açıklamada, Çin'le bağlantılı şirketlerin Libya'da bilgi ve iletişim teknolojileri sektöründe gösterdikleri derin başarılar konusunda uyarıda bulundu.

Infra Global Partners Vakfı danışmanı Jonathan Bass, Pekin'in Mareşal Halife Hafter'e verdiği desteğe işaret ederek, Çin'in daha önce eski Libya Başbakanı Fethi Başağa döneminde çok cazip koşullarla ülkenin güneyinde Libya altını çıkarma hakkını elde ettiğini söyledi.

Sahel bölgesinin son iki yılda Fransa'ya sadık bazı yerleşik rejimlerin devrilmesine tanık olması ve Rusya'nın yeni rejimlerin müttefiki olarak bölgeye müdahil olması da dikkat çekiyor.

Norland'ın Sebha'yı ziyaretinden bir gün sonra Rusya'nın Libya Büyükelçisi Aydar Aganin'in Rus askeri kamyonu Ural'ın direksiyonuna geçmesi ve Ural’ın Libya pazarına girişini kutlaması da önemli bir noktaydı.