Rus savaş gemileri Suriye'nin batısındaki Tartus Limanı’na ulaştı

Rus savaş gemileri Suriye'ye ulaştı (Sputnik)
Rus savaş gemileri Suriye'ye ulaştı (Sputnik)
TT

Rus savaş gemileri Suriye'nin batısındaki Tartus Limanı’na ulaştı

Rus savaş gemileri Suriye'ye ulaştı (Sputnik)
Rus savaş gemileri Suriye'ye ulaştı (Sputnik)

Rusya Savunma Bakanlığı, dün, Rus Kuzey ve Baltık Filosu’na ait 6 büyük çıkarma gemisinin Suriye'nin batısında yer alan Tartus'ta Rus Donanması’na ait lojistik merkeze ulaştığını bildirdi.
Savunma Bakanlığı basın ofisi tarafından yapılan açıklamada, çıkarma grubunda Pyotr Morgunov, Georgiy Pobedonosets, Olenegorsky Gornyak, Korolyov, Minsk ve Kaliningrad adlı 6 büyük geminin bulunduğu belirtildi.
Rus Kuzey ve Baltık Filosu’na tâbi gemilerin Rus Donanması’nın düzenlediği tatbikatlar kapsamında Rus Deniz Kuvvetleri komutanı Nikolay Yevmenov’un gözetiminde Avrupa üzerinden Akdeniz'in doğusuna ulaştığı ifade edildi.
En az 6 bin mil yol kat eden söz konusu gemiler, şu anda yakıt, içme suyu ve yiyecek tedarik ettikleri Tartus Limanı’na demirli durumda.
Moskova ve Şam, Rus Donanması’nın Tartus'taki malzeme ve teknik tedarik merkezinin daha kapsamlı hale getirilmesi yönünde bir anlaşma imzalamıştı. Anlaşma, nükleer güçle çalışanlar dahil olmak üzere 11 savaş gemisinin 49 yıllık süreyle boyunca burada barınmasına imkan sağlıyor. Aynı zamanda 25 yıl sürelik dönemler içerisinde otomatik yenileme imkanı bulunuyor.
18 Ocak 2017'de yürürlüğe giren anlaşma, Rusya’nın söz konusu tedarik merkezini denizde ve havada korumasını şart koşuyor. Karadan himayeyi ise Suriye üstleniyor.
Anlaşma süresi boyunca Suriye tarafının Tartus Liman sahasındaki kara ve suyu, aynı zamanda resmi olarak açıklanmasa da bazı gayrimenkulleri ücretsiz kullanım için Rusya'ya teslim edeceği de öngörülüyor.
Rusya’ya tâbi Hmeymim Hava Üssü’nden bir Rus askeri kaynağı, Rus askeri polisinin Lazkiye ve İdlib kırsalı yönünden terörist gruplar tarafından gerçekleştirilebilecek her türlü saldırıdan korunmak amacıyla Lazkiye ve Tartus’taki limanlar ve çevresinde düzenli devriyeler yürüttüğünü açıklamıştı.
Rus Sputnik haber ajansının bildirdiğine göre bir Rus askeri kaynak, konuyla ilgili şu ifadelere başvurdu:
“Rus keşif uçakları Lazkiye Limanı'nın çeşitli bölümleri ve istasyonlarını 24 saat tam gözetleme faaliyetlerine başlarken Rus kuvvetleri ise liman ve çevresinin tüm bölümlerinde devriye gezmeye devam ediyor. Tedbirler, Suriye kıyısındaki Tartus Limanı’nı da kapsıyor. Keşif uçakları hava sahası ve çevresinde kontrol turları yaparken limanı korumaktan sorumlu Rus kuvvetleri sayısı ise artırıldı.”
Ruskaya Vesna haber ajansı, geçtiğimiz Pazartesi günü, Rus askeri polisinin yeni bir bombardımanı önlemek için Lazkiye Limanı dahilinde devriye yürütmeye başladığını bildirdi. Bender Abbas Limanı ile Lazkiye Limanı arasında düzenli sevkiyatlara imkan sağlayan bir anlaşma kapsamında İran'ın ithalatını Suriye'ye taşımak için kullandığı limanda ilk defa böyle bir tedbire başvuruluyor.
Suriye resmi medyasının bildirdiğine göre Lazkiye Limanı civarı son haftalarda iki farklı saldırıya maruz kaldı. Suriye hava savunması tarafından püskürtülen saldırılar, Lazkiye limanındaki konteyner sahasında yangına neden oldu.
Şam’daki kaynakların bildirdiğine göre İsrail'in Rus askeri üssü yakınlarındaki Lazkiye Limanı’nı hedef alışı, farklı çeşit hava savunma sistemlerine sahip olmasına rağmen Rusya'nın İsrail’in Rus nüfuz alanlarını hedef aldığı saldırılara göz yumuşu karşısında halkta kızgınlık ve öfkeye neden oldu.



Suriye topraklarında FHKC-GK’ya ne kaldı?

Suriye’nin başkenti Şam'da bulunan Yermuk Filistin Mülteci Kampı’ndaki yıkımdan (Şarku’l Avsat)
Suriye’nin başkenti Şam'da bulunan Yermuk Filistin Mülteci Kampı’ndaki yıkımdan (Şarku’l Avsat)
TT

Suriye topraklarında FHKC-GK’ya ne kaldı?

Suriye’nin başkenti Şam'da bulunan Yermuk Filistin Mülteci Kampı’ndaki yıkımdan (Şarku’l Avsat)
Suriye’nin başkenti Şam'da bulunan Yermuk Filistin Mülteci Kampı’ndaki yıkımdan (Şarku’l Avsat)

Suriye makamlarının Filistin Halk Kurtuluş Cephesi- Genel Komutanlık (FHKC-GK) Genel Sekreteri Talal Naci'yi birkaç saat gözaltında tuttuktan sonra serbest bırakması, 8 Aralık 2024'te gerçekleşen Suriye devriminin ardından bu ‘cephenin’ (savaşçıları, silahları, mülkleri, ofisleri ve kampları) ve halen Suriye'de bulunan diğer Filistinli grupların akıbetinin ne olacağı sorusunu gündeme getirdi.

Beşşar Esed'in devrik rejimi döneminde Suriye'deki en büyük ve en aktif Filistinli gruplardan biri olan FHKC-GK, Suriye devrimi yıllarında, özellikle Şam'ın güneyindeki Yermuk Filistin Mülteci Kampı’nda, eski rejimin ordusu ve müttefikleriyle birlikte savaşmakla suçlanıyor.

Adının açıklanmasını istemeyen Filistinli bir kaynak, yeni Suriye yönetiminin ülkede iktidarı ele geçirdikten sonra Ebu Abdurrahman eş-Şami adlı bir kişiyi FHKC-GK da dahil olmak üzere Filistinli grupların dosyalarını yönetmekle görevlendirdiğini açıkladı.

op
Filistin Halk Kurtuluş Cephesi- Genel Komutanlık (FHKC-GK) Genel Sekreteri Talal Naci, 2008 (Arşiv – AP)

Şarku’l Avsat'a konuşan kaynak, eş-Şami'nin halen Suriye'de bulunan grupların liderleriyle birçok toplantı yaptığını ve FHKC-GK temsilcilerinin de bu toplantılara katıldığını, toplantılarda grupların durumu, faaliyetleri, silahları, mülkleri ve Suriye topraklarındaki kamplarının ele alındığını söyledi.

Şarku’l Avsat'ın edindiği bilgilere göre Naci ve FHKC-GK'nin ikinci ve üçüncü kademe liderlerinin çoğu Esed rejiminin devrilmesinden sonra Suriye'de kalırken, Filistinli kaynaklar Esed rejiminin yanında savaşan Filistinli grupların bir dizi liderinin rejimin devrilmesinden hemen sonra Suriye topraklarını terk ettiğini doğruladı.

dvfgthy
Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas ile birlikte 18 Nisan'da Şam'da bir araya geldi. (AP)

Kaynak, Filistinli grupların temsilcileriyle yapılan toplantılarda eş-Şami'nin Suriyelilere karşı işlenen cinayetlere karışanlardan hesap sorulması, Filistinli grupların silahlarını ve askeri teçhizatlarını yeni Suriye yönetimine teslim etmeleri ve faaliyetlerini ‘insani yardım çalışmaları’ ile sınırlandırmaları gerektiğine odaklandığını belirtti.

Filistinli kaynaklar Şarku’l Avsat'a, eski FHKC Genel Sekreteri Ahmed Cibril'in (ölümü 2021) oğlu Ebu el-Omrin'in savaş yıllarında FHKC savaşçılarını denetlemek üzere birden fazla kez Yermuk Filistin Mülteci Kampı’ndaki cephede görüldüğünü doğruladı.

Filistinli kaynaklar ayrıca, eski rejimin yanında savaşırken Suriyelilere karşı suç işleyenlerin yargılanması kapsamında bir dizi FHKC-GK savaşçısının gözaltına alındığını ve yeni Suriye hükümetinin Genel Güvenlik Dairesi’ne teslim edilerek sorumlu tutulduklarını bildirdi.

dfgthy
Filistin İslami Cihad Hareketi’nin Suriye Temsilcisi Halid Halid (Arşiv)

Şarku’l Avsat'a konuşan kaynağa göre Suriyeli yetkililer, Fetih el-İntifada ve Özgür Filistin Hareketi'nin ofislerinin yanı sıra, henüz Suriye topraklarını terk etmeyen Muhammed Kays liderliğindeki es-Saika Güçleri'nin Şam'ın merkezindeki askeri komutanlığının karargâhı da dahil olmak üzere, Esed rejiminin yanında savaşan Filistinli grupların bir dizi karargâh ve ofisine el koydu.

Kaynak, ‘Filistinli grupların kamu ve özel Suriye bankalarına yatırdıkları paraların da dondurulduğunu’ belirtirken, bu kararın FHKC-GK’yi etkileyip etkilemediğinin bilinmediğini kaydetti.

Filistinli kaynaklar FHKC-GK’nin Suriye topraklarında kurduğu ve başta Şam kırsalı, Dera, Halep ve Suveyda olmak üzere birçok vilayete yayılan eğitim kamplarını yeni Suriyeli yetkililere devrettiğini öne sürdü. Bir kaynak Şarku’l Avsat'a şunları söyledi: “Durum çok hassas ve herkes endişeli. Muhtemelen onları teslim ettiler.”

Şarku’l Avsat'a göre, eski rejimin yanında savaşan ve rejimin devrilmesinden sonra Suriye'yi terk eden Filistinli grupların liderleri arasında şunlar yer alıyor: Filistin Halk Mücadelesi Cephesi Genel Sekreteri Halid Abdulmecid, Fetih el-İntifada Genel Sekreteri Ziyad es-Sağir, Kudüs Tugayı lideri Muhammed es-Said ve Özgür Filistin Hareketi lideri Said Abdulal. Basında yer alan haberlere göre bu kişiler Lübnan da dahil olmak üzere farklı ülkelere kaçtı.

xsfgthy
Suriye’nin başkenti Şam'da bulunan Yermuk Filistin Mülteci Kampı’ndaki mezarlıkta yakınlarının mezarlarını ziyaret eden insanlar (Arşiv- AFP)

Suriye'de yaklaşık beş ay önce yeni yönetimin işbaşına gelmesinin ardından, Suriye'de bulunan Filistinli gruplar akıbetleri konusunda son derece endişeli ve temkinli. Suriyeli yetkililer cumartesi günü FHKC-GK Genel Sekreteri’ni birkaç saat gözaltında tuttuktan sonra serbest bırakırken, hem FHKC-GK hem de Şam gözaltının nedenleri konusunda bir açıklama yapmadı.

Talal Naci'nin gözaltına alınması, Filistin İslami Cihad Hareketi’nin Suriye Temsilcisi Halid Halid ve Suriye Organizasyon Komitesi Başkanı Ebu Ali Yaser'in Suriye makamları tarafından geçen ayın ortasından beri nedenleri açıklanmadan gözaltında tutulmaya devam edildiği bir dönemde oldu.

Bu grupların liderleri ve yetkililerinin Suriye'de faaliyet gösteren Arap ve yabancı medya kuruluşlarının muhabirlerine yaptıkları açıklamalarda isimlerinin zikredilmemesini istemeleri dikkat çekici.

Mart 2011'de Suriye devriminin patlak vermesinden önceki yıllarda, Suriye'de 13'ten fazla Filistinli grup vardı. Savaş yılları boyunca, Esed rejiminin yönlendirmesiyle onun saflarında savaşmak üzere çoğunluğu Filistinli mültecilerden oluşan yeni gruplar kuruldu.